کریدور IMEC پروژه جدی رژیم صهیونیستی برای پیگیری پس از آتش‌بس است

به گزارش خبرنگار ایکنا، شصت‌و‌چهارمین نشست تخصصی اندیشکده راهبردی رسانه‌ها و فضای مجازی با محوریت بررسی راهبردی عملیات رسانه‌ای در کریدور ترانزیتی آیمک(IMEC) و افکار عمومی منطقه و همکاری با اسرائیل امروز، 17 بهمن ماه با حضور دانشجویان، پژوهشگران و اصحاب رسانه در سالن کنفرانس شهید تقوی خبرگزاری ایکنا برگزار و در آن مقالات و پژوهش‌هایی علمی با موضوع نشست ارائه شد.

حمیدرضا حسینی دانا، دبیر علمی نشست و رئیس اندیشکده راهبردی رسانه‌ها و فضای مجازی طی سخنانی در ابتدای این نشست اظهار کرد: یکی از بحث‌ها در رقابت‌های اقتصادی حال حاضر جهان و آینده بحث کریدورهاست و کریدورهای شمال و جنوب، میانه و قفقاز از جمله این  کریدورهاست و اخیراً کریدوری از اجلاس جی 20 تاکنون اعلام شد که قصد فعالیت اقتصادی دارد، آیمک است که یکی از کارخانه‌های جهان به نام کشور هندوستان قرار است از کشورهای جنوب حوزه خلیج فارس، کالا، خدمات و هیدروژن مایع انرژی و برق را از طریق کشورهای امارات، عمان، عربستان، اردن به رژیم صهیونیستی و بندر حیفا برساند و کشتی‌ها مجدداً از بندر حیفا بار و کالاها را به بنادری در یونان، لهستان، ایتالیا و اروپا منتقل کنند و ارتباط بین اروپا و آسیا را به این شکل برقرار کنند.

وی افزود: کشورها بعد از بیش از 70 سال تلاش رژیم صهیونیستی و آمریکا با این رژیم ارتباط برقرار کرده‌اند و این در حالی بوده است که این ارتباط طی جنگ‌های متعدد و طرح‌هایی مانند معامله قرن و صلح ابراهیم و خاورمیانه بزرگ برقرار نشده بود و اکنون به اجبار هم شده تلاش می‌کنند ارتباط رژیم صهیونیستی را با این کشورها برقرار کنند.

حسینی دانا تصریح کرد: پژوهشگران اندیشکده راهبردی رسانه‌ها و فضای مجازی پس از خطبه‌های نماز جمعه نصر رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای(مد ظله العالی) و اشاره ایشان به پروژه آیمک، آن را مورد بررسی قرار دادند و به این مسئله پرداختند که رسانه‌های هر کشور چگونه با افکار عمومی درباره ارتباط با اسرائیل سخن گفتند و چه گفتمانی را در این زمینه اتخاذ و بر چه موضوعاتی تأکید کردند که بتوانند آنان را نسبت به مشارکت کشورشان در این پروژه راضی نگه دارند.

وی افزود: 480 روز جنگ اسرائیل و فلسطین و عملیات طوفان الاقصی با آن همه نسل‌کشی و جنایات رژیم صهیونیستی و کودک‌کشی، توجهات افکار عمومی دنیا را معطوف و احساسات آنان را جریحه‌دار کرد و می‌بینیم که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر و همچنین وزیر جنگ سابق رژیم صهیونیستی از طریق دادگاه بین‌المللی لاهه به عنوان جنایتکار جنگی شناخته شدند.

حسینی دانا گفت: گزارشگر سازمان ملل چند روز پیش اعلام کرد که من تعجب می‌کنم که چگونه با این همه نسل‌کشی و طرح کوچ اجباری فلسطینیان از غزه به اردن و مصر، برخی کشورهای عربی ساکت هستند و همکاری خود را با رژیم صهیونیستی ادامه می‌دهند.

وی افزود: پژوهشگران اندیشکده راهبردی رسانه‌ها و فضای مجازی این مسئله را از خطبه‌های نماز جمعه نصر از 17 مهر تا به امروز مورد بررسی قرار داده‌اند و این مسئله را رصد و تحلیل کرده‌اند که رسانه‌های کشورهای مختلف چگونه با مردم منطقه درباره همکاری این کشورها با اسرائیل سخن گفته‌اند و  چه اتفاقی افتاده که این همکاری شکل گرفته است. پس از امضای توافق آتش‌بس میان رژیم صهیونیستی و حماس در غزه، اولین کار رژیم صهیونیستی این بود که نماینده خود را به امارات فرستاد تا کریدور آیمک را پیگیری کند.

در ادامه، دبیر علمی نشست از پژوهشگران خواست تا نتایج تحقیقات خود را با حضار به اشتراک بگذارند و ابراز امیدواری کرد که این تحقیقات می‌تواند به درک بهتر روندهای جاری در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی کمک کنند. نشست‌های علمی نه تنها راهکارهای عملی تولید می‌کنند؛ بلکه می‌توانند در تصمیم‌گیری‌های استراتژیک در زمینه‌های مختلف مؤثر باشند.

IMEC به دنبال تأمین امنیت اسرائیل در منطقه است

در ادامه نشست محمد کاظم کرمی، از دانشجویان حاضر در جلسه با بررسی موضع ترکیه و رسانه‌های این کشور در برابر کریدور آیمک گفت: رسانه‌های ترکیه درباره IMEC در مقایسه با دیگر کشورها موضع خاص و هماهنگی را دنبال می‌کنند و زمانی که آیمک ترکیه را نادیده گرفت، حساسیت ترکیه نسبت به این کریدور بیشتر شد.

وی افزود: کریدور آیمک در اجلاس جی 20(G-۲۰ ) اعلام شد و مهم‌ترین دلیل پرداختن جی 20 به این مسئله تأمین امنیت اسرائیل در منطقه بود و حتی می‌بینیم علی‌رغم عملیات طوفان الاقصی، کشورها حاضر نیستند از آن دست بکشند و حتی نسبت به آن جسورتر شده‌اند.

کرمی با اشاره به بررسی رسانه‌های ترکیه، اظهار کرد: رسانه‌های این کشور به طور دقیق مواضع دولت را دنبال می‌کنند. در این راستا، شش رسانه مهم ترکیه مورد بررسی قرار گرفتند که همسویی و هماهنگی قابل توجهی بین سیاست‌های دولتی و پوشش رسانه‌ای آنها مشاهده شد.

محمد کاظم کرمی ادامه داد: مسیر جاده ابریشم یکی از کریدورهای مهم اقتصادی است که سوابق تاریخی دارد و چین اکنون به دنبال احیای جاده ابریشم بوده و حساسیت‌هایی را برانگیخته است.

به گفته کرمی، مهم‌تر از بحث مبادلات تجاری به دنبال تأمین امنیت اسرائیل در منطقه است و بحث‌هایی مانند صلح ابراهیم و دیگر پروژه‌ها برای عادی‌سازی روابط رژیم صهیونیستی نیز همین هدف را دنبال می‌کند. کشور ترکیه و شخص اردوغان که داعیه‌دار پیشاهنگی رهبری جهان اسلام است، زمانی که در کریدور آیمک نادیده گرفته شد، حساسیت ترکیه بیشتر شد و موضع سه‌گانه‌ای انتخاب کرد که اولاً اجرایی‌شدن آیمک را زیر سؤال ببرد، همچنین کریدورهایی به موازات آن مطرح کرد و به دنبال اجرایی‌شدن آن است و کریدور «راه توسعه» با همکاری امارات و کریدور «زنگزور» را در همین راستا دنبال می‌کند.

وی افزود:‌ رسانه‌های ترکیه موضع همسو و هماهنگ با دولت خود را دنبال می‌کنند و روزنامه «حریت» ترکیه از مهم‌ترین و پر مخاطب‌ترین رسانه‌های ترکیه با تأیید سیاست دولت خود در برابر آیمک، چندین تحلیل درباره آن داشته است و پس از سفر اردوغان با عراق و دیدار با السودانی و همچنین سفر به قطر برای پیگیری پروژه راه توسعه، آن را مورد حمایت رسانه‌ای قرار داده است.

تأکید بر هویت و فرهنگ یونان و ارتباط آن با آیمک

 احمد هژیر مشعوف، از تحلیلگران حاضر در این نشست با ارائه نتایج خود از پایش رسانه‌های یونان گفت: رسانه‌های یونان این پروژه را پروژه‌ای ملی معرفی کردند طوری که تمام منافع آن توسط مردم قابل لمس است. از جمله آن برجسته‌سازی منافع اقتصادی، تأکید بر ایجاد 100 هزار شغل جدید، پیش‌بینی افزایش 15 درصدی تجارت دریایی، جذب تجارت خارجی، چارچوب‌سازی ژئوپلتیک و معرفی IMEC به‌عنوان جایگزین ابتکاری کمربند به راه چین، تقویت روابط هند و اسرائیل، استفاده از کارشناسان و متخصصان که روی این طرح اقداماتی داشته باشند با پوشش گسترده دیدارهای دیپلماتک و تمرکز بر فرصت‌های شغلی.

وی با اشاره به راهبردهای رسانه‌ای یونان که در این خصوص انجام دادند گفت: از جمله این راهبردها برجسته‌سازی نقش یونان در کریدور آیمک و تأثیر مثبت آن در اقتصاد کشورها و جنبه‌های رشد و توسعه این کریدور بوده است. همچنین تأکید بر هویت و فرهنگ یونان با ارائه مقالات تحلیلی درباره تاریخ و فرهنگ یونان و ارتباط آن با ایمک در همین راستا صورت گرفته است.

مشعوف همچنین چالش‌های ارائه شده در رسانه‌های یونانی را مقابله با نگرانی‌ها درباره تأثیرات منفی پروژه بر میراث فرهنگی یونان دانست و گفت: شبکه ERT  یونان راهبرد پوشش گسترده و جامع طرح آیمک و نقش یونان در این کریدور را با برنامه‌های تلویزیونی، مصاحبه با مقامات یونانی و پوشش زنده در دعوت از تحلیلگران  و کارشناسان دنبال کرد.

وی افزود: شبکه دیگری از رسانه‌های یونان تأکید بر منافع اقتصادی را با برنامه تحلیلی، گزارش و مصاحبه با تحلیلگران سیاسی پیش برد و به چالش مقابله با اعتماد مردمی و ارائه دیدگاه‌های مختلف در این خصوص اشاره کرد.

مشعوف در ادامه عوامل مؤثر بر جهت‌گیری‌های رسانه‌ای یونان را منابع مالی و ارتباطات سیاسی در کشور یونان دانست و گفت: رسانه‌هایی که از حمایت از گروه‌ها و احزاب خاص برخوردارند بیشتر به پوشش این طرح پرداختند. این پروژه در این رسانه‌ها به‌گونه‌ای به عنوان پروژه‌ای ملی برای نجات اقتصاد کشور یونان تا چند ده سال آینده معرفی شد. اما چالش‌های زیست محیطی هم به‌عنوان چالش‌های این طرح بود که به تا حدی به آن اشاره شده است.

فرانسه و معرفی خود به‌عنوان معمار اصلی IMEC

افسانه‌سادات حسینی، دیگر کارشناس حاضر در این نشست در بررسی خود از رسانه‌های فرانسه گفت: کریدور اقتصادی هند - خاورمیانه - اروپا، معروف به «آیمک» (IMEC)، یک پروژه ترانزیتی است که با هدف اتصال هند به اروپا از طریق خاورمیانه طراحی شده است. این کریدور شامل مسیرهای دریایی و ریلی است که هند را به امارات متحده عربی، عربستان سعودی، اردن، اسرائیل و در نهایت به اروپا متصل می‌کند، هدف اصلی این پروژه تقویت توسعه اقتصادی از طریق بهبود اتصال و یکپارچگی اقتصادی بین جنوب آسیا، خاورمیانه و اروپا است.

این کریدور در سپتامبر ۲۰۲۳ در دهلی نو معرفی شد و کشورهای هند، ایالات متحده آمریکا، امارات متحده عربی، عربستان سعودی، فرانسه، آلمان، ایتالیا و اتحادیه اروپا از امضاءکنندگان یادداشت تفاهم آن بودند.

این راه ترانزیتی با اهداف مختلفی مطرح شده که در ادامه به نقش رسانه‌های فرانسه در افکار عمومی درباره این کریدور اشاره می‌شود: در این پژوهش دو دسته رسانه راست گرا و چپ گرا رصد شدند روزنامه لوموند با گرایش سوسیالیستی و چپ‌گرا مانند اکسپرس که هشت مؤلفه تأثیرگذار بر افکار عمومی از آن‌‌ها استخراج شده است.

وی افزود: استفاده از واژه‌هایی با بار مثبت مانند تسهیل و حمایت و نقش مثبت مکرون در معرفی فردی برای نماینده او در اجرای آیمک و اینکه فرانسه معمار اصلی این پروژه است در این رسانه به چشم می‌خورد. در چالش‌ها نیز چین به عنوان رقیب معرفی شده و نیز مدل آمریکایی (DARPA) یا سازمان پروژه‌های پژوهشی پیشرفتهٔ دفاعی به عنوان الگویی برای نوآوری و ارتقاء دادن و الگوگیری برای مراوده با دیگر کشورها معرفی شده است.

وی با اشاره به دیدار پاپ و مکرون در رسانه‌های فرانسوی در راستای معرفی صلح‌طلبی این کشور گفت: بخش زیادی از روابط بین‌الملل  و حل بحران‌ها و درگیری اسراییل و فلسطین در این اخبار بررسی شده و فرانسه خود را نماینده صلح جهانی می‌داند و برای پاپ نقش مفیدی و صلح‌طلبانه‌ای را در این راستا قائل است. همچنین روزنامه ملی لوموند هم به کشورهای دیگر می‌پردازد که ممکن است با این کریدور چالش داشته و این طرح را رد کنند.

حسینی در خلاصه پردازش رسانه‌ای خود از فرانسه گفت: این پژوهش رسانه‌ای بر سه بخش اصلی دلالت دارد؛ نخست فرهنگسازی که تأکید دارند بر اینکه این پروژه کاری بین‌المللی بوده و نیازمند پیگیری جدی از سوی فرانسه دارد. بخش دوم چالش‌ها را مطرح و نقش مثبت فرانسه برای حل آن را بزرگنمایی می‌کند و بخش سوم دلالت‌های فرانسه برای طرح نقش چین در این عرصه را مشخص می‌کند و در ادامه هم القای رویکرد فرانسه در این خصوص هست که بیان می‌دارد فرانسه بازیگر و معمار اصلی این پروژه بوده و در حل بحران‌ها و صلح خاورمیانه نقش کلیدی دارد.

مانلی نورانی آشتیانی نیز به رصد رسانه‌های لبنان اشاره و تصریح کرد: رسانه‌های لبنان به دلیل موقعیت ژئوپلتیک کشور و تأثیرگذاری بر مباحث منطقه در شکل‌دهی به افکار عمومی و طرح پروژه‌‌هایی مثل آیمک نقش مهمی دارند. از جمله رسانه‌های رصد شده لبنانی در این پژوهش المنار، المیادین الجدید و روزنامه النهار و دیلی استار بودند. شبکه المنار به عنوان بازوی رسانه‌ای حزب الله در نظر گرفته می‌شود که بیشتر بر ابعاد امنیتی و نظامی آیمک نگاه کرده و سعی داشته به مخاطبان خود نشان دهد که این پروژه در دل خود نفوذ اسرائیل در منطقه را دارد و تلاش دارد با آگاهی دادن به افکار عمومی از طریق گزارش، تحلیل و خبر تهدیدات این پروژه برای منطقه را بیان کند.

وی در ادامه گفت: روزنامه النهار که گرایش لیبرال و تمرکز بر نخبگان دارد در این طرح، رویکرد متوازن‌تری داشته بر مسائل اقتصادی تمرکز کرده و فرصت‌ها و چالش‌هایی که این پروژه می‌تواند برای لبنان داشته باشد تحلیل کرده و آیمک را فرصتی برای بهبود زیرساخت‌های اقتصادی لبنان دانسته و با مصاحبه با نخبگان در این راستا آن‌ها را با خود همراه کرده و تا حدودی هم به چالش‌های این پروژه اشاره می‌کند.

او در ادامه با اشاره به رسانه المیادین گفت: این شبکه تلویزیونی نگاه ژئوپلتیک به پروژه داشته و آیمک را با کمربند جاده چین شبیه دانسته و رقابت‌های چین، آمریکا و هند را در این راستا با هم مقایسه کرده و مخاطبان را درباره این مسئله آگاه کرده است.

آشتیانی گفت: شبکه الجدید هم نقش مستقل دارد و به نقد سیاست‌های منطقه پرداخته و این سیاست‌ها را بر این کریدور متمرکز و اعلام کرده اگر کشورهای منطقه سیاست‌های اشتباه اتخاذ کنند فرصت‌های اقتصادی را از آن‌ها می‌گیرد. دیلی استار هم به عنوان تنها رسانه انگلیسی آنلاین لبنان مخاطبان بین‌المللی زیادی دارد که درباره فرصت‌ها و چالش‌های پروژه مطالبی داشته و این طرح آیمک را فرصتی برای همکاری‌های فرامنطقه‌ای و فعالیت اقتصادی فرامنطقه‌ای می‌داند و تصویری معتدل برای این پروژه قائل است و به نقش لبنان و مزایای این پروژه برای لبنان می‌پردازد.

وی در پایان گفت: از جمله چالش‌های مطرح شده در این رسانه‌ها مسائل امنیتی و ژئوپلتیک هست که به محدودیت‌های اطلاعاتی آن اشاره و بیان شده که مسائل مالی، اطلاعات مالی و تأمین‌کنندگان مالی آیمک شفاف نیست و تصریح می‌کند که پروژه‌های مشابه منطقه باید سعی کنند با توجه بیشتری به این پروژه آیمک بپردازند.

آمریکا به دنبال هرج ومرج هدایت‌شده در خاورمیانه است

روحانی، مدیر ارتباطات رسانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد جنوب نیز در سخنانی گفت: ماهیت رژیم صهیونیستی اساساً از لحاظ ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک مشکل دارد. وقتی که این رژیم پس از چند دهه هنوز نتوانسته است امنیت خود را تأمین کند، چگونه می‌تواند بستری اقتصادی ایجاد کند؛ درحالی که اقتصاد یک شرایط کاملاً امن و آرام را طلب می‌کند.

وی افزود: اسرائیل که ارتش خود را شکست ناپذیر می‌دانست، در مقابل گروه‌های مقاومت در فلسطین و لبنان شکست خورده است. این درحالی است که از سال 1967 هیچ ارتشی با این رژیم وارد جنگ نشده است. اسرائیل از سال 2006 دو جنگ 33 روزه و 22 روزه را باخته است و طبق توافق قرار بود که رژیم صهیونیستی هیچ فرمانده و مسئولی از حماس را ترور نکند. اما اطلاعات حماس و حزب‌الله دریافتند که اسرائیل قصد انجام یک عملیات علیه حماس را دارد و به همین دلیل بود که چند روز قبل از وقوع چنین عملیاتی، جنبش حماس در قالب عملیات طوفان الاقصی از خودش دفاع کرد.

روحانی درباره علت مجبور شدن رژیم صهیونیستی به مذاکره گفت: قرار نبود که صهیونیست‌ها مذاکره کنند. اما فشار افکار عمومی جهان آن‌ها را مجبور به این امر کرد؛ چرا که مسئله فلسطین هیچ گاه تا این حد در سطح دنیا مطرح نبوده است. با توجه به چنین فضایی این اسرائیل است که به مسائل امنیتی و محدودیت‌های آن دامن می‌زند و در نتیجه امکان فراهم کردن یک شرایط اقتصادی آرام و یک کریدور اقتصادی  را در منطقه  ندارد. ضمن اینکه زیرساخت و بستر لازم برای چنین چیزی فراهم نیست و دولتمردان کشورهای عربی هم نمی‌توانند در این زمینه اقدامی انجام دهند. اسرائیل اگر می‌توانست در این هشت دهه گذشته ثبات و آرامش را برای خود فراهم می‌کرد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه کشورهای عربی هم با مشکلاتی مواجه هستند و نمی‌توانند به رژیم صهیونیستی برای رسیدن به خواسته‌اش کمک کنند، افزود: ایالات متحده آمریکا و کشورهای غربی به دنبال هرج و مرج هدایت‌شده در منطقه خاورمیانه هستند.

تصویرسازی مثبت از رژیم صهیونیستی در رسانه‌های اروپایی

ماندانا طهماسبی، تحلیلگر رسانه‌های حوزه اتحادیه اروپا درباره نتایج یک پژوهش که با همکاری آقای اسماعیلی الموتی و مقداد ذکی زاده انجام شده است، در رابطه اقناع‌سازی افکار عمومی در کشورهای اتحادیه اروپا برای به رسمیت شناختن کریدور آیمک با رژیم صهیونیستی، گفت: در حال حاضر اروپا در حوزه مسائل اقتصادی آشفته است و اگر قرار باشد برای این کریدور هزینه‌ای پرداخت کند، لازم است که اقناع‌سازی افکار عمومی در این خصوص انجام شود.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به صورت تفصیلی به بررسی نگاه کشورهای مختلف نسبت به پروژه آیمک و روابط آن‌ها با رژیم صهیونیستی پرداخت که از این جمله می‌توان به عملکرد کشورهای آلمان، سوئد، ایتالیا، انگلستان، دانمارک، اسپانیا، یونان، پرتغال و لهستان اشاره کرد.

وی تأکید کرد که این کشورها با توجه به منافعی که این پروژه می‌تواند برای آن‌ها داشته باشد، به صورت ویژه‌ای به مسائل مربوط به رژیم صهونیستی می‌پردازند و به رغم جنایاتی که این رژیم در سرزمین‌های اشغالی مرتکب شده است، رسانه‎‌های کشورهای فوق دیدگاه مثبتی درباره این رژیم ارائه می‌کنند.

وی در بخش پایانی سخنان خود تأکید کرد: رسانه‌های اروپایی به هنگام پرداختن به کریدورهایی که خود را نیازمند به آن می‌دانند، به گونه‌ای عمل می‌کنند که در محتواهایی منتشر شده خود نامی از ایران و روسیه و اهمیت آن‌ها در عبور کریدورهای مورد نیاز اروپا به میان نیاید.