هفته وحدت، به مناسبت میلاد پیامبر اکرم (ص)، فرصتی است برای تقویت اتحاد و همدلی میان مسلمانان از مذاهب مختلف. این هفته نماد تلاش برای کاهش تفرقه و تأکید بر آموزههای مشترک اسلام در زمینه برادری و همبستگی است.
امام خمینی (ره) اهمیت وحدت مسلمانان در برابر تهدیدات داخلی و خارجی را یادآور شده و آن را راهکاری برای مقابله با توطئههای دشمنان میدانستند. هفته وحدت همچنین یادآور پیام صلح و همگرایی اسلام و ضرورت اتحاد مسلمانان است.
بیشتر بخوانید:
در این راستا ایکنا با حجتالاسلام والمسلمین محمدرضا تویسرکانی، نماینده ولیفقیه در نیروی هوافضای سپاه گفتوگو کرده که در ادامه میخوانیم:
ایکنا ـ چرا وحدت اسلامی در نگاه دینی و سیاست جمهوری اسلامی ایران، یک راهبرد و امر مقدس تلقی میشود و نه یک رویکرد تاکتیکی؟
نگاه حضرت امام خمینی (ره) و امام خامنهای (حفظهالله) به مقوله وحدت، نگاهی قرآنی و الهی است. قرآن مجید، امر وحدت را بهعنوان یکی از اصول اساسی و پایهای دین مطرح میکند. آیات ۱۰۲ و ۱۰۳ سوره آل عمران به روشنی این موضوع را بیان میکنند؛ ابتدا میفرماید «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنْتُمْ مُسْلِمُونَ» و سپس «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا وَاذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنْتُمْ أَعْدَاءً...». به این معنا که همگی به ریسمان دین خدا چنگ بزنید، از راههای تفرقه دوری کنید و نعمت بزرگ خدا را که در دلهای شما الفت و مهربانی ایجاد کرده است، به یاد آورید. قبل از اسلام و وحدت، شما با یکدیگر دشمن بودید اما خدا در دلهای شما الفت و محبت ایجاد کرد و با لطف الهی، شما برادر یکدیگر شدید.
همین اتفاق در جنگ تحمیلی اخیر و مقاومت مردم نشان داد که این اتحاد و اخوت واقعی است یعنی همان «فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا» در این دوران خود را نشان داد. بنابراین ما به موضوع وحدت نگاه تاکتیکی یا موقتی نداریم، بلکه آن را یک نگاه راهبردی و الهی اصیل میدانیم.
ایکنا ـ برای گفتمان وحدت در جهان اسلام، کدام ویژگیها و خصایص پیامبر اکرم(ص) بیشترین کمک را میکند؟
خداوند متعال پیامبر عظیمالشأن اسلام (ص) را به عنوان «وَ إِنَّكَ لَعَلَى خُلُقٍ عَظِيمٍ» معرفی کرده است؛ یعنی ایشان دارای اخلاقی بزرگ و ممتاز بودند. این اخلاق در بحرانها و سختیها خود را نشان میدهد؛ نه در رفاه، آرامش و ثروت. حقیقت انسانها و اخلاق آنها در سختیها متجلی میشود.
آیات ۱۵۹ به بعد سوره آل عمران، پیامبر گرامی (ص) را در اوج یکی از سختترین لحظات زندگی ایشان معرفی میکند. در طول ۲۳ سال عمر پربرکت رسول خدا (ص) پس از بعثت، داستان جنگ احد یکی از دشوارترین دورانها بود. در آن جنگ، حمزه سیدالشهدا و دهها صحابه بزرگ شهید شدند و دشمن به یک پیروزی موقتی دست یافت. بسیاری از مسلمانان فرار کردند و ترسیدند. پیامبر (ص) تنها ماند و شکست نصیب مسلمانان شد.
در این شرایط، خداوند خطاب به کسانی که تمرد کرده و عملشان به نفع دشمن تمام شده بود و ترسیدند و پیامبر (ص) را رها کردند، میفرماید: «بِمَا رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَلَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَشَاوِرْهُمْ فِي الْأَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلِينَ»؛ یعنی پیامبر از آنها بگذر و نه صرفا از آنها بگذرد بلکه برای آنها طلب آمرزش کند. این رفتار پیامبر (ص)، روش ایجاد وحدت در میان مردم و تقویت اعتماد عمومی است. اگر قرار باشد وحدت و همبستگی رخ دهد، باید به چنین اسوهای اقتدا کنیم «لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ».
مقام معظم رهبری نیز همین روش را پیش گرفتند، چه قبل از جنگ و چه بعد از آن. ایشان همیشه به مردم اعتماد و ایمان داشتند و با همه، حتی کسانی که حجاب دینی را رعایت نمیکردند با منطق و محبت سخن گفتند. نه متهم کردند، نه تحقیر و نه سرزنش بلکه حکم الهی را با محبت و تدبیر به آنها متذکر شدند.
ایکنا ـ به نظر شما بزرگترین موانع وحدت امت اسلامی در عصر حاضر چیست؟
یکی از مهمترین موانع، نبود تقوا در صاحبان قدرت، تریبون، علم و ثروت است. وقتی تقوا نباشد، جانبداریها، مخالفتها، جناحبندیها، بازیهای گروهی و تعصبات جناحی، هر کدام مانعی برای وحدت میشوند.
در همان آیه ۱۰۲ سوره آل عمران، امر تقوا به عنوان اصل اولیه مطرح شده است «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ». مقام معظم رهبری هم تأکید میکنند که ما نباید مخالفت یا انتقاد را ممنوع کنیم؛ بلکه مهم است که مخالفتها و موافقتها بر اساس تقوا باشد.
اگر مخالفت ما مبتنی بر تقوا باشد، وحدت را از بین نمیبرد. موافقت و جانبداری اگر بر اساس تقوا باشد، وحدت را تقویت میکند. نگاه موافقت یا مخالفت که ناشی از امیال شخصی، هوا و هوسها و تعصبهای جناحی نباشد بلکه مبتنی بر حکم خدا باشد ، در آن عدالت و وحدت دیده خواهد شد و موجب تفرقه و دشمنی نمیشود.
هنگامی که همه بدانند مخالفت من با شما به خاطر خداست، کینهای ایجاد نمیشود اما اگر بدانند مخالفت من ناشی از ثروت، سلیقه سیاسی یا تعصبات شخصی یا کسب آن مقام است، دشمنی، کینه و عداوت شکل میگیرد.
ایکنا ـ وضعیت فلسطین و نسلکشی غزه تا چه اندازه نشاندهنده عدم وحدت دولتهای اسلامی است و آیا این عدم وحدت باعث گستاخی بیشتر رژیم صهیونیستی شده است؟
داستان غزه، داستانی کربلایی است؛ بسیار تلخ و مصیبتبار، اما مانند واقعه شهادت سیدالشهدا (ع) بسیاری از حقایق را برملا میکند و باطنها را عیان میسازد. امروز غزه به آیینهای تمامنما تبدیل شده که حقایق پنهان میان مسئولان و مردم دنیا را آشکار میکند. درست مانند کربلا، وقتی این حقایق برملا شود، زمینه تحقق حقیقت، عدالت و ارزشهای دینی فراهم خواهد شد.
هرچه میگذرد این حقیقت آشکار میشود، شاهد هستیم که خبرنگاران ۲۷۰ رسانه بینالمللی به نفع غزه کمپین راهاندازی کردند و حتی رئیسجمهور آمریکا اعتراف کرده که نمیداند امروز چگونه از اسرائیل دفاع کند. این خود نشاندهنده بیرحمی و نسلکشی در غزه است و همین بیآبروی که برای رژیم صهیونیستی و برای سران برخی رژیمهای دستنشانده عربی است که آبروی آنها را بر باد داده است.
قرآن مجید این جریانها را به عنوان جریان نفاق معرفی کرده و پایینترین درجات جهنم برای چنین منافقان در نظر گرفته شده است «إِنَّ الْمُنَافِقِينَ فِي الدَّرْكِ الْأَسْفَلِ مِنَ النَّارِ». منافق واقعی امروز؛ یک رئیسجمهور، وزیر و مسئولی در کشورهای اسلامی است که پرچم اسلام و «لا اله الا الله» را دارد اما در باطن با صهیونیستهای وحشی همراهی میکند و منافق واقعی چنین فرد و افرادی هستند.
ایکنا ـ در جریان جنگ ۱۲ روزه، شاهد تقویت انسجام داخلی در جمهوری اسلامی ایران بودیم. رهبری معظم از این اتحاد داخلی تعبیر جدیدی به کار بردند و آن را «اتحاد مقدس» نامیدند. این وحدت جمهوری اسلامی تا چه اندازه میتواند به عنوان الگویی برای وحدت در جهان اسلام تبدیل شود؟
امر وحدت، امر عقلانی است نه صرفا یک امر شرعی. بسیاری از ارزشهای دینی مانند عدالت، آزادی، پیشرفت، معنویت و برادری و وحدت مبتنی بر حکم عقل است اما چیزی که در اسلام برای تحقق چنین اصل عقلانی وجود دارد، بحث ولایت است؛ وحدت محور میخواهد یعنی مردم باید ولی خدا داشته باشند. خداوند متعال میفرماید «وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللهِ». حبل الهی همان ولایت است لذا وحدت زمانی تحقق پیا میکند که مردم ولی خدا داشته باشند.
همین ایران ما را در نظر بگیرید؛ علیرغم وجود زمینههای اختلاف و تفرقه به ویژه طی دهه اخیر، وحدت ملی ایرانیان زبانزد عام و خاص است. این اتفاق به برکت ولایت است. داستان ولایت در ایران میتواند الگویی برای مردم منطقه و دنیا باشد؛ حول ولایتی گردهم آییم که او آرزویش فقط عدالت، آزادی، پیشرفت و مبارزه با ظلم، ستم و استکبار است.
این وحدت و ولایت، یک الگو و سند جدید و ابتکاری برای دنیای امروز است؛ زیرا همه تلاشهای استکبار بر ایجاد اختلاف و تفرقه متمرکز شده است زیرا با وحدت به اهدافشان نمیتوانند برسند و آنچه میتواند جلوی اهداف دستگاه ستمگران، طواغیت و توطئههای آنان را بگیرد، وحدت حول محور ولایت است.
گفتوگو از سمیرا انصاری
انتهای پیام