مالیات بر مصرف و ارزش افزوده در برنامه هفتم جایگزین مالیات بر درآمد شود

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجواد محقق‌نیا، رئیس انجمن اقتصاد اسلامی حوزه علمیه و عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در گفت‌‎وگو با ایکنا، با اشاره به شیوه دریافت مالیات در لایحه برنامه هفتم توسعه گفت: همیشه نسبت به مالیات سم‌پاشی‌هایی وجود دارد و مخالفان دریافت مالیات می‌گویند وقتی دولت درآمدهای نفتی دارد چرا باید مالیات دریافت کند؟ ولی توجه نمی‌کنند یارانه‌ای که دولت پرداخت می‌کند بیش از هر کشور دیگری است. ایران دومین کشوری است که در آن یارانه بنزین و انرژی پرداخت می‌شود. این حق مردم و مال مردم است و باید پرداخت شود، ولی لازم است توجه کنیم اگر دولت درآمدی دارد آن را در اختیار ملت قرار داده و برای مردم هزینه می‌کند. پس نمی‌توان از دولت به سبب دریافت مالیات گله‌مند بود و چون درآمدهای نفتی دارد نباید مالیات‌ستانی کند.

وی با بیان اینکه باید ساختار مالیات در کشور تغییر کند و به نفع تولید شود، اظهار کرد: به جای اینکه درآمدهای مالیاتی دولت صرف اداره امور جاری شود بهتر است آن را وارد چرخه تولید کنیم. باید پذیرفت تولید در ایران حال خوبی ندارد و زیر سایه تصمیم‌های غلط و عدم توجه کافی بیچاره شده است. در ابتدای مسابقه میان تولید و دلالی از تولیدکننده 20 درصد مالیات دریافت می‌شود و به همین دلیل در مسابقه درآمدزایی، بخش تولید 20 پله عقب‌تر از دلالی، بازرگانی و بخش تجاری است.

لزوم اصلاح شیوه‌های دریافت مالیات

محقق‌نیا با بیان پیشنهادی گفت: باید شیوه‌های دریافت مالیات اصلاح شود و در برنامه هفتم توسعه سراغ مالیات بر مصرف و مالیات بر ارزش افزوده برویم. سال گذشته بیش از 10 هزار همت تراکنش کارتخوان انجام شد و اگر دو هزار همت را به خانواده‌های فقیر و کم‌بضاعت تخصیص دهیم، می‌ماند 8 هزار همت که مشمول مالیات است و اگر دولت از این مبلغ 10 درصد مالیات دریافت کند تمام نیازهای مالیاتی دولت از طریق مالیات بر مصرف تأمین خواهد شد. اگر واقعاً دولت مالیات بر تولید را متوقف کند یک سنگ بزرگ از پای تولید باز کرده و تولید پرش معنادار خواهد کرد و رشد اقتصادی محقق می‌شود.

وی با بیان اینکه نباید از درآمد مغازه‌دار مالیات دریافت شود، بلکه بهتر است از مصرف آن مغازه‌دار مالیات ستاند، تصریح کرد: به هر حال کسی که در مغازه‌ درآمد دارد آن درآمد را در خانواده‌اش مصرف می‌کند خب منطق می‌گوید به جای درآمد از مصرف آن مغازه‌دار مالیات دریافت شود و اگر کسی درآمد داشت و درآمدش را پس‌انداز کرد از آن مالیات دریافت نشود ولی اگر آن را به مصرف رساند آن وقت باید مالیات گرفت.

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی گفت: مالیات بر مصرف بهترین شیوه برای تأمین درآمدهای مالیاتی دولت است و این طور نه مردم معترض می‌شوند و نه دولت متضرر و از سوی دیگر به ترویج گفتمان مالیات در کشور کمک می‌کند. از طریق مالیات بر مصرف چرخ تولید هم سریع‌تر و روان‌تر می‌چرخد و این همه حواشی که به وجود آمده را دیگر نخواهیم داشت.

محقق‌نیا تأکید کرد: مجلس و دولت هم به دنبال چنین موضوعی هستند و فقط باید جسارت اجرای آن را داشت و از سوی دیگر نیازمند هدفگذاری است. دولت مالیاتی را که نیاز دارد کاملاً از طریق مالیات بر مصرف می‌تواند تأمین کند. وقتی مردم می‌بینند درآمدشان مالیات ندارد بیشتر پس‌انداز می‌کنند و بیشترپول را وارد چرخه تولید و فعالیت‌های مولد اقتصادی خواهند کرد. پس‌انداز به نفع کشور است و مصرف‌کننده مالیاتش هم می‌پردازد.

بهترین شیوه‌های مالیات‌ستانی

وی گفت: در کشورهای توسعه‌یافته مالیات بر مصرف و ارزش افزوده مهمترین منبع درآمدی دولت‌ها محسوب می‌شوند امری که در ایران مورد غفلت واقع شده است.

گفت‌وگو از سعید امینی