جلسه مشورتی و شورای عالی برای آموزش قرآن خردسالان تشکیل شود

حجت‌الاسلام والمسلمین رضا محمدی‌پرچویی، مدیر مرکز راهبردی آموزش حفظ و قرائت قرآن کریم در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، در بحث اهمیت حفظ قرآن خردسالان به حدیثی از پیامبر اکرم(ص) اشاره کرد و گفت: پیامبر اکرم(ص) سن یک انسان از کودکی تا جوانی را به سه قسمت تقسیم کرده‌اند که شامل زمان تولد تا هفت سال، هفت سال تا 14 سال و 14 سال تا 21 سال است، البته ایشان تأِکید داشته‌اند در هفت سال اول نباید کاری به بچه‌ها داشت و باید اجازه داد که مشغول بازی و سرگرمی‌های خود باشند و در هفت سال دوم باید آموزش‌های قرآنی ارائه شود و در هفت سال سوم نیز حلال و حرام و واجبات و محرمات آموزش داده شود.

وی با یادآوری اینکه نگاه پیامبر اکرم(ص) به مسائل قرآنی از هفت سال دوم سن انسان‌ها است، افزود: هر چند که روایات و سفارشاتی از پیامبر اکرم(ص) داریم، اما آن چیزی که در جامعه ما رواج پیدا کرده این است که سن آموزش قرآن در موسسات قرآنی از چهار سالگی آغاز می‌شود و برخی از خانواده‌ها نیز تمایل زیادی دارند که فرزندانشان در سنین خردسالی به حفظ قرآن بپردازند، البته به دلیل افراط و تفریط‌هایی که وجود دارد؛ بسیاری از مواقع مشاهده می‌کنیم که بچه‌ها هنوز به سن هفت و هشت سالگی نرسیده از قرآن زده می‌شوند.

محمدی‌پرچویی ادامه داد: آموزش قرآن در سنین خردسالی نه تنها در قرآن بلکه از سوی پیامبر اکرم(ص) نیز سفارش نشده است که با این حال در جامعه امروز مشاهده می‌کنیم موسسات قرآنی به حفظ ترتیبی قرآن می‌پردازند و از خردسالان می‌خواهند که قرآن را جزء به جزء حفظ کنند که این روش آموزش نیز مشکلات زیادی را برای خردسالان به وجود می‌آورد و اگر یک خردسالی در سنین پایین حافظ کل قرآن شده دلیل بر آن نیست که این روند به کل جامعه تعمیم داده شود، اگر این گونه بود در حال حاضر باید صدها حافظ قرآن زیر هفت سال داشتیم.

وی در این بخش از سخنان خود عنوان کرد: اما اگر بخواهیم بر خلاف سفارشات بزرگان دین به حفظ قرآن در سنین زیر هفت سال بپردازیم، هم باید در ابتدا مقدمات خاصی را فراهم آوریم که مرحله اول آن آشنایی با متن قرآن و روخوانی و روان‌خوانی قرآن بوده و در مرحله بعد بحث حفظ کلمات پیش می‌آید.

محمدی‌پرچویی ادامه داد: موسسات قرآنی فعال در امر آموزش خردسالان دو گروه هستند؛ گروه اول موسساتی که از خردسالی همزمان با روخوانی، روان‌خوانی قرآن، کلمه‌خوانی و بخش‌ بخش‌خوانی قرآن وارد حفظ موضوعی می‌شوند و گروه دوم موسساتی که از ابتدا وارد حفظ ترتیبی می‌شوند، البته هر دو گروه به بیراهه رفته و هیچ کدام روش درستی را در پیش نگرفته‌اند؛ زیرا برطبق حدیث پیامبر اکرم(ص) نیز این موسسات باید بچه‌ها را تا هفت سالگی راها کنند و تنها کاری که باید انجام دهند این است که بستر را برای آشنایی با قرآن فراهم آورند.

مدیر مرکز راهبردی آموزش حفظ و قرائت قرآن کریم با عنوان این مطلب که یکی از عواقب حفظ ترتیبی قرآن در خردسالان استفاده از حفظ سمعی و شنوایی است، افزود: کودکانی که از طریق روش سمعی و شنیداری به حفظ ترتیبی قرآن می‌پردازند؛ به این دلیل که نمی‌دانند این عبارات در کجا قرار دارد، نمی‌توانند حفظ تثبیت شده‌ای داشته باشند؛ زیرا حفظی به عنوان حفظ پایدار خواهد بود که از چشم و ذهن صورت بگیرد و زمانی که کودکان کلمات را با چشم به ذهن بیاورند با موقعیت کلمات، عبارات و آیات در قرآن آشنا می‌شوند و در این صورت حفظ ثابتی خواهند داشت.

وی ادامه داد: همچنین روش‌هایی که با ایما و اشاره به آموزش قرآن می‌پردازند نیز خوب نیستند و آن چه که درباره روش‌ ایما و اشاره و روش شنیداری مصداق پیدا می‌کند این است که روش شنیداری برای افراد نابینا و روش ایما و اشاره نیز برای افراد ناشنوا باید استفاده شود.

محمدی‌پرچویی با اشاره به پراکندگی‌هایی که در حوزه حفظ خردسالان وجود دارد و تعدد روش‌های حفظ که از سوی موسسات قرآنی مورد استفاده قرار می‌گیرد، گفت: راهکاری که برای رفع این مشکل وجود دارد آن است که موسسات فعال در امر آموزش قرآن به خردسالان باید یک جلسه مشورتی و شورای عالی تشکیل دهند تا با همفکری و ارائه نظرات مختلف به یک جمع‌بندی واحد برسند، زیرا برای جامعه اسلامی ما خوب نیست که در یک شهر و یا حتی در یک کوچه چند موسسه قرآنی فعالیت داشته باشند و فعالیت هر یک از موسسات نیز با یک شیوه و روش متفاوت باشد و هیچ انسجامی در فعالیت موسسات وجود نداشته باشد.

مدیر مرکز راهبردی آموزش حفظ و قرائت قرآن کریم با اظهار تأسف از اینکه هیچ یک از موسسات قرآنی فعال در امر آموزش خردسالان، موسسات دیگر را قبول ندارند، ادامه داد: بزرگترین مشکلی که در بحث آموزش حفظ قرآن به خردسالان وجود دارد این است که موسسات قرآنی و افراد فعال در این حوزه با هم اختلاف دارند و به عنوان نمونه یک خردسال برای مدتی در یک موسسه با روش خاص آموزش می‌بیند و در صورت تغییر موسسه باید با استفاده از روش دیگری به حفظ قرآن بپردازد، البته همین امر موجب عقب گرد او شده و در آینده مشکلات زیادی را برای خانواده‌ها و فرزندان آنها ایجاد می‌کند.

محمدی پرچویی در ادامه با اشاره به روش قصه‌گویی در آموزش قرآن به خردسالان، عنوان کرد: این روش نیز معایب بسیاری دارد و زمانی که شخصی با این شیوه‌ها قرآن را یاد می‌گیرد، بی‌شک پس از اینکه کمی بزرگتر شد با خود می‌گوید من چرا قرآن را به این روش یاد گرفتم و از اول غلط یاد گرفتم و در ادامه مشکلات زیادی نیز برای او ایجاد می‌شود.

وی یادآور شد: از طرف دیگر در بحث آموزش قرآن به خردسالان و فعالیت‌های موسسات انبوه قرآنی باید به خروجی موسسات نیز توجه داشته باشیم و ببینیم این موسسات تاکنون چه خروجی داشته‌اند، البته با نگاهی سطحی به وضعیت حافظان قرآن در جامعه می‌توانیم به درستی به این نکته پی ببریم که خروجی موسسات قرآنی در امر آموزش قرآن به خردسالان تاکنون مقبول نبوده است و باید اصلاحات اساسی در این زمینه صورت گیرد.