تقابل ارزش‌های اقتصادی؛ محور مقالات اقتصاد اسلامی کنگره علوم انسانی اسلامی
گروه اقتصاد: مقالات ارائه شده در کمیسیون تخصصی اقتصاد اسلامی، در دومین کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی حاکی از محوریت تقابل ارزش‌های اقتصاد سرمایه‌داری در برابر ارزش‌های اقتصاد اسلامی است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، دومین کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی صبح روز گذشته در سالن همایش‌های صدا و سیما با حضور محققان و اندیشمندان برگزار شد که برگزاری جلسه کمیسیون اقتصاد اسلامی یکی از برنامه‌های نوبت عصر این کنگره بود که در این کمیسیون هفت مقاله برگزیده اقتصادی ارائه شد.
براساس این گزارش، از مقالات ارائه شده در این همایش می‌توان به مقاله انطباق نظام بانکداری بدون ربا با نظریه اقتصاد اسلامی، تالیف رسول بخشی دستجردی، اشاره کرد. در این مقاله سعی شده تا با تحلیل منطقی، مدل ریاضی و داده‌کاوی تجربه بانکداری در ایران، این مسئله که آیا بانکداری اسلامی با حذف ربا از سیستم بانکی محقق خواهد شد یا نه؟ پاسخ داده شود. بر این اساس نتیجه تحقیقات نشان می‌دهد که ربا یکی از مشکلات بانکداری متعارف است و تحقق بانکداری اسلامی علاوه بر حذف ربا نیازمند مقابله با برخی دیگر از توانایی‌های سیستم بانکی مانند قدرت خلق پول است.
عطاالله رفیعی آتانی، عضو هیئت علمی دانشگاه بین‌المللی مصطفی(ص) نیز مقاله‌ای با عنوان تناسب موضوع و روش در نظری‌پردازی اقتصادی، ارائه داده است که در مقاله خود می‌کوشد از رهگذر بررسی تناسب موضوع و روش در علم اقتصاد متعارف، گامی روبه جلو در جهت کشف اقتصاد اسلامی صورت گیرد. از آنجا که موضوع علم اقتصاد انسان اقتصادی عقلانی است، منطقا همه نظریات فکری و مکاتب باید برپایه آن طرح‌ریزی شوند. در بخش معرفی روش، مقاله ربط بین روش متعارف نظریه‌پردازی یعنی روش ریاضی و موضوع علم اقتصاد را معرفی کرده است.
بازار اسلامی و مسئله عدم تقارن، عنوان مقاله دیگری است که در کمیسیون تخصصی اقتصاد اسلامی ارائه شده و در آن تقی ابراهیمی سالاری و نفیسه صالح‌نیا، به موضوع بازار به عنوان نهاد اجتماعی موثر بر چرخه تولید، ثروت، مصرف و رفاه در جامعه پرداخته‌اند. در این مقاله در تفاوت دو بازار اسلامی و بازار از منظر نظام سرمایه‌داری آمده است، بازار در اقتصاد سرمایه‌داری براساس رقابت صورت خواهدگرفت و کامل‌ترین بازار کارآمد در اقتصاد متعارف بازر رقابتی است، این درحالی است که در اقتصاد اسلامی اصل عدل و انصاف و اخلاق در صدد نظم بخشی به معاملات و روابط اقتصادی است.
صابر محبی و رجب اکبرزاده، نیز پژوهشگرانی بودند که مقاله سبک زندگی اسلامی در اقتصاد مقاومتی را در اختیار دبیرخانه همایش قراردادند. این مقاله که سبک زندگی در اقتصاد مقاومتی را به معنای روش‌های صحیح تصمیم‌گیری اقتصادی در شرایط تحریم، فشار و کمبود منابع توصیف می‌کند، این مدل از زندگی را بر اساس آموزه‌های اسلامی امکان‌پذیر و اجرایی می‌داند. این مقاله در بخش نتیجه‌گیری به پنج عامل اساسی خدا‌محوری، عقلانیت، اخلاق، اجرای احکام اسلام، کار و کارآفرینی در رابطه با اجرای صحیح این مدل اشاره می‌کند.
