رقابت ۵۷ گروه قرآنی در فینال مسابقات «مُدهامَتان»

به گزارش خبرنگار ایکنا، نشست خبری هفدهمین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم «مُدهامَتان» با شعار «مهمانی آیه‌ها» با هدف ترویج قرآن‌خوانی در مساجد صبح امروز دوشنبه ۱۲ آبان با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین علی ملانوری، رئیس ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد کشور، حمید نیلی، رئیس ستاد مسابقات، محمدرضا ملانوری‌شمسی، استاندار همدان و جمعی از مسئولان امور قرآنی و نمایندگان استان همدان، در ستاد کانون‌های فرهنگی ـ هنری مساجد کشور برگزار شد تا جزئیات میزبانی همدان (۲۰ تا ۲۳ آبان) از هفدهمین دوره این رقابت‌ها اعلام شود.

حمید نیلی، رئیس ستاد برگزاری این مسابقات، در نشست خبری این رویداد با اشاره به سابقه ۱۶‌ساله جشنواره «مُدهامَتان» گفت: این جشنواره بزرگ‌ترین رویداد رقابتی میان جوانان و فعالان مسجدی در حوزه قرآن کریم است و اکنون به ایستگاه پایانی هفدهمین دوره خود رسیده‌ایم.

وی با بیان اینکه امسال مسابقات با رویکردی نو برگزار می‌شود، افزود: در ادوار گذشته، ارتباط مستقیم مسابقات با مأموریت اصلی مساجد تعریف نشده بود؛ در حالی‌که وظیفه ذاتی کانون‌های فرهنگی و هنری، ترویج فعالیت‌های قرآنی در بستر مسجد است. از همین‌رو تصمیم گرفتیم این دوره را با محوریت تیم‌های مسجدی و به‌صورت گروهی برگزار کنیم تا روح کار جمعی در میان فعالان قرآنی تقویت شود.

نیلی با تأکید بر پرهیز از موازی‌کاری با سایر نهاد‌های قرآنی کشور اظهار کرد: ما باید مزیت رقابتی خود را در قالب مأموریت مسجد تعریف کنیم. هدف ما تصدی‌گری نیست، بلکه توانمندسازی نیرو‌های مردمی و ایجاد پیوند عمیق‌تر میان قرآن و زندگی مسجدی است.

وی درباره آمار شرکت‌کنندگان در این دوره گفت: در مرحله مقدماتی، ۸۸۶ کانون فرهنگی و هنری از سراسر کشور حضور داشتند که در مجموع ۱۳۳۲ تیم در این مرحله رقابت کردند. در مرحله استانی نیز ۳۸۲ تیم برگزیده شدند و اکنون ۵۷ تیم به مرحله نهایی در همدان راه یافته‌اند. در مجموع، بیش از ۱۲ هزار نفر در مراحل مختلف این جشنواره مشارکت داشته‌اند.

رئیس ستاد برگزاری مسابقات افزود: رشته‌های متنوعی در این دوره تعریف شده است؛ از قرائت تحقیق و تقلید گرفته تا قرائت ترتیل، حفظ کل و جزء سی، حفظ موضوعی قرآن، اذان، صحت قرائت نماز، ترجمه‌خوانی، دعاخوانی، مکبری، مربی‌گری قرآنی کودکان، قصه‌گویی قرآنی و بیان تفسیر. این تنوع رشته‌ها کمک می‌کند تا هر مسجد بتواند متناسب با ظرفیت خود، تیمی جامع تشکیل دهد.

وی یکی از ویژگی‌های متمایز این دوره را لزوم ارائه فعالیت گروهی توسط هر تیم قرآنی دانست و گفت: هر گروه شرکت‌کننده موظف است، علاوه بر رشته تخصصی خود، یک فعالیت جمعی و محصول قرآنی نیز ارائه دهد. این ویژگی، رویکرد این دوره را از رقابت فردی به همکاری تیمی تغییر داده و به ماهیت مسجدی آن هویت تازه‌ای بخشیده است.

نیلی درباره برنامه‌های جنبی مسابقات نیز گفت: در کنار برگزاری مرحله نهایی، همایش تکریم خادمان طرح ملی «مسجد، پایگاه قرآن» برگزار می‌شود و پنجاه‌وهفت محفل قرآنی به یاد پنجاه‌وهفت شهید والامقام استان همدان در جریان جنگ دوازده‌روزه برپا خواهد شد.

وی در پایان تأکید کرد: این تغییر رویکرد، حرکتی تازه و پایه‌گذار مسیری نو در فعالیت‌های قرآنی مساجد است. طبیعی است در آغاز این مسیر، آسیب‌ها و چالش‌هایی نیز وجود داشته باشد، اما برنامه‌ریزی کرده‌ایم تا پس از پایان جشنواره، با یک نگاه آسیب‌شناسانه و تحلیلی، نقاط قوت و ضعف این تجربه را بررسی کنیم تا ان‌شاءالله دوره‌های بعدی پربارتر برگزار شود.

طرح ماندگار «تلاوت نور» مساجد

حجت‌الاسلام والمسلمین علی ملانوری، رئیس ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد کشور، در بخش دیگری از این نشست یکی از طرح‌های موفق قرآنی کانون‌ها را «طرح ملی تلاوت نور» عنوان کرد و افزود: اکنون بیش از ۱۶ هزار پایگاه طرح تلاوت نور در مساجد کشور فعال است. در این طرح، پس از اقامه نماز جماعت، یک صفحه از قرآن کریم تلاوت و ترجمه یا تفسیر کوتاهی از آن ارائه می‌شود. این برنامه از ایده‌ای ساده آغاز شد و امروز به سنتی ماندگار در ده‌ها هزار مسجد، تکیه، اداره و مدرسه تبدیل شده است.

وی در ادامه به برگزاری مسابقات سراسری قرآن کریم «مدهامتان» اشاره کرد و گفت: این مسابقات از دل طرح تلاوت نور شکل گرفت و امروز به ایستگاه هفدهم خود رسیده است. با وجود یک وقفه در سال گذشته، این فرصت فراهم شد تا بازنگری اساسی در ساختار مسابقات صورت گیرد. مبنای این بازنگری، بیانات مقام معظم رهبری درباره تبدیل مساجد به پایگاه قرآن بود.

بیشتر بخوانید:

تحول در مسابقات «مُدهامَتان» با محوریت مسجد

رئیس ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد کشور دو محور اصلی این طرح را چنین بیان کرد: محور نخست، رقابت و کار گروهی میان مساجد است تا هر مسجد گروه خود را تشکیل داده و با دیگر مساجد رقابت کند؛ محور دوم نیز برگزاری مجالس تلاوت قرآن با حضور قاریان خوش‌صوت است تا مردم با شنیدن آیات الهی از فیوضات قرآن بهره‌مند شوند.

وی افزود: این دو محور، اساس طرح مسجد، پایگاه قرآن را تشکیل داده‌اند که در برنامه هفتم پیشرفت کشور نیز به‌صورت قانونی تثبیت شده و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مؤظف به اجرای آن در مساجد سراسر کشور است.

در ادامه نشست خبری هفدهمین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم «مدهامتان» محمدرضا ملانوری‌شمسی، استاندار همدان، ضمن قدردانی از حجت‌الاسلام والمسلمین حمید ملانوری، رئیس ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد کشور، برای اعطای میزبانی این دوره از مسابقات به استان همدان گفت: از برگزاری این نشست و زحمات همه همکاران برگزارکننده تشکر می‌کنم و امیدوارم مسابقات امسال با کیفیتی درخور شأن قرآن کریم در همدان برگزار شود.

وی با اشاره به ظرفیت‌های فرهنگی و تاریخی همدان افزود: استان همدان با پیشینه تمدنی و فرهنگی غنی، یکی از خاستگاه‌های اصلی ارزش‌های ایرانی و اسلامی در کشور است و همان‌طور که مقام معظم رهبری فرموده‌اند، این استان مرکز ارزش‌های تمدنی ایران است. مردمان همدان مردمانی متدین، فرهنگ‌دوست و تمدن‌سازند که در تمامی عرصه‌های علمی، فرهنگی و دینی خوش درخشیده‌اند.»

ملانوری‌شمسی با بیان اینکه استان همدان به‌واسطه سابقه دینی و مجاهدت‌های مردم، لقب «دارالمؤمنین» و «دارالمجاهدین» را از رهبر معظم انقلاب دریافت کرده است، گفت: این استان با تقدیم بیش از هشت هزار شهید در دوران دفاع مقدس، نقشی تعیین‌کننده در حفظ ارزش‌های انقلاب اسلامی داشته و امروز نیز با برخورداری از حدود ۵۰۰ کانون فرهنگی و هنری فعال در مساجد، از استان‌های پیشرو در فعالیت‌های دینی و قرآنی است.

استاندار همدان اظهار کرد: با توجه به این پیشینه و ظرفیت، پیشنهاد ما این است که دبیرخانه دائمی مسابقات سراسری قرآن کریم مدهامتان در استان همدان مستقر شود تا بتوانیم به‌صورت مستمر میزبان و پشتیبان این رویداد قرآنی باشیم.

وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به تجربه سه‌دهه‌ای خود در عرصه‌های مدیریتی گفت: در طول بیش از سی سال فعالیت در سطوح مختلف اجرایی، از بخش و شهرستان تا استان و حوزه ملی، به این باور رسیده‌ام که بهترین مدل حکمرانی، حکمرانی محل‌محور و مردم‌پایه است. امروز نیز رئیس‌جمهور، بر همین شیوه تأکید دارند و بخش مهمی از این مدل را کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد در قالب مدیریت محله بر عهده گرفته‌اند.

ملانوری‌شمسی ادامه داد: کشور ما از منابع غنی طبیعی و انسانی برخوردار است؛ مردم ایران خلاق، هوشمند و اهل مشارکت‌اند. اگر امور فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در قالب مدیریت محله و با محوریت مردم سامان یابد، قطعاً نتایج ماندگارتری خواهد داشت. یکی از نهاد‌هایی که می‌تواند این مدیریت را تحقق بخشد، مسجد است؛ زیرا در فرهنگ ایرانی-اسلامی، مسجد همواره محور شکل‌گیری محلات و فعالیت‌های اجتماعی بوده است.

وی با تأکید بر نقش مسجد در شکل‌دهی به ساختار‌های اجتماعی گفت: در معماری سنتی ما، مسجد در قلب محله قرار داشت و اطراف آن بازار، مدارس و خانه‌ها شکل می‌گرفتند. اگر امروز هم مسجد را به‌عنوان پایگاه فرهنگی، دینی، اقتصادی و حتی اجتماعی بازتعریف کنیم، می‌توانیم توفیقات بزرگ‌تری در مسیر توسعه فرهنگی کشور داشته باشیم.

وی هدف از پیگیری میزبانی مسابقات قرآنی مدهامتان را توجه به همین نگاه مسجدی دانست و افزود: جوانان و نوجوانانی که مسجد را پایگاه خود می‌دانند، از انگیزه، ایمان و نشاط بالایی برخوردارند. اگر این ظرفیت هدایت و حمایت شود، می‌تواند به الگوی رفتاری و اخلاقی برای جامعه تبدیل شود.

استاندار همدان در ادامه گفت: برای جذب مردم به برنامه‌های فرهنگی و قرآنی، باید جذابیت و منافع ملموس ایجاد کنیم. اگر مردم احساس کنند از فعالیت‌های فرهنگی، دینی یا قرآنی سودی واقعی و معنوی نصیبشان می‌شود، همراهی بیشتری خواهند داشت. قرآن کریم گنجینه‌ای از راهکار‌های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی است که می‌تواند مبنای حل بسیاری از مسائل کشور باشد.

وی افزود: تجربه ثابت کرده است که نمی‌توان فرهنگ، سیاست یا اقتصاد را صرفاً با بخشنامه اداره کرد. موفقیت در این عرصه‌ها نیازمند همراهی مردم و شکل‌گیری رفتار عمومی بر پایه ایمان، فرهنگ و مشارکت است.

ملانوری‌شمسی در بخش دیگری از سخنانش به ظرفیت‌های گردشگری، علمی و فرهنگی استان اشاره کرد و گفت: همدان دارای بیش از ۱۹۰۰ جاذبه طبیعی و تاریخی است؛ از جمله تپه تاریخی هگمتانه، شهر جهانی سفال لالجین، مبل و منبت ملایر، ثبت جهانی انگور و گردو، و وجود بیش از ۱۳۰۰ گونه گیاه دارویی. این استان با غار علیصدر، کتیبه‌های گنجنامه و شخصیت‌های برجسته‌ای، چون آیت‌الله نوری همدانی، شهید مفتح و سردار شهید حاج حسین همدانی، جایگاه ویژه‌ای در تاریخ و فرهنگ ایران دارد.

وی تأکید کرد: محور اصلی برنامه‌های توسعه استان همدان، گردشگری است؛ اما نه فقط گردشگری طبیعی، بلکه گردشگری فرهنگی، دینی و قرآنی. معتقدیم گردشگری دینی و قرآن‌محور می‌تواند پیوند میان فرهنگ، معنویت و جامعه را تقویت کند و به الگویی برای سایر استان‌ها تبدیل شود.

برپایی پنجاه‌وهفت کرسی قرآن به یاد شهدای جنگ 12 روزه

استاندار همدان در پایان، با اشاره به برنامه‌های جنبی مسابقات گفت: به یاد پنجاه‌وهفت شهید استان در جنگ اخیر دوازده‌روزه، پنجاه‌وهفت کرسی قرآنی در محله‌های مختلف برگزار می‌شود تا فضای استان با نور قرآن کریم روشن شود. ما با تمام توان از برگزاری شایسته این مسابقات حمایت می‌کنیم و امیدواریم دبیرخانه دائمی این رویداد ارزشمند به استان همدان واگذار شود.

آمادگی کامل استان برای میزبانی مسابقات قرآنی مدهامتان

سیدمحمدرضا جوادی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان همدان نیز در بخش دیگری از این نشست با اشاره به سپرده شدن میزبانی هفدهمین دوره مسابقات قرآنی مدهامتان به این استان، از آمادگی کامل همدان برای برگزاری هرچه باشکوه‌تر این رویداد ملی خبر داد.

وی با بیان اینکه جلسات متعددی برای هماهنگی و برنامه‌ریزی برگزار شده است، اظهار کرد: با ابلاغ دستورالعمل‌های ستاد مرکزی، کمیته‌های اجرایی و تخصصی در استان تشکیل شد و تاکنون دست‌کم ۱۰ نشست هماهنگی با حضور اعضای این کمیته‌ها برگزار شده تا تمامی جزئیات برگزاری به‌صورت دقیق و منسجم انجام شود.

جوادی درباره محل برگزاری مسابقات نیز توضیح داد: رقابت‌ها در ۱۰ بخش و رشته تخصصی مختلف در نقاط شاخص و فرهنگی شهر همدان برگزار خواهد شد؛ مناطقی که هم از نظر تاریخی و هم از لحاظ امکانات، ظرفیت مناسبی برای برگزاری این رویداد دارند.

تلاوت به نام شهیدان

مدیرکل ارشاد همدان در ادامه این نشست از برگزاری طرحی ویژه با عنوان «تلاوت به نام شهیدان» خبر داد و گفت: به دستور استاندار و در راستای گسترش فضای قرآنی در سطح استان، مقرر شده است طی یک هفته، در تمام شهرستان‌ها مراسم تلاوت قرآن کریم به نام شهدای گران‌قدر برگزار شود تا یاد و نام آنان در فضای معنوی این مسابقات طنین‌انداز گردد.

جوادی با اشاره به سابقه درخشان همدان در میزبانی برنامه‌های فرهنگی و قرآنی افزود: امیدواریم با همت مسئولان، همراهی مردم و همکاری دستگاه‌های اجرایی، این دوره از مسابقات نیز به‌عنوان یکی از موفق‌ترین رویداد‌های قرآنی کشور در همدان رقم بخورد.

در بخش دیگری از این نشست حجت الاسلام ملانوری، در پاسخ به پرسش خبرنگار ایکنا درخصوص تعداد کانون‌های شرکت‌کننده در مسابقات قرآنی مدهامتان و فاصله معنادار تعداد کانون‌های ثبت شده در ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد گفت: از میان ۲۸ هزار کانون فرهنگی هنری فعال در کشور، حدود نیمی فعالیت مؤثر دارند. این مسئله ناشی از محدودیت‌های مالی در اجرای طرح‌های قرآنی است، البته باید مجدد این آمارها به روز شود. هرچند اگر نیمی از تعداد اعلام شده هم فعال باشند باتوجه به آمار کانون‌های مشارکت کننده که تیمی هستند باز هم مشارکت کم خواهد بود. البته این رویداد به صورت تیمی است و انفردای امکان حضور وجود نداشت.

بیشتر بخوانید

گزارش تصویری نشست خبری هفدهمین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم «مُدهامَتان»

در بخش پایانی این نشست، علی‌اکبر حنیفی، رئیس هیأت داوران هفدهمین دوره مسابقات مدهامتان، درباره معیارهای داوری و اهمیت انتخاب رشته‌ها توضیحاتی را بیان کرد و در پایان از پوستر رسمی هفدهمین دوره مسابقات قرآنی مدهامتان رونمایی شد.

گزارش از وهاب خدابخشی