اندیشه‌های قرآنی مقام معظم رهبری مورد غفلت قرار گرفته است

 

رضایی اصفهانی اضافه کرد: مقام معظم رهبری که با بیماری پدرشان به مشهد رفتند تفسیر سوره مبارکه مائده را شروع کردند سپس در مسجد امام حسن(ع) و مسجد کرامت جلسات تفسیر برپا کردند و در سال 1345 هم در تهران به تفسیر سوره مبارکه کهف پرداختند. اولین فردی که تفسیر تخصصی ایشان را یادداشت کرده است حجت‌الاسلام و المسلمین ربانی بوده که خاطرات جالبی هم از ایشان شنیدم. آقای ربانی می‌گفت ما یک ضبط صوت و نوار کاست داشتیم و مطالب ایشان را ضبط کرده و شب پیاده می‌کردیم و فردا دوباره روی همان نوار ضبط می‌کردیم و با این وضعیت مباحث قرآنی ایشان جمع‌آوری شد.

 

وی افزود: تفسیر سوره برائت ایشان مشتمل بر 700 صفحه و کاملا تخصصی است؛ تفسیر موضوعی «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» هم در مسجد کرامت در سال 1345 از سوی ایشان بیان شده است؛ تفسیر قرآن بعد از انقلاب ایشان هم که در سال 1358 انجام شد گاهی مورد غفلت قرار می‌گیرد؛ ایشان در آن سال به قم تشریف می‌آوردند و تفسیر می‌گفتند. سوره‌های حشر، جمعه، ممتحنه، مجادله، صف، تغابن، منافقون را هم در دفتر ریاست جمهوری در سال‌های ابتدایی دهه 60 و در حالی که رئیس جمهور بودند و در اوج جنگ بودیم تفسر کردند. در سال 1369 و 1370 هم تفسیر سوره حمد را برای دانشجویان در ابتدای دوره رهبری، بیان فرمودند. 

 

دبیر علمی کنگره بین‌المللی اندیشه‌های مقام معظم رهبری تصریح کرد: باز ایشان تفسیر سوره مبارکه بقره را در ابتدای دهه 70 برای دانشجویان بیان کردند؛ امروزه این تفاسیر منتشر شده و در اختیار ما قرار دارد؛ تحت تاثیر این کنگره، 233 پایان‌نامه ارشد و دکتری در مراکز مختلف علمی نوشته شده است.

 

رضایی اصفهانی با اشاره به نوآوری‌های مقام معظم رهبری در بحث تفسیر، گفت: این نوآوری‌ها شامل نوآوری‌های روش‌شناسانه، ابتکارات عملی و نظریات نوآمد قرآنی است. تفسیر ایشان دارای مبانی عام و خاص است و هم قواعد و هم شیوه‌های نوینی را در تفسیر استفاده کرده است، ایشان در مبانی تفسیری حداقل 6 نوآوری داشته است؛ در قواعد تفسیری هم همینطور و در ابتکارات عملی، طرح‌هایی چون طرح تربیت 10 میلیون حافظ قرآن را فرمودند که باعث تحول در این عرصه شد. همچنین بحث تدبر و قرائت قرآن و طرح خواندن ترجمه قرآن باعث رواج قرآن در مساجد شده است. 

 

استاد جامعه المصطفی با بیان اینکه طرح مرجعیت علمی قرآن کریم از نکات مورد تاکید ایشان است که اگر در مراکز علمی مورد توجه جدی قرار بگیرد باعث ایجاد تحولات زیادی خواهد شد، اظهار کرد: ایشان فرموده‌اند ما واقعا در زمینه مرجعیت علمی قرآن کریم، کم کار کرده‌ایم؛ این تعبیر را در جلسه‌ای که بعد از همایش قرآن و علوم انسانی خدمت ایشان رسیدیم فرمودند. یکی از کارهایی که بعد از سخنان ایشان پیگیری شد گنجاندن مرجعیت علمی قرآن به عنوان دو واحد درسی در دروس دانشگاهی در بسیاری از مراکز حوزوی و دانشگاهی در مقطع دکتری است.

 

دبیر علمی همایش با بیان اینکه 15 مبنا برای مرجعیت قرآن داریم و مهمترین آن جهت‌دهی به علوم مختلف براساس قرآن است، اظهار کرد: مرجعیت علمی قرآن در همه علوم اثرگذار است. همچنین بحث دیگر در فرمایش ایشان ابتنای علوم انسانی بر قرآن کریم است زیرا ما معمولا گرفتار این بحث هستیم که باید علوم انسانی متحول شود؛ ایشان تصریح کرده‌اند که علوم انسانی فعلی، ترجمه غرب است و براساس مبانی اومانیستی و سکولاریستی شکل گرفته است؛ از منظر ایشان هدایت قرآن عام و هدی للناس است لذا در مبانی، اهداف و حتی در روش علم اثرگذار است به خصوص این تاثیر بر علوم انسانی مشهود است همچنین از منظر ایشان علوم انسانی باید بر مبنای قرآن کریم بازسازی شود زیرا قرآن، خطاناپذیر است و محصول این بحث، نظریه تولید علم قرآن‌بنیان است که در حوزه و برخی مراکز علمی گام‌هایی در این عرصه برداشته شده است و امیدواریم که توسعه یابد. 

 

استاد جامعه المصطفی با بیان اینکه ایجاد 10 رشته و گرایش در المصطفی با محوریت علوم انسانی و قرآنی از جمله اقدامات انجام شده است، افزود: در همایش امروز هم بیش از 180 مرکز علمی حوزوی و دانشگاهی همکاری و همراهی دارند و کار بزرگی صورت گرفته است؛ 16 کارگروه علمی شکل گرفت و 5 جلد کتاب هم تولید شده است همچنین یک منبع‌شناخت که حدود 800 صفحه است همه کتب، مقالات، پایان‌نامه و سایت و نرم‌افزارهای مرتبط را جمع‌آوری کرده است که زمینه خوبی برای نوشتن پایان‌نامه برای علاقه‌مندان است.

 

رضایی اصفهانی با بیان اینکه 50 مجله اعلام آمادگی کرده‌اند تا مقالات را چاپ کنند، افزود: 211 پیش نشست، 78 کارگاه آموزشی و 15 کرسی نظریه‌پردازی در شهرهای مختلف از 30 استان و برخی کشورهای دیگر برگزار شد و در مجموع 2هزار و 611 چکیده مقاله و هزار و 889 مقاله به دست ما رسید که 200 مقاله از دانشگاه معارف بوده است و جالب اینکه از 21 زبان مقاله داریم.

 

دبیر علمی کنگره افزود: این کنگره بناست که در شهرهای مختلف برگزار شود لذا در تهران دو اجلاس برگزار شد، در اصهفان، مشهد، تبریز و شیراز هم برگزار خواهد شد و کشورهای لبنان و سوریه، افغانستان، پاکستان، اندونزی و برخی کشورهای آفریقایی هم متقاضی برپایی همایش هستند لذا این کنگره باعث موج‌آفرینی در داخل و خارج کشور است و زمینه را برای ایجاد تمدن اسلامی فراهم می‌کند. بنده مکررا از دانشجویان و طلاب سؤال کرده‌ام که چند نفر یکی از تفاسیر آقا را مطالعه کرده‌اند تعداد کمی جواب مثبت دادند و این نشان می‌دهد ما در ترویج اندیشه قرآنی مقام معظم رهبری غفلت کرده‌ایم.

 

وی تاکید کرد: جامعه ما ایشان را به عنوان رئیس جمهور و رهبر می‌شناسند و نه یک مفسر و فقیه نوآور لذا باید در تبیین این بعد از شخصیت ایشان هم کارهای بیشتری صورت بگیرد.