تعامل فرهنگی با محوریت زنان و دختران کنشگر

به گزارش ایکنا به نقل از روابط عمومی مرکز زنان و خانواده شهرداری تهران؛ نشست همکاری‌های مشترک میان مرکز زنان و خانواده شهرداری تهران با مجموعه فرهنگی باغ کتاب، با حضور مریم اردبیلی، مشاور شهردار و رئیس مرکز زنان و خانواده شهرداری تهران، علی رمضانی، مدیرعامل باغ کتاب و جمعی از مدیران و معاونان هر دو مجموعه برگزار شد.

در این نشست، مریم اردبیلی، مشاور شهردار و رئیس مرکز زنان و خانواده شهرداری تهران با اشاره به نقش زنان به عنوان عاملان تحول اجتماعی گفت: تلاش داریم با آموزش تسهیل‌گران و ایجاد رویداد‌هایی برای کنشگران علمی حوزه خانواده، بستر انگیزش و ایده‌پردازی‌های اجتماعی را گسترش دهیم.

وی با اشاره به اینکه سالانه حدود هشت میلیون نفر روز از زیرساخت‌های تفریحی بانوان استفاده می‌کنند، تصریح کرد: ما دو نوع مخاطب داریم؛ یکی مخاطب منفعل که صرفاً از امکانات استفاده می‌کند و دیگری مخاطب کنشگر که خود در میدان عمل حضور دارد و با ما در مسیر حل مسئله، همراه است.

اردبیلی تصریح کرد: ما با طیفی از زنان و دختران کنشگر مواجه هستیم که به‌طور مستمر با مرکز در ارتباط هستند و در حل مسائل محلی مشارکت دارند. برآورد ما این است که بیش از ۷۰ هزار زن و دختر در طول یک تا دو سال درگیر چنین پروژه‌هایی بوده‌اند.

کنشگری دختران نوجوان

رئیس مرکز زنان و خانواده شهرداری تهران همچنین با اشاره به پروژه‌های متنوع در حوزه دختران نوجوان گفت: ما سعی کرده‌ایم برای نسل جدید تجربه‌های متنوع کنشگری طراحی کنیم. از روایت ادبی در طرح «تهران به روایت دختران» تا سیاست‌گذاری محلی، ترویج کتاب، نوآوری اجتماعی، ورزش و حتی مشارکت در پروژه‌های محیط زیستی، مدل‌های گوناگونی برای جذب حداکثری این قشر تدارک دیده‌ایم.

اردبیلی اضافه کرد: اکنون بیش از ۶۰ مدل مختلف از این فعالیت‌ها در حال اجراست که تقریباً همه نوجوانان را در یکی دو حوزه جذب کرده‌اند که بسیاری از آن‌ها به تجربه‌نگاری، روایت ادبی، نوآوری اجتماعی و سیاست‌گذاری محلی مربوط می‌شود.

مشاور شهردار تهران در امور زنان وخانواده با اشاره به اهمیت روایت‌محوری زنان در شهر و برنامه‌های فرهنگی مبتنی بر کتاب‌خوانی نیز گفت: در همه بسته‌های فرهنگی که به اقشار مختلف از جمله اساتید دانشگاه، شهروندان عادی، یا فعالان اجتماعی تقدیم می‌کنیم، کتاب همواره محور بوده است. این کتاب‌ها نه صرفا هدیه، بلکه بخشی از روایت عاملیت خانواده‌ها هستند و متناسب با موضوعیت برنامه‌ها، کتاب‌ها انتخاب و هدیه داده می‌شوند.

وی با اشاره به همکاری‌های موفق فرهنگی با باغ کتاب ادامه داد: برگزاری اردو‌های هدفمند برای فرزندان زنان سرپرست خانوار عضو سامانه شهرداری تهران در فضای باغ کتاب و استفاده آنها از سینما و فروشگاه کتاب، یکی از تأثیرگذارترین تجربه‌های ما بود. این فضا‌ها می‌توانند نگرش خانواده‌ها را نسبت به فرهنگ تغییر دهند.

اردبیلی با بیان اینکه پروژه‌هایی، چون «زنان و تغییر اقلیم» و «ریباکس» با رویکرد ترویج کتاب‌خوانی طراحی شده‌اند، تصریح کرد: این پروژه‌ها ضمن تأکید بر پایداری و محیط زیست، توانسته‌اند درآمدزایی، مشارکت و فرهنگ کتاب‌خوانی را در کنار هم تلفیق کنند.

رئیس مرکز زنان و خانواده شهرداری تهران خاطرنشان کرد: در کنار این موارد، تجربه‌هایی، چون استفاده از فضای روایت برای زنان با تجربه زیستی خاص مثل زنان سرپرست خانوار یا مادران زندانی سابق نیز می‌تواند منشأ تولید محتوای تأثیرگذار و حتی تبدیل به کتاب شود. این روایت‌ها باید دیده شوند.

زنان؛ مخاطبان اصلی باغ کتاب

در ادامه نشست، علی رمضانی، مدیرعامل باغ کتاب تهران نیز با اشاره به اهمیت راهبردی حوزه زنان گفت: ما حوزه زنان را یکی از فعال‌ترین و موثرترین بخش‌های مدیریت شهری می‌دانیم. در همین جنگ ۱۲ روزه اخیر، نقش‌آفرینی زنان چشمگیر بود و نشان داد که حضور زنان در فرهنگ‌سازی و کتاب‌خوانی چقدر مؤثر است.

وی تصریح کرد: از طریق تعامل با حوزه زنان می‌توان موضوعاتی مانند کتاب‌خوانی، تربیت فرهنگی فرزندان و روایت‌محوری در خانواده را نهادینه کرد؛ بر این اساس، از همکاری با مرکز زنان شهرداری تهران استقبال می‌کنیم.

مدیرعامل باغ کتاب با اشاره به لزوم تولید محتوای متناسب با روایت‌های زندگی زنان بیان کرد: باید روایت فتح این عرصه را رقم بزنیم. این روایت‌ها، نه صرفاً ادبی، بلکه بازتابی از زندگی واقعی زنان هستند؛ چه زنان سرپرست خانوار و چه مادران مقاوم. مسئله روایت زنان مسئله‎ای مغفول است.

به مقاومت زنان در دوران دفاع مقدس، دوران کرونا و موارد دیگر اشاره شد، اما در فضای همین جنگ و فضای عادی اجتماع اشاره زیادی نشده است.

وی افزود: بسیاری از زنان در خانواده و در شرایط سختی زندگی می‌کنند و خودشان سرپرست خانوار هستند؛ باید از این دریچه نیز به مقاومت و از خودگذشتگی زنان اشاره و روایت کرد.

مدیرعامل باغ کتاب تهران بیان کرد: می‌توان جشنواره‌های شهری را با محوریت کتاب و با رویکردی زنانه برگزار کرد. به عنوان مثال، پروژه‌هایی با موضوعیت باشگاه دختران کتاب‌خوان تهران یا جشنواره مادران کارآفرین و یا هر نام دیگری از این دست می‌توانند مخاطبان گسترده‌ای را جذب کنند.

رمضانی با تأکید بر نقش زنان در ایجاد هویت فرهنگی آنها گفت: ما بیشترین مراجعه‌کنندگان دختران دبیرستانی و زنان خانوار را داریم. طراحی مشاغل کتاب‌محور و حضور زنان سرپرست خانوار و… در کتاب‌فروشی‌ها می‌تواند به اشتغال و بهره‌وری کمک کند.

مدیرعامل باغ کتاب با بیان اینکه برای زنان شاغل در مراکز کوثر، ساعاتی از روز به مطالعه اختصاص داده شود؛ تصریح کرد: اگر هر فرد حداقل دو ساعت در هفته مطالعه داشته باشد، علاوه بر افزایش بهره‌وری، روحیه‌اش نیز تقویت می‌شود.

رمضانی در ادامه با بیان اینکه ما آماده‌ایم تا یک روز کامل در هفته را به حضور بانوان مرکز زنان و خانواده شهرداری تهران در باغ کتاب همراه با خانواده‌شان اختصاص دهیم؛ تصریح کرد: این آشنایی با ظرفیت‌های متنوع باغ کتاب به بهره‌برداری بهتر و تعریف پروژه‌های مشترک کمک خواهد کرد و بانوان ضمن فراغت به فعالیت‌های کاری خود در این زمینه نیز می‌پردازند.

وی با اشاره به جنگ ۱۲ روزه و استقبال خوب مردم در این دوران که بیشتر زنان از باغ کتاب استقبال کردند گفت: بیش از ۴ هزار نفر از مجموعه باغ کتاب استقبال کردند که بیشتر مخاطبان زنان بودند؛ باغ کتاب همان پناهگاه فرهنگی خانوادگی است که تعطیل بردار نیست.

مدیرعامل باغ کتاب گفت: باغ کتاب برای تمام گروه‌های سنی فضا دارد؛ از کودکان گرفته تا بزرگسالان. فضای استراحت خانوادگی، سینما، سالن نمایش و فروشگاه کتاب در کنار هم قرار دارند و می‌توانند به‌عنوان پناهگاه فرهنگی خانواده‌ها شناخته شوند.

یادآور می‌شود، در پایان نشست، پیشنهاد تشکیل یک «شورای فکری مشترک» از مدیران و معاونان هر دو مجموعه برای طراحی برنامه‌های مشترک مطرح شد. همچنین، توافق شد که هر معاونت در مرکز زنان شهرداری حداقل یک پروژه اولویت‌دار را به‌صورت مشخص به باغ کتاب ارائه دهد تا به مرحله اجرا برسد. دو طرف همچنین بر استمرار جلسات مشترک برای تعریف طرح‌های جدید و بهره‌برداری از ظرفیت‌های متقابل تأکید کردند.