به گزارش خبرگزاری بین المللی قرآن (ایکنا)، نخستین همایش علمی بینالمللی شیخ عارفین سیدصفیالدین اردبیلی به مناسبت هفتصدمین سالگرد رحلت شیخصفیالدین اردبیلی صبح امروز 16 دیماه در مرکز همایشهای کتابخانه ملی ایران با حضور اساتید و متخصصان برتر کشوری، مقامات لشکری و مهمانان خارجی برگزار شد.
بر اساس این گزارش، آیتالله محسن اراکی، دبیر کل مجمع تقریب مذاهب اسلامی، در این همایش با سخنرانی درباره ریشه عرفان ناب در قرآن، گفت: همانطور که در عرفان صادق و کاذب داریم، در میان عارفان نیز مدعی و صادق وجود دارد. عرصه فقه نیز همینطور است، فقه و عرفان ناب دو چهره یک حقیقت است. عرفان اسلامی از فقاهت جداییناپذیر است و همه عارفان فقهای بزرگ تاریخ بودند و بالعکس. عرفان ناب اسلامی از آیه شریفه «لَقَدْ کَانَ لَکُمْ فِی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِّمَن کَانَ یَرْجُو اللَّهَ وَالْیَوْمَ الْآخِرَ وَذَکَرَ اللَّهَ کَثِیرًا؛ قطعا براى شما در [اقتدا به] رسول خدا سرمشقى نیکوست براى آن کس که به خدا و روز بازپسین امید دارد و خدا را فراوان یاد میکند»(احزای/21) شروع میشود. مبنای ذکر کثیر، محبت محمد و آل محمد(ص) و ولایت آنها است.
جایگاه ایرانیان در آیات و روایات
دبیر کل مجمع تقریب مذاهب اسلامی افزود: در سوره مائده آمده است: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ مَن یَرْتَدَّ مِنکُمْ عَن دِینِهِ فَسَوْفَ یَأْتِی اللّهُ بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَیُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْکَافِرِینَ یُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللّهِ وَلاَ یَخَافُونَ لَوْمَةَ لآئِمٍ ذَلِکَ فَضْلُ اللّهِ یُؤْتِیهِ مَن یَشَاءُ وَاللّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ؛ اى کسانى که ایمان آوردهاید، هر کس از شما از دین خود برگردد، به زودى خدا گروهى [دیگر] را میآورد که آنان را دوست میدارد و آنان [نیز] او را دوست دارند [اینان] با مؤمنان فروتن [و] بر کافران سرفرازند در راه خدا جهاد میکنند و از سرزنش هیچ ملامتگرى نمیترسند این فضل خداست آن را به هر که بخواهد میدهد و خدا گشایشگر داناست»( مائده/54) و همچنین در آیه سوم سوره جمعه و آخرین آیه سوره محمد، به تفسیر مفسران آیات وارده برای ایرانیان گفته شده است.
وی ادامه داد: روایات متعددی هم وجود دارد که قوم مذکور در این آیات را به ایرانیان تفسیر کردهاند و روایتی هم هست که به شوق ایرانیان در حب به اولیای الهی و خاندان نبوت آمده و این حدیث که اگر علم در ثریا باشد مردانی از پارس به آن دست پیدا میکنند به گونههای دیگری هم آمده که در آن نوع از روایت آمده «اگر ایمان در ثریا باشد ...» و یا « اگر دین در ثریا باشد...» که همه آنها یک عنوان مشترک دارند و آن «یحبهم و یحبونه» است که خلاصه عرفان حقیقی و عشق متقابل است.
نتیجه ذکر خدا و تداوم آن
آیتالله اراکی آغاز عرفان حقیقی را ذکر خدا و تداومش را وصل دانست و افزود: در قرآن وصل از سوی عبد و صلوات از سوی خدا ذکر شده و عنوان میشود کسانی که از ولایت پیروی میکنند به خط الهی وصل میشوند. این وصل شدن در صلواتی که ما قرائت میکنیم، اتفاق میافتد. نیرویی که بنده را به سوی بالا برده و به سلام الهی میرساند، مرحله حضور بیحجاب میان عبد و رب حاصل میشود جز نوادری از بندگان نمیتوانند این مرحله را درک کنند.
وی تصریح کرد: صلوات بر رسول و آل او به سوی کسانی توسعه مییابد که به خط ولایت متصل شدهاند و خود را به مرکز مرتبط میکنند. جامعه بشری جامعه همیشه پیوسته است افراد تا به هوای نفس و یا به خداوند متعال پیوستگی دارند. پیوستگی به خدا جز از راه محمد(ص) معقول نیست. وصل، سیر صعود الی الله است و صلوات نزول رحمت الهی است و این خلاصه عرفان و فقه ناب دین است.
دبیر کل مجمع تقریب مذاهب اسلامی در پاین بیان کرد: آنها که عارف ناب بودند، با این حقیقت آشنا شدند و به نیستی حاصل از معرفت دست یافتند. وقتی انسان با وصل به معرفت برسد، نتیجه را میتواند با تمام خود ادراک کند. انسان با ذکر کثیر در بیوت انبیا به مرحله نور میرسد که نور خدا نیز از آنجا جلو میکند.