غدیر بدون تردید از مهمترین مقاطع تاریخی در مجموع 23 سال نبوت پیامبر اعظم(ص) است تا جایی که آیات قرآن بر این نکته تاکید دارند که عدم اعلام و ابلاغ
ولایت امیرمؤمنان(ع) مساوی با عدم انجام رسالت پیامبر(ص) است؛
حجتالاسلام والمسلمین سیدمهدی موسوینژاد، استاد حوزه علمیه به بحثی قرآنی درباره ماجرای غدیر پرداخته است که در ادامه میخوانیم:
ضمن تبریک عید ولایت و عید سعید غدیر خم؛ در مورد امیرمؤمنان(ع) سخن گفتن کار آسانی نیست و معمرین و بزرگان ما وقتی میخواهند صحبتی بکنند از ایشان عذرخواهی میکنند زیرا حق امیرمؤمنان(ع) برای کسی واضح نشده است و بنده در حدی که از بزرگان یاد گرفتهام مطالبی عرض میکنم. علامه امینی که خداوند او را رحمت کند در بین متاخرین سنگ تمام گذاشته و از حدود فکر بشر چیزی باقی نگذاشته است و در مورد غدیر که بزرگترین مسئله مرتبط با آن حضرت است الغدیر را نوشتهاند.
غدیر امیرمؤمنان(ع) در قرآن، دو آیه روشن دارد. یک آیه همان آیه معروف است که فرمود: يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ ۖ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ ۚ وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِين؛ خداوند به پیامبر(ص) امر فرمود که آنچه را خدا به تو دستور داده است به مردم برسان و این نشان میدهد مسئله غدیر انتخاب شخصی پیامبر(ص) نبوده است و دستور خداوند است. کسی ایراد نکند که پیامبر(ص) پسر عمو و دماد خود را خلیفه قرار داده است. فقط دستور خداوند است.
خصوصیت این آیه آن است که پیامبر(ص) 23 سال زحمت کشیدند و احکام الهی مانند نماز و روزه و خمس و حج و جهاد و امر به معروف و نهی از منکر و ... را بیان فرمودند ولی در هیچ موردی خداوند به پیامبر(ص) با تشر حرف نزده است که مثلا نماز را به مردم برسان و اگر نرسانی رسالتت را انجام ندادهای؛ روزه و حج و جهاد و ... را هم همینطور ولی در مورد غدیر آن قدر مسئله مهم است که اگر این پیام غدیر را نرسانی زحمات 23 ساله تو همه یکجا بر باد خواهد رفت.
در آخر آیه هم دارد که والله یعصمک من الناس؛ یعنی مسئله سیاسی خطرناکی در کار است؛ اگر در مورد نماز بود که دعوا و خطری در کار نبود زیرا به مردم ابلاغ میکرد که مردم نماز بخوانید چنان که من میخوانم و اگر هم نمیخواندند دعوایی وجود نداشت. در مورد حج و روزه و زکات هم همینطور ولی این مسئله، یک موضوع سیاسی خطرناکی بوده است که پیامبر(ص) بابت آن نگران بوده است و منجر به درگیری و اختلاف خواهد شد ولی خداوند کمککار است و میبینیم در تاریخ بر سر هیچ مسئلهای جز ریاست، دعوا نیست.
بنابراین مسئله، ریاست بر عامه مسلمین است که یکسری منافق و کسانی که دنبال ریاست هستند میخواهند خودشان به مقام برسند. بنابراین ضمن این که این آیه در مورد غدیر است خصوصیات اینچنینی هم دارد.
مطلب دیگر در مورد آیه دوم است که وقتی پیامبر(ص) کارشان انجام شد و آن خطبه طولانی را که برخی گفتهاند 5 ساعت طول کشید ایراد فرمودند و قطعاتی از آن را اهل سنت نقل کردهاند؛ هنوز ایشان از منبری که درست شده بود پایین نیامده بودند آیه نازل شد که: الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا فَمَنِ اضْطُرَّ فِي مَخْمَصَةٍ غَيْرَ مُتَجَانِفٍ لِإِثْمٍ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ؛ در عرب یک اصطلاحی وجود دارد که الف لام(ال) چند معنا دارد؛ یک معنای آن «ال» حضوری است یعنی الیوم یعنی امروز نه فردا و پس فردا؛ بعد از آن که پیامبر(ص) امیرمؤمنان(ع) را به عنوان جانشین معرفی کردند آن هم در بین آن جمعیت که تا 120هزار نفر گفتهاند و همه اینها وقتی از حج به منزلشان برگشتهاند ماجرا را برای خانواده و اطرافیان بیان کردهاند و این پیام به همه مناطق اسلامی رسیده است.
الیوم یعنی تا امروز پیامبر(ص) هر چه زحمت کشیده و مردم مسلمان شده و نماز خوانده و روزه گرفتهاند و حج و جهاد رفتهاند همه کارهایشان معلق به این روز بوده است؛ اصطلاحی در اصول داریم به عنوان شرط متاخر یعنی ای کسانی که از ابتدا اسلام را قبول کردید پذیرش این اسلام معلق به حکم غدیر بوده است. به تعبیری اگر داستان غدیر را قبول کردید هر چه تا امروز عبادت انجام دادهاید قبول خواهد شد و اگر امروز را قبول نکنید هر چه تا امروز انجام دادهاید همه بر باد خواهد رفت.
هیچ یک از تکالیف شرعی که پیامبر(ص) برای مردم بیان کرده است این شکلی نبوده است که تمام آن چیزی را که مسلمانان در طول 23 سال دوران بعثت پیامبر(ص) انجام دادهاند تاکنون معلق به امروز (غدیر) باشد که آیا امروز را میپذیرند یا خیر و اگر پذیرفتند همه عباداتی که تاکنون انجام دادهاند درست است و اگر نپذیرفتند همه بر باد رفته است و نه فقط تلاش مسلمین بلکه تلاش پیامبر(ص) هم بر باد رفته است.
الیوم اکملت لکم دینکم؛ دین شما کامل شد، و اتممت علیکم نعمتی و نعمت من بر شما تمام شد، و رضیت لکم الاسلام دینا؛ جمله جالبی در انتها دارد و خدا فرموده است: من امروز اسلام امروزی شما را امضاء کردم و اسلام دیروزی شما معلق به امروز است و هر چه از ابتدای بعثت انجام دادید معلق به پذیرش ولایت علی(ع) در امروز است وگرنه همه اعمال شما به باد خواهد رفت.
کتابی را آقایی که اوایل انقلاب در حزب جمهوری بود به نام آقای سیدرضا پاکنژاد نوشته است به نام «اولین دانشگاه و آخرین پیامبر(ص)». داستانی در این کتاب از یک کتاب دیگری که در کتابخانه دمشق بود آورده است که وقتی پیامبر(ص) خطبه خواندند و از منبر پایین آمدند همه به خصوص اولی و دومی بخ بخ گفتند؛ زنان هم با آن کیفیت خاص بیعت کردند؛ وقتی قرار شد اولین نماز را در گرمای غدیر بخوانند، اولین اذانی که گفته شد توسط سلمان بود و ایشان بعد از شهادت به پیامبر(ص) «اشهد ان علیا ولی الله» را فرمود و تا این بر زبان سلمان جاری شد یکی از خلفا برخاست و دست او را گرفت که این چه اذانی بود که گفتی؟ چرا بدعت درست کردی؟ ما تاکنون چنین اذانی نداشتیم.
خبر به پیامبر(ص) رسید و ایشان فرمودند مگر من خطبهای را که خواندم نبودید و نشنیدید. گفتند چرا و فرمودند مگر «من کنت مولاه فهذا علی مولاه» را نشنیدید. هر کسی به ولایت من شهادت میدهد باید به ولایت علی(ع) هم شهادت بدهد و اذان سلمان همین مفهوم را دارد. این همان است به تعبیر بنده که فردا یادتان نرود و سقیفه درست نکنید.
اگر پیروان امیرمؤمنان(ع) در آن روز به تبع از حضرت سلمان در سراسر بلاد اسلامی اذانی را میگفتند که سلمان گفت دیگر حادثه سقیفه پیش نمیآمد و اگر سقیفه نبود کربلا هم درست نمیشد؛ بیشتر مسلمین مسیر حق را رها کردند و به راه دیگری رفتند.
خداوند به حق محمد(ص) و آل محمد(ص) ما را عاقبت به خیر فرماید و تا پایان عمر پیرو مکتب اهل بیت(ع) باشیم به برکت صلوات بر محمد و آل محمد(ص).
انتهای پیام