بخشی از آیات سوره مباركه انعام (آیات
95 تا 99) توجه ما را به آیات تكوینی خداوند در جهان هستی جلب میكند و حقايق زيبایی را برای ما روشن میكند:
إِنَّ اللَّهَ فَالِقُ الْحَبِّ
وَالنَّوَى یخْرِجُ الْحَی مِنَ الْمَیتِ وَمُخْرِجُ الْمَیتِ مِنَ الْحَی ذَلِكُمُ اللَّهُ فَأَنَّى تُؤْفَكُونَ(95):خدا شكافنده دانه و هسته است زنده را از مرده و مرده را از زنده بيرون مىآورد چنين ست خداى شما پس چگونه [از حق] منحرف مىشويد.
فَالِقُ الْإِصْبَاحِ وَجَعَلَ اللَّیلَ سَكَنًا وَالشَّمْسَ
وَالْقَمَرَ حُسْبَانًا ذَلِكَ تَقْدِیرُ الْعَزِیزِ الْعَلِیمِ(96): [هموست كه] شكافنده صبح است و شب را براى آرامش و خورشيد و ماه را وسيله حساب قرار داده اين اندازه گيرى آن تواناى داناست.
وَهُوَ الَّذِی
جَعَلَ لَكُمُ النُّجُومَ لِتَهْتَدُوا بِهَا فِی ظُلُمَاتِ
الْبَرِّ وَالْبَحْرِ قَدْ فَصَّلْنَا الْآیاتِ لِقَوْمٍ یعْلَمُونَ(97): و اوست كسى كه ستارگان را براى شما قرار داده تا به وسيله آنها در
تاريكيهاى خشكى و دريا راه يابيد به يقين ما دلايل [خود] را براى گروهى كه
مىدانند به روشنى بيان كردهايم.
وَهُوَ الَّذِی أَنْشَأَكُمْ مِنْ نَفْسٍ وَاحِدَةٍ فَمُسْتَقَرٌّ وَمُسْتَوْدَعٌ قَدْ فَصَّلْنَا الْآیاتِ لِقَوْمٍ یفْقَهُونَ (98):و او همان كسى است كه شما را از يك تن پديد آورد پس [براى شما] قرارگاه و محل امانتى [مقرر كرد] بىترديد ما آيات [خود] را براى مردمى كه مىفهمند به روشنى بيان كردهايم.
وَهُوَ الَّذِی أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجْنَا بِهِ نَبَاتَ كُلِّ شَیءٍ فَأَخْرَجْنَا مِنْهُ خَضِرًا نُخْرِجُ مِنْهُ حَبًّا مُتَرَاكِبًا وَمِنَ النَّخْلِ مِنْ طَلْعِهَا قِنْوَانٌ دَانِیةٌ وَجَنَّاتٍ مِنْ أَعْنَابٍ وَالزَّیتُونَ وَالرُّمَّانَ مُشْتَبِهًا وَغَیرَ مُتَشَابِهٍ انْظُرُوا إِلَى ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ وَینْعِهِ إِنَّ فِی ذَلِكُمْ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یؤْمِنُونَ (99):و اوست كسى كه از آسمان آبى فرود آورد پس به وسيله آن از هر گونه گياه برآورديم و از آن [گياه] جوانه سبزى خارج ساختيم كه از آن دانههاى متراكمى برمىآوريم و از شكوفه درخت خرما خوشههايى است نزديك به هم و [نيز] باغهايى از انگور و زيتون و انار همانند و غير همانند خارج نموديم به ميوه آن چون ثمر دهد و به [طرز] رسيدنش بنگريد قطعا در اينها براى مردمى كه ايمان مىآورند نشانههاست.
.شكافتن دانهها و هستههای گیاهان، تولد زندگی، روشن شدن صبح و ایجاد شبهای آرامش بخش، حركت خورشید و ماه و مبنا قرار گرفتن آن در حساب و نظم بخشیدن به زندگی انسان، هدایت گری ستارگان، ایجاد انسانها از یك نفس واحد، فرودآمدن آب از آسمان و خرمی زمین و سرسبزی گیاهان، ثمردادن گیاهان و طرز رسیدن آنها همه و همه نشانههای خداوند و تدبیر او در آفرینش جهان هستند.
نعمتهایی كه به جهت آمد و شد همیشگی، حضور دائمیشان در مقابل چشمهای ما و وفورشان پیرامونمان، كمتر به عنوان راهی برای رسیدن ما به حقيقت هستی و درك حضور مدبرانه خداوند در زندگیمان مطرح میشوند.
خداوند در برخی دیگر
از سورههای
قرآن كریم مانند سوره ملك و واقعه با طرح چندین پرسش، اندیشه ما را به این سمت سوق
میدهد كه خالق
و مدبر اصلی این رویدادها كه اساسیترین اتفاقات زندگی مادی بشر هستند و نظم امور انسان و معاش او بر مبنای آنها استوار است، چه كسی است؟ اگر خداوند
از رزق دادن به انسان امساك كند، چه كسی میتواند به او روزی برساند؟ اگر آبهای آشامیدنی شما یك روز در زمین فرو برود، چه كسی میتواند آب گوارا در اختیارتان
قرار دهد؟ قدرت آتش در درختان، فرودآمدن آب از ابرها و قدرت رویش دانهها از كجاست؟ تأمل در اين پرسشها میتواند دست تدبير خداوند در پديدههای عالم را به روشنی به ما نشان دهد.
تفكر در این آیات به گفته علامه طباطبایی روشن میسازد هیچ یک از مخلوقات در ذات خود استقلالی ندارند و وابسته به پروردگارشان هستند که امور آنها را تدبیر میكند.
وقت گذاشتن برای همراهی قلب با این پرسشها و ممارست در تفكر، میتواند پردههای غفلت را از مقابل دیدگانمان كنار بزند و كاری كند كه در برابر هر آیه و نعمت زانو زده و لطف و رأفت و علم و عظمت بینهایت خداوند را با بهت به تماشا بنشینیم.
مرور این آیات و داشتن تصویر كلی از آنها به ما كمك میكند مالك و مدبر و گرداننده اصلی جهان را از ورای هر اتفاق كوچك و بزرگ در جهان هستی ببینیم و این نقش پررنگ در جریان زندگی روزمره از برابر چشمهای ما محو نشود.