جشنواره «روح‌الله» مسیر تولید آثار فاخر تئاتری را هموار کرد
دبیر چهارمین جشنواره ملی تئاتر «روح‌الله» با اشاره به تمرکز ویژه بر نمایشنامه‌نویسی و حمایت مالی از تولید آثار، تأکید کرد: این جشنواره توانسته است بستر مناسبی برای تولید آثار فاخر و ارتقای کیفیت در حوزه تئاتر با محوریت اندیشه‌های امام خمینی(ره) فراهم کند و مسیر تازه‌ای را در هنرهای نمایشی کشور رقم بزند.
به گزارش ایکنا، نشست رسانه‌ای چهارمین جشنواره ملی تئاتر «روح‌الله» امروز 7 مرداد ماه با حضور مهدی بنکدار، مدیر مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) اصفهان، حجت‌الله ناظری، معاون مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری، و جواد ایزددوست، دبیر جشنواره در سالن استاد صفارزاده حوزه هنری برگزار شد. این برنامه به همت مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی(ره) استان اصفهان و با همکاری مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری انقلاب اسلامی برگزار می‌شود و در راستای اهداف فرهنگی انقلاب اسلامی به تبیین اندیشه‌ها و شخصیت حضرت امام خمینی(ره) در قالب هنرهای نمایشی می‌پردازد.
حجت‌الله ناظری، معاون مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری در ابتدای این نشست با اشاره به نقش دیرپای حوزه هنری در تبیین مفاهیم انقلاب اسلامی، گفت: حوزه هنری در سال‌های گذشته در زمینه تولید و اشاعه دستاوردهای انقلاب اسلامی همیشه گام‌های مؤثر و اساسی برداشته است. مرکز هنرهای نمایشی نیز به‌ویژه درباره سیره و زندگی حضرت امام خمینی(ره) تجربه‌های موفقی در قالب جشنواره‌ها و تولید آثار نمایشی داشته است.
وی بیان کرد: در سال‌هایی که همزمان با سالگرد ارتحال امام خمینی(ره) بود، همواره جشنواره‌هایی در قالب تئاتر خیابانی برگزار می‌شد و این آثار در صحن مرقد امام اجرا می‌شدند. اما امسال با توجه به پیشنهادی که از سوی دوستان مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی(ره) ارائه شد، تصمیم گرفتیم این تجربه‌ها را با انسجام و گستردگی بیشتری در قالب یک جشنواره مستقل دنبال کنیم.
در ادامه مهدی بنکدار، مدیر مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی(ره) در استان اصفهان با اشاره به سابقه و مأموریت بنیادین این مؤسسه، اظهار کرد: پیش از هر چیز، لازم می‌دانم از همراهی و استقبال حوزه هنری برای مشارکت در برگزاری جشنواره «روح‌الله» قدردانی کنم. این همکاری نتیجه تعامل میان دو مجموعه فرهنگی با هدف تبیین شخصیت، سیره، اندیشه و سخنان حضرت امام خمینی(ره) است.
وی سپس به تاریخچه تأسیس مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام اشاره کرد و گفت: این مؤسسه در ۱۷ شهریور سال ۱۳۶۷ به فرمان مستقیم حضرت امام(ره) و در پاسخ به نامه فرزندشان، سید احمد خمینی تشکیل شد. هدف از تأسیس آن، ثبت و حفظ سخنان، اسناد، مدارک مکتوب و غیرمکتوب مربوط به حضرت امام(ره) بود. حضرت امام(ره) در همان نامه معروف فرمودند: «هر سخنی که من زده‌ام یا می‌زنم، یا در صدا و سیما موجود است یا در این مؤسسه.»
وی افزود: مرحوم حاج احمد آقا در همان ایام حیات امام(ره) مؤسسه را راه‌اندازی کرد و پس از ارتحال امام(ره) و سپس درگذشت حاج احمد آقا، تولیت آن بر عهده سید حسن آقای خمینی قرار گرفت. فعالیت‌های مؤسسه با گذشت زمان در حوزه‌های علمی، پژوهشی و به‌ویژه ترویجی گسترش یافت. هنر نیز به عنوان یک ابزار تبیین اندیشه امام چه در تهران و چه در استان‌ها مورد توجه ویژه قرار گرفت.
جشنواره‌های هنری با برند «روح‌الله» ادامه می‌یابد
بنکدار با اشاره به فعالیت‌های هنری شاخص مؤسسه در استان اصفهان بیان کرد: در اصفهان با هدف ترویج اندیشه امام از مسیر هنر، جشنواره‌های مختلفی با برند روح‌الله برگزار کرده‌ایم؛ از جمله جشنواره هنرهای تجسمی و جشنواره شعر. امسال نیز در ادامه همین مسیر، جشنواره ملی تئاتر روح‌الله را برگزار خواهیم کرد.
وی در ادامه از کوروش زارعی، مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری، تقدیر کرد و گفت: آقای زارعی در سه دوره پیشین جشنواره همراهی جدی با ما داشتند و پس از پایان دوره سوم، پیشنهاد ادغام همایش خرداد که توسط حوزه هنری برگزار می‌شد با جشنواره تئاتر روح‌الله مطرح شد. این اتفاق با استقبال ما روبه‌رو شد و با همدلی صورت گرفت.
بنکدار با تأکید بر اهمیت ارتقای سطح کیفی آثار نمایشی جشنواره، ادامه داد: آسیب‌شناسی‌های سه دوره گذشته نشان داد که ضعف اصلی در بخش متن نمایشی است. بنابراین در دوره چهارم، مرحله نخست جشنواره را به نمایشنامه‌نویسی اختصاص داده‌ایم. پس از انتخاب آثار برتر در این بخش، مرحله دوم با اجرای نمایش‌های صحنه‌ای و خیابانی در سطح ملی در اصفهان برگزار خواهد شد.
مدیر مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام(ره) در پاسخ به پرسشی درباره موضوعات جشنواره تصریح کرد: موضوعات در دفترچه فراخوان به‌صورت مفصل ذکر شده‌اند، اما تأکید کرده‌ایم که هنرمندان صرفاً به همین موارد محدود نباشند. هر اثر هنری که از تفکر، سیره یا سخنان حضرت امام الهام گرفته، می‌تواند در این جشنواره حضور داشته باشد. مفاهیمی همچون امام و مردم، امام و جامعه، خانواده، مقاومت، دفاع مقدس، عرفان، تربیت، علم و حتی موضوعاتی نظیر جنگ ۱۲ روزه از جمله موارد اشاره شده هستند.
ایزددوست، دبیر جشنواره تئاتر «روح‌الله» در بخش پایانی نشست رسانه‌ای با اشاره به پیشینه و تجربه‌های گذشته این جشنواره، توضیحاتی درباره دوره‌های مختلف آن و تغییرات ایجاد شده در دوره چهارم ارائه کرد.
وی ابتدا از روند برگزاری جشنواره در سه دوره قبلی گفت و اعلام کرد: جشنواره تئاتر روح‌الله در سه دوره گذشته با روند متفاوتی برگزار شد. در دوره اول، جشنواره به صورت استانی و در سه بخش نمایشنامه‌نویسی، نمایش صحنه‌ای و نمایش خیابانی برگزار شد که هدف اصلی آن ایجاد یک بستر برای معرفی آثار هنری در سطح استانی بود. در دوره دوم که در سال ۱۳۹۷ برگزار شد، جشنواره گسترش یافت و بخش نمایشنامه‌نویسی به صورت ملی برگزار شد، در حالی که بخش‌های نمایش صحنه‌ای و خیابانی همچنان به صورت استانی ادامه یافت. در دوره سوم، که قرار بود در سال ۱۳۹۸ برگزار شود، متأسفانه با شیوع بیماری کرونا مواجه شدیم که منجر به تعویق برگزاری جشنواره شد و آثار منتخب آن دوره در اسفند ماه ۱۴۰۰ به روی صحنه رفتند.
وی اضافه کرد: از سال ۱۴۰۰ تا امروز، به دلیل شرایط خاص اجتماعی، موفق به انتشار فراخوان جدید نشدیم. ولی امسال با همکاری و هم‌افزایی میان مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) و مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری، شرایطی فراهم آمده تا جشنواره چهارم تئاتر روح‌الله به شکل گسترده و ملی برگزار شود.
تأکید بر کیفیت آثار و بررسی آسیب‌شناسی دوره‌های گذشته
ایزددوست با اشاره به تغییرات اساسی در روند جشنواره و تمرکز بیشتر بر کیفیت آثار نمایشی، گفت: در سه دوره گذشته با برخی چالش‌ها روبه‌رو بودیم که یکی از مهم‌ترین آنها ضعف در کیفیت متون نمایشی بود. برای مثال، در دوره‌های گذشته گاهی اوقات آثار نمایشی انتخاب‌شده از سطح فنی و هنری کافی برخوردار نبودند و این نقطه ضعفی بود که لازم بود در دوره‌های بعدی به آن توجه بیشتری شود.
وی افزود: پس از آسیب‌شناسی دقیق این ضعف‌ها، تصمیم گرفتیم که در دوره چهارم جشنواره، تغییرات اساسی ایجاد کنیم. یکی از این تغییرات، تفکیک بخش نمایشنامه‌نویسی از بخش‌های دیگر جشنواره بود. به همین دلیل، تصمیم گرفتیم که مرحله اول جشنواره را به‌طور مستقل به نمایشنامه‌نویسی اختصاص دهیم تا بتوانیم آثار با کیفیت‌تر و متون قوی‌تر را در اختیار کارگردانان قرار دهیم.
دبیر جشنواره توضیح داد: برای اولین بار در دوره چهارم، مرحله نمایشنامه‌نویسی به صورت جداگانه و مستقل از سایر بخش‌ها برگزار خواهد شد. نمایشنامه‌نویسان تا پایان مهرماه فرصت دارند آثار خود را به دبیرخانه جشنواره ارسال کنند. این آثار پس از بررسی و داوری توسط هیئت‌داوران برجسته، به ترتیب در سه دسته رتبه اول، دوم و سوم قرار خواهند گرفت. در نهایت، ۱۵ نمایشنامه برگزیده از میان آثار ارسال‌شده انتخاب خواهند شد.
ایزددوست تأکید کرد: هدف از این مرحله، ایجاد فضایی است که در آن نویسندگان به‌طور کامل و بدون هیچ گونه محدودیت زمانی بتوانند آثار خود را به بهترین شکل ممکن ارائه دهند. بر این باوریم که با این اقدام، نه تنها از نظر کیفیت متون ارتقا خواهیم یافت، بلکه فرصتی برای نویسندگان فراهم می‌شود تا آثارشان را قبل از اجرا به‌طور کامل و با دقت بیشتری به دبیرخانه ارسال کنند.
حمایت مالی و فنی از تولیدات نهایی جشنواره
ایزددوست همچنین به برنامه‌های اجرایی و حمایتی جشنواره اشاره کرد و گفت: یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های جشنواره تئاتر روح‌الله در این دوره، ارائه حمایت‌های مالی و فنی از آثار برتر است. برای نخستین بار، در بخش صحنه‌ای از کارگردانانی که آثارشان به مرحله نهایی جشنواره می‌رسد، تا سقف ۱۰ میلیون تومان به‌عنوان کمک‌هزینه تولید آثار پرداخت خواهیم کرد.
وی افزود: آثار منتخب نهایی که به مرحله اصلی جشنواره راه پیدا کنند، علاوه بر دریافت کمک‌هزینه تولید، تا سقف ۶۰ میلیون تومان حمایت مالی خواهند شد. این آثار در ۱۰ اجرای عمومی در استان محل تولید خود به نمایش درمی‌آیند. پس از این اجراها، فیلم این اجراها برای داوری نهایی به دبیرخانه ارسال خواهد شد.
دبیر جشنواره در ادامه به بخش خیابانی و محیطی جشنواره اشاره کرد و افزود: در بخش خیابانی، آثار منتخب در مکان‌های عمومی و فضای باز شهر اصفهان به نمایش درمی‌آیند. داوری این بخش نیز در اصفهان انجام خواهد شد. تمامی آثار راه‌یافته به بخش خیابانی، فرصتی برای اجرای عمومی خواهند داشت و در نهایت، برترین‌های این بخش نیز در اختتامیه جشنواره تجلیل خواهند شد.
اعلام زمان‌بندی جشنواره و اختتامیه
ایزددوست زمان برگزاری اختتامیه جشنواره تئاتر روح‌الله را اعلام کرد و گفت: اختتامیه بخش نمایشنامه‌نویسی در تاریخ ۲۵ آبان سال جاری به مناسبت سالروز حماسه و ایثار مردم اصفهان برگزار خواهد شد. در این روز، از نمایشنامه‌نویسان برتر در سراسر کشور تقدیر به عمل خواهد آمد. همچنین، فراخوان بخش‌های صحنه‌ای و خیابانی در شب اختتامیه اعلام خواهد شد.
وی در ادامه سخنان خود با ابراز خوش‌بینی نسبت به آینده جشنواره افزود: امیدواریم که در این دوره با حمایت‌های تمامی هنرمندان و متخصصان عرصه تئاتر، شاهد تولید آثار فاخر و کیفی باشیم که به‌طور شایسته‌ای اندیشه‌ها و شخصیت حضرت امام خمینی(ره) را از زبان هنر به جامعه معرفی کند.
دبیر چهارمین جشنواره ملی تئاتر روح‌الله ادامه داد: فراخوان بخش صحنه‌ای و خیابانی در شب اختتامیه بخش نمایشنامه‌نویسی اعلام می‌شود و هنرمندان تا پایان دی ماه فرصت دارند تا درخواست اجرای اثر در قالب بخش صحنه‌ای یا خیابانی را در سایت جشنواره ثبت کنند. همچنین فروردین و اردیبهشت ماه سال آینده آثار مورد نظر کارگردانان برای اجرا بازبینی می‌شود و منتخبان بخش خیابانی و صحنه‌ای برای حضور در جشنواره اعلام خواهند شد.
وی درخصوص حمایت از آثار تصریح کرد: به تمام کارگردانانی که در بخش صحنه‌ای اعلام آمادگی می‌کنند و فیلم‌های خود را برای بازبینی ارسال می‌کنند تا مبلغ ۱۰ میلیون تومان کمک هزینه پرداخت خواهد شد و آثاری که در مرحله نهایی منتخب می‌شوند و برای حضور در جشنواره معرفی می‌شوند تا ۶۰ میلیون تومان کمک‌هزینه دریافت خواهند کرد. در بخش صحنه‌ای، نمایش‌های راه یافته به مرحله نهایی ۱۰ اجرای عمومی در استان‌هایی که اثر تولید شده، خواهند داشت که این امر با استفاده از ظرفیت‌های حوزه هنری در استان‌های مختلف محقق می‌شود.
ایزددوست افزود: در بخش خیابانی، هنرمندانی که به مرحله نهایی راه پیدا کنند آثارشان در اصفهان اجرا می‌شود و سپس در قالب آیین اختتامیه که خرداد ۱۴۰۵ و در آستانه ارتحال امام خمینی(ره) برگزار می‌شود برترین‌های بخش خیابانی و صحنه‌ای مورد تجلیل قرار می‌گیرند.
در پایان این نشست پوستر چهارمین جشنواره ملی تئاتر روح‌الله رونمایی شد.
انتهای پیام
