نگاهی به جایگاه اقلیت مسلمان در اسپانیا

به گزارش ایکنا به نقل از پایگاه تحلیلی جامعه و فرهنگ ملل، به نوشته یوسف فرنادث، محقق مسلمان اسپانیا، طبق آمار رصدخانه اندلس، در حال حاضر در اسپانیا حدود 2،400،000 مسلمان وجود دارد، یعنی 4.9 درصد از جمعیت، اگرچه منابع دیگر این رقم را به 3.9 درصد کاهش می‌دهند. از کل اقلیت مسلمان، 27 درصد در کاتالونیا(660392) زندگی می‌کنند و پس از آن اندلس(395913)، مادرید(320019)، جامعه والنسیا(256819) و مورسیا(140924) قرار دارند و استان‌هایی که کمترین جمعیت مسلمان را دارند، کانتابریا(6580) و آستوریاس(9771) هستند. 

بیش از 1100000 نفر، یعنی 45 درصد از جامعه مسلمان، به دلیل اخذ تابعیت توسط بسیاری از مهاجران (حدود 570000 نفر)، تولد فرزندانی که قبلاً ملیت اسپانیایی دارند (حدود 560،000) یا نوکیشان اسپانیایی که اسلام را پذیرفته‌اند، دارای ملیت اسپانیایی هستند(حدود 30000). بقیه خارجی‌ها عمدتاً از مراکش(879943)، پاکستان‌(100496)، سنگال‌(83260) و سایر ملیت‌ها هستند.

باید در نظر داشت که تعداد ملیت‌های دیگر که در سایر نقاط اروپا زیاد هستند، مانند ترک‌ها، الجزایری‌ها، تونسی‌ها، در اسپانیا به دلیل مسائلی مانند حقوق پایین‌تر، مزایای اجتماعی پایین‌تر و دشواری دسترسی به شغل یا مسکن نسبت به سایر کشورهای اروپایی بسیار کمتر هستند.

نماینده رسمی دولت اسپانیا، کمیسیون اسلامی اسپانیا(CIE) است که دارای دو نهاد است: کمیسیون دائم و هیئت مدیره.

هیئت مدیره توسط رئیس CIE انتخاب می‌شود که به نوبه خود توسط کمیسیون دائمی انتخاب می‌شود.

کمیسیون دائمی متشکل از فدراسیون‌هایی است که تعداد جامعه کافی برای حضور در بدنه مذکور را دارند. بزرگترین فدراسیون اتحادیه جوامع اسلامی اسپانیا(UCIDE) و پس از آن فدراسیون نهادهای اسلامی اسپانیا(FEERI) و فدراسیون مسلمانان اسپانیا(FEME) هستند و رئیس(UCIDE) به این گروه تعلق دارد.

UCIDE توسط سوری‌هایی هدایت می‌شود که در دهه های 1970 و 1980 وارد اسپانیا شدند. آنها در یک پرونده تأمین مالی تروریسم در سوریه مشکل داشته‌اند و عدلبی، رئیس(UCIDE) توسط دولت تحریم شده است.

FEERI بیش از همه توسط اعضای جنبش مخالف مراکش به نام عدالت و خیریه رهبری می‌شود و رئیس آن منیر بنجلون مراکشی است.

FEME متشکل از نوکیشان پاکستانی، مراکشی و اسپانیایی است. رئیس FEME میرزا محمد کلیم پاکستانی است (که تابعیت اسپانیایی دارد) و من ـ یوسف فرنادث ـ دبیر او هستم.

فدراسیون‌های منطقه‌ای دیگری نیز وجود دارند که برخی از آنها در کمیسیون دائمی CIE هستند.

لازم به ذکر است که هدف CIE رهبری اسلام در اسپانیا نیست، بلکه مدیریت قرارداد همکاری در سال 1992 است که با دولت امضا شده و قانون است. این قرارداد شامل جنبه‌هایی از قبیل آموزش اسلام در مراکز آموزشی عمومی، امام جماعت مساجد، امور قبرستان‌ها، کمک‌های مذهبی در بیمارستان‌ها، ندامتگاه‌ها و مراکز نظامی و غیره است.

پیشرفت‌هایی در توسعه این توافق حاصل شده است. استخدام معلمان دین اسلام افزایش یافته است که از 144 نفر در سال تحصیلی 2022-2023 به 243 نفر در سال تحصیلی 2023-2024 رسیده است.

در مادرید مشکل کمبود قبرستان اسلامی وجود دارد، زیرا تنها یک قبرستان به نام Griñón وجود دارد که در حال حاضر پر است. شهرداری مادرید به ابتکار حزب سوسیالیست PSOE، اهدای زمینی برای 2000 قبر متوفیان مسلمان در قبرستان کارابانچل را تصویب کرد، اما این امر هنوز اجرایی نشده است.

از نقطه نظر سیاسی، اکثریت قریب به اتفاق مسلمانان به PSOE یا ائتلاف چپ سومار رأی می‌دهند، زیرا نگرش مطلوب‌تری نسبت به مسلمانان و حقوق آنها دارند و به دلیل نزدیک‌تر بودن به مسئله فلسطین (بیشتر در مورد ائتلاف سومار) است.

PP نگرش دورتری دارد، اما بدترین چیز از نظر مسلمانان این است که در شهرداری‌ها و استانداری‌ها ـ دولت‌های منطقه‌ای ـ با Vox، که یک حزب راست افراطی اسلام‌هراس و طرفدار صهیونیست‌ها است، ائتلاف کنند.