
به گزارش ایکنا به نقل از روابط عمومی پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم (ع)، در این مراسم، حجتالاسلام حامد عبداللهی، دبیر جلسه کرد: پس از چند دهه از انقلاب، تجربیات ارزشمند فردی و جمعی در حوزههای مختلف باید گردآوری و به علم تبدیل شوند.
عبداللهی هدف از این رویکرد را فرمولهکردن این تجربیات دانست تا در مواجهه با بحرانها و رویدادهای آتی، قابل تکرار باشند و فعالان اجتماعی بتوانند از آنها بهرهبرداری کنند.
مهندس محسن اروجی، مدیرکل مدیریت بحران استانداری قم، در سخنان خود ضمن تقدیر از برگزارکنندگان نشست و نویسندگان کتابها، با تأکید بر سابقه دیرینه مواجهه بشر با بحرانهای طبیعی و غیرطبیعی، مدیریت بحران را یک علم نوپا دانست.
وی یادآوری کرد: هر کس به این حوزه ورود کند، بیشک میتواند در نجات بسیاری از افراد در کشور یاریرسان باشد، که مصداق آیه ۳۲ سوره مائده است: «اگر یک نفر را نجات دهیم، گویی تمام بشریت را نجات دادهایم.»
اروجی همچنین پیشنهاداتی را برای کار پژوهشی در حوزه احکام فقهی حوادث و نگاه حدیثی و روایی به حکمرانی مدیریت بحران ارائه داد.
مهندس اروجی به طرح موفق «زینب کبری» اشاره کرد که با همکاری هیئتهای مذهبی قم برای بازتوانی روحی آسیبدیدگان حوادث اجرا شد و نشاندهنده ظرفیتهای مردمی و دینی در مدیریت بحران است.
محدثه مهرابیزاده، نویسنده کتاب «تا زدن به بحران»، در سخنان خود، گفت: کتاب «تا زدن به بحران» به تجربهنگاری مجموعهای میپردازد که از دل همین تهدیدها و بحرانها، فرصتهایی را برای زنان به عنوان کنشگران اجتماعی در شهرستان رفسنجان استان کرمان ایجاد کرده است.
مهرابیزاده افزود: ماجرای این تجربیات از سه دخترخاله آغاز شده که پیش از انقلاب، بحران اقتصادی و معیشتی رفسنجان را رصد کرده و با استفاده از شبکههای زنانه و ارتباطات خانوادگی، اقدام به ایجاد یک شبکه کمکرسانی کردند. این فعالیتها به تدریج در حوادث بعدی نظیر انقلاب، جنگ تحمیلی، زلزله بم و همهگیری کرونا ادامه یافت.
نویسنده کتاب، تابآوری معنوی را مهمترین ویژگی این مجموعه دانست که در کنار فعالیتهای زنانه، به بازسازی روحیه افراد درگیر بحران و حتی خودشان کمک میکرده است؛ نکتهای که در فرمایشات اخیر رهبر معظم انقلاب نیز بر آن تأکید شد.
مهرابیزاده همچنین به آشنایی این زنان با جغرافیا و فرهنگ بومی شهر و رعایت خط قرمزها (مانند عدم اختلاط با نامحرم) اشاره کرد که موجب اطمینان خانوادهها و حضور آنها تا پاسی از شب در شرایط بحرانی میشد.
وی افزود که این زنان با نگاه زنانه و ظرافتهای خاص خود، مسائل نامرئی حاضر در میدان را شناسایی و تدبیر میکردند.
ادبیات مدیریت بحران عمدتاً غربی است
در جمعبندی، مهرابیزاده به نقد ادبیات موجود در حوزه مدیریت بحران پرداخت که عمدتاً مبتنی بر نظریات غربی است و نگاه جنسیتی متناسب با بافت فرهنگی ایران یا پارادایم دینی ما را در نظر نگرفته است.
همچنین فاطمه حیدری، سرپرست اداره کل زنان و خانواده استانداری قم، در سخنان خود ضمن تبریک به دو بانوی نویسنده، به نقش حیاتی این آثار در غنای حافظه جمعی جامعه پرداخت.
سرپرست اداره کل زنان و خانواده استانداری قم تأکید کرد که در بحرانها، زنان با خلاقیت و الهامبخش و با نگاه همدلانه به جامعه، به جای قربانی بودن، به قهرمان تبدیل میشوند و این کتابها به درستی این قهرمانیها را ثبت کردهاند.
وی بیان کرد: برای دفاع از سیاستگذاری صحیح در حوزه بانوان، نیاز مبرم به رجوع به این تجربههای زیسته وجود دارد، چرا که گاهی دست سیاستگذاران و تصمیمگیران خالی است.
سرپرست اداره کل زنان و خانواده استانداری قم افزود: این دو کتاب مهم هستند زیرا الگوی مشارکت زنان را از سطح نظر به سطح عمل میرسانند و نشان میدهند.
حیدری، این کتابها را صرفاً یک پروژه فرهنگی ندانست، بلکه آنها را حافظه ملی زنان ما در تاریخ خواند که باید مورد توجه قرار گیرند و روایت درست زنان ایرانی در مسئولیتهای اجتماعی را به دیگران برسانند.
صدیقه حاجیعلیان، نویسنده کتاب «درست مثل یک زن»، نیز به معرفی اثر خود پرداخت و توضیح داد که این کتاب، روایتی ماندگار از فعالیتهای جهادی بانوان در استان قم و در دوران بحران کروناست.
وی اشاره کرد که در آغاز این پژوهش، زمینه برای بررسی فعالیتهای گسترده زنان در بحران، از جمله در غسالخانهها و بیمارستانها، وجود داشت، اما با پیشنهاد دکتر مؤمن مدیر کارگروه تجربهنگاری فرهنگی پژوهشکده، تمرکز بر گروه جهادی «فیسبیلالله» قرار گرفت.
چگونگی آغاز یک ماجرا
حاجیعلیان، آغاز فعالیت این گروه را از ماجرای درگیر شدن یک خانواده با کرونا و فوت اولین عضو آنها، آقای کاظمی حبیب(کارمند بانک)، دانست و بیان کرد که یکی از اقوام ایشان که مسئول واحد فرهنگی بیمارستان علی بن ابیطالب (ع) بوده است، با تأثر ایجابی از این پدیده، کار فرهنگسازی و خدمترسانی در حوزه سلامت را با تهیه دمنوش و عسل برای بیماران آغاز کرد.
به گفته حاجیعلیان، با مشاهده بهبود و ترخیص بیماران از بیمارستان علی بن ابیطالب (ع)، این کار توسعه یافت. از طریق ارتباط اعضای گروه با بیمارستانهای مختلف(مانند بیمارستان بهشتی با وساطت طلاب جهادی و بیمارستان فرقانی از طریق همکاران خانواده)، تلاش برای قانع کردن بیمارستانها به پذیرش کمکهای مردمی آغاز شد.
نویسنده کتاب «درست مثل یک زن» افزود که با پایان موج اول کرونا، گروه به کمبود گان و ماسک برای پرستاران و پزشکان پی برد و فعالیت خود را با همکاری گروههای جهادی دیگر ادامه داد.
حاجیعلیان این شبکهسازی خالصانه را از ویژگیهای مثبت گروه «فیسبیلالله» دانست که فعالیتهای خود را حتی پس از پایان بحران کرونا، در برهههای مختلف جامعه ادامه داده است.
نویسنده در پایان بر لزوم بهرهگیری از ظرفیتهای مردمی، به ویژه زنان که با انعطاف زنانه خود میتوانند فعالیتهای جهادی را پیش ببرند، تأکید کرد و خواستار حمایت مادی و معنوی از این گروهها برای ادامه این مهم شد.
انتهای پیام