راه میانبری نیست؛ هر خیری از آموزش و پرورش می‌گذرد
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در مراسم اعطای جایزه شهید باهنر تصریح کرد: راه میانبری نیست؛ هر خیری برای مردم و جامعه از آموزش و پرورش می‌گذرد.
به گزارش خبرنگار ایکنا، آیین اعطای اولین جایزه ملی شهید محمد جواد باهنر، ویژه تجلیل از معلمان پیشکسوت مؤلف، امروز چارشنبه 10 اردیبهشت ماه به همت وزارت آموزش و پرورش، بنیاد فرهنگی رفاه و سمپاد، برگزار شد.
در این مراسم علیرضا کاظمی، وزیر آموزش و پرورش ضمن گرامیداشت هفته معلم، گفت: طراحی جایزه ملی معلم، ابتکاری بی‌نظیر، خلاقانه و ارزشمند است که هم پیوند معناداری با شخصیت شهید باهنر دارد و هم با یکی از ارکان تعلیم و تربیت یعنی کتاب مرتبط است. کتاب، مهم‌ترین، ماندگارترین و اثرگذارترین ابزار انتقال علم، دانش و پیام‌های اخلاقی و تربیتی به نسل جوان و نوجوان ماست. هیچ‌چیز جای کتاب را نمی‌گیرد. در تعمیق باورها، ارزش‌ها و انتقال دانش، کتاب نقش محوری دارد. دستاوردهای معلمان و چهره‌های پرافتخار معلمی در تألیف کتاب‌های درسی، یکی از جلوه‌های ارزشمند این حرفه است.
وزیر آموزش و پرورش با تأکید بر اینکه آموزش و پرورش، آسان‌ترین، سریع‌ترین و کم‌هزینه‌ترین مسیر برای دستیابی به توسعه کشور است، گفت: تنها زمانی می‌توانیم در این مسیر موفق شویم که نظام آموزش و پرورش، اولویت اول حاکمیت و دولت باشد. امروز ریاست جمهوری با تمرکز بر توسعه عدالت آموزشی در دو مسیر مهم گام برداشته است؛ محرومیت‌زدایی از فضای آموزشی و حل مشکلات زیرساختی مدارس و توسعه عدالت با رویکرد ارتقای کیفیت آموزشی در سراسر کشور.
در ادامه این مراسم که در آن وزرای اسبق آموزش و پرورش نیز حضور داشتند از معلمان پیشکسون و مؤلف: محمود حکیمی، حمیدرضا آیت‌اللهی، عبدالعظیم کریمی، محمدعلی سادات، سعید احمدی، شهرناز بخشعلی‌زاده، اشرف‌السادات شکرباغانی، اکبر قلمسیاه، حجت‌الاسلام رضا فرهادیان، مرتضی مجدفر، خسرو داوودی، مسعود وکیل، ویدا رحیمی‌نژاد، سیدرضا اسلامی، بشری گل‌بخش، منوچهر فضلی خانی، عباس حضرتی و محمد فقیری تجلیل به عمل آمد.
در ادامه مراسم نیز غلامعلی حدادعادل، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ضمن گرامیداشت هفته معلم، گفت: این جایزه ارزشمند که به معلمان اهدا می‌شود، به نام شهید باهنر نامگذاری شده است. معمولاً از شهید باهنر در هشتم شهریور به مناسبت سالروز شهادت ایشان یاد می‌شود، اما شایسته است که ما بزرگان و مفاخر خود را به صورت مستمر یادآوری کنیم.
رئیس‌جمهوری و نخست‌وزیری دو معلم بعد از انقلاب
وی با اشاره به اینکه قبل و بعد از انقلاب توفیق ارتباط و همکاری نزدیک با شهید باهنر را داشته است، گفت: شهید باهنر به همراه شهید رجایی از افتخارات جامعه معلمی ما بودند. در اهمیت جایگاه معلم در انقلاب اسلامی همین بس که دو دوست و همکار که هر دو معلم بودند، پس از انقلاب یکی به مقام ریاست جمهوری و دیگری به نخست‌وزیری رسیدند. این موضوع به روشنی نشان‌دهنده جایگاه رفیع معلمان در انقلاب اسلامی است.
وی اظهار کرد: اگر به ترکیب اعضای شورای انقلاب نگاه کنید، می‌بینید که اکثر آنها معلم بودند. شهید بهشتی، مؤسس دبیرستان دین و دانش در قم بود. شهید مطهری، شهید باهنر و شهید رجایی نیز همگی گواهی بر پیوند عمیق انقلاب ما با تعلیم و تربیت هستند.
ویژگی شهید باهنر کار هدفمند و مکتبی بود
حدادعادل ادامه داد: شهید باهنر مردی مؤمن، خوش‌فکر، مخلص، بی‌آلایش و به دور از هرگونه هیجان‌زدگی و تبلیغات بود. هرجا که شهید باهنر حضور داشت، همه مطمئن بودند که کار به دست فردی صاحب وجدان، متعهد و باایمان سپرده شده است. ایشان اهل تبلیغات نبود و هیچ‌گاه در رفتارش هیجان‌زدگی دیده نمی‌شد، اما در عین حال بی‌نظیرترین خدمات را ارائه می‌داد. در تمام طول عمر پربرکتش، چه قبل از انقلاب و چه در سال‌های کوتاه پس از انقلاب که در قید حیات بود، حتی برای یک لحظه از کار هدفمند و مکتبی غافل نشد.
وی انتخاب این جایزه را به نام این شهید بزرگوار انتخابی بسیار مناسب و بجا دانست و گفت: باید از مدرسه رفاه و بنیاد شهید باهنر که از ثمرات این شهید بزرگوار هستند، همچنین از کانون اسلامی معلمان و همه نهادهایی که در برگزاری این مراسم ارزشمند مشارکت داشته‌اند، صمیمانه تشکر کنم. به گمانم حضور شخصیت‌های برجسته آموزش و پرورش و وزرای سابق این وزارتخانه در این جلسه، نشان‌دهنده احترام عمیقی است که هم برای شهید باهنر و هم برای مقام معلم قائل هستند.
دو نگاه به حکومت
وی در ادامه سخنان خود به تبیین این مسئله پرداخت که ما می‌توانیم به حکومت، چه دینی و چه غیردینی، از دو منظر نگاه کنیم و گفت: نگاه ابزاری به حکومت به عنوان منبع قدرت و نگاه به حکومت به عنوان فرصتی برای تربیت. در جامعه ما ممکن است افرادی باشند که هم متدین باشند و هم معتقد به انقلاب، اما نگاهشان به حکومت صرفاً نگاه قدرت‌محور باشد. دائماً می‌پرسند چرا فلان قانون گذاشته نمی‌شود؟ چرا مجلس چنین نمی‌کند؟ چرا دولت مانع فلان کار نمی‌شود؟ این یک نگاه است؛ اما نگاه دیگر این است که حکومت را فرصتی برای تربیت جامعه بدانیم. البته ممکن است همان افرادی که نگاه قدرت‌محور دارند، توجیه کنند که نگاهشان تربیتی است، اما در عمل باید دید که آیا انقلاب اسلامی را بیشتر به چشم فرصتی برای تربیت می‌بینیم یا ابزاری برای اعمال قدرت؟
این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: نکته مهم اینجاست که ما قدرت حکومت را نفی نمی‌کنیم. حکومت بدون قدرت معنا ندارد، اما تفاوت اساسی بین گفتمان دینی و تربیتی در این است که پیامبر اسلام(ص) از همان ابتدای بعثت، برنامه ایجاد مدینه النبی را داشتند و شأن دین را علاوه بر ابعاد فردی، شأنی اجتماعی می‌دانستند. این مسئله جای هیچ تردیدی ندارد. سکولاریسم به معنای جدایی دین از شئون اجتماعی و سیاسی، در تفکر انبیا جایگاهی ندارد و در قرآن هم مورد تأیید نیست.
وی افزود: پس از هجرت به مدینه، پیامبر(ص) حکومت اسلامی را تأسیس کردند و اعمال قدرت می‌کردند، اما اگر قرآن را مطالعه کنید، می‌بینید که وقتی صحبت از بعثت انبیا می‌شود، هدف اصلی را تربیت جامعه معرفی می‌کند. پیامبر اکرم(ص) فرمودند: إنما بُعثت معلماً؛ من به عنوان معلم مبعوث شده‌ام.
راه میانبری نیست؛ هر خیری از آموزش و پرورش می‌گذرد
حدادعادل اظهار کرد: اگر این نگاه را داشته باشیم، آنگاه روزانه هزار بار خدا را شکر می‌کنیم که انقلاب اسلامی به پیروزی رسید و این فرصت را به ما داد که از طریق آموزش و پرورش، جامعه اسلامی را بسازیم. هر خیر و نیکی که برای جامعه و افراد می‌خواهیم، باید از مسیر آموزش و پرورش بگذرد. راه میانبری وجود ندارد. کار انبیا تعلیم و تربیت بود و ادامه راه انبیا هم باید همین باشد.
وی همچنین گفت: امروز در دنیا، اگر بخواهید آینده کشوری را پیش‌بینی کنید، کافی است به نظام آموزش و پرورش آن نگاه کنید. کشوری که نظام آموزشی ضعیف و ناکارآمدی دارد، حتی اگر از لحاظ نظامی و اقتصادی قدرتمند باشد، در مسیر اضمحلال قرار دارد. اما اگر دیدید کشوری به آموزش و پرورش به صورت جدی می‌پردازد، می‌توانید برای آن آینده‌ای روشن پیش‌بینی کنید.
این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام وظیفه اصلی حکومت اسلامی در درجه اول را تربیت مردم دانست و گفت: اگر مردم به درستی تربیت شوند، به صورت خودجوش به ارزش‌ها عمل خواهند کرد. البته همیشه درصد اندکی هستند که تمکین نمی‌کنند که اعمال قدرت و قانون برای این گروه ضروری است، اما جامعه را باید چنان تربیت کرد که اکثریت به صورت خودانگیخته به ارزش‌ها پایبند باشند.
حدادعادل همچنین گفت: هر یک از ما باید از خود بپرسیم: در عمق وجودمان، به کدام یک از این دو نگاه تعلق داریم؟ امام خمینی(ره) در سال 1342 فرموده بودند: اگر دستگاه را به ما بسپارند، می‌توانیم کشور را اداره کنیم. امروز این فرصت برای ما محقق شده است. دو نهاد کلیدی در این زمینه آموزش و پرورش و صدا و سیما هستند. حالا نوبت ماست که در این زمینه‌ها سرمایه‌گذاری کنیم. هیچ سرمایه‌گذاری برای کشور پربازده‌تر از سرمایه‌گذاری در آموزش و پرورش نیست. هرچند نتایج آن در بلندمدت ظاهر شود. به همین دلیل، معلمان در جمهوری اسلامی والاترین جایگاه را دارند و باید در هر فرصتی به تکریم آنها همت گماشت.
وی با اشاره به اینکه رئیس‌جمهور تاکنون 27 جلسه ویژه مسائل آموزش و پرورش برگزار کرده است، گفت: یکی از دغدغه‌های مهم رئیس‌جمهور، مسئله عدالت آموزشی است. دغدغه‌ای مقدس که همه ما باید در تحقق آن بکوشیم. اگر عدالت آموزشی محقق نشود، عدالت اقتصادی و اجتماعی هم تحقق نخواهد یافت. به جرئت می‌توان گفت بهترین هدیه‌ای که نظام می‌تواند به مردم بدهد، همان تربیت صحیح و تأمین عدالت آموزشی است.
حدادعادل با تأکید بر اینکه هرچند مدرسه‌سازی کاری خوب و لازم است و باید برای دانش‌آموزان محیطی مناسب فراهم شود، اما مهم‌تر از ساختمان، مسئله تربیت معلم است، گفت: به تعداد کافی معلم شایسته نیاز داریم تا به مناطق محروم اعزام شوند. اگر معلمی شایسته، دلسوز و دانشمند را به محروم‌ترین مناطق بفرستید، حتی در همان مدارس کپرنشین هم می‌توانند دانشمندان متعهدی برای کشور تربیت کنند. اما اگر معلمان بی‌سواد یا غیرمتخصص را به این مناطق بفرستیم، یا اصلاً معلمی نباشد و مجبور شویم هر کسی را که پیدا کردیم به کلاس بفرستیم، هرگز به عدالت آموزشی دست نخواهیم یافت. بنابراین واجب‌ترین کار در راه تحقق عدالت آموزشی، تربیت معلمان کارآمد و توسعه کمی و کیفی دانشگاه فرهنگیان است.
وی اضافه کرد: خوشبختانه می‌بینم که در این جشنواره به موضوع تخصص و روش‌های تدریس توجه شده است. این رویکردی بسیار مبارک است. باید در همه جا این نکته را تبیین کنیم که معلمی با عالم بودن تفاوت دارد. علم شرط لازم معلمی است، اما کافی نیست. معلم علاوه بر تسلط به موضوع درسی، باید روش تعلیم را هم به خوبی بداند.
حدادعادل رمز موفقیت در آموزش و پرورش را آموختن روش تدریس صحیح دانست و گفت: باید همه معلمان روش صحیح تدریس را بلد باشند. معلمانی داشته‌ایم که در دانشگاه بسیار موفق بودند، اما در مدرسه نمی‌توانستند دانش‌آموزان را جذب کنند. همیشه می‌گویم: کلاس اول ابتدایی از نظر علمی پایین‌ترین سطح را دارد، اما از نظر مهارت‌های تعلیمی، بالاترین تخصص را می‌طلبد. این همان تفاوت معلمی با سایر مشاغل است.
وی با ابراز خرسندی از اینکه در این جایزه به معلمان ریاضی، فیزیک، هنر، ورزش و سایر رشته‌ها به اعتبار تخصص و روش‌تدریسشان توجه شده است، گفت: مصیبت ما این است که بیش از 50 درصد معلمان فعلی ما یا اصلاً تحصیلات مرتبط با تربیت معلم ندارند، یا دوره‌های لازم را نگذرانده‌اند. شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب کرده است که هیچ‌کس بدون گذراندن دوره‌های دانشگاه فرهنگیان و احراز صلاحیت معلمی نباید به کلاس درس برود. این وظیفه همه ماست که این مصوبه را عملی کنیم.
انتهای پیام
