مداخله نظامی در کودتای ضد غربی نیجر و گسترش بوکوحرام

به گزارش ایکنا به نقل از الجزیره، جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا موسوم به اکواس که یک اتحادیه سیاسی ـ اقتصادی متشکل از ۱۵ کشور آفریقاست پنجشنبه گذشته با مداخله نظامی در سریع‌ترین زمان ممکن در کشور بحران‌زده نیجر موافقت کرده است، مسئله‌ای که در صورت وقوع می‌تواند قاره آفریقا را وارد یک جنگ داخلی گسترده کند.

گارد ریاست جمهوری نیجر، بعدازظهر روز ۲۶ جولای(چهارم مرداد 1402) علیه محمد بازوم، رئیس جمهور این کشور کودتا کرد و عبدالرحمن تیچیانی، رئیس گارد ریاست جمهوری نیجر به عنوان رهبر جدید و رئیس شورای انتقالی در این کشور معرفی شده است.

بازوم در سال ۲۰۲۱ به عنوان رئیس جمهور نیجر انتخاب شده  و یکی از مهمترین هم پیمان‌های فرانسه و غرب در منطقه ساحل آفریقا بوده است و از همین رو هر گونه اقدام نظامی علیه این کودتای معروف به کودتای ضد غربی در نیجر که با حمایت‌های غیرمستقیم برخی کشورهای آفریقایی هم همراه است، می‌تواند به جنگ داخلی گسترده در آفریقا منجر شود.

شورای عالی امور اسلامی نیجریه به رهبری محمد سعد ابوبکر، سلطان ایالت سوکوتو این کشور روز جمعه مخالفت خود را با هر گونه اقدام نظامی و تحریم‌های اعمال شده توسط جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا (اکواس) علیه نیجر در پی کودتا در این کشور اعلام کرد.

روزنامه نیجریه‌ای پریمیوم تایمز روز جمعه به نقل از سالیسو شهو، معاون دبیرکل شورای امور اسلامی نیجریه آورده است: به خوبی معلوم است که این نوع تحریم‌های اقتصادی نتیجه معکوس دارند و در نهایت بیهوده هستند.
این شورا  همچنین مخالفت خود را با توسل به  زور و اقدام نظامی علیه نیجر برای اخراج کودتاچیانی که محمد بازوم، رئیس جمهور این کشور را از قدرت برکنار کردند، اعلام کرد.
شورای امور اسلامی نیجریه با برشمردن تحریم‌های اکواس علیه نیجر در پس وقوع کودتا در این کشور گفت: بسته شدن مرزهای هوایی و زمینی و مسدود شدن حساب‌های نیجر در بانک‌های مرکزی کشورهای عضو اکواس مشکل را پیچیده‌تر می‌کند.
شورای عالی امور اسلامی در نیجریه در بیانیه خود اذعان کرد که ضمن پایبندی به مواضع خود خواستار گفت‌وگو با کودتاچیان برای حل بحران در نیجر است.
در این بیانیه آمده است که نیجریه از تبدیل شدن وضعیت در نیجر به یک درگیری گسترده بیم دارد و معتقد است که این امر ممکن است منجر به ایجاد یک کریدور زمینی بزرگ بین نیجریه و لیبی شود که در آن گروه‌های مسلح در مناطق وسیعی حضور دارند، از این رو، بی ثباتی در نیجر می‌تواند به خلأ قدرتی منجر شود که بوکوحرام می‌تواند از آن بهره برداری کند.
محمد سعد ابوبکر سوم، سلطان ایالت سوکوتو واقع در شمال غرب این کشور و رئیس شورای عالی امور اسلامی نیجریه که رهبر معنوی حدود صد میلیون مسلمان این کشور به شمار می‌رود، عضوی از تیم سه نفره اکواس برای مذاکره با فرماندهان کودتا در نیجر بوده اما کودتاچیان مذاکره با این تیم را هم رد کردند.

بولا احمد تینوبو، رئیس‌جمهوری نیجریه و رئیس اکواس هم بر لزوم تعامل دیپلماتیک با سران کودتای نیجر تاکید کرده و گفته که در اولویت گذاشتن مذاکرات دیپلماتیک برای حل‌وفصل بحران در جمهوری نیجر حیاتی است.

وی افزود: ما به عنوان رهبران آفریقا باید درک کنیم که بحران  سیاسی نیجر نه تنها تهدیدی علیه کشورمان است، بلکه پیامدهای گسترده‌ای برای تمام منطقه آفریقای غربی خواهد داشت.

نیجر برای تأمین 70 درصد برق خود به نیجریه متکی است و پس از کودتای اخیر، نیجریه برق نیجر را به عنوان بخشی از تحریم‌ها علیه کودتاچیان قطع کرد، به‌ویژه که خواستار بازگشت محمد بازوم به قدرت در نیجر است اما با این وجود سنای نیجریه از توسل به گزینه نظامی برای سرنگونی کودتاچیان مخالفت کرده است.

ناظران بر این باورند که حتی اگر پارلمان نیجریه گزینه نظامی را رد نکند، این گزینه چالش‌های امنیتی زیادی در داخل کشور دارد و بنابراین اعزام بخش بزرگی از ارتش نیجریه به نیجر یک قمار خواهد بود.

هزاران نفر از هواداران کودتای نظامی در نیجر هم روز جمعه برای دومین بار پیاپی در نزدیکی پایگاه نظامی فرانسه در نیامی پایتخت این کشور تجمع اعتراضی برگزار کردند.

گروه بوکوحرام که نیجریه از گسترش فعالیت آن در صورت هر گونه اقدام نظامی علیه نیجر هراس دارد، یک گروه شورشی افراط گرا در شمال نیجریه است که خواستار تعطیلی تمامی مدارس نوین و تحمیل آنچه شریعت نوین می‌خواند بر تمامی ۳۶ ایالت نیجریه است. این گروه در نیجر، چاد و شمال کامرون نیز فعال است و در سال ۱۳۸۱ هجری شمسی تأسیس شده و پیشتر با شبکه القاعده ارتباط داشت، اما در سال ۱۳۹۴ با ابوبکر بغدادی بیعت کرد و نام خود را به «ولایت مغرب آفریقا دولت اسلامی» تغییر داد.

پنج کشور درگیر جنگ با گروه تروریستی بوکو حرام شامل نیجریه، چاد، کامرون، نیجر، و بنین از سال 2015  برای مبارزه با این گروه ۸ هزار و ۷۰۰ تن نیرو تشکیل داده‌اند.