کریم دولتی:
قرآن برای اثرگذاری نازل شده است
عضو هیئت علمی گروه پژوهشی مطالعات قرآنی گفت: قرآن فقط کتاب خواندن نیست بلکه کتابی برای اثرگذاری است.
به گزارش ایکنا، نشست «قرائت قرآن کریم، جایگاه و نقش معانی و مهارت‌ها» با سخنرانی کریم دولتی، عضو هیئت علمی گروه پژوهشی مطالعات قرآنی و حافظ قرآن کریم امروز چهارشنبه سوم اردیبهشت در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.
کریم دولتی، عضو هیئت علمی گروه پژوهشی مطالعات قرآنی بیان کرد: قرآن فقط کتاب خواندن نیست بلکه کتابی برای اثرگذاری است. قرآن کریم نازل شده تا ترتیلی باشد و ترتیلی ارائه شود «قَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْلَا نُزِّلَ عَلَيْهِ الْقُرْآنُ جُمْلَةً وَاحِدَةً كَذَلِكَ لِنُثَبِّتَ بِهِ فُؤَادَكَ وَرَتَّلْنَاهُ تَرْتِيلًا» در این آیه خداوند ترتیل آیات قرآن را به خود مربوط کرده است و تمام اجزای قرآن را خداوند در جای خود قرار داده است و به تعبیری نمی‌توان به آن چیزی اضافه یا کم کرد.
وی ادامه داد: به تعبیر خداوند، قرآن الگویی است که همه چیز آن متناسب با هم و در جای خود مقابل انسان‌ها است و اگر فردی می‌خواهد کاری انجام دهد قرآن می‌تواند الگوی کامل و جامعی برای مدل‌سازی باشد که از این بابت کمتر مورد توجه بوده است. همه چیز قرآن می‌تواند برای ما الگو باشد.
این حافظ قرآن افزود: یکی از علت‌هایی که خداوند قرآن را نازل کرده، بحث حفظ قرآن است و این به معنای حفظ الفاظ نیست بلکه باید تمامیت قرآن را آنچنان که هست حفظ کنیم و در وجود خود منعکس کنیم تا الگویی انعکاس یافته از قرآن کریم باشیم. خداوند می‌فرماید: «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا عَلَيْكَ الْقُرْآنَ تَنْزِيلًا» یعنی قرآن به تدریج نازل شد و در ارتباط بودن تدریجی با قرآن نکته مهمی است که باید به آن توجه کرد. پیامبر(ص) و ائمه(ع) مدام قرآن را می‌خواندند و تلاوت آیات قرآن و مأنوس شدن گوش و جان با آیات قرآن به صورت مستمر انجام می‌شد تا بعد از مدتی مردم ناخواسته حافظ قرآن شوند.
عضو هیئت علمی گروه پژوهشی مطالعات قرآنی اظهار کرد: كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ لِيَدَّبَّرُوا آيَاتِهِ وَلِيَتَذَكَّرَ أُولُو الْأَلْبَابِ؛ قرآن به صورتی است که وقتی آن را می‌خوانیم نمی‌توان در آن تدبر نکرد و خواندنی که در آن تدبر نباشد خیری در آن نیست. نکته‌ای اینجا وجود دارد؛ به تعبیر حضرت علی(ع) هرکسی که هدایت را در غیر از قرآن بجوید گم و سرگشته می‌شود.
وی تصریح کرد: هدف خواندن قرآن این است که تمام وجود ما قرآنی شود و اعمال ما مطابق قرآن باشد. همانطور که تمام خلق و رفتار پیامبر(ص) مطابق قرآن بود. اگر تمام آیات قرآن را بجوییم در رفتار و عملکرد حضرت علی(ع) می‌توانیم بیابیم و به همین دلیل ایشان را قرآن ناطق می‌گویند.
دولتی با بیان اینکه باید بتوانیم به هر اندازه که می‌توانیم از قرآن کریم بهره ببریم، اضافه کرد: قرآن برای اثرگذاری نازل شده است. راه‌هایی برای انتقال قرآن کریم وجود دارد که یکی تلاوت و دیگری ترتیل است. تلاوت با هر معنایی که لغویان و مفسران گفته‌اند راهی برای انتقال قرآن است. پیامبر(ص) مدام قرآن را تلاوت می‌کردند تا این گوهر گرانبها محصور نماند و منتقل شود. تلاوت قرآن امر بسیار ویژه‌ای است و ترتیل یکی از دستوراتی است که به ما داده شده است همانطور که خداوند در قرآن کریم فرمود: «أَوْ زِدْ عَلَيْهِ وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِيلًا».
وی در پایان افزود: نظم آهنگ درونی قرآن کریم موضوعی که باید به آن توجه کرد؛ تلاوت قرآن فقط هنر نیست اما بهره‌ای از هنر نیز در آن هست؛ وقتی به سیره پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) نگاه می‌کنیم بیان شده است که مدهوش قرآن خواندن این بزرگواران شده‌اند که مشخص است که حضرت با قرآن خواندن خود افراد را جذب می‌کردند. پیامبر اسلام(ص) متناسب با تحمل مردم صدای خود و توانمندی خود را نشان می‌دهند. هنگامی که هنر وارد تلاوت قرآن می‌شود عناصر هنری در آن جایگاه پیدا می‌کند و ما برای انتقال و اثرگذاری چاره‌ای نداریم که از هنر استفاده کنیم.
انتهای پیام مطالب مرتبط
