راهکارهای پیشگیری و درمان گرمازدگی

به گزارش ایکنا، بسیاری از مردم جهان که در مناطقی با آب و هوای معتدل یا سرد زندگی می‌کنند و حتی افرادی که در مناطقی با آب و هوای گرم و خشک هستند، تاکنون با این حجم از هوای گرم و روزهای مکرر دمای هوای بالای 40 درجه مواجه نبوده‌اند. همین عدم مواجهه و آشنا نبودن با خطرات مهلک هوای گرم می‌تواند خطر گرمازدگی و مرگ را در پی داشته باشد.

گرمای هوا خطری است که باید آن را جدی بگیریم؛ این خطر به خصوص برای افرادی که در مناطقی با آب و هوای بسیار گرم زندگی نکرده‌ و راه‌های مواجهه صحیح با هوای گرم را بلد نیستند، بیشتر است.

گرمازدگی یک وضعیت حاد است که طی آن به دلیل گرمای هوا، تحرک زیاد که با تعریق آب زیادی از بدن دفع می‌شود، کم نوشیدن آب و عدم تأمین آب مورد نیاز بدن، دمای مرکزی بدن انسان به ۴۰ درجه سانتی‌گراد و بالاتر می‌رسد. زمانی که بدن شما توانایی خود را برای خنک کردن خود از دست دهد، گرمازدگی بروز پیدا می‌کند. مسئله مهم در خصوص گرمازدگی این است که اگر به موقع درمان نشود، می‌تواند باعث آسیب اندامی، ناتوانی یا حتی در موارد شدید مرگ افراد شود.

علائم گرمازدگی

سرگیجه، تپش قلب، حالت تهوع، سردرد و غش کردن از علائم گرمازدگی است. اگرچه ممکن است در این حالت در هر فردی علائم متفاوتی بروز کند، اما در مجموع شایع‌ترین علائم گرمازدگی شامل سردرد، سرگیجه، عدم قدرت تمرکز و گیجی، خستگی، گرما و خشکی پوست که قرمز می‌شود اما عرق نمی‌کند،‌ افزایش شدید حرارت بدن، از دست دادن هوشیاری،‌ تند شدن ضربان قلب و حالت توهم است.

چه کسانی بیشتر در معرض گرمازدگی هستند

به طور کلی در روزهای گرم هر فردی در هر شرایط سنی و جسمی ممکن است دچار گرمازدگی شود اما برخی از افراد بیشتر در معرض خطر گرمازدگی هستند از جمله: نوزادان، کودکان، افراد بالای ۶۵ سال، افرادی که اضافه وزن دارند، افرادی که در طول روز به مدت طولانی کار یا ورزش می‌کنند و افرادی که به لحاظ جسمی دچار بیماری هستند، به ویژه بیماری قلبی، مبتلایان به فشار خون بالا یا افرادی که از داروهای خاصی مثل داروهای افسردگی و یا بی‌خوابی استفاده می‌کنند.

پیشگیری از گرمازدگی

مصرف آب مهم‌ترین توصیه برای پیشگیری از گرمازدگی است. تعریق، مکانیسم طبیعی بدن برای خنک نگه داشتن خود است اما حفظ درست این عملکرد نیاز به نوشیدن آب کافی دارد. توصیه‌های متفاوتی در خصوص میزان آبی که باید هر فرد مصرف کند وجود دارد، از جمله اینکه در گرمای شدید در هر ساعت بین دو تا چهار لیوان آب نوشیده شود.

البته افراد مختلف با توجه به وضعیت جسمانی، میزان فعالیت فیزیکی، سن و جنسشان به میزان آب متفاوت نیاز دارند. برای اینکه هر کسی خودش را با خودش مقایسه کند، مثال ساده‌ای می‌زنیم. مهم‌ترین موردی که نشان می‌دهد آیا به اندازه مورد نیاز بدنمان آب مصرف کرده‌ایم یا خیر، ادرار است. هر زمان که ادرار کاملاً رنگی شفاف دارد، یعنی مقدار آبی که مصرف کرده‌ایم مناسب است. در صورتی که رنگ ادرار به سمت زردی برود، یعنی مقدار آب مصرفی از تعریق کمتر است و ادرار در حال غلیظ شدن است که این مسئله خطرات زیادی را ایجاد می‌کند. پس اگر ادرار شما پررنگ شد حتماً آب بیشتری مصرف کنید.

خارج نشدن از منزل در روزهای بسیار گرم به خصوص برای افرادی که خطر گرمازدگی در آنها بیشتر است، یک ضرورت است. ولی در صورت خروج از منزل با آشامیدن مکرر آب، آب‌زدن به سر و صورت، باد زدن، خودداری از رفت و آمد‌های بی‌مورد در آفتاب، پوشیدن لباس‌های خنک و نخی، استفاده از چتر و کلاه سایه‌بان دار از خود مراقبت کنید و حتماً بطری آب همراه داشته باشید.

اگر گرمازده شدیم چه کنیم؟ 

به محض احساس گرمای زیاد و بی‌حالی، نسبت به پایین آوردن درجه حرارت بدن خود با نوشیدن آب خنک یا کم کردن لباس و پاشیدن آب فراوان به بدن اقدام و خود را از خطر نجات دهید. حتماً اگر علائم گرمازدگی را در خود احساس کردید به اطرافیانتان موضوع را اطلاع دهید و از آنها کمک بخواهید.

گرمازدگی اصلاً موضوع بی‌اهمیت یا جزئی نیست و می‌تواند آسیب‌های دائمی به بدن وارد کرده و موجب مرگ افراد شود، لذا درمان سریع گرمازدگی بسیار حائز اهمیت است بنابراین اگر فردی در اطراف شما دچار گرمازدگی شد، با اورژانس تماس بگیرید اما تا زمان رسیدن اورژانس فرد گرمازده را به سرعت به فضایی با تهویه مناسب ببرید، لباس فرد را از بدنش خارج کرده و به آرامی پوست را با آب خنک مرطوب کنید و بیمار را باد بزنید تا بدنش برای عرق کردن تحریک شود، روی کشاله‌های ران و زیر بغل فرد کیسه‌های یخ بگذارید، فرد را در یک اتاق خنک بخوابانید و پاهای وی را کمی بالا از بدنش قرار دهید، در صورتی که فرد هوشیار است و امکان نوشیدن آب و مایعات را دارد به او آب و مایعات بدهید.

پس از رسیدن مأموران اورژانس نیز با آنها همکاری کنید. در صورتی که فرد نیاز به انتقال به بیمارستان نداشته باشد، به توصیه‌های پزشکان اورژانس عمل کنید و فرد گرمازده را به منزل ببرید. به یاد داشته باشید که فرد باید حتماً استراحت کند و تحت مراقبت باشد چراکه ممکن است دمای بدن فرد گرمازده تا هفته‌ها پس از گرمازدگی به طور غیرطبیعی کاهش یا افزایش پیدا کند.