تکلیف‌گرایی؛ الگویی که شهدا به نسل امروز ارائه کردند
یک نویسنده و پژوهشگر دفاع مقدس اظهار کرد: ما می‌توانیم با رفتارشناسی رزمندگان 8 سال دفاع مقدس، که از گرایش‌ها و شاخه‌های گوناگون با هدف مشترک گرد هم جمع شده بودند، با یک کار تطبیقی و تشبیهی به الگوسازی از سیره شهدا بپردازیم که تکلیف‌گرایی از آن جمله است.
سیدمحمود خیرالأمور، نویسنده و پژوهشگر دفاع مقدس در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) اظهار کرد: دفاع مقدس ما، یک همگرایی عمیق با وقایع صدر اسلام دارد و این همگرایی در بحث ولایت‌پذیری، تبعیت از ولی زمان و بصیرتی که اصحاب دفاع مقدس، چه رزمندگان، ایثارگران و فرماندهان و نهایتاً امام(ره) که فرمانده کل قوا بودند آن را به نمایش گذاشته شد.
وی عنوان کرد: در مباحث دشمن‌شناسی و امام‌شناسی نیز رزمندگان ما از جهادگران صدر اسلام الگو گرفته بودند و ما که تنها یک نفحاتی را از آنها شنیده و چشیده بودیم، آن را در دفاع مقدس به صورت عینی دیدیم.
خیرالأمور گفت: ما می‌توانیم با رفتارشناسی رزمندگان 8 سال دفاع مقدس که از گرایش‌ها و شاخه‌های گوناگون با هدف مشترک گرد هم جمع شده بودند، با یک کار تطبیقی و تشبیهی به الگوسازی از سیره شهدا بپردازیم.
این نویسنده حوزه دفاع مقدس افزود: تطبیق و تشبیه به عنوان ابزاری است که می‌توانیم از برترین ارزش‌هایی که قید زمان و مکان نمی‌پذیرند، به عنوان الگوهایی جاودانه استفاده کنیم.
جوانان ما در دوران دفاع مقدس افتخار آفریدند
وی افزود: توجه به خوبی‌ها و ارزش‌ها و وظایف و تکالیف، چیزهایی نیستند که ما بتوانیم برای آن محدودیت قایل باشیم و بگوییم در این زمان ارزش تلقی می‌شود و در زمان دیگر ضدارزش است. مهربانی و دوستی و علاقه به اطرافیان مفاهیمی هستند که در طول تاریخ فرازهایی داشتند که رزمندگان ما توانستند در 8 سال دفاع مقدس با عمل‌گرایی، این مباحث را به عنوان الگویی تازه و به عنوان افتخاری ماندگار برای جامعه اسلامی ما ایجاد کنند.
خیرالأمور گفت: در حقیقت در دفاع مقدس جامعه ما به ویژه ایثارگران ما تشنه فرصتی بودند تا بتوانند از این وظایف و تکالیف و ارزش‌ها دفاع کنند و نه فقط به جامعه خودشان، بلکه به دنیا معرفی کنند و بگویند که اگر انقلاب کردیم برای این بود که از مواهب بهره ببریم و آنها را در جامعه پایدار کنیم.
وی، آسیب‌شناسی الگوبرداری از سیره شهدا که یکی از وظایف جامعه زنده و پویا برای سالم نگه داشتن و رشد جامعه است را چنین تذکر داد: جامعه امروز ما تمنای درس گرفتن و تطبیق دادن ندارد و دچار رفاه‌طلبی شده است.
حساسیت به دفاع از ارزش‌ها کم شده است
پژوهشگر حوزه دفاع مقدس ادامه داد: حساسیت‌ها کم شده، یعنی متأسفانه یک سری بدبینی‌ها و بدرفتاری‌هایی که با باورها و اعتقادات‌مان و با عرف جامعه سازگاری ندارند مشاهده می‌کنیم و به سمتی می‌رویم که به آرامی از کنار ارزش‌ها می‌گذریم.
وی افزود: متأسفانه این موضوع نسبت به تمام ارزش‌ها جامعیت دارد و صرف چیزهای بارز مثل بدحجابی و مشکلات اقتصادی و بدرفتاری‌ها و بزهکاری‌ها نیست. البته این سهل‌انگاری به خاطر منع اخلاقی و شرعی نیست، بلکه بعضی‌ها جرأت نمی‌کنند سراغ بدرفتاری‌ها بروند.
در جامعه‌ای که رفاه دارد، همدلی ایجاد نمی‌شود
خیرالأمور اظهار کرد: باید جامعه را توجیه کرد که با رفاه، همدلی ایجاد نمی‌شود و با مصرف‌گرایی و تجمل‌گرایی نمی‌توان جامعه را رشد داد.
وی با ابراز تأسف از توجه جامعه به مساجد گفت: با یک آمار سرانگشتی متوجه می‌شویم که مسجدهایمان در گذشته بیشتر مورد توجه مردم بود. برخلاف اینکه الان مراسم شب قدر و دعای عرفه و نماز جمعه‌هایمان منظم‌تر برگزار می‌شود، ولی آن موقع توجهات بیشتر بود.
این پژوهشگر دفاع مقدس با اشاره به فضای اعتقادی که در 8 سال دفاع مقدس میان مردم رایج بود، اظهار کرد: بعضی افراد در تحلیل خود می گویند که چون در آن زمان مرگ‌باوری زیاد بوده و همه منتظر بودند تا موشک‌باران شود؛ این فضا وجود داشته است.
شهادت مسیر پیشرفت بود برای بچه‌ها و نه نقطه کمال
وی ادامه داد: این‌گونه نگاه کردن به موضوع دفاع مقدس، سخیف برخورد کردن با این قضیه است و ما باید بپذیریم که بچه‌ها دنبال شهادت بودند، نه اینکه مرگ برایشان هدف باشد، بلکه پلکان رشدی بود تا به مقصود برسند و این بی‌معرفتی است که بگوییم جامعه به خاطر مرگ مواظب خودش است.
خیرالأمور افزود: ما باید نگاه کنیم نیروهای اعزامی ما نسبت به عراقی‌ها چه قدر بود. چندین و چند بار افراد به منطقه اعزام شده بودند، شناسسنامه‌ها را دستکاری می‌کردند و رضایت شبانه از پدر و مادرها می‌گرفتند و خود را به منطقه می‌رساندند.
وی در پایان تصریح کرد: اسم این اقدامات را ترس از مرگ نمی‌توان گذاشت. چقدر لیسانسه و دکترای شهید داشتیم. 11 مجتهد شهید داشتیم. دکترای فوق تخصصی از دانشگاه برکلی را داشتیم که آمدند اینجا و ستاد جنگ‌های نامنظم را پی‌ریزی کردند و این موارد نشان می‌دهد شهادت برای آنها افق روشنی بوده است.
