برگزاری همایش رسالات‌الله با حضور 10 کشور در 8 محور

به گزارش خبرنگار ایکنا، نشست خبری نخستین همایش رسالات‌الله صبح امروز، یازدهم دی‌ماه با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمصطفی حسینی‌نیشابوری، دبیر نخستین همایش رسالات‌الله برگزار شد. 

مدیرکل بین‌المللی تبلیغ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در این نشست به بحث درباره چیستی طرح رسالات‌الله و ‌دیپلماسی قرآنی در این همایش پرداخت و گفت: در دنیایی که پیام‌ها به سرعت مخابره می‌شود و به طور شگفت‌انگیزی می‌تواند در فضای ذهنی افراد جانمایی و خودنمایی داشته باشد، مهندسی افکار از سوی این پیام‌ها، اثرگذاری مستقیم بر رفتار فردی و اجتماعی دارد. به همین دلیل بسیاری از متفکران از گذشته تا به امروز در موضوع مهندسی افکار و ‌اندیشه‌ها ایده‌پردازی‌ها، طراحی‌ها و ‌نگارش‌ و نوشته‌هایی داشته‌اند. 

حسینی‌نیشابوری افزود: البته گاهی پیام‌ها از حیث ‌محتوایی دقیق یا کاملاً سالمی‌ نیستند به همین دلیل می‌توانند فریب‌دهنده باشند و اذهان را منحرف کنند، به همین دلیل در جنگ‌های ترکیبی به شدت از آن استفاده می‌کنند، نمونه نزدیک این موضوع حوادث سال گذشته در ایران بوده است. رسانه‌ها با ابزاری که در اختیار دارند، محتوایی گاهی غلط و گاهی فریبنده را مخابره می‌کنند و نتایجی هم از ناحیه این جنگ ترکیبی یا دستبرد ذهنی برای اهداف دیگران رقم می‌زنند.

مدیرکل بین‌المللی تبلیغ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی اظهار کرد: تا زمانی که پشت این ‌پیام‌ها محتوای غیر الهی و ‌انگیزه‌های غیر انسانی قرار دارد، می‌تواند پیام‌های سرگردان‌کننده، فریب‌دهنده، متحیرکننده در فضای انسانی باشد. البته باید به این نکته توجه داشت که حتماً اینگونه نیست که هر آنچه در فضاهای دیگر تولید شده است از این نوع باشد، ممکن است، برخی پیام‌های الهی و ‌اخلاقی باشد که در چارچوب‌های دیگری تعریف شده باشد. 

حسینی‌نیشابوری نوع دیگر ‌پیام‌ها را پیام‌های الهی و آسمانی و ‌منطبق با فطرت معرفی و تصریح کرد:‌ این پیام‌ها می‌تواند در فضای اخلاق، در فضای سلامت و معنویت و در فضای رونق اخلاق انسانی مورد استفاده قرار گیرد. ترجمان اصطلاح پیام‌های الهی همان چیزی است که اسم این همایش نامیده شده است، این اسم یک نام قرآنی است که در آیات مختلف به آن اشاره شده است و خداوند متعال کسانی را مأمور کرده است که حتماً به عنوان یک وظیفه بایستی پیام‌های الهی که شفابخش و بیدارگر هستند به دیگران برسانند. مهم‌ترین مأموریت پیامبران و همه کسانی که در فضای معنوی رسالت داشته‌اند، «مبلغون رسالات‌الله» بوده است. 

دبیر نخستین همایش رسالات‌الله اظهار کرد:‌ برای ابلاغ این پیام‌ها نیاز بوده روزی در فضای جامعه از طریق خطابه منتقل شود، برای همین پیامبران از خطبا و افراد بلیغ خواسته‌اند، از این پیام ‌الهی مراقبت کنند و آن را به گوش افراد بشر برسانند. روز دیگر لازم بوده این پیام‌ها در فضای دانشی دیده شود تا به امروز که این پیام‌ها در کتب آسمانی و در رأس آن در قرآن ‌کریم به صورت مکتوب وجود دارد و خدای متعال آن را در فضای قرائت، تلاوت، در فضای موسیقی کلامی، در فضای اعجاز، در فضای کتابت و ‌خط زیبا و ... منتقل کرده است. 

مبنای شکل‌گیری رسالات‌الله

وی افزود:‌ اعتقاد داریم یکی از مهم‌ترین کارهایی که باید در حوزه دیپلماسی عمومی و فرهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی انجام دهد، همین کار است، با تبادل و تعامل و هم‌افزایی درست، کسانی که معتقد به این اصل هستند که ‌پیام ‌زیبا از سوی ‌خدای حکیم باید توسط ابزار و ‌امکانات هنرمندانه و ‌جذاب منتقل شود،‌ مبنای آنچه قرار است در روزهای آینده اتفاق بیفتد، همین جمله‌ای است که بیان شد.  

حسینی‌نیشابوری با تأکید بر اینکه قرآن زیباست و ‌از همه وجوه و ساحات می‌توان این زیبایی‌شناسی را درک کرد، گفت: این زیبایی را باید با ابزار هنری،‌ رسانه‌ای با استفاده از هوش مصنوعی و متاورس و هر آنچه در اختیار داریم پیام‌ها را به شکل زیبا و جذاب به فضای دیگر منتقل کنیم و داشته‌های دیگران را هم قدرشناسی کنیم تا بتوانیم بعد از شناخت در دنیای اسلام ظرفیت‌ها را بشناسیم. 

دیپلماسی قرآنی در هشت محور

مدیرکل تبلیغ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با اشاره به اینکه دیپلماسی ‌قرآنی در سازمان در ابتدای راه در مرحله شناخت هشت محور قدم برمی‌دارد، گفت: یکی از محورها، محوری به نام طبع و نشر است. در ماه‌های گذشته از مدیران قرآنی رستو‌ مالزی که دومین مرکز بزرگ طبع و نشر در دنیای اسلام است و اتفاقاً مردم‌نهاد نیز هست، میزبانی کردیم، در این دیدار ظرفیت‌های قرآنی ایران در شهرهای اصفهان، قم، تهران و مشهد مشاهده شد و بعد مسیری برای تکامل کارهای مشترک از جمله مصحف مشترک بین ایران و مالزی ایجاد شد. این کار در قدم دوم با ابعاد بزرگتر و با کشورهای بیشتری انجام می‌شود.

وی بیان کرد:‌ در همایش رسالات‌ الله میزبان نمایندگان 10 کشور در هشت محور هستیم. تمرکز ما در این همایش روی اشخاص نیست، بلکه روی موسسات و ظرفیت‌های سیستماتیک قرآنی است. مراکز طبع و نشر دنیای اسلام شناسایی شده است و در این مرحله از نمایندگان و مدیران برخی کشورها دعوت کرده‌‌ایم تا حضور یابند. همچنین در ایران نیز مؤسسات طبع و نشر را در دبیرخانه‌ای هماهنگ کرده‌ایم تا بتوانند در فضای کمیسیونی ارتباطات را برقرار کنند.

افزایش داد و ستد فرهنگی فهم مشترک را به دنبال دارد

حسینی‌‌نیشابوری با اشاره به اینکه هر چقدر داد و ستد فرهنگی با انگیزه‌های دینی و قرآنی بیشتر شود به فهم‌ مشترک و همدلی بهتر کمک خواهد کرد، گفت:‌ این کار مقدماتی را در راستای شکل‌گیری فهم مشترک از تمدن نوین اسلامی در پیش رو و آنچه در گذشته به نام دوره طلایی دنیای اسلام داشته‌ایم را فراهم می‌کند. 

مدیرکل تبلیغ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی یکی دیگر از محورهای این همایش را موسسات تربیت‌کننده قاری برشمرد و گفت: برخی کشورها در دنیای اسلام ‌در تلاوت و قرائت صاحب کرسی و تجربیات زیادی هستند، هر چقدر دشمن تلاش کند، فضای بین ما و برادران قرآنی در کشورهایی مانند مصر به گونه‌ای پیش برود که بین ما فاصله ایجاد کند در مقابل ما باید با دیپلماسی قرآنی تلاش کنیم این ‌توطئه دشمن را خنثی کنیم و با ادبیات مشترک که ادبیات قرآنی است به دنبال نزدیک شدن فکرها و قلب‌ها به هم باشیم. 

وی محور‌ سوم‌ این همایش را موسسات تربیت‌کننده حافظ قرآن معرفی کرد و افزود: یکی از فرمایشات مهم مقام معظم رهبری این است که باید فضای حفظ قرآن در حوزه‌های مختلف به عنوان ‌یک‌ کار خوب دنبال شود. آمارها نشان‌دهنده این است که فضا به سمت پیشرفت و ارتقا کمی و ‌کیفی بوده است. بسیار باعث‌ افتخار است که ‌نوجوانان و ‌کودکانی در این ‌جامعه رشد کرده‌اند که در گذشته در سطح جهان اسلام و حتی فراتر از دنیای اسلام اثرگذاری کردند. الان هم این موضوع در فضاهای مختلف دنبال می‌شود و موسسات فراوانی با شیوه‌های مختلف حفظ را دنبال می‌کنند. 

دبیر نخستین همایش رسالات‌الله تصریح کرد: چهارمین محور این همایش کتابت قرآن کریم است، در این ‌محور هم ‌نگاه هنری‌ مهم است. ما ایرانی‌ها مفتخر به یک پیشینه بسیار گران‌بهایی در بحث‌ هنری و از‌ جمله در بحث کتابت هستیم، برخی خطوط که ما هم ابداع کرده‌ایم و هم در پیشرفت و ترقی آن نقش آفرین بوده‌ایم به کشورهای مختلف صادر شده و به بهانه هنر و خط با محتوای آنچه نوشته می‌شده است،‌ آگاه می‌شده‌اند. این در گذشته بوده است و موسسات خط و کتابت قرآنی که نماینده ایران دارالکتابه است با برخی کشورها همچون کشور سنگال هم‌فکری و تعاملاتی را خواهند داشت. بحث‌ تذهیب و ‌دیگر هنرهای قرآنی هم ‌به همین شکل است و ان‌شاءالله در قدم‌های بعدی به صورت جدی‌تر در این بخش ورود خواهیم داشت. 

حضور موسسات در حوزه تفسیر و آموزش

حسینی‌نیشابوری بیان کرد: محور دیگر بحث موسسات آموزش علوم قرآن است، در این سال‌ها هم در سطح دانشگاهی و هم حوزوی پیشرفت‌های خوبی داشته‌ایم و پایان‌نامه‌ها خوبی نوشته شده و گاهی نظریات خوبی هم تولید شده است. تجربیات خوبی که ما در این بخش داریم می‌تواند منتقل شود. البته برخی کشورها هم در حوزه آکادمیک عملکرد خوبی دارند.

وی یکی دیگر از محورهای این همایش را موسسات پژوهشی با محوریت تفسیر معرفی کرد و گفت:‌ تفسیر قرآن به عنوان یکی از دانش‌های پژوهش‌ محور با یک تاریخچه و سیر تطوری هزار ساله در حوزه تفسیر قرآن سرمایه بسیار بزرگی است. بسیاری از مفسران بزرگ همزمان رهبران معنوی بزرگ عصر خودشان بوده‌اند، کسانی بوده‌اند که به دلیل تجهیز علمی به رشته‌های مختلف افراد جامعی بوده‌اند، در همین چند سال گذشته مرحوم علامه طباطبایی به عنوان یک اندیشمند نواندیش بوده است که دیگرانی در دنیای غرب و شرق جذب افکار ایشان می‌شوند، بیانگر ظرفیت تفسیر است. 

مدیرکل تبلیغ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی افزود: کاری که اینجا انجام داده‌ایم یک کار ابداعی است و آن هم این بوده است که اولاً دو ‌تفسیر بسیار گران‌بها و ‌مورد توجه در عالم تشیع و تسنن را شناسایی کرده تجلیل خواهند شد. این دو تفسیر هم تفسیر تسنیم اثر گرانسنگ آیت‌لله جوادی آملی و تفسیر دیگر تفسیر التحریر و التنویر اثر ابن عاشور است، تفسیر معظمی که نگاه محققان و دقت‌کنندگان در بحث‌های قرآنی را به خود جلب کرده است. این دو تفسیر به صورت ویژه مورد تجلیل قرار می‌گیرد. برای این کار از کشور تونس نوه ابن‌عاشور که از پیشکسوت‌ها و وزیر سابق فرهنگ کشور تونس بوده است حضور دارد و بنیاد اسرا نیز به نمایندگی از بنیاد تسنیم حضور خواهد داشت. 

حسینی‌نیشابوری به وجوه تمایز این همایش با سایر همایش‌ها پرداخت و گفت: این همایش شخص محور نیست، بلکه موسسه‌محور و ظرفیت‌محور است، تمرکز بر اتصال و ارتباط دائمی و هم‌افزای بین مؤسسات قرآنی در محورهای مختلف آن هم به شکل در حوزه دیپلماسی قرآنی است. ما انتظار داریم بعد از برگزاری همایش کسانی که ظرفیت‌های قرآنی ما را در دنیای اسلام می‌بینند، اخبار پیشرفت‌های قرآنی ایران اسلامی را به کشورهای خود منتقل کنند.

خروجی‌های مورد انتظار همایش

دبیر نخستین همایش رسالات‌الله بیان کرد: یکی از خروجی‌های این همایش می‌تواند این باشد که بخش بین‌الملل نمایشگاه بین‌المللی قرآن قوی‌تر برگزار شود. می‌توانیم پس از برگزاری این همایش هم ‌از لحاظ کمی تعداد غرفه‌ها را خوب ‌پوشش دهیم ‌و ‌هم اشتیاق بیشتر برای حضور آنها در نمایشگاه قرآن را ایجاد کنیم. برای حضور این کشورها در نمایشگاه قرآن قبل از نمایشگاه‌ها باید قدم‌هایی برداشته شود، این همایش می‌تواند همان قدم‌های قبل باشد. 

وی بیان کرد: اگر ‌همین ‌۱۰ کشور ظرفیت خود را در هشت محور مشخص شده پوشش دهند و آن را به نمایشگاه بیاورند می‌توانیم شاهد حضور 80 غرفه در نمایشگاه امسال باشیم. اگر یک نگاه حداقلی هم داشته باشیم و هر کدام با سه محور در نمایشگاه حضور داشته باشند، می‌توانیم 30 غرفه بین‌المللی به صورت واقعی داشته باشیم. اگر این اتفاق در حداقل خود هم اتفاق بیفتد، یعنی ‌پیشرفت چند صد درصدی را در حوزه بین‌الملل شاهد بوده‌ایم. از دیگر اهداف این همایش می‌توان به این موضوع اشاره کرد که جامعه نخبگانی قرآنی بهتر ‌بتوانند همدیگر را پیدا کنند.

وی در پایان در مورد حضور شخصیت‌های مختلف در این همایش بیان کرد: علاوه بر نوه ابن عاشور از کشور تونس شاهد چهره‌هایی از کشورهای مالزی، پاکستان، لبنان، هند، سنگال و ... خواهیم بود. این همایش هم شنبه 16 دی‌ماه در دانشکده الهیات دانشگاه تهران برگزار خواهد شد.