حقیقت زندگی دنیا و آخرت + فیلم

به گزارش ایکنا، انسان در طول تاریخ، تمام همتش پاسخ به نیازهایش بود، چراکه ذاتاً موجودی نیازمند آفریده شده است. خطر مهلکی که در کمین انسان است، از یک سو تشخیص نادرست نیازهایش و از سوی دیگر تجویز پاسخ‌های نادرست به این نیازهاست.

ارمغان انبیای الهی برای عبور دادن انسان‌ها از این گردنه پرخطر، چیزی نیست، مگر تعالیمی از جنس وحی الهی؛ قرآن کریم آن تحفه گران‌بهای بی‌نظیر شفابخشِ هدایت‌کننده‌ای است که به واسطه حضرت محمد(ص) از طرف خدای متعال برای انسان فرستاده شده است. انسان به سرمنزل آرامش، اطمینان و رضایت‌مندی در این دنیا نمی‌رسد، مگر به واسطه استمداد و بهره‌مندی عملی از این کتاب باعظمت.

حال با توجه به ضرورت گفتمان‌سازی و رواج مفاهیم قرآنی در زندگی آحاد مردم، جمعی از خادمان و دغدغه‌مندان قرآن کریم بر آن شدند که طرحی ملی با عنوان «مسطورا» یعنی سطر به سطر زندگی با آیه‌های قرآن کریم را در قالب‌های گوناگون تبلیغ و ترویج کنند تا آیه‌های قرآن به گفتمان عمومی در جامعه تبدیل شود.

بر همین اساس این طرح از ماه مبارک رمضان آغاز شده است و ایکنا نیز به فراخور وظایف ذاتی‌اش در توسعه و تبلیغ فرهنگ قرآنی، فصول کتابی که به این جهت برای ماه مبارک رمضان تهیه شده است، روزانه بازنشر و به مخاطبانی که به این کتاب دسترسی ندارند، ارائه می‌دهد. این کتاب از ۳۰ فراز قرآنی مرتبط با آن پنج مفهوم زندگی‌ساز تشکیل شده که هر فراز نیز در چهار قسمت فراز محوری، ترجمه تدبری، تمثیل و برش‌هایی از کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» تبیین شده است.

در ادامه فصل بیست‌وهفتم این کتاب از نظر می‌گذرد.

سطر بیست‌وهفتم: حقیقت زندگی دنیا و آخرت

اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَیَاةُ الدُّنْیَا لَعِبٌ وَلَهْوٌ وَزِینَةٌ وَتَفَاخُرٌ بَیْنَکُمْ وَتَکَاثُرٌ فِی الْأَمْوَالِ وَالْأَوْلَادِ ...٢٠ حدید| جزء ۲۷

در دنیا مشغول چه کاری هستی؟
بازی، سرگرمی، زینت، فخرفروشی به دیگران یا زیاد کردن مال و فرزند؟

سورۀ حدید

وَالَّذِینَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ أُولَئِکَ هُمُ الصِّدِّیقُونَ وَالشُّهَدَاءُ عِنْدَ رَبِّهِمْ لَهُمْ أَجْرُهُمْ وَنُورُهُمْ وَالَّذِینَ کَفَرُوا وَکَذَّبُوا بِآیَاتِنَا أُولَئِکَ أَصْحَابُ الْجَحِیمِ ﴿۱۹﴾اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَیَاةُ الدُّنْیَا لَعِبٌ وَلَهْوٌ وَزِینَةٌ وَتَفَاخُرٌ بَیْنَکُمْ وَتَکَاثُرٌ فِی الْأَمْوَالِ وَالْأَوْلَادِ کَمَثَلِ غَیْثٍ أَعْجَبَ الْکُفَّارَ نَبَاتُهُ ثُمَّ یَهِیجُ فَتَرَاهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ یَکُونُ حُطَامًا وَفِی الْآخِرَةِ عَذَابٌ شَدِیدٌ وَمَغْفِرَةٌ مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانٌ وَمَا الْحَیَاةُ الدُّنْیَا إِلَّا مَتَاعُ الْغُرُورِ ﴿۲۰﴾سَابِقُوا إِلَى مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّکُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا کَعَرْضِ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ أُعِدَّتْ لِلَّذِینَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ ذَلِکَ فَضْلُ اللَّهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشَاءُ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ ﴿۲۱﴾ مَا أَصَابَ مِنْ مُصِیبَةٍ فِی الْأَرْضِ وَلَا فِی أَنْفُسِکُمْ إِلَّا فِی کِتَابٍ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَبْرَأَهَا إِنَّ ذَلِکَ عَلَى اللَّهِ یَسِیرٌ ﴿۲۲﴾ لِکَیْلَا تَأْسَوْا عَلَى مَا فَاتَکُمْ وَلَا تَفْرَحُوا بِمَا آتَاکُمْ وَاللَّهُ لَا یُحِبُّ کُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ ﴿۲۳﴾ الَّذِینَ یَبْخَلُونَ وَیَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبُخْلِ وَمَنْ یَتَوَلَّ فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ الْغَنِیُّ الْحَمِیدُ ﴿۲۴﴾

ترجمۀ تدبری آیۀ ۲۰ حدید

انفاق کنید و دنیایتان را در راه آخرتتان خرج کنید؛ اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَیَاةُ الدُّنْیَا بدانید که زندگی دنیا بدون آخرت با همۀ رقابت‌ها و حرص‌هایش، لَعِبٌ فقط چیزی شبیه بازی بچه‌هاست و معلوم نیست به چه دردی می‌خورد! وَلَهْوٌ و کار بیهوده ایست وَزِینَةٌ و فقط به درد زینت و زیباکردن می‌خورد؛ ولی واقعاً نیازی را برطرف نمی‌کند. وَتَفَاخُرٌ بَیْنَکُمْ و فقط مسابقۀ فخر است؛ ولی درحقیقت هیچ سودی ندارد. وَتَکَاثُرٌ فِی الْأَمْوَالِ وَالْأَوْلَادِ و مسابقه‌ای بی‌هدف در افزایش اموال و اولاد است. انسان تا کودک است، بازی می‌کند، نوجوانی را بی‌هدف می‌گذارند، در جوانی، به فکر زینت و زیبایی گذرانِ دنیاست و در میان‌سالی و پیری هم، به فخرفروشی و مسابقۀ جمع‌کردن مال و اولاد مشغول می‌شود!

ماروپله

دنیا بازی است، مواظب باشیم بازی نخوریم. عین بازی ماروپله، هم مار دارد و هم پله. ممکن است خیلی بالا رفت، اما یک‌باره نیش خورد و فرو افتاد. پس اگر بالاییم، مغرور نباشیم و اگر هم پایین، مأیوس نباشیم. ای‌بسا نردبانی پیش رویمان سبز شود، مثل استاد یا رفیق یا کتاب خوب.

نومید هم مباش که رندان جرعه‌نوش/ناگه به یک خروش به منزل رسیده‌اند

قرآن روی بازی بودن دنیا تکیه دارد اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَیَاةُ الدُّنْیَا لَعِبٌ البته دنیا دام‌های دیگری هم دارد وَلَهْوٌ  یعنی سرگرمی، سرگرمی‌های روزمره، و از تله‌های دیگرِ آن وَزِینَةٌ مدام برابر آینه به خود پرداختن، هر روز یک مد، یک مدل و یک تیپ! و از دیگر تله‌ها وَتَفَاخُرٌ بَیْنَکُمْ فخرفروشی‌ها، وَتَکَاثُرٌ فِی الْأَمْوَالِ فزون‌طلبی‌ها، حرص‌های بی‌حد و اندازه برای انباشتن ثروت؛ وَالْأَوْلَادِ بیشترخواهی نوه‌ها و نتیجه‌ها.

تمام دنیا در نگاه قرآن در همین پنج کلمه خلاصه می‌شود و هرکدام دامی و هربار گرفتار یکی!

صد هزاران دام و دانه‌ست‌ای خدا /ما چو مرغان حریص بینوا
دم به دم ما بسته دام نویم / هر یکی گر باز و سیمرغی شویم 

تکامل زندگی پس از مرگ

یکی از نقاط اصلى و اساسى در جهان‌بینى اسلامى، مسئلۀ تداوم حیاتِ بعد از مرگ است؛ یعنى زندگى با مردن تمام نمى‌شود. در اسلام و البته در همۀ ادیان الهى این معنا هم جزء اصول جهان‌بینى است و تأثیر دارد. همان‌طورکه گفتم، تمام این اصول جهان‌بینى، در تنظیم روابط زندگى و در تنظیم پایه‌هاى حکومت اسلامى و ادارۀ جامعه و ادارۀ عالم مؤثر است. بعد از مرگ، ما وارد مرحلۀ جدیدى مى‌شویم. این‌طور نیست که انسان نابود شود؛ از جوى جَستن و رفتن به یک مرحلۀ دیگر است و بعد در آن مرحله، مسئلۀ حساب و کتاب و قیامت و این چیزهاست.

مرحلۀ بعدى زندگى ما از مرحلۀ فعلى زندگى‌مان کامل‌تر است. امروز ما اسیر و محدود به چهار دیوار جسم هستیم. گرچه عقلمان پرواز مى‌کند و بینش ما همه‌جا را سیر مى‌کند و ارادۀ ما بر بسیارى از چیز‌ها فائق مى‌آید، اما محدودیت‌هاى جسمى برایمان هست؛ لکن در آن نشئه، این محدودیت جسمى وجود ندارد و انسان به‌معناى بسیار وسیع‌ترى بى‌نهایت مى‌شود؛ اگرچه در دنیا هم یک بی‌نهایت‌هاى مجازى در وجود بشر هست، چون بی‌نهایت به معناى حقیقى فقط خداى متعال است، یعنی انسان در نشئۀ بعد از مرگ و عمدتاً در قیامت و بهشت و دوزخ، یک سعۀ وجودى پیدا مى‌کند. این چیزى است که ادیان نسبت به او اتفاق‌نظر دارند، و در آن نشئه دو قسم زندگى هست: یکى زندگى خوش و راحت و از همه جهت کامل و دیگرى زندگى تلخ و سخت و در حد اعلاى شکنجه و سختى است. آن اوّلى اسمش بهشت است و آن دومى اسمش جهنم است.