خدمت به حجاج، افتخاری موروثی برای داوطلبان عربستانی

عامر عبدالله،  کارمند 45 ساله عربستانی و پنج پسرش، فنجان‌های چای با شیر گرم و تکه‌های نان تازه را شب‌ها بین زائران خسته توزیع می‌کنند. این یک سنت خانوادگی است که او آن را افتخاری برای خود می‌داند.

 

وی می‌افزاید: مردم مکه این کارها را به صورت عادی انجام می‌دهند؛  پدرم این کار را کرد و خانواده من ادامه دادند و اکنون من این کار را انجام می‌دهم و سعی می‌کنم فرزندانم را در این مسیر تربیت کنم.

 

او که ردای سفید سنتی پوشیده است، ادامه می‌دهد: این افتخاری است که نسل به نسل منتقل می‌شود. عبدالله و پسرانش از ظهر در حال آماده کردن کتری‌های چای، ظرف‌های  شیر، صدها تکه نان، بطری‌های آب و لیوان‌های کوچک کاغذی هستند. او این وسایل را در کیسه‌های پلاستیکی محکم می‌ریزد و هر روز در خیابان‌های اطراف مسجد جامع که مملو از زائران از هر ملیت است، مستقر می‌شود.

 

او به همراه فرزندانش مقابل هتلی می‌ایستد تا زائران خسته که اکثراً مردمی ساده هستند پس از یک روز طولانی پر از عبادت و دعا در هوایی بسیار گرم دور او جمع شوند. بسیاری از زائران، افراد ساده‌ای از کشورهای آفریقایی و آسیایی هستند که سال‌هاست پول خود را برای انجام این سفر مقدس پس‌انداز کرده‌اند. آنها ممکن است بدون منابع مالی کافی برای تأمین وعده‌های غذایی روزانه خود در طول دوره حج باشند. هزینه یک وعده غذایی حداقل 12 ریال (3.2 دلار) است.

 

در گوشه و کنار مکه، جوانان وعده‌های غذایی شامل برنج، مرغ یا گوشت را به صورت رایگان بین زائرانی که در صف‌های طولانی می‌ایستند، توزیع می‌کنند. از جمله تاجر پاکستانی مقیم مکه به نام فیصل الحسینی که از ابتدای ذی الحجه هر روز غذای گرم توزیع می‌کند. وی با اهدای کیسه آبی رنگ غذا به زائران آفریقایی و آسیایی با اشاره به زائران گفت: خدمت به میهمانان خدا افتخار بزرگی است.

 

در زیر آفتاب سوزان، با دمای بیش از 42 درجه سانتیگراد، جوانان مکه ایستاده و بطری‌های آب یخ را بین زائران توزیع می‌کنند. حمزه طاهر، فارغ‌التحصیل دانشکده فنی، 25 ساله، توضیح می‌دهد که او و دوستانش روزانه آب را به نیابت از خیرین توزیع می‌کنند. برادر او، انس، دانشجوی 22 ساله، می‌گوید: تنها ما این کار را نمی‌کنیم، همه مردم مکه در این موضوع با هم رقابت می‌‌کنند. قبل از ساخت هتل‌هایی که  بسیار مجلل هستند، خانواده‌های مکه در منازل خود از زائران پذیرایی و در طول ایام حج نیازهای آنها را فراهم می‌کردند؛ این سنت چندین قرن ادامه داشت.

 

با این حال، مقامات سعودی اکنون این کار را ممنوع کرده‌اند تا از بروز مشکل یا انجام حج بدون مجوز رسمی جلوگیری کنند. یکی از ساکنان مکه که ترجیح داد نامش فاش نشود، می‌گوید: من از کودکی در خانه میزبان زائران بودم. این سنت زیبایی بود که اجرای آن غیرممکن شده است.

 

اما دانش‌آموزان مکه راه دیگری برای خدمت به حجاج یافتند. وزارت آموزش عربستان 200 تیم داوطلب دانش‌آموزی را برای سازماندهی جمعیت و راهنمایی زائران در مسجدالحرام مستقر کرد. دانش‌آموزان لباس‌های فرم قهوه‌ای روشن می‌پوشند که روی آستین آن عبارت «پیشاهنگان وزارت آموزش و پرورش»، در کنار نام هر دانش‌آموز نقش بسته است.

 

برخی از آنها ویلچر را برای زائران مسن یا بیمار هل می‌دهند. سلطان الغامدی، دانش آموز 17 ساله دبیرستانی، به خاطر مشارکت در خدمت‌رسانی به زائران در مسجد الحرام ابراز افتخار می‌کند. او در حالی که زائران آفریقایی را به سمت صفا و مروه راهنمایی می‌کند به زبان انگلیسی ادامه می‌دهد: من کاری را که اجدادم صدها سال پیش آغاز کرده بودند ادامه می‌دهم.

یک دختر عربستانی که گمان می‌رود جوان‌ترین داوطلب در کمک به حجاج است می‌گوید که به خدمت به مؤمنان افتخار می‌کند. مریم محضر در ویدئویی که در سایت وزارت حج و عمره عربستان منتشر شده است، گفت: با نزدیک شدن به موسم حج، مشتاق و بیقرار خدمت به میهمانان حق تعالی می شوم. او افزود که خانواده‌اش به‌ویژه پدرش او را تشویق به انجام کار داوطلبانه می‌کنند.

 

وی افزود: من به خدمت به زائران افتخار می‌کنم همانطور که به دیگرانی که به آنها خدمت می کنند مانند نیروهای امنیتی، پزشکان و مهندسان افتخار می‌کنم. مریم گفت که بعد از پایان موسم حج بسیار ناراحت می‌شود زیرا باید مدت زیادی منتظر بازگشت حجاج باشد. وی گفت که در مدرسه انگلیسی می‌آموزد تا بتواند با زائران غیر عربی زبان ارتباط خوبی برقرار کند.

 

این داوطلب جوان که سن او فاش نشده افزود: وقتی برای زائران آب و غذا می‌دهم، برایم آرزوی سلامتی می‌کنند. کاری که من انجام می‌دهم نعمت بزرگی است که بسیاری از مردم آرزوی انجام آن را دارند.

 

ایاد الجرهادی، مرد عربستانی بیش از 30 سال است که سالانه از خودروی شخصی خود برای انتقال رایگان زائران از یک شهر مرزی به شهر مقدس مکه استفاده می‌کند. او گفت که داوطلب شده است تا وسیله حمل و نقل را برای مؤمنان از مرز شمالی عربستان سعودی در عرار فراهم کند تا برای انجام مراسم حج به مکه برسند. او پیرمردها و زنان را به‌رایگان برای رضای خدا جابه‌جا می‌کند.