به گزارش ایکنا؛ چهلوسومین جشنواره فیلم فجر یکی از متفاوتترین ادوار برگزاری خود را به عنوان مهمترین رخداد عرصه سینمایی کشور میزبانی میکند. این تفاوت از دو منظر قابلیت تأکید بیشتر و نگرش رسانهای دارد.
نخست آنکه؛ گام چهلوسوم فیلم فجر میزبان هنرمندان و سینماگران نسل چهارم انقلاب اسلامی برای نخستین بار خواهد بود. اگر بنا به روایت جامعهشناسان؛ پدیدارشناسان؛ رفتارشناسان و فرهنگشناسان، گذار هر یک دهه تاریخی را به مثابه تولدی یک نسل در نظر بگیریم؛ گام چهلوسوم جشنواره فیلم فجر در کنار میزبانی از 13 کارگردان فیلم اولی محلی برای بروز، ظهور و شناسایی هنرمندان نسل چهارم سینمای انقلاب است.
بُعد دومی که جشنواره امسال را نسبت به ادوار پیشین خاصه طی یک دهه اخیر متفاوت کرده تنوع گونههای سینمایی میان فیلمهای حاضر در این دوره جشنواره است. از حضور آثار انیمیشن تا سینمای ملی و فرهنگی؛ دینی؛ تاریخی؛ کمدی؛ اجتماعی؛ دفاع مقدس؛ سیاسی؛ امنیتی و فیلمهای مبتنی بر پرتره، تنوع گونههای سینمایی آثار سینمایی حاضر در این رخداد را به رُخ میکشد. این مسئله با تدبیر مسئولان و دستاندرکاران گام چهلوسوم جشنواره فیلم فجر در شرایطی به وقوع میپیوندد که طی چند سال اخیر یکی از اصلیترین آسیبها و چشماسفندیارهای حوزه تولیدات سینمایی کشورمان از زبان کارشناسان، منتقدان، دستاندرکاران و فعالان حوزه سینما به فقر سینمای گونه (سیمای ژانر) اختصاص داشت.
خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا) در گام نخست گزارشی خود به معرفی 13 فیلم حاضر در میان 43 فیلم بخش رقابتی سودای سیمرغ چهلوسومین جشنواره فیلم فجر که توسط کارگردانان فیلم اولی در مقام نخستین تجربه بلند سینمایی آنها تولید شده میپردازد و در ادامه این گزارشها مرور و معرفی آثار انیمیشن و فیلمهای دیگر هنرمندان سینمای کشورمان طی روزهای آتی به مخاطبان ایکنا تقدیم خواهد شد.
امیرمهدی پوروزیری را شاید بیش از آنکه چهره شناخته شده در سینما بدانیم او را با تهیهکنندگی آثار تلویزیونی ماندگار و مخاطبپسندی چون «دربندون» و «فراری» به یاد بیاوریم؛ البته نه اینکه تجربیاتی در زمینه مستندسازی؛ کارگردانی سریالهای تلویزیونی نظیر «مینو» و «شادآباد» نداشته باشد. او حتی تهیهکنندگی سریال سیاسی-امنیتی «آمرلی» که شبکه نمایش خانگی در اختیار مخاطبان قرار گرفت را برعهده داشته است.
حالا پوروزیری در اولین تجربه ساخت فیلم بلند خود یعنی «1968» به سراغ درامی تاریخی رفته و در این مسیر از همراهی ایرج محمدی، تهیهکننده آثار خاطرهساز و ماندگار تلویزیون بهره برده است.
در میان بازیگران فیلم «1968» چهرههای نامآشنا نظیر امیر نوروزی و لیندا کیانی نیز حضور دارند.
نام این اثر از یکسو و قرار گرفتن نام پوروزیری با کارنامه قابل دفاع در حوزه سریالسازی به عنوان کارگردان فیلم اولی؛ کنجکاویهای متعددی را با خود به همراه داشته است و برای یافتن پاسخ خروجی نهایی اثر او بر مدار توفیق یا شکست به سبب تجربه حوزه عظیمی چون سینما در برابر آثار تلویزیونی باید تا پایان چهلوسومین جشنواره فیلم فجر منتظر ماند.
پوروزیری در نخستین تجربه سینمایی خود سراغ موضوع و خط داستانی ملتهب با چاشنی فوتبال اما واقعی پیرامون مواجهه دو تیم ملی فوتبال ایران و رژیم غاصب صهیونیستی رفته است.
در خلاصه روایت داستانی این اثر چنین آمده است: این فیلم در سال ۱۹۶۸ میلادی (۱۳۴۷ شمسی) میگذرد که در این سال ایران میزبان مسابقات جام ملتهای آسیا میشود. این فیلم روایتی است از آخرین مسابقه جام ملتهای آن زمان در ۲۹ اردیبهشت ۱۳۴۷ که در آن، تیم ملی فوتبال ایران ۲ بر ۱ قهرمان این مسابقات شد.
برادران تنابنده؛ «محمد»، «مصطفی» و «محسن»؛ هر سه نامآشنا و خانوادهای هنرمند هستند که هرکدام مسیر متفاوتی را در سینما پیش گرفتند.
محسن تنابنده، شاید خیلی زودتر از دو برادر دیگرش در زمینه بازیگری شناخته و تحسین شد؛ اما محمد تنابنده در نویسندگی سریالهای تلویزیونی تبحر ویژهای دارد. هر چند او ساخت فیلم ویدیویی «تدوین» را هم در کارنامه دارد که در گروه هنر و تجربه اکران شد.
اما مصطفی تنابنده سالها به عنوان دستیار و مشاور در کنار کارگردانان شناختهشده و صاحب کارنامهای چون سعید آقاخانی؛ سیروس مقدم و هنرمندان نامآشنای دیگر حضور داشته و بنا بر همان مثل معروف «مشق کارگردانی» کرده است.
با این عقبه پس حال بیراه نیست که بگوییم مشتاق تماشای اولین اثر برادران تنابنده یعنی «آبستن» در مهمترین رویداد سینمایی کشور، جشنواره فیلم فجر در گام چهلوسوم خود هستیم.
«آبستن» یک پلان سکانس ملتهب است و باید ببینیم خروجی این اثر سبب خواهد شد تا نام آنها (محمد و مصطفی) شبیه برادرشان (محسن) روزی بر سر زبانها میافتد یا نه؟!
جلال تیموری که کارشناس ارشد حقوق است، تهیهکنندگی فیلم «آبستن» را برعهده دارد. عباس غزالی؛ سوگل خلیق و توماج دانشبهزادی از بازیگران شناخته شده این فیلم سینمایی هستند.
فیلم «آبستن» راوی این خلاصه داستان است: این فیلم قصه چند جوان است که هر کدام درگیر مشکلی شخصی هستند و در مرز آستارا در کلبهای کنار آب جمع شدهاند تا به کمک یک آدمپران (قاچاقچی انسان) به صورت قاچاقی از مرز خارج شوند.
محمدابراهیم عزیزی بهعنوان کارگردان فیلم «بازی را بکش» مانند بسیاری از فیلمسازانی که روزگاری میتوانستیم آنها را «فیلم اولی» صدا بزنیم، برآمده از بستر سینمای کوتاه است.
حال محمدابراهیم عزیزی بلندپرواز این روزها با اولین فیلم بلند سینمایی خود با نام «بازی را بکش» راهی جشنواره فجر چهلوسوم شده است.
حضور مصطفی کیایی در مقام تهیهکننده از نکات قابل توجه این اثر است و شاید پُر بیراه نباشد اگر بازیگرانی نظیر محسن کیایی، هدی زینالعابدین، محمد بحرانی و پوریا رحیمیسام دراین فیلم سینمایی را به دلیل وجود او بدانیم.
«بازی را بکش» بر اساس داستان واقعی و ملتهب درباره فوتبال و حواشی آن ساخته شده است و در خلاصه خط داستانی و مضمون فیلم چنین آمده است: «موسی»، از پیشکسوتان فوتبال، برادرش را در سانحهای ورزشی از دست میدهد. او در مسیر کشف راز مرگ برادرش با حقایق عجیبی روبهرو میشود.
شاید کمتر کسی زمانی که نام محمود کریمی به میان میآید به این فکر نیندیشد که روزگاری اسم او را در تیتراژ برنامه «خندوانه» دیده و مهمتر آنکه صدایش را بسیار شنیده است؛ اما به قطع و یقین باید به این مسئله اشاره کنیم که او قبل از حضور در این اثر چندین فیلم کوتاه و بیش از آن مستند را تولید و کارگردانی کرده و عضو انجمن مستندسازان خانه سینما است.
کریمی همچنین تجربه ساخت سریال داستانی «حالا برعکس» را نیز در کولهبار کارنامه هنری خود دارد و حالا با فیلمی اجتماعی با نام «بچه مردم» پا به جهان سینما گذاشته است.
سیدعلی احمدی که تهیهکنندگی «بچه مردم» را برعهده دارد سالها با کریمی در مجموعه «خندوانه» همکار بوده و طی چند ماه اخیر فیلم «عزیز» را بر پرده نقرهای اکران آثار سینمایی ایران داست.
گوهر خیراندیش؛ رضا کیانیان؛ حسن معجونی؛ بهروز شعیبی؛ سیامک صفری؛ سیاوش چراغیپور؛ امید روحانی؛ زهرا داوودنژاد؛ سیدجواد یحیوی و ونوس کانلی بهعنوان بازیگر در این اثر پُر بازیگر حضور دارند.
در روایت خط داستانی این فیلم برای معرفی به چهلوسومین جشنواره فیلم فجر چنین آمده است: «تاجی» میگه هر قصهای رو دقت کنید میبینید قهرمانش از یه جایی رو پای خودش وایساده. «الیورتویست» یه جور، «سهراب» و «فریدون» اون جور، «حضرت یوسف(ع)» چهار سالش بود رفت عزیز مصر شد. «حضرت موسی(ع)» رو بگو؛ همین که دنیا اومد دادنش به آب... خب شماها که ماشالا نره غول شدین، پاتون اینجاس سرتون اونجا. وقتشه خودی نشون بدین...»
اما آنگونه که زمزمههای در گوشی درباره خط داستانی این فیلم میگوید، گویا داستان فیلم «بچه مردم» قصه کودکی است که مادرش او را سر راه میگذارد و اتفاقاتی برای او میافتد که محور داستان فیلم میشود.
محمد پایدار از چهرههای جوانی است که راه سینما را از باشگاه فیلم «سوره »آغاز کرده و پس از ساخت مستند بلند؛ نویسندگی و کارگردانی چند فیلم کوتاه پا به عرصه سینمای بلند گذاشته است.
این درست همان مسیری است که سال گذشته رضا کشاورز کارگردان «باغ کیانوش» برآمده از باشگاه فیلم سوره طی کرد و حالا فیلم او بعد از اکران پیش از برگزاری چهلوسومین جشنواره فیلم فجر عنوان پرفروشترین اثر نوجوان سینمای ایران را تا سال 1403 به خود اختصاص داده است.
محمدجواد موحد، تهیهکنندگی این اثر را برعهده دارد که سال گذشته در جشنواره فجر چهلودوم با «باغ کیانوش» با دیگر آثار این جشنواره به رقابت پرداخت. مجید صالحی، حسن معجونی، هادی کاظمی، آناهیتا درگاهی و فرزین محدث ترکیب بازیگران این اثر را تشکیل میدهند.
داستان «تاکسیدرمی» به عنوان تنها فیلم جشنواره چهلوسوم در گونه تراژدی-کمدی حول محور برادر ناتنی محمدرضا پهلوی و علاقهمندی او به شکار گوزن باز میگردد؛ جایی که مخاطب همراه این اثر سینمایی شاهد تلاش سه شکارچی، برای شکار گوزن زرد ایرانی در حال انقراض در بحبوحه پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ است.
با مروری بر کارنامه آرمان زرینکوب میتوان دریافت که او از پایه و اساس سینما را با ساخت فیلم کوتاه آغاز کرده و پس از آن در مقام کارگردان و تهیهکننده، فیلم تلویزیونی «آکاردئون» را ساخته است.
شاید بتوان اینگونه گفت که آرمان زرینکوب زمانی بیشتر شناخته شد که سریالهایی نظیر «مرگ تدریجی یک رؤیام و سهگانه «ستایش» را تهیه کرد.
حال و همزمان با جشنواره چهلوسوم فیلم فجر، زرینکوب با اولین ساخته بلند سینمایی خود یعنی «تَرَکِ عمیق» که پیش از این برنده بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه از جشنواره فیلم آسیایی بارسلون شده است در جشنواره فیلم چهلوسوم حضور دارد.
حضور رضا بابک و گلچهره سجادیه در این اثر از نکات قابل توجه این اثر سینمایی به شمار میرود.
در خلاصه داستان فیلم «تَرَکِ عمیق» چنین آمده است: «محمود» از بیمارستان روانی مرخص میشود و «فخری» از آمدن محمود با خبر است. زمان زیادی از آمدن محمود به خانه نمیگذرد که مهمان ناخواندهای به جمع آنها اضافه میشود و رازهای تاریک به تدریج فاش میشوند.
ابراهیم امینی؛ کارگردان سینما، برخلاف جریان غالب سینما که از دنیای فیلم کوتاه آمدهاند برخاسته از تئاتر است؛ اما او «چشم بادومی» را بهعنوان اولین اثر بلندش با قصه ملتهب اجتماعی درحالی ساخته که سالها به عنوان نویسنده، بازیگردان و حتی کارگردان فیلم کوتاه در سینما فعالیت داشته و بنا به همان مَثَلِ معروف درس خود را پس داده است.
سجاد نصراللهینسب به عنوان تهیهکننده پیش از این اثر تجربه ساخت فیلمهایی نظیر «آپاراتچی» و «در آغوش درخت» را در کارنامه خود داشته است. آثاری که پیش از این و به ترتیب در دورههای چهلویکم (1401) و چهلودوم (1402) جشنواره فیلم فجر حضور داشتند.
ساره بیات؛ مهدی هاشمی و علی باقری از جمله بازیگران این اثر سینمایی هستند.
در خلاصه داستان این اثر سینمایی که پرسشها و کنجکاویهای فراوانی را با توجه به نام فیلم (چشم بادومی) و عقبه نه چندان روشن کارگردان این اثر در حوزه سینما با خود به همراه داشته است چنین آمده: «مائده» دختر نوجوان ایرانی عاشق یکی از خوانندههای «کیپاپ» (گروههای موسیقی پاپ کره جنوبی) شده و میخواهد برای دیدار او و شرکت در یک مسابقه به سئول برود. او در آزمون پذیرفته میشود اما مادر مخالف جدی اوست.
با خواندن خلاصه روایت داستانی این فیلم به یاد صحبتهای سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت چهاردهم میافتیم که در نشست خبری مرور کارنامه سه ماهه این وزارتخانه با خبرنگاران در بحث موسیقی به لزوم شناسایی دلایل اقبال نسل نوجوان و جوان کشور به موسیقی «کیپاپ» کره جنوبی و «رپ» اشاره کرده بود.
خبرنگار حوزه فرهنگ از خود میپرسد که آیا این فیلم که حداقل یک سال پیش تولید شده داستانش به گوش صالحی رسیده یا وزیر فرهنگ دولت چهارده ذهنخوانی نسبت به آثار فیلم فجر امسال داشته است؟!
حسام فرهمند سینما را از دستیار کارگردانی زندهنام کیومرث پوراحمد در فیلم سینمایی «خواهران غریب» (1374) آغاز کرد و در سمتهای مختلف نظیر برنامهریز؛ دستیار کارگردان و مجری طرح فعالیت داشته است.
حال فرهمند در «رها» به عنوان اولین اثر بلند سینمایی خود روایتگر بحرانی از زندگی یک مرد و خانواده او است. از نکات قابل توجه این اثر حضور مرضیه برومند در این پروژه به عنوان دستیار کارگردان است.
سعید خانی به عنوان تهیهکننده فیلم «رها»، تاکنون تهیه و تولید آثار مختلف کمدی و اجتماعی را برعهده داشته و «رها» سومین تجربه تهیهکنندگی او با فیلمسازان فیلم اولی است.
شهاب حسینی بعد از تجربه بازی در «مست عشق» و غزل شاکری در شرایطی بازیگران نقش اصلی این اثر سینمایی هستند که این زوج چنین خط روایی را در قالب فیلم «رها» با مخاطبان قسمت میکنند: «توحید» ۵۵ ساله به همراه همسر و فرزندانش زندگی متوسطی دارند. تا اینکه یک اتفاق خیلی ساده، داستان زندگی آنها را به هم میریزد.
مهدی نوروزیان که کارگردانی فیلم سینمایی و رازآلود «زمانی در ابدیت» را بر عهده دارد شاید کمتر از دیگر کارگردانان کار اولی جشنواره فجر چهلوسوم شناخته شده باشد و نیکی کریمی در مقام تهیهکننده او را برای به ثمر نشستن نخستین اثر بلندش همراهی کرده است.
نوروزیان که ساکن خارج از کشور است، تجربه ساخت چندین اثر کوتاه را در کارنامه کاری خود به ثبت رسانده و چندین جایزه بینالمللی از جمله جایزه بهترین فیلم کوتاه اسکار را برای «کشتن جویی» برده است.
همچنین نیکی کریمی که پس از سه سال با تهیهکنندگی یک اثر به سینما بازگشته توانسته حضور بازیگران سرشناسی ازجمله لیلا حاتمی؛ نوید پورفرج؛ بابک حمیدیان؛ عباس غزالی و زندهنام بیتا فرهی را در این اثر قطعی کند و این اثر را به فجر چهلوسوم بفرستد.
این فیلم کلیدزننده حاشیههای جشنواره فیلم فجر پیش از آغاز این رخداد در 12 بهمن بود؛ به گونهای که تنها چهار روز مانده (8 بهمن) پیش از آغاز جشنواره و در آستانه افتتاح گام چهلوسوم فیلم فجر به دلیل آنچه مسائل حقوقی! و همچنین عدم ارائه نسخه نهایی برای بازبینی و تکثیر آن جهت اکران در سینماهای مردمی عنوان شد این اثر از لیست فیلمهای جشنواره کنار گذاشته شد و بنا بر اعلام منوچهر شاهسواری دبیر جشنواره به سبب فرصت کوتاه تا آغاز مهمترین رویداد سینمایی ایران هیچ فیلم دیگری جایگزین این اثر کنار گذاشته شده نخواهد شد!
اما در نهایت آنچه در روایت خط داستانی این اثر آمده است از این قرار است: فیلم «زمانی در ابدیت» روایتگر داستان مریم (با بازی لیلا حاتمی) است که پس از ناپدید شدن مرموز همسرش، در دنیای پر از ابهام و سردرگمی به دنبال حقیقت میگردد. همسر مریم به طور ناگهانی و بدون هیچگونه نشانهای از زندگی یا مرگش، از خانه ناپدید میشود و این اتفاق، زندگی او و دختر ۱۲ سالهاش را در وضعیت بلاتکلیفی قرار میدهد.
رضا جمالی که تجربه ساخت چندین اثر کوتاه و همچنین فیلم بلند ویدئویی «پیرمردها نمیمیرند» را در کارنامه کاریاش به ثبت رسانده؛ اولین اثر سینمایی خود را به زبان آذری و با نام «سُونسوز» (ابدی-بینهایت) ساخته است. این اثر دومین همکاری جمالی با سلمان عباسی، تهیهکننده این فیلم محسوب میشود.
«سونسوز» تاکنون در جشنوارههای متعدد خارجی حضور داشته و نخستین نمایش آن برای مخاطبان ایرانی در جشنواره فجر چهلوسوم رقم خواهد خورد. ناگفته نماند که مریم مؤمن تنها بازیگر شناختهشده این اثر سینمایی محسوب میشود.
در خلاصه داستان این اثر سینمایی که برآمده از تجربه سالها پیش کارگردان این آثار در حوزه ساخت فیلم کوتاه است چنین آمده است: این فیلم داستان روستایی را روایت میکند که ۲۰ سال است در آن کودکی متولد نشده و مردان، زنان را مقصر میدانند. کاظم، هنرمند مستندساز، ۲۰ سال پیش مستندی درباره نازایی زنان روستا ساخته که خود زنان آن فیلم را دزدیده و از بین بردند! اکنون، پس از دو دهه، کاظم متوجه میشود که مشکل از مردان و عقیم بودن آنها بوده و تصمیم میگیرد با ساخت فیلمی جدید، حقیقت را آشکار کند. اما در این مسیر با مشکلاتی مواجه میشود...
بهمن اردلان که صدابردار و صداگذار پیشکسوت، نامآشنا و حرفهای سینمای ایران محسوب میشود در نخستین تجربه تهیهکنندگی خود همراه شد تا فیلم سینمایی «فریاد» به سرانجام برسد.
محمدرضا اردلان به عنوان کارگردان این پروژه نیز پس از ساخت چندین فیلم کوتاه پای در سینمای بلند گذاشته و اثری اجتماعی ساخته است. بهزاد دورانی؛ مهرداد ضیایی؛ علیرضا مهران؛ یاسین طلوعی؛ امیر کبوتران و حمید ابراهیمی بازیگران این فیلم هستند.
در خلاصه داستان فیلم «فریاد» چنین آمده است: «هاوار» برای کار وارد مرغداری میشود. در مرغداری قتلی صورت میگیرد و هاوار ناخواسته درگیر ماجراهایی میشود.
رضا فرهمند که پیشتر با مستندهایی چون زنانی با «گوشوارههای باروتی» و «نُتهای مسی یک رویا» و «آزادی» توانسته بود در ادوار مختلف جشنواره فیلم فجر حضور پیدا کند و سیمرغ بلورین فیلم فجر را دریافت کند حال با فیلم سینمایی «لولی» که یک درام اجتماعی، بومی و نخستین اثر سینمایی این هنرمند کارگردان محسوب میشود پای به چهلوسومین دوره این رویداد گذاشته است.
تهیهکنندگی این اثر بر عهده جلیل اکبریصحت از منتقدان سینماست که خود نیز تجربه کارگردانی و تهیهکنندگی سه اثر را در کارنامه کاریاش به ثبت رسانده است.
در فیلم «لولی»؛ بازیگرانی چون داریوش امینی؛ ژیلا آلرشاد؛ محبوبه سلطانی؛ نرگس هزار؛ حسن عابدی و محمد محمدی نقشآفرینی میکنند.
در خلاصه داستان فیلم «لولی» که بخشی از سینمای فرهنگی و اندیشمند ایران را یدک میکشد چنین آمده است: سرنوشت «گلسا» و آگاهی از وضعیت همسرش به رازهایی بستگی دارد که «منصور» پنهان کرده است. اگر «موسی» بتواند حقیقت او را متوجه شود و «صفورا» به موسی کمک کند تا بر لکنتش غلبه کند، شاید «خسرو» هم «منیر» را در انتظار تنها نگذارد.
مهدی اصغریازغدی؛ جوانترین کارگردان در میان فیلمسازان فیلم اولی گام چهلوسوم فیلم فجر محسوب میشود که توانسته در سن 28 سالگی تجربه ساخت نخستین اثر بلند سینمایی خود را پس از ساخت چند فیلم کوتاه پشت سر بگذارد.
علی لدنی بهعنوان تهیهکننده این اثر نیز پیش از «ماریا» سه اثر بلند سینمایی را تهیه کرده است. صابر اَبَر؛ پانتهآ پناهیها؛ حسین محجوب و با معرفی دو چهره تازه به نامهای کامیاب گرانمایه و مهشید خدادادی نقشهای اصلی این اثر را برعهده دارند.
شاید ذکر این نکته نیز خالی از لطف نباشد که ماریا پیش از این در چندین جشنواره معتبر خارجی حضور داشته و جوایزی را کسب کرده است.
اما درخلاصه سیزدهمین، جوانترین و آخرین فیلم کارگردانهای چهلوسومین جشنواره فیلم فجر چنین آمده است: تکهای از فیلم تمرین بازیگری یک دختر جوان علاقهمند به بازیگری در یک نقش تمرینی به طور ناخواسته پخش شده و هیچکس باور نمیکند که این فیلم تنها یک تمرین بازیگری بوده است.
گزارش از امین خرمی
انتهای پیام