یادداشت
استاد فلسفه تطبیقی در یادداشتی نوشت: اندیشه‌های شهید سی محمدباقر صدر ، الهام‌بخش مقاومت در عراق و سایر نقاط جهان اسلام شد. نظریات سیاسی و اجتماعی او پایه‌های فکری انقلاب اسلامی ایران را تقویت کرد. حتی در حوزه‌های علمیه، روش‌های نوین او در اجتهاد، تحولی بنیادین ایجاد نمود.
کد خبر: ۴۲۷۵۶۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۲۰
به مناسبت سالروز شهادت آیت‌الله سیدمحمدباقر صدر
به مناسبت سالروز شهادت شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر ، در ۱۹ فروردین‌ماه ۱۳۵۹، روایت رهبر معظم انقلاب از زندگی شهید صدر و ویژگی‌های این شهید والامقام به همراه فیلمی از دیدار خانواده شهید صدر با رهبر انقلاب اسلامی در نماهنگ «نابغه علمی و انقلابی» منتشر شد.
کد خبر: ۴۲۷۵۴۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۱۹
۱۹ فروردین، برابر با سالروز شهادت آیت‌الله سیدمحمد باقر صدر و خواهرش بنت‌الهدی صدر است. خواهر و برادری که ویژگی اصلی آنها علم، نوشتن و تحقیق و مبارزه با جهل و ظلم از همین راه بود. آیت‌الله سید محمدباقر صدر از علمای برجسته خاندان صدر، تأثیر مهمی بر بسیاری از اندیشمندان پس از خود گذاشته است و بیشتر کتاب‌هایش در قالب منابع مطالعاتی حوزه‌های مختلف تفکر اسلامی در حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها مطالعه و بررسی میشود. در ادامه بخشی از خوانش کتاب «به رنگ صبر» نوشته فاطمه صدر، همسر محمدباقر صدر را که از زیستن و دلخوشی‌های زندگی در کنار شهید صدر می‌گوید، می‌شنویم.
کد خبر: ۴۲۷۵۲۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۱۸
وضعيت عقبماندهاى را كه [اینک به‌سبب دوری از اسلام حقیقی] بر زن مسلمان و مناسباتش با جامعه و مردان حاكم است در نظر بگيريد. به‌جاى اينكه براساس مفاهيم بىحجابى و ديدگاه تمدن غربى در مورد رابطه مرد و زن به نبرد با اين عقب‌ماندگى پرداخته شود، بايستى مبارزهاى براساس مفاهيم دينى صورت گيرد و اين مبارزه بايد از آگاه ساختن مسلمانان از تفاوت گذاشتن بين عرف‌ها و شرايط اجتماعىاى كه موجب اين عقب‌ماندگى براى زن مسلمان شده و بين اسلامى كه هيچ ارتباطى با اين عرف‌ها ندارد، شروع شود. از اين طريق مىتوان ارزشهاى اخلاقیدينىاى كه طى شرايط عقب‌ماندگى چهرهاى منفى گرفته، تصحيح و آنها را از چهره منفى به چهره مثبت شايسته اسلامى تبديل نمود. [شهید محمدباقر صدر ، کتاب اسلام راهبر زندگی، صفحه ۲۲۵]
کد خبر: ۴۲۷۵۲۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۲۰
اسلام براى آزادى انسان كارش را از درون خود انسان آغاز می‌كند؛ زيرا چنين مىانديشد كه دادن آزادى به اين نيست كه به او گفته شود: راه اين است و ما آن‌را براى تو باز كردهايم پس به سلامت حركت كن. انسان وقتى به‌طور حقيقى آزاد قلمداد مىشود كه با اراده خود در راهش حركت كند و با انتخاب راه و ترسيم شاخصه‌ها و جهتگيرىهاى آن، انسانيت خود را حفظ كند و اين بستگى به اين دارد كه انسان قبل از هر چيزى از بندگى شهواتى كه در درونش سركشى می‌كنند، آزاد شود.[شهید محمدباقر صدر ؛ کتاب اسلام راهبر زندگی، صفحه ۳۵۶]
کد خبر: ۴۲۷۴۱۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۱۲
همانگونه كه اسلام وارد نبرد آزادی‌بخش در عرصه داخلى انسان میشود، براى آزادى انسان در عرصه اجتماعى نيز وارد نبردى ديگر میشود. اسلام در عرصه داخلى انسان، بت‌های تمايلات و شهواتى كه آزادى انسانى او را سلب می‌كند و در عرصه روابط متقابل افراد، بت‌هاى اجتماعى را درهم می‌شكند و انسان را از عبوديت و بندگى آنها آزاد می‌سازد و به بندگى انسان نسبت به انسان ديگر پايان می‌دهد. [...] بندگى انسان نسبت به خدا موجب میشود انسان‌ها همگى در سطحى واحد در مقابل معبودى كه خالق هستى است، قرار بگيرند. بنابراين هيچ امتى حق استعمار و به بردگی كشاندن ديگر امت‌ها را ندارد. [شهید محمدباقر صدر ، کتاب اسلام راهبر زندگی، ص۳۶۰-۳۶۱]
کد خبر: ۴۲۷۲۶۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۰۵
با بررسی عبادات گوناگون می‌بینیم که در بیشتر موارد و به شکل‌های مختلف، رابطه اجتماعی در کنار رابطه عبادیِ عبادت‌گزار با پروردگارش قرار گرفته است تا تأکیدی بر این باشد که رابطه عبادی در زندگی آدمی، نقشی اجتماعی نیز دارد و عبادت در صورتی موفق قلمداد خواهد شد که بتواند نیرویی مؤثر در جهت‌دهی شایسته روابط اجتماعی باشد. [شهید محمدباقر صدر ، کتاب انسان و عبادت ، صفحه ۶٩]
کد خبر: ۴۲۵۶۱۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۰۷
در اينجا دين به ايفاى رسالت بزرگ خود میپردازد كه ديگرى نمیتواند بار آن را بر دوش گيرد و اهداف سازنده و مقاصد والاى آن رسالت، تنها بر پايه مبانى و قواعد دين استوار میشود. دين است كه ميان معيار اخلاقى برنهاده براى انسان و خوددوستى عمق‌يافته در فطرت او پيوند برقرار می‌كند. به بيان ديگر، دين ميان آن معيار فطرى كار و زندگى، يعنى خوددوستى، و معيار شايسته كار و زندگى هماهنگى ايجاد می‌كند تا سعادت و رفاه و عدالت را تضمين نمايد. [شهید محمدباقر صدر ، کتاب فلسفه‌ما، ص۵۸]
کد خبر: ۴۲۵۳۴۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۲۳
حكومت اسلامى دو وظيفه دارد: يكى تربيت انسان بر آن مبناى فكرى و تنظيم رويكردها و احساسهايش بر اساس آن؛ و ديگرى كنترل كردن وى از بيرون و بازگرداندنش به همان مبنا، آنگاه كه وى در عمل از آن انحراف يابد. ازاين‌رو، بينش سياسى اسلام تنها شامل بخش ظاهرى زندگى اجتماعى نيست؛ بلكه نوعى بينش سياسى عميق است كه به نگاهى فراگير و كامل درباره زندگى، هستى، اجتماع، سياست، اقتصاد و اخلاق بازمىگردد. اين نگاه فراگير، همان بينش كامل اسلامى است. [شهید محمدباقر صدر ، کتاب فلسفه ما، ص۶۴]
کد خبر: ۴۲۵۳۳۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۲۰
فاطمه زهرا(س) در اسلام يک اسوه بود، در جهاد براى اسلام، در صبر بر مصائب اسلام، الگو بود؛ در همه سختی‌ها، در همه مشكلات، در كنار پدرش بود، در جنگها همراه پدرش شركت می‌كرد، زخمهايش را مداوا می‌كرد، غصههايش را برطرف می‌ساخت، همواره در كنارش بود، رسول خدا(ص) در سختی‌ها با بودن او آرامش می‌گرفت، در لحظات بسيار طاقتفرسا با او قوت می‌گرفت؛ او به معناى حقيقى كلمه یک زن مسلمان مجاهد بود. [شهید سید محمدباقر صدر ؛ کتاب بارقه‌ها، صفحه ۵۴]
کد خبر: ۴۲۵۰۶۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۰۹
اسلام، هم به حقايق روحانى اذعان دارد و هم به حقايق مادى، و تنها تمامى اين حقايق را به يک علت مشترک نسبت می‌دهد كه خداوند متعال باشد. بنابراين گوهر نگاه روحانى به هستى عبارت است از فهم پيوند زندگى و هستى به خداوند و نشأت گرفتن آن از قدرت و تقدير او. مطابق اين تفسير، می‌توان هستى را به‌طوركلى، امرى روحانى دانست؛ زيرا چنين رابطه‌اى با آفريدگار، يعنى رابطه آفرينش و ابداع، شامل ماده هم میشود، چنان‌كه شامل روح نيز میشود و تدبير آن، تمامى موجودات و حقايق هستى را زير نفوذ خود دارد. [شهید سید محمدباقر صدر ، اسلام راهبر زندگى، صفحه ۴۵٢]
کد خبر: ۴۲۴۴۷۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۰۸
اهالی خراسان ترور فضل‌بن‌سهل را کاری از سوی مأمون تفسیر کردند و از این‌رو انبوهی از مردم به‌پا خاستند و بر درِ کاخ مأمون در انتظار ایستادند تا او بیرون بیاید و خشم خود را بر سرش خالی کنند و از او انتقام بگیرند. مأمون از در پشتی خارج شد و به خانه امام ـ که در همسایگی وی بود ـ رفت و به ایشان پناه بُرد. آن گاه امام بیرون آمد و انبوه مردم را به یک فرمان پراکنده کرد. این یعنی در همان سرزمینی که مأمون در آن حکومت می‌کرد و درواقع در همان شهری که حکومت را به مأمون داده بود و با نیرو و سپاه او را یاری می‌کرد، در همان سرزمین، پشتوانه مردمی و اجتماعی امام به چنین حدی رسیده بود؛ بگذریم از پشتوانه علمی و فکری و پیشوایی علمی و فکری ایشان که نمونه‌های بسیاری از آن سراغ دارید. [علامه صدر، کتاب امامان اهل‌بیت(ع)، صفحه ۶١٨]
کد خبر: ۴۲۱۸۹۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۰۹
بر جامعه اسلامى واجب است بيشترين حد ممكن از نيروهايى را كه جوامع بشرى به موجب آنها از يكديگر پيشى مىگيرند فراهم كند؛ نيروهايى كه به‌واسطه آنها جامعه اسلامى در برابر جوامع كافر هيبت و مصونيت بيشترى مىيابد. «وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ؛ هر نيرويى در توان داريد، براى مقابله با آنها [دشمنان]، آماده سازيد». بر اين اساس، بايد هر نيرويى كه چنين ويژگىاى دارد و در نبرد مبنای جامعه اسلامى با دشمنانش، پشتوانه آن حساب مىشود، تقويت گردد و بيشترين حد ممكن از آن فراهم شود. [شهید محمدباقر صدر ، کتاب بارقه‌ها، صفحه ۱۹۱-۱۹۲]
کد خبر: ۴۲۱۲۵۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۹
مهدی(عج) در پی یک خلأ بزرگ که نتیجه نگون‌ساری و بحران نفس‌گیر تمدنی است، رخ خواهد نمود. این خلأ زمینه را فراهم می‌سازد تا آن رسالت تازه گسترش یابد و این شکست و نگون‌ساری، فضای روانی را برای پذیرش آن رسالت مهیا می‌سازد. این نگون‌ساری رخدادی نیست که به‌صورت تصادفی در تاریخ تمدن انسانی روی داده باشد؛ بلکه پیامد طبیعی تضاد‌های تاریخِ گسسته از خداوند متعال است که سرانجام راه‌حلی نهایی برای آن یافت نمی‌شود و بدین روی، آتشی برافروخته می‌گردد که همه چیز را از میان می‌برد. در آن حال، نوری می‌درخشد و آن آتش را فرو می‌نشاند و عدل آسمان را بر زمین استقرار می‌بخشد. [شهید محمدباقر صدر ، کتاب پژوهشی درباره امام مهدی(عج)، ص٩١-٩٢]
کد خبر: ۴۲۰۹۶۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۴
به‌مناسبت سالروز شهادت علامه صدر
آیت‌الله شهید سید محمدباقر صدر از مراجع انقلابی و آگاه به زمان خود و از دانشمندان معاصر بود که در امر مبارزه نیز پیشگام بود. بخش مهمی از حیات شهید صدر همزمان با نهضت اسلامی و حضور امام خمینی(ره) در نجف بود و افکار و اندیشه‌های امام و شهید سید محمدباقر صدر اثر بسزایی در انقلابیون عراق و ایران بر جای گذاشت.
کد خبر: ۴۲۰۹۰۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۱۹
ابعاد تحولی که قرآن کریم آفرید / ۱
عرب‌هایی که قرآن مجید در جامعه آنان بر پیامبر اکرم(ص) نازل شد به «الله» باور داشتند و او را خالق و مدبّر عالم می‌دانستند، با این‌همه، آنان به‌دلیل نارسایی اندیشه‌هایشان و دور شدن از عصر پیامبری و پیامبران، واسطه‌هایی خیالی بین خود و خدا فرض کردند و برای آنها قدرت سوددهی و یا آسیب‌رسانی در نظر گرفتند. قرآن در مبارزه با بت‌پرستی و شکل‌های مختلف آن پیروز شد و توانست از مشرکان امتی یکتاپرست و باورمند به خدا پدید آورد، آن هم نه ایمان نظری محض، بلکه ایمانی که در رگ‌های آن امت جریان یافت و در تمامی جوانب زندگیاش بازتاب یافت. [آیت‌الله محمدباقر صدر (ره)، کتاب علوم قرآن ص۴٣-۴٨]
کد خبر: ۴۲۰۸۹۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۵
محبت این قلب‌هایی که در سینه داریم برای کیست؟ آن عشقی که حاکم محور و مرکز دل‌های ماست چیست؟ خدای سبحان دو ولا را در یک دل جمع نمی‌کند، دو عشق محوری را در یک قلب جا نمی‌دهد؛ یا حب خدا یا حب دنیا! به سراغ قلبمان برویم و امتحانش کنیم. آیا به عشق خدای سبحان زنده است یا با حب دنیا زندگی می‌کند؟ اگر با عشق خدا زندگی می‌کند، سعی کنیم این عشق را عمیق‌تر و استوارتر کنیم و اگر (پناه بر خدا) با حب دنیا زندگی می‌کند، تلاش کنیم که از این بیماری فاجعه‌بار و مرض کشنده نجات پیدا کنیم. [بخشی از سخنرانی شهید محمدباقر صدر در رجب ۱۳۹۹ ه. ق؛ کتاب بارقه‌ها]
کد خبر: ۴۱۹۶۳۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۹
احساسم نسبت به مسئولیت شما در عصر حاضر، احساس ویژه‌‌ای است؛ ای دختران فاطمه زهرا(س)! شما الگوهای والای زن امروز هستید. شما الگوی زن بودن را امروز به زن زمانه ما ارائه می‌‌کنید؛ زنی که در یک دست، اسلامش، دینش، ارزش‌‌هایش، آرمان‌‌هایش، حجابش و پافشاری‌اش بر شخصیت اصیل و مستحکم و شریف و پاکی را که اسلام برای او حفظ کرده، نگه داشته و در دست دیگر علم و فرهنگ را به کف گرفته است. شما، شما، شما ای دختران زهرا(س)! این مسئولیت به عهده شماست که به جهان بفهمانید فرهنگ و علم حقیقی با ایمان نگه داشته میشود، با دین نگه داشته میشود، با رسالت آسمانی نگه داشته میشود، همان‌‌طور که فاطمه زهرا (س)، این‌‌چنین آن را نگه داشت. [شهید محمدباقرصدر، در جمعی از بانوان؛ ۱۵ رجب ۱۳۹۹ه.ق]
کد خبر: ۴۱۴۴۶۰۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۹
فیلم «آغازگر یک پایان» ساخته امید حسن‌زاده که روایتی از زندگی پرفرازونشیب محمدباقر صدر است ساعت 21 امشب از شبکه مستند پخش میشود.
کد خبر: ۴۱۳۱۴۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۱۵
اهالی خراسان ترور فضل‌بن‌سهل را کاری از سوی مأمون تفسیر کردند و از این رو انبوهی از مردم به‌پا خاستند و بر درِ کاخ مأمون در انتظار ایستادند تا او بیرون بیاید و خشم خود را بر سرش خالی کنند و از او انتقام بگیرند. مأمون از در پشتی خارج شد و به خانۀ امام ـ که در همسایگی وی بود ـ رفت و به ایشان پناه بُرد. آن گاه امام بیرون آمد و انبوه مردم را به یک فرمان پراکنده کرد. این یعنی در همان سرزمینی که مأمون در آن حکومت می‌کرد و در واقع در همان شهری که حکومت را به مأمون داده بود و با نیرو و سپاه او را یاری می‌کرد، در همان سرزمین، پشتوانۀ مردمی و اجتماعی امام به چنین حدی رسیده بود؛ بگذریم از پشتوانۀ علمی و فکری و پیشوایی علمی و فکری ایشان که نمونه‌های بسیاری از آن سراغ داری. [علامه محمدباقر صدر ، کتاب امامان اهل‌بیت علیهم‌السلام، صفحه ۶١٨]
کد خبر: ۴۰۶۳۴۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۲۱
