دستیابی پژوهشگران جهاددانشگاهی به فرمولاسیون تولید مالچ معدنی برای کنترل ریزگردها

به گزارش ایکنا به نقل از روابط عمومی جهاددانشگاهی، حسن مسلمی نائینی، رئیس جهاددانشگاهی با اشاره به دستیابی پژوهشگران این نهاد به فرمولاسیون مالچ معدنی گفت: در پی گسترش پدیده ریزگرد طی سالیان اخیر در کشور و حتی خاورمیانه، مسئولان، پژوهشگران و محققان کشور راهکارهای مختلفی را برای جلوگیری از این بحران بررسی کرده‌اند که در این میان پژوهشگران جهاددانشگاهی موفق به کسب دانش فنی تولید فرمولاسیون مالچ معدنی شدند.

وی با بیان اینکه از علل اصلی به وجود آمدن ریزگردها سدسازی بی‌رویه، خشک شدن تالاب‌ها و رودخانه‌ها و فرسایش خاک است، تصریح کرد: یکی از روش‌های اصلی تثبیت خاک در مناطق بیابانی استفاده از روش مالچ پاشی (عمدتا مالچ نفتی) است. مالچ نفتی مایعی غلیظ و سیاه است که بر اساس چسباندن اجزای خاک توسط مواد نفتی نظیر قیر عمل می‌کند. این نوع مالچ دارای مضرات فراوانی است، به طور مثال پس از مالچ‌پاشی سطح خاک سیاه شده که خود سبب افزایش ضریب جذب حرارتی می‌شود و پس از اجرای آن کسی نمی‌تواند روی آن تردد کند و چنانچه مالچ‌پاشی در کنار مناطق روستایی انجام شود، جلوی عبور انسان و دام‌ها را می‌گیرد، از نفوذ آب‌های سطحی به داخل زمین و خاک جلوگیری می‌کند و اثربخشی آن پس از سه یا چهار سال از بین می‌رود و خود نیز تبدیل به ریزگردی می‌شود که سرطان‌زاست.

رئیس جهاددانشگاهی در ادامه عنوان کرد: با توجه به موارد مذکور، محققان و پژوهشگران جهاددانشگاهی سمنان در پی فرموله کردن و تولید مالچ طبیعی و زیست سازگار با محیط زیست برآمدند که علیرغم اثربخشی بالا، مضرات مالچ نفتی را نداشته باشد. لذا مرکز خدمات تخصصی زمین‌شناسی و معدن جهاددانشگاهی سمنان موفق به دستیابی به فرمولاسیون ویژه و تولید نیمه صنعتی مالچ معدنی شد که مواد تشکیل دهنده آن همگی طبیعی و با توجه به ظرفیت‌های معدنی شهر سمنان انتخاب شده‌اند.

مسلمی نائینی افزود: علاوه بر بازدید استاندار و نماینده ولی فقیه سمنان در سفر اخیر وزیر کشور به استان سمنان، این طرح رونمایی و مورد حمایت مادی و معنوی از سوی معاونت عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزارت کشور قرار گرفته است.

وی در مورد مهمترین ویژگی‌های مالچ معدنی بیان کرد: مالچ معدنی یک محلول آبی خنثی، شامل نمک های عناصر کلسیم و منیزیم است که قابلیت جذب رطوبت بسیار بالایی دارد. به طوری که در شب رطوبت محیط را جذب کرده و در طول روز سطح خاک را مرطوب نگاه می‌دارد و از بروز گرد و غبار جلوگیری می‌کند. این محلول از واکنش سنگ معدنی دولومیت با HCl حاصل می‌شود.

رئیس جهاددانشگاهی مزایای این محصول را عدم استفاده از ترکیبات و مشتقات نفتی و روغنی در آن دانست و گفت: مالچ معدنی سبب جلوگیری از آلوده شدن خاک می‌شود و همچنین، از نظر قیمت بسیار مقرون به صرفه است.

مسلمی نائینی یادآور شد: از آنجا که پوشش گیاهی مناطق بیابان مقاوم به شوری است، این ماده آسیبی به پوشش گیاهی وارد نمی‌کند و افزودنی‌های دیگری که در فرمولاسیون این ترکیب وجود دارد باعث اصلاح خاک و بهبود شرایط رشد گیاه می‌شود. نحوه اجرای این محصول نیز مشابه مالچ نفتی بوده و حتی با توجه به ویسکوزیته کمتر اجرای آن راحت تر از مالچ نفتی است.

وی در رابطه با ویژگی‌ها و اجزای تشکیل دهنده مالچ معدنی تولید شده ازسوی جهاددانشگاهی سمنان اظهار کرد: این محصول حاوی نمک‌های جاذب و نگهدارنده رطوبت، هیدروژل‌های آلی جهت افزایش چسبندگی بین اجزای خاک، مواد معدنی و سوپر جاذب و عاری از عناصر سنگین و سمی، عدم استفاده از ترکیبات و مشتقات نفتی و روغنی، مناسب برای پوشش‌های گیاهی بیابانی، قابلیت اجرای آسان، آب، قیمت مناسب و قابل استفاده بودن در بیابان‌ها، جاده‌های خاکی، مسیرهای معادن و روستاها، پیست‌های سوارکاری، موتورسواری، اتومبیل‌رانی و ... از جمله ویژگی‌های این محصول است.

براساس اعلام رئیس جهاددانشگاهی با ثبت اختراع دانش فنی فرمولاسیون تولید مالچ معدنی ازسوی جهادگران جهاددانشگاهی در سمنان به دست آمده و نمونه اولیه محصول ساخته شده است که با حمایت‌ها، مخصوصا در وزارت کشور می‌تواند به تولید انبوه برسد.