شورای توسعه فرهنگ قرآنی مسئول ایجاد سامانه هوشمند آموزش عمومی قرآن است

به گزارش ایکنا، برنامه رادیویی «افق» که هر هفته شنبه‌ها، از رادیو قرآن پخش می‌شود، این هفته اختصاص به بررسی سند راهبردی توسعه آموزش عمومی قرآن و اقدامات عملی صورت گرفته در راستای تحقق این سند داشت که براین اساس جواد نصیری، مجری‌کارشناس این برنامه میزبان میکائیل باقری، رئیس اداره کل قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش و احمد بانی، رئیس دبیرخانه کمیسیون آموزش عمومی قرآن بود.

 

در آغاز این برنامه، حجت‌الاسلام و‌المسلمین سیدمصطفی حسینی، دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور نیز در قالب مکالمه تلفنی در بحث شرکت کرد و گفت: باید اجرایی شدن سند را مبنای توسعه آموزش عمومی قرآن در سراسر کشور قرار بدهیم، چرا که برای تدوین و تنظیم این سند به عنوان یکی از اسناد راهبردی در امر قرآن، زحمت زیادی کشیده است تا جایی که اکنون شش راهبرد ملی و 52 اقدام در ذیل تحقق بندهای آن پیش روی ماست.

 

وی با اشاره به اینکه برای هر یک از کمیسیون‌های هفت‌گانه در امر توسعه قرآن ذیل شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور در قالب اسنادی راهبردی، وظایف و تکالیفی معین شده است، گفت: سند راهبردی توسعه آموزش عمومی قرآن پیش روی این کمیسیون قرار دارد که اگر هر یک از اقدامات آن به درستی به انجام برسد، شاهد رشد و ارتقای عظیمی در فضای قرآنی کشور خواهیم بود و اگر به این امر یعنی آموزش عمومی قرآن وقعی گذاشته نشود، بعدها در عرصه آموزش عالی و حوزه پژوهش و ابعاد بین‌المللی نیز توفیق کافی به دست نخواهیم آورد، ضمن آن که در عرصه برنامه‌های تبلیغ و ترویج فرهنگ قرآنی که از جمله اختیارات و مأموریت‌های سایر کمیسیون‌ها نیز محسوب می‌شود، خلل به وجود خواهد آمد.

 

دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور تصریح کرد: بررسی دقیق و جزء به جزء این سند و اقدامات صورت گرفته در راستای بندهای مصوب آن نیاز به وقتی موسع و نگرشی کارشناسی دارد و اما در همین وقت کم از دوستان کارشناس میهمان برنامه خواهش دارم که ناظر بر اقدامات مورد توجه در ذیل هر یک از راهبردها، به کارهایی که تاکنون به انجام رسیده، اشاره‌ای اجمالی داشته باشند و همچنین در مورد موانعی که منجر به آن شده است که تاکنون برخی از اقدامات به انجام نرسد، نیز توجه کرده و به ذکر آن‌ها بپردازند.

 

 

حسینی گفت: همانطور که اشاره شد در تدوین این سند، زحمات و تلاش‌های کارشناسی صورت گرفته تا اکنون به بار نشسته و پیش روی ما قرار دارد، همچنانکه وقتی این سند به محضر رهبر انقلاب تقدیم شد، معظم له نیز از این تلاش ساعی مسئولان و کارشناسان تشکر داشتند اما با این وجود نگرانی ایشان این مسئله بود که حتماً به آنچه که به عنوان نقشه راه در سند بیان شده است، جامه عمل پوشانده شود.

 

وی تأکید کرد: با وجود آن که کمیسیون توسعه آموزش عمومی قرآن کریم زیر نظر وزارت آموزش و پرورش قرار دارد و شخص وزیر آموزش و پرورش ریاست آن را نیز عهده‌دار است اما باید به این کمیسیون به عنوان یک تشکل فرادستگاهی و فراسازمانی نگاه شود به شکلی که همه دستگاه‌های اجرایی در امر آموزش عمومی چه در داخل پیکره دولت و چه به شکل مستقل و خصوصی خود را موکلف به اجرای مفاد آن کنند. به نظر می‌رسد باید از این مجال پیش آمده، استفاده کرد تا آنچه که انجام شده و آنچه در شرف انجام است و آنچه که اجرا و انجام آن با توجه به موانع پیش‌آمده محقق نشده است، تبیین و مورد بررسی قرار گیرد.

 

این گزارش حاکی است در ادامه این برنامه رادیویی، میکائیل باقری، رئیس اداره قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش با اشاره به اینکه این سند سال 96 تصویب و از سال 97 به مورد اجرا درآمد، گفت: از زمانی که حجت‌الاسلام حسینی به عنوان دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور مسئولیت را به عهده گرفتند، حرکت رو به رشد و شتابنده‌ای را در اجرایی شدن بندهای راهبردی این سند و اقدامات مصوب ذیل هر یک از این راهبردها شاهد بودیم.

 

 

وی ادامه داد: در مورد راهبرد نخست این سند با عنوان «استقرار نظام راهبری و مدیریت کلان فعالیت‌های آموزش عمومی قرآن» باید از اهتمامی که از سوی شورای توسعه فرهنگ قرآنی صورت گرفت، تشکر کنم که این کمیسیون هم عرض با سایر معاونت‌های آموزش و پرورش قرار نگرفت تا به آن نگاهی در حد یک معاونت صورت گیرد بلکه به عنوان یک تشکل مستقل از سایر معاونت‌ها، زیر نظر مستقیم وزیر آموزش و پرورش استقرار پیدا کرد و به این واسطه زمینه برای مطالبه‌گری از سوی شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور که موجبات پیشرفت کارها و شتاب گرفتن آن‌ها را فراهم کرد، به وجود آمد.

 

باقری تصریح کرد: البته بخشی از تحقق این راهبرد و اقدامات صورت گرفته ذیل آن به رسمیت یافتن این امر به عنوان یک سازمان اداری با تأمین نیروی کارشناسی آن مربوط می‌شود که با دارا بودن پنج پست سازمانی؛ یکی رئیس دبیرخانه و چهار کارشناس فعال در آن، استقلال خود را به دست آورده که دوره کوتاهی این امر محقق شد اما از زمانی به بعد این کمیسیون ذیل معاونت پرورشی وزارت آموزش و پرورش به فعالیت خود ادامه داد که براین اساس موفق به استقراری مستقل نشد.

 

 

احمد بانی، رئیس دبیرخانه کمیسیون آموزش عمومی قرآن کریم نیز در تأیید آنچه که باقری به آن اشاره کرد، گفت: اگر به اقدامات و عملکرد صورت‌گرفته در این کمیسیون به عنوان یک تشکل فرادستگاهی که ما در رأس کارهای آن قرار داریم نگاه نشود این امر زنجیروار در همه نظام های وابسته به این کمیسیون تسری پیدا کرده و قدرت کار از ما گرفته می‌شود.

 

وی به یکی از بندهای اقداماتی این سند ذیل راهبرد اول پرداخت و گفت: طراحی و استقرار سامانه هوشمند برنامه‌ریزی عملیاتی و نظارت بر اجرای سند از جمله کارهای مهم و اساسی در راستای تحقق اهداف این کمیسیون است و البته از جمله دیگر اقدامات راهبردی باید به استقرار مرکز هماهنگی آموزش قرآن که عملاً ما را با سه کمیسیون دیگر از کمیسیون‌های هفتگانه مواجه می‌کند نیز اشاره کرد که فی المثل کمیسیون ایجاد شده در وزارت علوم در قالب یک مرکز دیده شده و از ساختار اجرایی محکم‌تری برخوردار است و در نتیجه بزرگ‌ترین آسیبی که کمیسیون آموزش عمومی قرآن کریم در ادامه مسیر خود خواهد دید این است که به شکل یک مرکز درنیامده چرا که عملاً از 52 اقدام معرفی شده در سند راهبردی توسعه آموزش عمومی قران کریم، 20 اقدام آن از جمله تکالیف آموزش و پرورش است.

 

بانی به بند دیگری از اقدامات مربوط به راهبرد اول سند راهبردی توسعه آموزش عمومی قرآن پرداخت و گفت: «طراحی و استقرار سازوکارهای لازم برای اجرایی‌سازی طرح ملی حفظ قرآن کریم در آموزش و پرورش» که سازمان تبلیغات اسلامی نیز در تحقق آن وظیفه‌ای نیز داراست و هشت اقدام از اقدامات این سند را علاوه بر طرح حفظ ملی قرآن باید به انجام برساند که ذیل اقدامی با عنوان «‌طراحی و اجرای برنامه‌های اشاعه و ترویج سند، اهداف مصوب آموزش عمومی قرآن و طرح ملی حفظ قرآن» تعریف می‌شود.

 

وی تأکید کرد: از جمله بندهای اقداماتی که هنوز تحقق پیدا نکرده است می‌توان به «طراحی و استقرار سامانه هوشمند برنامه‌ریزی عملیاتی و نظارت بر اجرای سند در دبیرخانه کمیسیون» اشاره کرد که از همان ابتدا نیز قرار بود ایجاد این سامانه با شورای توسعه فرهنگ قرآنی باشد تا به این واسطه هر یک از کمیسیون‌ها اقدامات انجام شده خود را در آن بارگذاری، اطلاع‌رسانی و شفاف‌سازی کنند تا به این واسطه سایر کمیسیون‌ها نیز در جریان پیشرفت اقدامات از سوی هر یک از کمیسیون‌ها قرار گیرند و مثلاً کمیسیون آموزش عمومی قرآن کریم در آن به تبیین سلسله اقدامات خود حاصل خروجی 62 نشست تخصصی که تاکنون برگزار کرده است بپردازد تا به این واسطه سلسله اقداماتی که هر یک از کمیسیون‌ها مأمور به آن هستند، زنجیروار به انجام رسد.

 

 

باقری اقدامات صورت گرفته در قالب بندهای یک و دوم راهبرد دوم سند یعنی «تقویت نظام تربیت معلم و تأمین منابع انسانی آموزش عمومی قرآن» را در آموزش و پرورش مثبت ارزیابی کرد و گفت: با توجه به اقدامات صورت گرفته از سوی ستاد ملی حفظ قرآن و البته با توجه به اقدامات صورت گرفته از سوی اداره قرآن، عترت و نماز آموزش و پرورش بعد از غربالی که در میان معلمان، دانش‌آموزانی که اقدام به حفظ قرآن کرده بودند، در نهایت از میان یک میلیون و 12 هزار نفری که از این جمعیت آماری، حافظ نیم جزء تا کل قرآن بودند، 937 هزار نفر در سامانه با اجراز هویت و ثبت کد ملی هر کدام به ثبت رسیدند.

 

وی ادامه داد: علاوه بر این در اجرای بند اقدامی دیگر از راهبرد دوم سند تحت عنوان «طراحی برنامه تشویقی ـ اداری ارتقای صلاحیت‌های حرفه‌ای آموزش قرآن آموزگاران ابتدایی، دبیران قرآن، دینی و عربی متوسطه، مربیان تربیتی و سایر عوامل انسانی مرتبط با آموزش قرآن در کمیسیون و تصویب آن در مراجع مرتبط در آموزش و پرورش» تعداد 97 عنوان کتاب از سوی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش و پرورش به چاپ رسید و منتشر شد ضمن آنکه در قالب اجرای طرح «اتقان» که ابتدا در کرج به شکل نمونه برگزار شد و قصد داریم آن را در پنج استان دیگر کشور اجرایی کنیم، در جهت توانمندی‌سازی و تشویق معلمان، آموزگاران و فرهنگیان برای یادگیری عمومی و تخصصی قرآن، اقدامات چشمگیری به انجام رسیده است.

 

بانی، رئیس دبیرخانه کمیسیون آموزش عمومی قرآن کریم در پایان با اشاره به اینکه در راستای برنامه های مربوط به راهبرد دوم سند، شناسنامه اقدامات آموزش عمومی قرآن نیز تدوین و تنظیم شده است، گفت: امر آموزش عمومی قرآن در رویکرد جدیدی که به عمل آمده، در میان مؤسسات قرآنی و خانه‌های قرآن نیز فراگیر شده است و از جمله برنامه‌های تبلیغی و تشویقی در این راستا طرح ملی «زندگی با آیه‌ها» بوده است که جامعه را بیش از پیش در مسیر گفتمان‌سازی قرآن قرار داده و منجر به آموزش سبک زندگی قرآنی در لایه‌های گوناگون جامعه شود.

 

این گزارش حاکی است با توجه به وسیع بودن راهبردهای این سند و بندهای اقداماتی آن، قرار شد برنامه رادیویی «افق» برنامه دیگری را به امر بررسی این سند با حضور کارشناسان مسئول اختصاص دهد.