علم و خدمت به مردم؛ دو دغدغه همیشگی مرحوم حشمت‌پور
تعدادی از شخصیت‌های علمی و مذهبی در حاشیه مراسم تشییع مرحوم محمدحسین حشمت‌پور در قم در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا به ارائه دیدگاه‌های خود درباره این استاد پیشکسوت فلسفه اسلامی پرداختند.
به گزارش ایکنا، پیکر مرحوم محمدحسین حشمت‌پور، استاد فلسفه اسلامی دانشگاه قم، ۲۱ اردیبهشت در جوار مرقد حضرت معصومه(ع) تشییع و برای تدفین به مشهد منتقل شد.
در این مراسم آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه کشور، آیت‌الله مهدی شب‌زنده‌دار، احمد مسجدجامعی، آیت‌الله سیدمحمد غروی، آیت‌الله هادوی تهرانی، حجج اسلام محمد مسجدجامعی، سیدمهدی میرباقری، حسینی قمی، محمد عبداللهیان، علی بهجت، مسعود آذربایجانی، عبدالله حسن‌زاده آملی و جمعی از علما و فضلای حوزه و دانشگاه حضور داشتند.
جمع بین علم و خدا ترسی
آیت‌الله مهدی شب‌زنده‌دار، عضو فقهای شورای نگهبان و استاد درس خارج حوزه علمیه درباره روحیات مرحوم حشمت‌پور به خبرنگار ایکنا گفت: بنده بیش از 30 سال با ایشان آشنا بودم و در دروس مختلف استادان، هم‌شاگردی بودیم و از همان زمان ایشان را به تقوا و فضیلت و درس‌خواندن، خداشناسی و به فکر آخرت بودن می‌شناختم.
وی افزود: ایشان در علوم مختلف زحمت کشیده و ملا بود ولی هیچ عجبی نداشت. در درس و بحث و تحقیق، استادی و معلمی هیچ حالتی که خود را بگیرد و دچار عجب شود نداشت؛ فردی بسیار متواضع و به شدت در فکر زندگی ابدی و اخروی خود بود.
عضو فقهای شورای نگهبان در ادامه گفت: مرحوم حشمت‌پور در عرصه فلسفه اسلامی تدریس داشتند ولی یک دوره اصول کامل آیت‌الله العظمی وحید خراسانی را خیلی عالی تقریر کردند و خود ایشان می‌گفتند که دفاتر را خود آقا (آیت‌الله وحید) از ایشان گرفته است و بنده هم از ایشان گرفتم و کپی برداشتم. ایشان اینطور نبود که به نوشته‌هایش بخل بورزد و در این بعد هم خیلی سخی بود و طوری نبود که در اختیار دیگران قرار ندهد.
وی با بیان اینکه مرحوم حشمت‌پور در اصول و فلسفه کار کرده بود ولی در علوم دیگری هم تخصص داشت، گفت: به نظر بنده جمع بین علم و خدا ترسی مهمترین شاخصه مرحوم حشمت‌پور بود.
خانواده‌دوست؛ بی‌آلایش و بی غل و غش
حجت‌الاسلام علی بهجت؛ فرزند آیت‌الله العظمی محمدتقی بهجت، گفت: درگذشت این استاد فرهیخته، ضایعه دردناکی بود و توقع نداشتم این خبر را بشنوم؛ از ویژگی‌های آن مرحوم این بود که فقط به فکر خودش نبود و در خدمت به دیگران بود. پدر ایشان اولین بار پیش آیت‌الله بهجت آمدند و مقداری اشکالات در زمینه سلوکی داشتند و از آیت‌الله بهجت می‌پرسیدند و اولین ملاقات ایشان یک ساعت طول کشید.
وی افزود: اولین دیدار بنده با ایشان در درس آیت‌الله میلانی بود و مرحوم حشمت‌پور از همان زمان در درس، شاگرد ممتازی بود. ایشان معمم نبود اما اهل درس بود و درس را خوب و تمیز تقریر می‌کرد لذا از این جهت خیلی مورد احترام بود؛ بعدا در درس شفای علامه حسن‌زاده آملی با هم شرکت داشتیم و بیشتر آشنا شدیم؛ ایشان خودش فرد خوش ذوقی بود و زحمت می‌کشید و با رنج و زحمت متون را به دست می‌آورد. شنیدم کار تطبیقی بین ریاضیات قدیم و جدید را شروع کرده است و خیلی خوشحال شدم.
حجت‌الاسلام علی بهجت در ادامه گفت: ایشان خانواده‌دوست، بی سر و صدا، مهربان و فردی بی‌آلایش و بی‌غل و غش و متین و متواضع بود و صدای بلندی از ایشان نشنیدیم، با شرایط سخت زندگی می‌ساخت و در اخلاق و عرفان، نمونه بود.
وی اضافه کرد: برخی افراد تقریرات ایشان از دروس را می‌گرفتند ولی برنمی‌گرداندند ولی اظهار ناراحتی و عصبانیت نمی‌کرد با اینکه خلاصه عمر او بود و حتی می‌فرمود اگر نوشته‌های مرا به نام خودشان هم چاپ کنند اشکالی ندارد.
شخصیت مدنی و مردمی؛ ویژگی برجسته استاد حشمت‌پور
احمد مسجدجامعی؛ قائم مقام رئیس مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی درباره مرحوم حشمت‌پور به خبرنگار ایکنا گفت: شأن علمی و حوزوی ایشان مکرر بیان شده است؛ فردی مردمی بود و این شأن را در تشییع آن مرحوم هم ملاحظه کردید؛ استاد حشمت‌پور، شخصیتی مدنی و مردمی بود و به هر کسی که از او کمک می‌خواست به خصوص به اهل علم کمک می‌کرد.
وی افزود: ایشان متون مختلف را تدریس می‌کرد حتی متونی که تدریس آن کمتر معمول بود و حتی اگر یک‌نفر هم از ایشان درسی می‌خواست با کمال میل قبول می‌کرد و استبعادی نداشت. متون ریاضی قدیم را که فراموش شده بود، تدریس می‌کرد، فلسفه ابن سینا و صدرا را تدریس می‌کرد و حتی به خاطر دارم که در دوره‌ای فلسفتنا را درس می‌گفت و اگر کسی از ایشان درخواست تدریس داشت، اجابت می‌کرد.
مسجدجامعی اضافه کرد: با این شأن علمی و اجتماعی، پشت در اتاق مسئولین معطل می‌شد تا کار یک فرد دیگر را راه بیندازد و مجموعه ویژگی‌هایی داشت که برای همه الگوست.
الگویی برای مشی زاهدانه و عابدانه
حجت‌الاسلام والمسلمین مسعود آذربایجانی؛ عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه گفت: استاد حشمت‌پور بیش از 30 سال دروس مختلف معقول را در حوزه علمیه تدریس می‌کردند، مثل منطق، فلسفه، عرفان و شواهد، تمهید القواعد و سایر دروس متداول در حوزه؛ و گاهی روزی چهار تا پنج درس برای طلاب، آن هم بدون هیچ چشم‌داشتی.
وی افزود: علاوه بر حوزه در دانشگاه قم، دروس مختلفی در مقاطع ارشد و دکتری ارائه می‌کردند؛ مشی بسیار زاهدانه‌ای داشتند و اهل عبادت بودند؛ گاهی عبادت ایشان خیلی طولانی بود و در ماه مبارک رمضان تا عباداتش را کامل به جا نمی‌آورد افطار نمی‌کرد. فردی بسیار کتوم و ساکت بودند و جز به ضرورت سخن نمی‌گفتند؛ اهل ذکر بود و جزو کسانی بودند که قدر ایشان کمتر شناخته و دانسته شد و هیچ داعی برای این که در جایی خودشان را مطرح کنند نداشتند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه اضافه کرد: در فلسفه اسلامی، حکمت، منطق و عرفان خیلی مسلط بودند و دقتی که در تدریس داشتند بسیار زیاد بود به خصوص اینکه گنجینه گران‌بهایی از صوت‌های تدریس ایشان باقی مانده است و خوب است مورد توجه قرار بگیرد.
یادآوری می‌شود؛ استاد محمدحسین حشمت‌پور از با سابقه‌ترین مدرسان حکمت و فلسفه در ایران معاصر و عضو هیئت علمی گروه فلسفه اسلامی دانشگاه قم که مدتی به علت عارضه مغزی در یکی از بیمارستان‌های قم بستری بود، 19 اردیبهشت ماه همزمان با سالروز میلاد امام رئوف به دیدار معبود شتافت.
از این استاد نیک‌نام، حکیم و وارسته روزگار ما یادگارهای علمی، قرآنی و معرفتی فراوانی به جای مانده است.
استاد حشمت‌پور در فقه و اصول از آیت‌الله وحیدخراسانی بهره برد و فلسفه و عرفان را نزد آیت‌الله جوادی آملی و علامه حسن‌زاده آملی آموخت، او بیش از ۵۰ سال تمام، طلبه و مدرس این علوم بود.
دروس متن‌خوانی حکمت الاشراق، شرح طبیعیات شفا و شرح شواهد الربوبیه ایشان از بهترین نمونه‌های دروس حکمی است. شیوه تدریس استاد حشمت‌پور بر متون ارزشمندی چون؛ کتاب «المله فارابی» و «الذریعه الی مکارم الشریعه» اثر راغب اصفهانی استوار بود و شاگردان بسیاری طی بیش از ۴ دهه پای سخن او درس دین و اخلاق آموخته‌اند.
همچنین، او که طی سالیان سال از گفت‌وگو و مصاحبه به معنای مألوف کلمه پرهیز جسته بود، آذرماه ۱۴۰۲ به تقاضای خبرگزاری قرآن پاسخ گفت و به مناسبت روز حکمت و فلسفه به گفت‌وگوی تفصیلی با ایکنا نشست.
حاصل گفت‌وگوی دو ساعته ایکنا با این اندیشمند دینی را با عنوان «فلسفه مقدمهای برای رسیدن به کلام خدا» و همچنین «تفسیر قرآن را به مسائل دیگر ترجیح می‌دهم» بخوانید.
ایکنا درگذشت این عالم وارسته را به جامعه حوزوی و دانشگاهی و همچنین خانواده محترم ایشان تسلیت می‌گوید.
انتهای پیام
