به گزارش خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا)، کمیسیون اقتصاد اسلامی عصر امروز، دوشنبه 27 آبانماه در دومین همایش بینالمللی علوم انسانی اسلامی در سالن همایشهای صدا و سیما با حضور محققان و اندیشمندان برگزار شد.
توحید و نقش آن در اقتصاد اسلامی
در ابتدای این نشست، مسعود علام (Masud Alam) از اندیشمندان بین المللی اقتصاد اسلامی از بنگلادش، مقاله خود را به زبان انگلیسی در موضوع توحید و نقش آن در اقتصاد اسلامی ارائه کرد و گفت: در سیستم اسلامی همه علوم از خداوند متعال سرچشمه میگیرد و بر این اساس میتوان گفت که یگانگی علوم در دیدگاه مسلمین نشانه توحید است.
وی ادامه داد: همان گونه که توحید نقش محوری در نظام اسلامی دارد و بر اساس همین مؤلفهها میتوان اقتصاد اسلامی را شکل داد، همچنین بر اساس آیات قرآن کریم تمام اشیاء به صورت زوج آفریده شدهاند و این زوجیت در علوم هم به نوعی راه دارد.
«سنت الهی و رابطه آن با اندیشه ناتورالیسم»
حجتالاسلام والمسلمین جواد ایروانی مقاله خود را با عنوان «سنت الهی و رابطه آن با اندیشه ناتورالیسم» ارائه کرد که در آن تاکید کرد: در جوامع غربی عقیده بر این است که دولت نباید در مسائل قیمتگذاری بازار وارد شود، بر این اساس عدهای گمان میکنند با توجه به برخی از احادیث در اسلام نیز به همین گونه است، یعنی حکومت اسلامی حق دخالت در تعیین بازار را ندارد و بازار باید بر اساس تقاضا نرخ را تعیین کند.
وی بیان کرد: این در حالی است که طبق سیره اسلامی حکومت وقتی که نرخ کالاها به خاطر مشکلات مختلف دچار نوسان میشود، باید در تعیین قیمتها دخالت کند تا روند عادلانه برقرار شود، برای مثال اتکاء نوعی ظلم حساب میشود که در آن دولت باید نقش خود را ایفا کند تا به محرومان فشار نیاید.
«علم اقتصاد، مسئله نظم و امکان علم دینی»
محمدی دیگر سخنران این نشست بود که مقاله خود را با عنوان «علم اقتصاد، مسئله نظم و امکان علم دینی» (Naturalism) ارائه کرد و در آن بیان کرد: علم اقتصاد شامل نظم است و این نظم حاصل دو نظم ریاضی و طبیعی است و بر این اساس میتوان اقتصاد اسلامی را که حاصل یک نظم واقعی است، تعبیر و تفسیر کرد؛ البته باید توجه داشت که تمام مؤلفههای اقتصاد را نمیتوان از این طریق بدست آورد.
وی اضافه کرد: ارسطو مالکیت انسانها را در اموال خود تایید میکند و این بر خلاف نظر استاد او افلاطون است، زیرا افلاطون منشاء اختلاف مادی را بر سر مالکیت انسان میداند.
پیشنهاد ابداع دانش اقتصاد برکت
حجتالاسلام والمسلمین میرمعزی مقاله خود را با عنوان «درآمدی بر علم اقتصاد اسلامی» عرضه کرد و در آن ضمن اشاره به ابداع دانش اقتصاد برکت یادآور شد: در این علم میزان برکت و نعمتهای الهی مد نظر قرار گرفته است و در آن بین نعمت، کالا و ثروت تفاوت قائل شده است.
وی اظهار کرد: نعمت حاصلی است که در آن یک خیر الهی به همراه فراوانی و پایداری به انسان میرسد و باعث سعادت او میشود، بنابر این نباید گمان کرد که مالی که در راه فساد و گناه استفاده میشود، نعمت است.
حجتالاسلام میرمعزی گفت: در قرآن سنتهای مختلفی برای افزایش نعمت بیان شده است که از جمله میتوان به پرهیز از اسراف، شکرگزاری، تقوا، رعایت عدالت، انجام عبادت، سعی و کوشش و ... اشاره کرد.
این پژوهشگر علوم اقتصادی گفت: امام خمینی(ره) بر اساس همین سنتهای الهی بود که توانست پیشگیری کند که حکومت شوروی سابق در آن زمان به راه تباهی و نابودی میرود و با همین عامل ما میتوانیم سرنوشت هر جامعه و هر امتی را بر اساس نحوه برکت و نعمتهای الهی بسنجیم.