گناهان اجتماعی؛ بزرگ‌ترین تهدید انسجام امت
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در هم‌اندیشی تخصصی «انسجام اجتماعی؛ مؤلفه‌ها، ضرورت و چالش‌ها»، با اشاره به اینکه بخش عمده‌ای از آیات قرآن ماهیت اجتماعی دارد، نسبت به بی‌توجهی جامعه دینی به گناهان اجتماعی هشدار داد و تأکید کرد که بزرگ‌ترین تهدید وحدت امت، بغی و بی‌تفاوتی نسبت به امام عادل است؛ مسئله‌ای که به گفته او، هم در آیات قرآن و هم در سیره تاریخی مسلمانان نمود آشکاری دارد.
به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد عرب صالحی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۲۶ آبان‌ماه در هم‌اندیشی تخصصی «انسجام اجتماعی؛ مؤلفه‌ها، ضرورت و چالش‌ها» با موضوع «گناهان اجتماعی تهدیدکننده وحدت امت» سخن گفت. وی بیان کرد:
طبق تعبیر علامه آیت‌الله محمدهادی معرفت، ۷۰ درصد آیات قرآن اجتماعی است، اما بر اساس تحقیقاتی که انجام دادم این مقدار به حدود ۸۰ درصد می‌رسد.
وی تأکید کرد: بر این اساس، ما در حوزه دین به‌شدت نیازمند تفسیر اجتماعی، کلام اجتماعی، فقه اجتماعی، عرفان اجتماعی و دیگر شاخه‌های علوم دینی با رویکرد اجتماعی هستیم و این خلأ همچنان وجود دارد. امام خمینی(ره) نیز با همین رویکرد اجتماعی وارد عرصه شد و فرمود: فقه از گهواره تا گور می‌تواند جامعه را مدیریت کند.
عرب‌صالحی با اشاره به اینکه توحید، محوری‌ترین آموزه ادیان، ذاتاً ماهیتی اجتماعی دارد، اظهار کرد: وقتی پیامبر(ص) دعوت به «لا اله الا الله» کرد تا مردم رستگار شوند، صاحبان منافع مالی و سیاسی در برابر او ایستادند؛ زیرا توحید با استکبار، قدرت‌طلبی، زورگویی و منفعت‌طلبی ظالمانه سازگار نیست.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی افزود: وقتی ۸۰ درصد آیات قرآن به مسائل اجتماعی می‌پردازد، روشن است که گناهان با صبغه اجتماعی بسیار است. با این حال، در زندگی متدینین ــ در حالی که از گناهان فردی پرهیز می‌شود ــ در برابر بسیاری از گناهان اجتماعی بی‌تفاوتی وجود دارد.
وی ادامه داد: از ابتدا نسبت به گناهان فردی حساس بوده‌ایم و کتب اخلاق و تهذیب نفس نیز عمدتاً بر بعد فردی تأکید کرده‌اند؛ در حالی که بعد اجتماعی و تمدنی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در میان گناهان اجتماعی نیز همه در یک سطح نیستند و پس از شرک به خداوند، هیچ گناهی بالاتر از بغی بر امام عادل و بی‌تفاوتی نسبت به دستورات او ــ به‌عنوان محور انسجام اجتماعی ــ نیست.
استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: مقام معظم رهبری فرموده‌اند: تاریخ در هنگام قضاوت، به نماز و روزه افراد نگاه نمی‌کند؛ بلکه تصمیم آنان در بزنگاه‌های اجتماعی ملاک است.
وی در ادامه افزود: در جنگ اُحد پیامبر(ص) فرمودند: «خدا رحمت کند کسی را که از سعد ربیع خبر بیاورد.» حضرت امیر(ع) به دنبال او رفتند و با بدنی بی‌رمق او را یافتند. ربیع گفت: اگر پیامبر(ص) زنده‌اند، سلام مرا به ایشان برسانید و به همه مسلمانان بگویید: اگر در حمایت از پیامبر(ص) کوتاهی کنند، در قیامت هیچ پاسخی نخواهند داشت.
شخصیت نامطلوب خواجه ربیع
عرب‌صالحی اظهار کرد: سعد ربیع برادری داشت به نام خواجه ربیع که در درگیری معاویه با امام علی(ع) از همراهی با امام عادل زمانش بازماند و امام او را به سرحدات ایران فرستاد. او تا زمان نهضت عاشورا زنده بود و تنها به ذکر و نماز می‌پرداخت. هنگامی که خبر شهادت امام حسین(ع) ــ آن هم با لب تشنه ــ به او رسید، ذکرش را قطع کرد و گفت: ای کاش به او آب هم می‌دادند! و سپس، به تعبیر شهید مطهری، از اینکه لحظه‌ای ذکرش را قطع کرده بود، استغفار کرد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی اضافه کرد: یکی از آقایان از قول مقام معظم رهبری نقل کردند که ایشان فرمودند: شکایت خود را نزد خدا از کسانی که در جامعه فتنه ایجاد کردند و انسجام اجتماعی را از میان بردند، پس نخواهم گرفت. این نشان‌دهنده اهمیت فتنه‌گری و بغی بر امام عادل است.
وی در پایان تأکید کرد: در قرآن داستان گفت‌وگوی هارون و موسی(ع) نقل شده است؛ موسی قصد داشت هارون را مواخذه کند که چرا قوم به گوساله‌پرستی افتادند، اما هارون دلیل آورد که ترسیدم جامعه دچار تفرقه شود، و از این رو با سامری برخورد نکردم.
انتهای پیام
