بازخوانی ویژگی‌های بنیادین قوم یهود در قرآن
نخستین جلسه از سلسله‌سخنرانی‌های قرآنی با موضوع «قوم یهود در قرآن» با هدف بازخوانی ویژگی‌های بنیادین این قوم در متن وحی الهی، روز گذشته در محل سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شد.
به گزارش ایکنا به نقل از روابط عمومی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، نخستین جلسه از سلسله‌سخنرانی‌های قرآنی با موضوع «قوم یهود در قرآن» با هدف بازخوانی ویژگی‌های بنیادین این قوم در متن وحی الهی، روز گذشته در محل سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شد.
در آغاز جلسه، حدیثی محوری از پیامبر اکرم(ص) به‌عنوان چارچوب مفهومی بحث ارائه شد: سَيَكُونُ فِي أُمَّتِي كُلُّ مَا كَانَ فِي بَنِي إِسْرَائِيلَ، حَذْوَ النَّعْلِ بِالنَّعْلِ، وَالقُذَّةِ بِالقُذَّةِ، حَتّى لَوْ أَنَّ أَحَدَهُمْ دَخَلَ جُحْرَ ضَبٍّ لَدَخَلْتُمُوهُ.
این روایت در منابع معتبر شیعه از جمله الکافی، تفسیر عیاشی، تفسیر قمی، الخصال، بحارالأنوار، تفسیر نورالثقلین، عیون أخبار الرضا و همچنین در منابع اهل سنت مانند مسند احمد، سنن ترمذی، صحیح ابن حبان، المستدرک، السنن الکبری نقل شده است. مضمون روایت نشان می‌دهد امت اسلامی در مسیر تاریخی خود، همانند امت بنی‌اسرائیل با چالش‌هایی مشابه روبرو خواهد شد.
در این جلسه تأکید شد که هدف از این مباحث، بررسی فرهنگ و رفتار قوم یهود در قرآن با رویکردی واقع‌گرایانه، فرهنگی و غیرایدئولوژیک است. قوم یهود، در نگاه وحیانی قرآن، نه صرفاً یک گروه تاریخی، بلکه الگویی برای شناخت رفتارهای جمعی انسان‌ها در مواجهه با دین، قدرت، مسئولیت و سرزمین است.
در ادامه جلسه، به معرفی کلی محورهای اصلی این گفت‌وگوهای قرآنی پرداخته شد. ویژگی‌هایی که در قرآن درباره بنی‌اسرائیل برجسته شده‌اند و به‌صورت ساختاری و تمدنی مطرح می‌گردند، عبارت‌اند از:
1. عهد: مسئله عهد الهی و عهدشکنی مکرر، در تحلیل قرآنی بنی‌اسرائیل جایگاه بنیادین دارد.
2. عنصر تمایز و ویژه‌گرایی قومی: نگاه انحصارگرایانه به دین، نژاد و نجات، از ویژگی‌های مکرر ذکرشده در قرآن درباره یهود است.
3. کتاب مقدس و تحریف: مسئله تحریف، تأویل به باطل و استفاده ابزاری از کتاب آسمانی در فرآیندهای دینی و اجتماعی.
4. سرزمین: پیوند تاریخی ـ اعتقادی بنی‌اسرائیل با سرزمین، نقش سرزمین موعود در هویت دینی آنان و برخورد آنان با وعده‌های الهی در قرآن.
5. دنیاطلبی: ترجیح دنیا بر آخرت، علاقه به عمر طولانی، جمع مال، و گرایش شدید به رفاه‌گرایی، از جمله آسیب‌های یادشده در آیات مربوط به این قوم است.
6. نقش آخرالزمانی: در آیاتی از جمله در سوره اسراء، به نقش تاریخی ـ تمدنی بنی‌اسرائیل در آینده بشریت و «وعد الآخرة» اشاره شده که نیازمند تحلیل دقیق قرآنی و تفسیری است.
تأکید نهایی این جلسه بر این بود که تحلیل قرآنی بنی‌اسرائیل صرفاً نوعی «دیگرشناسی» نیست، بلکه آیینه‌ای است برای «خودشناسی جمعی» در مسیر امت‌سازی اسلامی. آیات مربوط به بنی‌اسرائیل، به‌عنوان یکی از پرحجم‌ترین دسته‌های موضوعی قرآن، حامل هشدار، عبرت و راهبردهای بنیادین برای شناخت مسیر حق و باطل در تاریخ دینی بشر هستند.
برگزاری تفسیر موضوعی آیات قرآن کریم با عنوان « قوم یهود در قرآن» توسط سیدمحمد مهدی میرجلیلی در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، بعد از نماز ظهر و عصر در حسینیه الزهراء (س) برگزار می‌شود و علاقه‌مندان می‌توانند همه روزه ضمن حضور در فریضه نماز ظهر و عصر از بیانات ارائه شده توسط حجت‌الاسلام و المسلمین میر جلیلی بهره‌مند گردند. ضمناً مطالب ارائه شده در هر روز در کانال‌های فضای مجازی روابط عمومی و اطلاع‌رسانی منعکس خواهد شد.
