تعاونی‌ها؛ حلقه اتصال اقتصاد و وحدت اجتماعی در پساجنگ
معاون اقتصادی اتاق تعاون ایران نقش تعاونی‌ها را در پیوند اقتصاد و اجتماع بی‌بدیل دانست و با اشاره به تجربه مشارکت مردمی در دوران دفاع مقدس و بحران‌های اخیر از جمله جنگ ۱۲روزه، تأکید کرد: باید از سرمایه‌های اجتماعی کشور برای توسعه اقتصادی و تقویت وحدت ملی بهره گرفت و مشارکت اقتصادی مردم را نه‌تنها در شعار، بلکه در عمل محقق کرد.
رضا وفایی‌یگانه، معاون اقتصادی اتاق تعاون ایران، در گفت‌وگو با ایکنا، با اشاره به نقش مشارکت اقتصادی مردم در عبور کشور از بحران‌ها، اظهار کرد: یکی از دغدغه‌های همیشگی در کشور، مشارکت اقتصادی مردم بوده است؛ این مشارکت نه‌تنها کلیدواژه‌ای اساسی برای حل بسیاری از مشکلات کشور به‌شمار می‌رود، بلکه می‌تواند بن‌بست‌های اقتصادی را نیز باز کند؛ چه در تأمین مالی، چه در حوزه نظارت، و چه در سامان‌دهی و شکل‌دهی به امور.
وی ادامه داد: تجربه‌ای که اخیراً داشتیم، شباهت زیادی به دوران دفاع مقدس داشت؛ آن زمان هم مردم پای کار آمدند، اکنون نیز چنین کردند و اگر خدای‌نکرده اتفاقی بیفتد، باز هم مردم به میدان خواهند آمد. این نشان می‌دهد که سرمایه‌های اجتماعی کشور، والاترین دارایی‌های ما هستند؛ مردمی که برای توسعه و حفاظت از کشور خود احساس مسئولیت دارند. این روحیه می‌تواند در حوزه اقتصاد نیز تکرار و تعمیق یابد.
سرمایه اجتماعی باید به اقتصاد متصل شود
معاون اقتصادی اتاق تعاون ایران اظهار کرد: ما سال‌هاست روی این موضوع کار می‌کنیم؛ سیاست‌های کلی و کلان کشور نیز ابلاغ شده است. یکی از مهم‌ترین محورهای این سیاست‌ها، تحقق مشارکت اقتصادی مردم است. باید از این نعمت ملی حداکثر بهره‌برداری شود. متأسفانه در بسیاری از بخش‌ها هنوز به این باور نرسیده‌ایم که می‌توان به مردم اعتماد کرد، در حالی‌که تجربه‌های بحران‌زده گذشته، اثبات کرده که این مردم شایسته‌ترین بازیگران عرصه اقتصاد ملی هستند.
وی افزود: همین تجربه اخیر نشان داد که ما از سرمایه‌های اجتماعی ارزشمندی برخورداریم. اگر در مقوله امنیت و حفاظت ملی مردم با تمام وجود ورود کردند، می‌توان همین الگو را در صیانت از زیست اقتصادی کشور نیز به‌کار گرفت. حال اگر موانعی وجود دارد، باید برای تحقق مشارکت اقتصادی مردم، بدون تردید و تأخیر وارد عمل شد.
وفایی‌یگانه ادامه داد: از طرف دیگر، وقتی مردم حسن‌نیت خود را این‌چنین اثبات می‌کنند و وجه اشتراک همه ما ایران است، طبیعی است که حاکمیت نیز باید به آن پاسخ دهد. در شرایط عادی یا حتی بحرانی، این اعتماد دوطرفه باید تقویت شود. از نگاه من، تجربه ۱۲ روزه اخیر نقش بسزایی در تقویت سرمایه اجتماعی داشت و می‌تواند به‌عنوان یک نقطه عطف در توسعه اقتصادی مورد توجه قرار گیرد.
مردم را به میدان بیاوریم
معاون اقتصادی اتاق تعاون ایران در ادامه بیان کرد: گاهی گفتمان قالب برخی مسئولان این است که همه‌چیز باید دولتی انجام شود؛ دیدگاهی که از اساس نادرست است. برعکس، اگر امور را به مردم واگذار کنیم، نه‌تنها بهره‌وری افزایش می‌یابد بلکه اثربخشی و پایداری نتایج نیز تقویت می‌شود. مشارکت مردم، ضامن تاب‌آوری اقتصاد ملی است.
وی درباره وضعیت فعلی اقتصاد کشور افزود: ریشه بسیاری از مشکلات اقتصادی امروز به ضعف در نظام سرمایه‌گذاری بازمی‌گردد؛ ازجمله رانت در فرآیندهای سرمایه‌گذاری، ناترازی انرژی و نبود اعتماد عمومی.
رانت سرمایه‌گذاری و فقدان امنیت اقتصادی؛ مانع اصلی توسعه
معاون اقتصادی اتاق تعاون تصریح کرد: برای آنکه سرمایه‌گذاری مؤثری در کشور شکل بگیرد، باید ابتدا چند بستر مهم فراهم شود؛ نخست، امنیت اقتصادی؛ و دوم، اعتماد به مردم. مثلاً در موضوع ناترازی انرژی، رویکرد صرفاً دولتی وزارت نیرو پاسخ‌گو نبوده و نیست. باید به مردم میدان داد و اجازه داد سرمایه‌گذاران بخش خصوصی وارد عمل شوند.
وفایی‌یگانه با اشاره به موانع ساختاری گفت: تحریم‌ها پیش از این بحران هم وجود داشته‌اند اما اکنون باید برنامه‌ریزی طوری باشد که مردم بتوانند در اقتصاد مشارکت واقعی داشته باشند. همچنین باید با ایجاد چشم‌اندازی روشن نسبت به آینده، خوش‌بینی اقتصادی را در جامعه تقویت کنیم. هر اقدام و سیاستی که باعث بدبینی نسبت به آینده سرمایه‌گذاری شود، باید خط قرمز تصمیم‌گیران باشد.
وی ادامه داد: نمونه روشن این موضوع عملکرد صندوق توسعه ملی است؛ نهادی که فلسفه وجودی آن حمایت از تولید بوده اما در عمل، به جز تولید به همه‌چیز کمک شده است. اگر موضوع سرمایه‌گذاری به اولویت اصلی دستگاه‌های اجرایی تبدیل شود، بسیاری از مشکلات دیگر نیز قابل حل خواهند بود.
اقتصاد باید برای سناریوهای مختلف آماده باشد
وفایی‌یگانه در پاسخ به این پرسش که آیا اقتصاد باید برای شرایط مختلف سناریو داشته باشد، گفت: صددرصد؛ برای هر سناریو، از شکست احتمالی مذاکرات گرفته تا اقدامات خرابکارانه دشمن، باید آمادگی وجود داشته باشد. اقتصاد ما بی‌تأثیر از تحولات منطقه‌ای و سیاسی نیست. بنابراین، برنامه‌ریزی باید برای همه شرایط انجام شود.
وی افزود: در کشوری مثل ایران، غافلگیری معنا ندارد. اگر غافلگیر شدیم، به‌معنای ضعف در نظام برنامه‌ریزی است. ما باید مبتنی بر داده‌ها و تحلیل‌های واقعی، سناریوهای مختلف را طراحی و برای هرکدام برنامه مشخصی تدوین کنیم. این قدرت مدیریت کلان اقتصادی کشور را نشان می‌دهد.
معاون اقتصادی اتاق تعاون با ابراز رضایت از اقدامات اخیر دولت در ایجاد آرامش خاطر در جامعه گفت: باید از دولت تشکر کرد، به‌ویژه برای اقداماتی که در جهت آرام‌سازی فضای عمومی و بهبود تعاملات بین‌المللی صورت گرفته است اما این اقدامات باید ادامه یابد و بر اساس تحلیل داده‌ها، تصمیمات دقیق و هوشمندانه اتخاذ شود.
نقش تعاونی‌ها در عبور از بحران و تحقق توسعه پایدار
وفایی‌یگانه در پاسخ به پرسشی درباره نقش تعاونی‌ها در شرایط بحرانی گفت: تعاونی‌ها، نه‌فقط در ایران بلکه در سراسر جهان، نهادهایی هستند که مؤلفه‌های اجتماعی و اقتصادی را توأمان پیگیری می‌کنند. در شرایط بحرانی همچون جنگ دوازده‌روزه یا همه‌گیری کرونا، تعاونی‌ها بیش از آنکه به‌دنبال سود اقتصادی باشند، بر کارکردهای اجتماعی متمرکز می‌شوند.
وی تصریح کرد: در چنین شرایطی، تعاونی‌ها به دنبال صیانت از حقوق اجتماعی جامعه هستند. بنابراین باید تعاونی‌ها را یکی از ارکان اصلی تقویت انسجام اجتماعی و مشارکت اقتصادی دانست. آن‌ها بهترین ابزار برای ارتقای هم‌زمان سرمایه اجتماعی و اقتصادی هستند.
وفایی‌یگانه در پایان تأکید کرد: اگر به گزارش‌های اخیر سازمان ملل نگاهی بیندازیم، می‌بینیم که نقش تعاونی‌ها در تحقق توسعه پایدار مورد تأکید جدی قرار گرفته است. اگر به‌دنبال مقاوم‌سازی اقتصاد هستیم و می‌خواهیم از بحران‌ها عبور کنیم، تعاونی‌ها بهترین همراهان دولت خواهند بود.
انتهای پیام
