مسعود وکیل، نویسنده قرآنی و کارشناس مسئول گروه قرآن دفتر برنامهریزی و تألیف کتابهای درسی در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) به بررسی موضوع نیازسنجی پیش از تولید محتوا در حوزه نشر مکتوب دینی ـ قرآنی پرداخت و اظهار کرد: نکته اول و اساسی در موضوع نیازسنجی، نیازمندان یا همان مخاطبان هستند که طیف گستردهای را شامل میشوند.
ضرورت تقسیمبندی جامعه مخاطب در نیازسنجی
وی ادامه داد: تقسیم مخاطبان براساس گروه سنی، افراد مذهبی و کمتر مذهبی و همچنین تقسیم آنها بر مبنای میزان تحصیلات و آگاهی، میتواند به تصمیمگیری صحیح در این حوزه کمک کند.
وکیل نمونه نیازسنجی شده این حوزه را کتاب «ادبستان قرآن» معرفی کرد و اظهار کرد: این کتاب به نوعی برای مخاطب خود «محصّل» محسوب میشود به این معنا که مخاطب پس از مطالعه این اثر با دستپر کتاب را میبندد و قابلیت این کتاب این است که آحاد جامعه را مخاطب خود قرار میدهد و تلاش میکند شیوه برقراری ارتباط با قرآن را به مخاطب خود عرضه کند.
انتشاراتیها باید تخصصی شوند
این نویسنده قرآنی کشورمان در بخش دیگری از سخنان خود به متولیان امر نیازسنجی اشاره کرد و گفت: در حوزه دین، حساسیت مناسبی میان مردم و دولت وجود دارد اما مثل بسیاری از نقاط دنیا که نشر به شکل تخصصی دنبال میشود، ما نیز نیازمند تخصصی شدن بخش نشر هستیم.
وی در تشریح سخنان خود ادامه داد: ممکن است یک مؤسسه فرهنگی که یک بخش آن مربوط به نشر میشود، داعیهدار یک موضوع فرهنگی باشد. افراد و مؤسسات فرهنگی ما نیز باید در بخش خصوصی زعامت بخشهای مختلف را برعهده بگیرند. با تخصصی شدن این بخشها، خود به خود روند حرکت به سمت علمی شدن خواهد بود و قطعاً یکی از ملزومات علمی شدن نیازسنجی است.
این کارشناس مسئول گروه قرآن دفتر برنامهریزی و تألیف کتابهای درسی در بخش دیگری از سخنان خود به سهم دولت در حوزه فرهنگ و بخشهای مرتبط آن نظیر دانشگاهها، سازمان تبلیغات، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و صدا و سیما اشاره کرد و تصریح کرد: این بخشها میتوانند و باید در حوزه تربیت دینی به نیازسنجی علمی روی بیاورند.
برای کار علمی ماندگار، نیازی به ورود بخش دولتی نیست
مؤلف کتاب «ادبستان قرآن» با تأکید بر اینکه بخشهای خصوصی و دولتی نباید دچار موازیکاری در حوزه فرهنگ شوند، اظهار کرد: در سالهای قبل، تفکر بر این بود که اگر قرار است کاری به ثمر بنشیند حتماً دولت باید به آن ورود پیدا کند، اما کمکم این نکته مشخص شد که اگر قرار است اثر قوی و ماندگار خلق شود، باید از دولت فاصله گرفت چرا که دولت آنقدر گرفتاری دارد که کمتر میتواند به جزئیات بپردازد.
وکیل در ادامه به وجود و عمیق بودن دغدغه مسائل دینی در میان مردم ما خبر داد و ادامه داد: البته جوانههای کارهای علمی با نیازسنجی دقیق زده شده است و نمونههای بسیار خوبی از این دست آثار را شاهدیم که حاصل تلاش حوزههای علمیه و برخی مؤسسات در تهران و برخی شهرستانهای دیگر است.