حجتالاسلام علیرضا قبادی، جامعهشناس و کارشناس دین، به مناسبت ماه مبارک رمضان سلسله یادداشتهایی را با محور «دینداری در قرآن» نوشته که هر روز از رسانه ایکنا منتشر میشود. مشروح سیزدهمین یادداشت را در ادامه میخوانید.
عالم معنوی و مادی با وجود شباهتهای زیاد تفاوتهای عمیقی با یکدیگر دارند، از این رو دو عالم جداگانه به حساب میآیند.
انسانها دارای دو بعد مادی و معنوی هستند و معمولا از هر یک از این دو عالم تجاربی دارند، تجربههای معنوی عموما شگفت انگیزند. به هر میزان که ابعاد معنوی و ملکوتی وجود آدمی وسیعتر باشد، ابعاد معنویتر وعمیقتری را تجربه میکنند، تاکنون تجربههای معنوی متعددی از قرآن کریم روایت شده است.
در این گفتار مختصری درباره تجربه معنوی پیامبر خاتم (ص) سخن گفته میشود. سوره اسری با تجربه معنوی رسول خدا (ص) چنین آغاز میشود: منزه دان کسی (خداوند) که بنده خود، محمد (ص) را در شبى از مسجد الحرام به مسجد الاقصی که پیرامونش را مبارک ساخت، سیر داد تا آیات خود را به او بنمایاند، همانا خداوند شنوا و بیناست.
سیر شبانه پیامبر (ص) و به اصطلاح معراج آن حضرت (ص) یکی از تجارب و شهود منحصر بفرد حضرت محمد (ص) است که مورد اتفاق همه فرق اسلامی است، هر چند که در کیفیت، زمان و مدت آن اختلاف نظر وجود دارد، آنچه با توجه به آیه اول سوره اسری و با توجه به نظر مفسران قرآن کریم مسلم شمرده میشود، این است که خداوند به قصد نمایاندن آیات خود، حضرت محمد (ص) را در شبی از سجده گاه مقدسی (مسجد الحرام) به سجدهگاه مقدس دیگر (مسجد الاقصی) سیر داد. تا ابعاد معنوی و روحانی وجود رسول با مشاهده حقائق و آیاتی از ملکوت یا چیزی بالاتر از آن بیناتر و شنواتر شود.
در این تجربه معنوی و شهود روحانی، حقابقی به رویت آن حضرت درآمد که برای احدی حاصل نشده است؛ تا آنجا که این مراتب معنوی و تجربه روحانی با وجود صراحت آیات قرةن کریم، مورد تردید و انکار کسانی قرار گرفت که با ابعاد معنوی عالم وجود ناآشنایند و از این مهمتر از این هم غفلت دارند که همانا خداوند اعطا کننده شنوایی و بینایی است.