۹۰ درصد از مجروحان غیرنظامی هستند/ هیچ مشکلی در نظام سلامت نداریم

اولین موشک‌ها که به ایران شلیک شد، بسیاری از مردم خواب بودند، اما کادر درمان در بیمارستان‌های سراسر کشور بیدار و حتی کاملاً آماده بود و بلافاصله به دستور وزیر بهداشت، که تجربه پرافتخار حضور در هشت سال دفاع مقدس را دارد، جلسه اضطراری تشکیل و اقدامات لازم برای نجات جان عزیز مردم عزیز ایران آغاز شد.  

اما وضعیت بهداشت و درمان کشور اکنون پس از گذشت هشت روز از جنگ رژیم صهیونیستی علیه مردم ایران در چه شرایطی قرار دارد؟ حسین کرمان‌پور، رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در گفت‌وگو با ایکنا به مهم‌ترین سؤال‌های مطرح در این خصوص پاسخ داد که این مصاحبه را با هم می‌خوانیم.

ایکنا ـ بهداشت و درمان کشور طی هشت روزی که از حمله رژیم صهیونیستی گذشته، در چه شرایطی قرار دارد؟

به دلیل استانداردهایی که همیشه در حوزه سلامت کشور وجود داشته چه در دوران سیل و زلزله و چه در دوران جنگ و تبعات آن، به جرئت می‌توانم بگویم ساعت سه و 30 دقیقه بامداد جمعه (روز حمله رژیم صهیونیستی) جزو معدود سازمان‌هایی بودیم که دستور تشکیل جلسه اضطرار آن اعلام و به سرعت تقسیم کار در حوزه بهداشت، درمان، دارو و آموزش انجام شد.

شخص وزیر بهداشت بلافاصله با 10 استانی که در لحظه اول مورد حمله قرار گرفته بودند تماس و گزارش شرایط آنها را دریافت کرد. طی این مدت در حوزه بهداشت و درمان هیچ کمبودی نداشتیم و اگر کمبود مختصری وجود داشته از طریق استان همجوار هر استان تأمین شده است.

اکنون نه در دارو، نه در درمان و نه در بهداشت مشکل خاصی نداریم و تمام دانشگاه‌ها با تمام پرسنل خود پا به رکاب در کنار ملت هستند و حتی بهتر از دوران کرونا همدلی بین‌المللی نیز به وجود آمده و برخی از پزشکان که صاحب کرسی در دانشگاه‌های دنیا هستند با ما تماس گرفته‌ و اعلام کرده‌اند می‌خواهند به هر طریق ممکن به ایران بیایند و به مردم کمک کنند که این نیز جای شکر و سپاس دارد.

از جهت نیروی انسانی نیز مشکلی نداشتیم؛ تمام اعمال جراحی که مردم در صف آن بودند انجام شده است و در بسیاری از موارد مردم رعایت کردند و به خاطر اینکه تخت‌ها اشغال نشود از مراجعه غیرضروری به بیمارستان‌ها خودداری کردند که باید از مردم شریف و همراه ایران که بیمارستان‌ها را با ازدحام مواجه نکردند، تشکر کنیم.

کادر درمان هم‌ اکنون در حال انجام کارهای معمول خود در بیمارستان‌ها و اورژانس‌ها هستند و اگر نیازی به اعزام آمبولانس در اثر اتفاق‌های معمول در کشور وجود داشته باشد، اعزام‌ها صورت می‌گیرد. در مکان‌هایی نیز که مورد حمله واقع می‌شوند آمبولانس‌ها وارد عمل می‌شوند. البته برخی مواقع که حجم دود و مصدوم زیاد است اتوبوس آمبولانس‌ها حاضر می‌شوند و مواقعی که رفت و آمد سخت است موتور آمبولانس‌های ما وارد می‌شود به نحوی که موتور آمبولانس‌ها 200 تا 300 مأموریت را در محل انجام و مجروحان را درمان کرده‌اند و نیاز به مراجعه به بیمارستان‌ها نبوده است.

از حدود دو تا سه هزار مصدومی هم که توسط آمبولانس‌های ما یا به صورت شخصی وارد بیمارستان‌ها شده‌ و مورد مداوا قرار گرفته‌اند، حدود 60 تا 70 درصد ترخیص شده‌اند که 90 درصد غیرنظامی بودند. 500 نفر بستری هستند و نزدیک به 450 عمل جراحی بر روی مجروحان انجام شده و 15 همکار ما نیز مجروح و دو نفر نیز شهید شده‌اند، همچنین شش نفر از کادر سلامت که در منزل یا محلی بودند که موشک فرود آمده، به شهادت رسیده‌اند. همچنین چند نفر از جمله مادر نوزاد دو ماهه که به نماد مبارزه غیرنظامیان علیه رژیم کودک‌کش صهیونیستی معروف شد، پزشک بود. یک متخصص دیگر را نیز در یکی از استان‌ها به همراه همسر و فرزندشان از دست داده‌ایم.

دو بیمارستان ما در اثر انفجار موشک‌ها آسیب دیده و شش آمبولانس ما دچار حادثه شده‌اند و بخشی از بیماران نیز آسیب دیدند که فوراً به قسمت‌های دیگر بیمارستان‌ها منتقل شدند.

این واقعاً عجیب است که می‌گویند در این جنگ ملت ایران هدف نیستند؛ ملت ایران اگر این مجروحان نیستند پس چه کسانی هستند؟ اگر ملت ایران این بیماران نیستند، همین کودک دو ماهه نیست، پس چه کسی ملت ایران محسوب می‌شود؟

در این بین بخشی از شهدای ما بانوان هستند که به درجه رفیع شهادت نائل شدند. یک مرکز جامع خدمات سلامت نیز در استان کرمانشاه مورد هدف قرار گرفت که هم مرکز و هم آمبولانس آسیب دیده و تعطیل شده است. این مرکز در یک منطقه کاملاً غیرنظامی بود و طبق کنوانسیون‌های بین‌المللی که خود غربی‌ها آنها را نوشته‌اند به مراکز درمانی در جنگ نباید حمله‌ای صورت بگیرد که رژیم صهیونیستی در غزه، لبنان، یمن، سوریه و هم در ایران بارها و بارها نشان داده از حمله به هیچ جایی از جمله بیمارستان‌ها فروگذار نمی‌کند ولی اگر موج انفجاری یکی از بیمارستان‌های این رژیم را بلرزاند تمام دنیا به صدا درمی‌آید.

البته طی ساعات گذشته بسیاری از مراکز دنیا متوجه حمله رژیم صهیونیستی به بیمارستان‌های ایران شده‌اند و در حال محکوم کردن این حملات به مراکز درمانی ایران هستند.

کمبود دارو نداریم و اگر کسی مشکلی داشت و یا دسترسی به دارو نداشت می‌تواند با سامانه 199 تماس بگیرد تا راهنمایی لازم را دریافت کند.

در حوزه بهداشت نیز فعالیت‌های معمول در حال انجام است از جمله واکسیناسیون در مراکز جامع سلامت در حال انجام است، مراقبت از مادران باردار ادامه دارد، رسیدگی به اماکنی که مواد غذایی به مردم ارائه می‌دهند نیز ادامه دارد. با اینکه احتمال نشت تشعشعات هسته‌ای از مراکز اتمی ایران بسیار کم است اما از دو روز گذشته بخشی از اورژانس ما در مناطقی که نزدیک سایت‌های هسته‌ای هستند، خانه به خانه مراجعه و آموزش‌های لازم را به مردم در مواجهه درست با هرگونه خطر احتمالی ارائه و مصرف داروهای لازم را متذکر می‌شوند که اگر اتفاقی افتاد پیشگیری لازم انجام شده باشد و مردم آسیبی نبینند.

نظام سلامت ایران، پزشکان، پرستاران و تیم ملی سلامت در کنار ملت ایران خیالشان تخت تخت تخت است و تا آخرین قطره خون و نفس در کنار مردم می‌مانیم و مردم نیز از بابت موضوع سلامت خیالشان راحت باشد همه هستیم تا کمترین آسیب به مردم وارد نشود و جان کسی به خطر نیفتد.

ایکنا ـ آمار مشخصی از شهدای هشت روز گذشته در دست است؟

ما آمار شهدایی که در آمبولانس‌ها به شهادت رسیده‌اند یا در اثر شدت جراحات در بیمارستان‌ها شهید شده‌اند، داریم و این آمار کل شهدا نیست. آماری که ارائه می‌کنیم در بیمارستان‌های ما بوده‌اند و ممکن است در صحنه حادثه هموطنان دیگری شهید شده باشند یا در بیمارستان‌های نظامی شهید شده باشند که از تعداد آنها اطلاع ندارم.

بنابراین عملاً از گفتن عدد در موضوع شهادت خودداری می‌کنیم به این دلیل که تعداد را دقیق نمی‌دانیم. البته از آمار بانوان و کودکانی که مجروح شده‌اند اطلاع داریم. طی این مدت بیش از 129 مجروح خانم بودند، بالای 50 درصد مصدومان که به اورژانس آورده شدند کم سن بودند و کمترین سن کودک مجروح چهار ساله بود. تعداد شهدای خانم بیش از 40 نفر است و دو نفر مادر باردار به همراه جنینشان به شهادت رسیدند که یکی مادر بارداری بود که در میدان تجریش مورد هدف قرار گرفت و یک مادر باردار در جاده خمینی‌شهر به نجف‌آباد اصفهان با خانواده‌، یعنی خود، جنینش، فرزندش و همسرش به شهادت رسیدند. که در این حمله ماشین این مادر باردار در جاده مورد هدف قرار گرفته بود. تعداد شهدای کودک بیش از 15 نفر است که کوچک‌ترین کودک شهید دو ماهه است.

ایکنا ـ شما پزشک هستید؛ به عنوان یک پزشک مردم برای تقویت همبستگی اجتماعی و تقویت امیدآفرینی باید چه مسیری را طی کنند؟

خوشبختانه برخلاف دوران دفاع مقدس که اطلاع رسانی فقط سینه به سینه بود و شبکه‌های اجتماعی و حتی تلفن شهری وجود نداشت و وقتی می‌خواستیم با خانواده‌مان تماس بگیریم یک ساعت باید در صف می‌ایستادیم که ممکن بود حتی تماس برقرار هم نشود، اکنون برقراری تماس راحت‌تر است. تماس‌ها، گفت‌وگوها، حرف زدن‌ها و همچنین سوگواری و همدلی موجب افزایش روحیه می‌شود.

اکنون به لطف خدا و همراهی مردم ذخایر خونی ما کامل است اما خون دادن کاری است که می‌توان با آن حس همدلی بیشتری با مجروحان داشت.

تماس با کادر درمان و خسته نباشید به ایشان و همچنین به نیروهای نظامی که می‌شناسیم نیز اقدام ارزشمندی است و خستگی را از تن آنها به در می‌برد. افرادی که در شبکه‌های اجتماعی فعال هستند نیز فیلم‌ها، تصاویر و گفت‌وگوهای همدلی را بارگذاری کنند. افرادی که توانمندی آموزش مواجهه با بحران‌ها را دارند نیز این کار را از طرق مختلف انجام دهند که این کار هم بر خود آنها و هم بر مردم تأثیر مثبت دارد.

در خریدهایمان هم انصاف را رعایت کنیم. کمبودی در کشور وجود ندارد پس فقط چیزهای مورد نیاز را بخریم؛ کمبود القایی توسط دشمن انجام می‌شود و آنها می‌خواهند نارضایتی ایجاد کنند. اگر همیشه یک نان می‌خریدیم امروز هم همان یکی را بگیریم؛ خدا بزرگ است و ملت هوای هم را دارند. به بیماران و افراد مسن نیز توجه ویژه داشته باشید.

جلوی کودکان، مادران باردار، افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن یا مبتلا به سرطان و ... حرف‌هایی در مورد جنگ نزنیم که موجب نگرانی و اضطراب آنها شود. خبرهای امیدوارکننده‌‌تر را بدهیم. به ویژه در کنار کودکان مراقب باشیم که حرف‌هایی که می‌زنیم ممکن است شلیک به قلب آنها و شلیک به مغز آنها محسوب شود و آنها را در آینده دچار عارضه کند.

وقتی که صدای انفجار می‌آید در کنار کودکان و بیماران باشیم و توضیح دهیم که اینها مسائلی است که در جنگ اتفاق می‌افتد و آنها در خطر نیستند. گاهی رژیم صهیونیستی خانه‌ای را در انتهای کوچه هدف قرار می‌دهد و موج انفجار باعث می‌شود که نخاله‌ها، مسیر خودروهای امدادی را بگیرد بعد از اینکه موج انفجار خوابید و احساس امنیت کردید اولین کاری که باید کنید این است که نخاله‌ها را از مسیر خودروهای امدادی بردارید.

در انتقال مجروحان به خودروهای امدادی کمک کنید. اینها کارهایی است که در زمان جنگ تحمیلی هشت‌ساله هم انجام می‌دادیم و بسیار امیدآفرین است‌. اکنون خیرین در حال تهیه بسته‌هایی برای مجروحان و کادر درمان هستند که در بیمارستان‌ها توزیع کنند و دلگرمی ویژه‌ای به همه ما می‌دهد.

این دست کارها موجب می‌شود همه پشت هم باشیم و بوق‌های تبلیغاتی که تلاش دارند دل مردم ایران را خالی کنند، اثر نگذارد. ان‌شاءالله برنده واقعی جنگ ما هستیم و اگر شروع‌کننده جنگ آنها بودند اراده ملت ایران خاتمه‌دهنده جنگ خواهد بود و به سمت آینده‌ای روشن‌تر و سلامت‌تر پیش می‌رویم.

ایکنا ـ چه دستورالعمل‌هایی در مواجهه با حملات هوایی می‌توان به مردم ارائه داد؟

چندین دستورالعمل را تهیه کرده و در اختیار مردم قرار داده‌ایم، اما چون ممکن است مردم به اینترنت دسترسی نداشته باشند از صدا و سیما منتشر می‌شود. بزرگ‌ترین کاری که مردم می‌توانند انجام دهند این است که بر اعصاب خودشان استوار و مسلط باشند، روحیه خود را حفظ کنند و به خود، خانواده و اطرافیانشان روحیه بدهند و بدترین کار این است که ما خودمان را ببازیم، چرا که اگر روحیه خود را ببازیم گرفتن تصمیم درست سخت می‌شود.

در حملات دشمن، با موشک یا پهبادی روبه رو هستیم که مستقیم و ناگهانی جایی که ما هستیم یا نزدیک محل حضور ما را هدف قرار می‌دهد. اگر حمله مستقیم اتفاق افتاد بی‌درنگ و بدون فوت وقت همه با شکم روی زمین بخوابید و دستان خود را روی گوش‌هایشان قرار دهید، دهان خود را باز نگه دارید و حائل سرتان قرار دهید این باعث می‌شود هم موج انفجار کمتر شما را بگیرد و هم ترکش‌های انفجار که اصولاً به صورت 40 درجه به سمت بالا می‌رود به شما برخورد نکند.

ولی وقتی انفجار در اطراف شماست بهترین کار این است که به سرعت خود را به چهار دیواری که پنجره نداشته باشد و قبلاً آن محل را در خانه یا محل کار خود شناسایی کرده‌اید، پناه ببرید تا شرایط ایمن شود. به هیچ وجه در کنار پنجره‌ها، در محیط باز و کنار اتومبیل و ساختمان‌هایی که احتمال سقوط شیشه یا مصالح از آنها هست قرار نگیرید، چون ممکن است موج، شیشه‌ها را بشکند و هر تکه شیشه مثل یک فشنگ به سمت شما بیاید. پس بهترین کار این است که دور از شیشه‌ها باشید؛ گاهی خود انفجار آسیب می‌رساند و گاهی موج انفجار است که موجب مجروح شدن افراد می‌شود، پس آگاهانه رفتار کنید.

ممکن است انفجار در کنار شما رخ ندهد، اما موج آن موجب بلند شدن اجسام سنگین، فلزات، سنگ، بتن، شیشه و ... شود و هر کدام ترکشی شود که به شما آسیب برساند.

پس تلاش کنید در این لحظات در جایی امن که از قبل شناسایی کرده‌اید پناه بگیرید. برخلاف زلزله که شاید محیط‌های باز امن‌تر باشد، در مواقع انفجار محیط‌های باز محیط‌هایی امنی تلقی نمی‌شوند و محل هرچه محصورتر باشد، بهتر است و حتی اگر فرصتی نبود خوابیدن در جوی آب بهتر از این است که در کف خیابان دراز بکشید.

مایعات زیاد بخورید، تنفس عمیق بکشید. روزانه چند بار از طریق بینی نفس عمیق بکشید و ریه‌ها را کاملاً پر کنید و بعد به بیرون بدهید و چند بار این کار را تکرار کنید که به تمدد اعصاب شما کمک می‌کند. ورزش کنید و سعی کنید اگر در خانه هستید فیلم و سریال ببینند و فقط خبرهای جنگ را نگاه نکنید تا روحیه شما حفظ شود. کسانی که داروهایشان را مصرف می‌کنند به هیچ وجه در مصرف داروها فاصله ایجاد نکنند و داروهای خود را تأمین کنند که نخواهند در زمان اتمام دارو مضطرب شوند؛ تغذیه مناسب هم داشته باشید.

ایکنا ـ آیا کمک‌هایی از سازمان‌های بین‌المللی یا سایر کشورها به نظام سلامت صورت گرفته است؟

نه کمکی درخواست کرده‌ایم و نه کمکی دریافت کرده‌ایم.  

گفت‌وگو از محسن مسجدجامعی