پایان عملیات اربعین 1403 و راه‌های رفته و مانده

به گزارش ایکنا، پس از 22 روز تلاش (از 16 مرداد مصادف با اول ماه صفر تا روز گذشته ششم شهریورماه مصادt با 22 ماه صفر) و البته برنامه‌ریزی یک ساله برای این 22 روز، امروز چهارشنبه هفتم شهریورماه عملیات اجرایی اربعین 1403 به پایان رسید.

اربعین امسال یکی از گرم‌ترین اربعین‌هایی بود که تاکنون برگزار شده و درجه هوا در شهرهای مذهبی عراق به ویژه شهر کربلا و حتی پایانه‌های مرزی ایران در برخی از روزها به 50 درجه رسید.

گرمازدگی، شیوع تب دنگی و وجود پشه آئدس، هشدارهایی که در خصوص شیوع آبله میمونی در جهان داده می‌شود در کنار هشدارهای بهداشتی شیوع بیماری‌های تنفسی و واگیر در تجمعات انبوه، از جمله نگرانی‌های اربعین امسال بود اما خوشبختانه با همکاری قابل توجه مسئولان ایرانی و عراقی به ویژه در حوزه خدمات بهداشتی اربعین 1403 یکی از موفق‌ترین و کم حادثه‌ترین اربعین‌های دهه اخیر بود. 

آمار نهایی تعداد زائرین عازم شده به کشور عراق از مرزهای ایران سه میلیون و 658 هزار و 889 نفر اعلام شده که البته تعداد زائران نسبت به سال قبل که چهار میلیون و 50 هزار نفر بود، کاهش داشته است. بیش از 77 درصد این افراد با وسایل نقلیه شخصی تا مرزهای زمینی سفر کرده و سپس وارد عراق شدند و بیش از 396 هزار زائر از طریق مرزهای هوایی به عراق رفتند. این در حالی است که آستان قدس عباسی در خصوص زائران اربعین اعلام کرد که در ایام اربعین امسال ۲۱ میلیون و ۴۸۰ هزار و ۵۲۵ زائر در عراق حضور یافتند.

مسیر دریایی و لزوم گسترش آن

امسال مسیر دریایی بین بندر خرمشهر به بصره نیز راه‌اندازی و تعدادی از زائران از طریق دریا وارد عراق شده و خود را به مسیر پیاده‌روی اربعین رساندند که البته در سال‌های بعد این مسیر قابلیت گسترش داشته و امید این می‌رود که مسیر آبادان به بندر واصلیه نیز برای تردد زائران اربعین بازگشایی شود.

امکان استفاده از حمل و نقل ریلی برای زائران اربعین نیز وجود داشت و زائران می‌توانستند از طریق قطار خود را به شهرهای مرزی رسانده و به وسیله اتوبوس به زائران اربعین بپیوندند البته مسیر ریلی تهران به کربلا نیز فعال بود اما همچنان قابلیت گسترش دارد.

کاهش تصادفات جاده‌ای

آمار جان باختگان موسم اربعین امسال 78 نفر اعلام شده که 13 نفرشان فاقد بیمه بودند که این آمار نسبت به سال گذشته نیز کمتر بوده است. تصادفات جاده‌ای متعدد و فوت زائران به دلیل تصادف یکی از مشکلات مراسم اربعین سال‌های گذشته بود که امسال خوشبختانه این مورد نیز کاهش قابل توجهی داشته است. طبق آخرین آمار در سال جاری 19 فقره تصادف مرتبط با زائران در جاده‌های کشورمان رخ داده که در این حوادث ۲۸ نفر جانشان را از دست دادند. آماری که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۱۵ درصد کاهش داشته است.

91 فقره تصادف جرحی مرتبط با زائران اربعین نیز در جاده‌های کشور رخ داده که در جریان این تصادفات ۱۸۴ نفر مجروح شده‌اند. این آمار نیز در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۳۵ درصد کاهش داشته است.

البته عملیات خدمات‌رسانی جمعیت هلال احمر تا ۹ شهریور ادامه خواهد داشت. هلال احمر از ابتدای عملیات اربعین تاکنون در داخل کشور به 230 هزار و 501 زائر خدمات امدادی ارائه کرده که از این تعداد، 86 هزار و 674 نفر خدمات اسکان اضطراری و 32 هزار و 683 نفر خدمات سلامت و درمان در محل دریافت کردند و سه هزار و 772 نفر نیز به مراکز درمانی انتقال داده شدند. همچنین سه میلیون و 322 هزار و 926 مورد خدمات داوطلبانه درمانی و سلامت در کشور عراق به زائران ارائه شده که شامل ویزیت زائران بیمار، خدمات پاراکلینیک، انتقال بیماران به مراکز درمانی، نسخ دارویی و مراقبت از سلامت زائران بوده است. در مجموع در داخل کشور و همچنین خاک عراق سه میلیون و 553 هزار و 427 نفر از این خدمات هلال احمر برخوردار شده‌اند.

براساس اعلام رسمی ستاد مرکزی اربعین هیچگونه گزارشی مبنی بر شیوع بیماری‌های واگیر در اربعین گزارش نشده است ولی همچنان به زائرانی که از عراق بازگشته‌اند توصیه می‌شود از ماسک استفاده کنند و در دید و بازدید خود از دست دادن و روبوسی به ویژه با کودکان پرهیز کنند.

یکی از مشکلاتی که در موسم اربعین امسال خود را بیش از پیش نشان می‌دهد و البته طی چند سال اخیر وجود داشته و همچنان حل نشده باقی مانده، کمبود وسایل نقلیه در کشور است. در ایام اربعین بیشتر وسایل نقلیه عمومی کشور به ویژه اتوبوس‌های بین شهری برای انتقال زائران اربعین راهی مسیرهای منتهی به مرزهای کشور شدند که همین مسئله موجود کمبود اتوبوس در سایر مسیرها شد که امیدواریم تمهیدات لازم برای رفع این مشکل تا سال آینده در نظر گرفته شود.

از دیگر نکات مثبت اربعین امسال کیفیت خوب سامانه سماح بود که برخلاف سال‌های گذشته به خوبی به مردم ارائه خدمات کرد و قطع نشد و مردم توانستند از طریق این سامانه ثبت نام و خود را بیمه کنند. پرداخت ارز اربعین نیز به خوبی انجام شد و حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر ۲۰۰ هزار دینار ارز اربعین دریافت کردند و البته بانک مرکزی امکان عودت ارز مازاد را نیز فراهم و زائرانی که ارز دریافتی خود را مصرف نکرد‌ه‌اند می‌توانند تا 21 شهریور ماه به قیمت روز ارز خود را عودت دهند. 

در اربعین سال جاری  حدود سه هزار موکب ایرانی به زائران ارائه خدمت کردند که هزار و ۸۱۹ موکب در عراق مستقر شدند. از این تعداد هزارو ۴۹ موکب در کربلای معلی، ۲۶۲ موکب در نجف اشرف، ۵۷ موکب در کاظمین، ۳۹ موکب در سامراء، ۳۹۸ موکب در مسیر مشایه (نجف به کربلا) و ۱۴ موکب نیز در سایر اماکن مذهبی و زیارتگاه‌ها به زائران اربعین حسینی خدمات ارائه کردند. بقیه موکب‌های ایرانی نیز در داخل ایران و مسیرهای منتهی به مرزها و پایانه‌های مرزی فعال بودند. بیش از 40 هزار موکب نیز توسط مردم و عشایر عراق برپا و به بهترین نحو به زائرانی از 150 کشور جهان خدمات ارائه کردند. این موکب‌ها نیز امروز (سه روز پس از روز اربعین) به کار خود پایان می‌دهند.

البته برگزاری موفق اربعین 1403 به این معنا نیست که خدمات ارائه شده قابلیت ارتقا ندارد، بلکه در تمام بخش‌ها می‌توان با برنامه‌ریزی صحیح تا سال بعد شاهد ارتقای بیشتر کیفیت و خدمات باشیم.