نگاهی به 6 دوره نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، رسانه‌های دیجیتال در سراسر دنیا در حال تحول و پیشرفت بودند، اما این تحول در کشورمان چندان مشهود نبود تا اینکه سال 85 گروهی جوان توسط وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی شناسایی شد و مرکزی به نام «مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال» زیر نظر همین وزارتخانه به ریاست «عیسی زارع‌پور» راه‌اندازی شد.

شاید تأسیس این مرکز، اعتماد فعالان رسانه‌های دیجیتالی را بالا برد تا جایی که آنها احساس کردند که جای خالی نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال دیده می‌شود. سال 86 کسی باور نداشت که حوزه رسانه‌های دیجیتال هم می‌تواند نمایشگاه اختصاصی برای خود داشته باشد، اما وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و عوامل مرکز این ریسک را پذیرفت و وارد میدان شد. عیسی زارع‌پور، اولین رئیس نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال، توانست تا پنج دوره آن را با موفقیت برگزار کند و نتایج مثبتی را در کارنامه خود به ثبت برساند.

نخستین جشنواره ملی رسانه‌های دیجیتال

سال 86 نخستین جشنواره رسانه‌های دیجیتال به ریاست عیسی زارع‌پور برگزار شد و این دوره به صورت ملی بود. این دوره از جشنواره از ۲۴ تا ۳۱ اردیبهشت ماه در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران و در فضای 20 هزار متر مربع و با حضور 300 مؤسسه نرم‌افزاری برگزار شد. این جشنواره، همزمان به نمایش آثاری که به دفترخانهٔ آن ارسال شده‌ بود، می‌پرداخت.

این محصولات در چهار بخش اصلی «بسته‌های نرم‌افزاری چند رسانه‌ای»، «پایگاه‌های اینترنتی»، «بازی‌ها و سرگرمی‌های رایانه‌ای» و «نرم‌افزاری‌های ویژه دستگاه‌های تلفن همراه» به نمایش درآمدند.

از اهداف پیش‌بینی شده برای این دوره از جشنواره «فراهم آوردن بستر معرفی آثار، محصولات پدیدآورندگان و ارائه‌دهندگان خدمات رسانه‌های دیجیتال و بسته‌های نرم‌افزاری چندرسانه‌ای در کشور» بود.
این نمایشگاه از پیش از آغاز با انتقاد عده‌ای از افراد و تشکل‌های ذی‌ربط مواجه شد که بعضاً شرکت در آن را تلویحاً نهی کردند. به هرحال چون اولین دوره نمایشگاه بود، انتقاد عده‌ای از تشکل‌ها و مؤسسات امری طبیعی است اما با همه این انتقادها، نمایشگاه در سطح مناسبی برگزار شد.

برگزاری کارگاه و نشست از بخش‌های جنبی نخستین دوره نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال به‌شمار می‌رفت که در این دوره 100 کارگاه و نشست برای آگاهی‌بخشی شرکت‌کنندگان برگزار شد.
همچنین اگرچه قرار بود در این دوره از نمایشگاه اتصال به اینترنت به صورت بی‌سیم برای عموم مقدور باشد، در این باره مشکلاتی نظیر قطع اینترنت در برخی روزهای نمایشگاه وجود داشت. به هر حال در آن دوره یعنی سال 86 بحث اینترنت تا اندازه‌ای از وضعیت خوبی در کشور برخوردار نبود، بنابر این، این مشکل چندان آسیبی به برگزاری نمایشگاه وارد نکرد.

دومین نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال

این دوره از نمایشگاه، دومین تجربه عیسی زارع‌پور، رئیس وقت مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال بود که در این دوره تصمیم گرفته شد تا مکان نمایشگاه به مصلی امام خمینی(ره) تغییر یابد.

اتفاق جدیدی که در این دوره از نمایشگاه رخ داد، همزمانی دومین نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال با سالگرد سی‌امین پیروزی انقلاب اسلامی بود به همین دلیل دست‌اندرکاران این دوره از نمایشگاه بخش ویژه‌ای به نام بخش «انقلاب اسلامی» را به آن افزودند.

این دوره از نمایشگاه از یکم تا دهم آبان ماه در شش بخش اصلی و در فضای 50 هزار متر مربع و با حضور 500 شرکت نرم‌افزاری در مصلی امام خمینی(ره) برگزار شد.

از اهداف این دوره از نمایشگاه می‌توان به ایجاد جایگاهی رسمی جهت ارائه و ارزیابی سالانه آثار تولید شده در حوزه رسانه‌های دیجیتال در کشور، فرهنگ‌سازی و جریان‌سازی جهت ایجاد و توسعه محتوای منطبق بر فرهنگ بومی، ملی و اسلامی در حوزه رسانه‌های دیجیتال، فراهم کردن محیطی به منظور ایجاد همدلی و هم‌افزایی میان پدیدآورندگان آثار در حوزه رسانه‌های دیجیتال و توسعه خط و زبان فارسی در محیط رایانه وابزارهای دیجیتال برگزار شد.

بسته‌های نرم‌افزاری چندرسانه‌ای، نرم‌افزارهای تلفن همراه، بازی‌های رایانه‌ای، پایگاه‌های اینترنتی و وبلاگ‌ها و هنرهای دیجیتال از بخش‌های اصلی این دوره از نمایشگاه به‌شمار می‌رفت.

این دوره از نمایشگاه مستثنی از دیگر نمایشگاه‌ها نبود و برای ارتقاء دانش بازدیدکنندگان اقدام به برگزاری بخش‌های جنبی همچون نشست‌های تخصصی و کارگاه‌های آموزشی، خانواده و فنآوری اطلاعات، آثار فرهنگی و هنری با موضوع رسانه‌های دیجیتال، مسابقات، مراکز ارائه‌دهنده خدمات حوزه رسانه‌های دیجیتال و بخش ویژه نوآوری اشاره کرد.

در دومین نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال نزدیک به 131 نشست و کارگاه با هدف ارتقاء آگاهی‌بخشی دانش خانواده‌ها در حوزه رسانه‌های دیجیتال برگزار شد.

در این دوره از نمایشگاه، حمایت از مصرف‌کنندگان در قالب کارت‌های هوشمند الکترونیکی بود و همین امر سبب شد تا در دوره دوم نمایشگاه حمایت‌های خوبی از آثار شرکت‌کنندگان نرم‌افزاری صورت بگیرد و از طرفی هم در فروش آثارشان تأثیر بیشتری داشت.
سومین دوره نمایشگاه هم وزارت ارشاد را خسته نکرد/ نمایشگاه بین‌المللی شد
سومین نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال همچون دوره گذشته به ریاست عیسی زارع‌پور، رئیس وقت مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال از هشتم مهرماه سال 88 در مصلی تهران آغاز به کار کرد و تا 18 مهرماه در فضای 70 هزار متر مربع با حضور 700 مؤسسه نرم‌افزاری مصلی امام خمینی(ره) ادامه داشت.

اتفاق تازه این دوره از نمایشگاه می‌توان به برگزاری روند «بین‌المللی» اشاره کرد. در واقع نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال از این دوره به بعد، به صورت بین‌المللی برگزار شد که در سومین دوره آن نزدیک به 30 کشور شرکت کردند.

فرهنگ‌سازی و جریان‌سازی برای ایجاد و توسعه محتوای منطبق بر فرهنگ بومی، ملی و اسلامی در حوزه رسانه‌های دیجیتال، توسعه خط و زبان فارسی در محیط رایانه و ابزارهای دیجیتال، کاهش هزینه و توسعه دسترسی عمومی به میراث مکتوب تاریخی، علمی، فرهنگی، دینی و هنری کشور، بسترسازی و فراهم کردن زمینه در راستای تحقق جنبش نرم افزاری در حوزه محتوایی فناوری اطلاعات و فراهم کردن بستر لازم برای توسعه صادرات نرم‌افزارهای رایانه‌ای از اهداف این دوره از نمایشگاه به‌شمار می‌رفت.
در سومین دوره نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال قریب به 200 کارگاه و نشست با هدف ارتقاء دانش بازدیدکنندگان حوزه رسانه‌های دیجیتال برگزار شد.

این دوره از نمایشگاه از 15 بخش تشکیل شد. نرم‌افزارهای رسانه‌ای، نرم‌افزارهای تلفن همراه، بازی‌ها و سرگرمی‌های دیجیتال، پایگاه‌های اینترنتی و وبلاگ‌ها، هنرهای دیجیتال، فناوری و نوآوری در رسانه‌های دیجیتال از بخش‌های اصلی و خانواده و رسانه‌های دیجیتال بوده و نشست‌ها و کارگاه‌های آموزشی، مسابقات، رسانه دیجیتال در آیینه هنر(دومین مسابقه بین‌المللی کاریکاتور رسانه‌های دیجیتال)، مؤسسات ارائه‌دهنده خدمات رسانه‌های دیجیتال، استان‌ها، شهر دیجیتال، حرکت به سوی اصلاح الگوی مصرف و بین‌الملل از بخش‌های جانبی این دوره به شمار می‌رود.

یک محل با دو رویداد

چهارمین جشنواره و نمایشگاه بین‌المللی رسانه‌های دیجیتال از 16 تا 24 مهرماه سال 89 به ریاست عیسی زارع‌پور، رئیس وقت مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال در مصلی امام خمینی(ره) برگزار شد. این دوره از نمایشگاه تا اندازه‌ای متفاوت از دوره‌های گذشته برگزار شد اول آنکه اختتامیه آن چهار روز قبل از اتمام نمایشگاه برگزار شد، دوم آنکه همزمان با این رویداد، شاهد برگزاری نمایشگاه بازی‌های رایانه‌ای در آن سال بودیم.

این دوره از نمایشگاه در دو بخش اصلی و جانبی برگزار شد که نرم‌افزارهای رسانه‌ای، بازی‌های رایانه‌ای، نرم‌افزار تلفن همراه، پایگاه‌های اینترنتی و وبلاگ‌ها، هنرهای دیجیتال و پژوهش، فناوری و نوآوری در رسانه‌های دیجتیال بخش‌های اصلی این دوره از جشنواره بود.

بخش‌های جانبی نمایشگاه چهارم هم شامل نشست‌های تخصصی و کارگاه‌های آموزشی خانواده و رسانه‌های دیجیتال، رسانه دیجیتال در آینه ‌هنر، مراکز و مؤسسات ارائه‌دهنده خدمات‌ رسانه‌های دیجیتال، استان‌ها و سازما‌ن‌ها، شهر دیجتیال، بین‌‌الملل، برگزیدگان ادوار جشنواره رسانه‌های دیجیتال و مسابقات بود.

پنجمین دوره نمایشگاه؛ آخرین تجربه «زارع‌پور»

پنجمین جشنواره و نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال از 14 تا 23 مهر سال 90 در مصلی امام خمینی(ره) در حالی برگزار شد که آخرین تجربه برگزاری نمایشگاه توسط عیسی زارع‌پور، رئیس وقت مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال بود.
پنجمین جشنواره نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال در مساحت 90 هزار مترمربع و در 19 بخش و در قالب بیش از 900 غرفه و با حضور نمایندگانی از 30 کشور جهان برگزار شد.

این دوره از نمایشگاه برای نخستین بار شاهد بخش‌های جدیدی همچون بیداری اسلامی و رسانه‌های دیجیتال‌، بخش جنگ نرم در رسانه‌های دیجیتال، بخش تولیدات دانش‌آموزی رسانه‌های دیجیتال و بخش تولیدات مراکز فرهنگی دیجیتال (شبکه ملی فرهنگ) بودیم.
در این دوره از نمایشگاه، 50 مرکز فرهنگی دیجیتال در سطح کشور و 4 مرکز فرهنگی در خارج از کشور با همکاری سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به صورت همزمان افتتاح شدند که این امر از ویژگی‌های بارز پنجمین دوره نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال به‌شمار می‌رفت.

نمایشگاه ششم؛ اولین و آخرین تجربه سومین رئیس مرکز رسانه‌های دیجیتال

سال 91 که ریاست مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال به حسن علیزاده واگذار شد، همه چشم‌ها به این مسئول بود تا آیا می‌تواند ششمین دوره نمایشگاه که هیچ وقفه‌ای در برگزاری آن شاهد نبودیم، محقق کند؟ تابستان 91 زمزمه‌هایی از برگزاری ششمین دوره نمایشگاه به گوش می‌رسید و سرانجام این دوره از نمایشگاه به ریاست حسن علیزاده، رئیس وقت مرکز توسعه فناوری اطالعات و رسانه‌های دیجیتال از 13 تا 22 مهرماه با عرضه 20 هزار اثر در مصلی امام خمینی(ره) برگزار شد.

نرم‌افزاررسانه‌ای، نرم‌افزار تلفن همراه و سامانه‌های برخط غیر اینترنتی، بازی رایانه‌ای، هنرهای دیجیتال و مراکز فرهنگی دیجیتال، تولیدات رسانه‌های دیجیتال دانش آموزی، پژوهش و ایده‌های دیجیتال و تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی از بخش‌های این دوره از نمایشگاه به شمار می‌رود.

نمایشگاه هفتم یا الکامپ دوم

دوم مهر سال 92 بود که خبرهایی مبنی بر برکناری حسن علیزاده رئیس وقت مرکز توسعه فن‌آوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال منتشر شد و مبهم بودن وضعیت مرکز از یک طرف و برگزاری نمایشگاه هفتم از سوی دیگر تا اندازه‌ای اهالی حوزه رسانه‌های دیجیتال را نگران می‌کرد.

وقتی طی  حکمی از سوی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، حسن نجفی‌سولاری روی صندلی ریاست مرکز نشست، هیچکس امیدی نداشت که نمایشگاهی برگزار شود؛ چرا که فرصت یکماهه برای برگزاری یک نمایشگاه وزین کافی نبود.

روزها و ماه‌ها گذشت و نجفی‌سولاری در اولین نشست خود با اصحاب رسانه از مشکلات مرکز به ویژه کمبود اعتبارات، صحبت‌‌هایی کرد و هیچ خبر خوشی مبنی بر برگزاری هفتمین دوره نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال نبود تا اینکه ماه پیش خبرهای پرامیدی از سوی سایت سرآمد؛ سایت اختصاصی مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال منتشر شد.

خبرها تا اندازه‌ای ابهاماتی را برای اهالی رسانه و حوزه رسانه‌های دیجیتال ایجاد کرد؛ چرا که همه در انتظار برگزاری هفتمین نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال بودند، اما قرار نبود هفتمین دوره‌ این نمایشگاه برگزار شود بلکه برنامه‌ریزی‌ها برای برگزاری نمایشگاه فنآوری اطلاعات ورسانه‌های دیجیتال بود.

زمانی که عنوان فناوری اطلاعات به گوش‌مان خورد، شاید تنها چیزی که به ذهن‌مان خطور کرد این بود که آیا این دوره از نمایشگاه همان الکامپ دوم است؟ و بسیاری از پرسش‌های دیگر تا اینکه نجفی‌سولاری، رئیس مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال در نشست خبری، برگزاری این نمایشگاه را فرصتی برای همگرایی گروه‌ها عنوان کرد و گفت: این نمایشگاه باید هم «الکامپ»، هم «تلکامپ» و هم رسانه‌های دیجیتال باشد؛ توقع‌مان این است که همه این را با هم داشته باشیم، یعنی در حقیقت یک نمایشگاهی است برای آزمایش این موضوع مبنی بر اینکه آیا می‌توانیم این همگرایی را ایجاد کنیم یا خیر!

وی ادامه داد: نمایشگاه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال، یک نمایشگاه بین‌المللی است که محتوای دیجیتال، بازی‌های رایانه‌ای، برندهای سخت‌افزاری، نرم‌افزاری و دانش‌افزاری بین‌اللملی دارد؛ البته برگزاری این نمایشگاه بستگی به‌همت بخش خصوصی که چگونه بتواند این هم‌افزایی را ایجاد کند، دارد.

همچنین یکی از اشکالاتی که می‌توان به این دوره از نمایشگاه وارد کرد این است که باید بن‌کارت‌های مصرفی برای بازدیدکنندگان در راستای حمایت از آثار داخلی تدارک دیده می‌شد که البته این تجربه را در دوره‌های اول نمایشگاه شاهد بودیم و نتایج مثبتی از آن به عمل آمد.

اتفاق جالبی که در این دوره از نمایشگاه شاهد هستیم، تغییر مکان نمایشگاه به همان مکانی که در دوره‌های اول آن شاهد برگزاری بودیم، است؛ یعنی محل دائمی نمایشگاه بین‌المللی تهران محل برگزاری نمایشگاه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال از هشتم تا یازدهم اسفندماه خواهد بود.

این دوره از نمایشگاه که به ظاهر فناوری اطلاعات اما همان نمایشگاه هفتم مرکز به‌شمار می‌رود، می‌تواند آزمایشی برای مدیریت جدید مرکز به ویژه برای حسن نجفی‌سولاری باشد که آیا چنین ایده‌ای می‌تواند در حوزه رسانه‌های دیجیتال کارساز باشد یا خیر؟ پاسخ این پرسش پس از برگزاری نمایشگاه می‌تواند روشن شود.