استاد عباس سلیمی، پیشکسوت جامعه قرآنی، بنا به درخواست خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، یادداشتی در تبیین و توضیح راهکارهای تحقق شعار سال(اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی) نوشتهاند که متن آن را در ذیل میخوانید:
سالها قبل در محضر یکی از اساتید خویش چنین آموختم که میفرمودند: برای انجام هر کار کوچک و بزرگ در هر زمینهای، اگر 3 سؤال ضروری مطرح و پاسخ آن ارائه شود، تکلیف ما در هر موضوعی مشخّص میشود، آن 3 سؤال از این قرار است:
آیا میدانیم؟
آیا میتوانیم؟
آیا میخواهیم؟
منظور از سؤال اوّل این است که آیا اصولاً موضوع برای ما آنگونه که باید و شاید روشن شده است؟ آیا چگونگی مطلب را به خوبی دریافته و فهمیدهایم؟ آیا میدانیم که دقیقاً چه کاری را باید انجام دهیم؟ و آیا دانش آن کار را داریم؟ که از این مقوله میتوان به «علم و دانائی» یا «دانش کار» تعبیر کرد.
منظور از سؤال دوّم این است که آیا قدرت و توانائی انجام آن کار را داریم؟ آیا امکانات و لوازم تحقّق آن در اختیار ماست؟ آیا با تکیه به علم و دانش خود میتوانیم به آن دست یابیم؟ که از این مقوله نیز به «توانائی و قدرت» یا «توان کار» میتوان تعبیر کرد.
و بالاخره منظور از سؤال سوّم نیز آن است که در فرض دارا بودن «دانش کار» و «توان کار» آیا حقیقتاً مایل به انجام آن هستیم یا در ذهن و قلب و نفس ما چیز دیگری میگذرد؟!! آیا واقعاً خواهان رسیدن به هدف تعریفشده هستیم یا سستی و بیبرنامگی ما، مانع تحقّق هدف خواهد شد؟ آیا خواسته قلبی ما تحقّق همان شعارهائی است که بر زبان داریم یا تحقّق برخی از اهداف و منویّات را منطبق با مصالح و منافع خود نمیدانیم؟! از این مقوله نیز به «عزم جزم» یا «اراده انجام کار» تعبیر میشود.
و این حکایت ما و بسیاری از مسائل زندگی ماست! در انجام بسیاری از امور شخصی و اجتماعی در مقولات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و … هرگاه پاسخ هر 3 سؤال مثبت بود، نتیجه نیز موفقیتآمیز خواهد بود و اگر حتّی پاسخ یکی از سؤالات مزبور منفی باشد، آن امر به نتیجه مطلوب نخواهد رسید.
اهمیت اقتصاد و فرهنگ در شعار سال
تئوری طرح سؤالات سهگانه در مقوله عناوین و نامگذاری سالها نیز میتواند مورد استفاده قرار گیرد. بدون تردید مسئولان و مردم عزیز ما بخوبی میدانند که منظور از نامگذاری سال 1393 از سوی مقام معظّم رهبری تحت عنوان «اقتصاد و فرهنگ، با عزم ملّی و مدیریت جهادی» چیست؛ زیرا به اهمیّت و حساسیت دو مقوله بسیار مهم فرهنگ و اقتصاد بخوبی واقف بوده و میدانند که برای رسیدن به شرایط فعلی، فداکاریها و ایثارگریهای فراوانی صورت پذیرفته و هزینههای هنگفتی سرمایهگذاری شده است.
مردم خواهان سربلندی در اقتصاد و فرهنگ هستند
مردم عزیز ما خواستار حفظ عزّت و سربلندی کشور در دو مقوله فرهنگی و اقتصادی هستند، ملّت فداکار ایران، فرهنگ غنی اسلام و اقتصاد مستقل ملی را ضامن بقای خویش و ادامه تاریخ پرافتخار این کشور ارزیابی میکنند، … آنان زندگی در سایه فرهنگ وارداتی یا وابستگی به نان و گندم بیگانگان و دشمنان را ننگ میدانند! آنان علاوه بر دانائی هوشمندانه در این زمینه به قدرت لایزال الهی و توانمندی حیرتانگیز ملّی خود نیز واقف هستند و صادقانه و با تمام وجود خواستار تحقّق عنوان نامگذاری شده سال 93 هستند؛ پس هم «میدانند» هم «میتوانند» و هم «میخواهند» تا فرهنگی والا و متعالی و اقتصادی قدرتمند و پویا داشته باشند، اگر چه ممکن است مشکلات و موانعی در این مسیر وجود داشته و معدودی از افراد، نخواهند که فرهنگ و اقتصاد این کشور پاک و پویا باشد.
مثلاً، آن مدیری که بخاطر حرص و آز و دنیاطلبی و نبود نظارت کافی، میتواند دوازده میلیارد تومان پول بیتالمال و سرمایه مردم شریف و نجیب را در ازاء مأموریتهای نرفته دریافت کند، هرگز نمیتواند اعتقادی به اقتصاد پاک و سالم داشته باشد یا آن کسی که به زغم خویش، خود را هنرمند میپندارد امّا بنا بر اظهار خود حاضر است برای خنداندن افراد، شلوار خود را از تن به در کند، هرگز توان درک واژه فرهنگ را ندارد!
آنانکه به بهانه انجام کارهای فرهنگی و هنری، بدون درنظر گرفتن ارزشهای دینی با توجیهاتی چون نوآوری، تنوّع، جذب مخاطب و امثال آن اصول ارزشی فرهنگ اسلام را در آثار و برنامههای خود نادیده میگیرند، نمیتوانند در این حرکت جهادی ایفای نقش کنند،… آنانکه در همین محلّه دروازه غار تهران، به تجارت شرمآور خرید و فروش اطفال معصوم مشغول هستند و همچنین آنان که علیرغم مسئولیت مدیریتی خود در این زمینه، برخورد جدّی و برنامهریزی مؤثّری در این موارد ارائه نکردهاند، چگونه میتوانند در اصلاح ساختار فرهنگ و اقتصاد کشور نقشآفرین باشند؟! و…
داشتن نیت الهی؛ شرط پرداختن به شعار سال
کسانی میتوانند در زمینه تحقّق شعار سال 93 شریک و سهیم و خدمتگزار باشند که با نیّت پاک الهی و به قصد خدمت به کشور و مردم «بدانند که چه میخواهند» و «بتوانند کاری انجام دهند» و مهمتر از همه با تمام وجود «بخواهند که کار انجام شود»؛ در غیر این صورت باز هم زمان سپری میشود، سال پایان میپذیرد و ما شرمنده خدا و مردم و شهیدان خواهیم بود.
پس چارهای جز حرکت جهادی، برنامهریزی دقیق، عزم ملّی و مبارزه با ویروسهای فرهنگی و اقتصادی وجود ندارد و این امر مهم مقدور است، … اگر تمام نهـادها، سازمانها و نیروهای ارزشی جامعه چون حوزههای مقدّسه علمیه و علمای دلسوز، اساتید دانشگاه، معلّمان فداکار، هنرمندان متعهّد، قرآنیان سرافراز، پدران و مادران باایمان، مساجد و حسینیهها و تکایا و کانونهای فرهنگی، بسیجیان بااخلاص، پیرغلامان و ذاکران اهل بیت، سربازان نامآور حضرت ولیعصر (عج) و نیروی فداکار پلیس، نیروهای مسلّح سرافراز، کارگران شریف و کشاورزان فداکار ، کسبه و اصناف،
رسانه ملّی، مطبوعات، ثروتمندان خداترس، مدیران و کارکنان و کارشناسان شریف ادارات، سازمانها و نهادهای مختلف و سایر دلسوزان جامعه با الهام از قرآن شریف، این دستورالعمل زندگی سعادتمندانه بشر و بهکاربستن رهنمودهای فرهنگی و اقتصادی آن، به ندای رهبر بزرگوار انقلاب لبیک گفته و در قالب یک نهضت و حرکت جهادی، بسیج و مدیریت شوند، هیچ مانعی توان مقاومت و ایستادن در برابر خروش الهی آنان را نخواهد داشت؛ لکن برای کسب موفقیت در این مسیر مقدس، تهیه یک طرح عملیاتی ضرورت دارد.
برای حصول نتیجه دلخواه در این زمینه، باید از مرز الفاظ عبور کرد و از وادی شعار، گام به مرحله اجرا نهاد و در ساحت تبیین و ترویج اصول و مبانی فرهنگ اصیل اسلام و همچنین تولید و توزیع و مصرف اصولی در مقوله اقتصاد، به صورت جدّی برنامهریزی کرد.
اولویت دادن به امور کلان در تحقق شعار سال
با همین دیدگاه توصیه میشود که برای تحقّق مطلوب شعار سال 93، مدیران و مسئولین ذیربط، اولویت دادن به امور روزمره را در سال جدید کنار گذاشته و در اوّلین ماه سال، «کلیات طرح عملیاتی زمانبندی شده وصول به هدف» را تدوین و ابلاغ کنند.
براساس این طرح، هر کدام از سازمانها و مدیران دستگاههای ذیربط از اردیبهشتماه، به صورت ماهیانه و طی 10 مرحله، گزارش اقدامات خود را از طریق رسانهها به استحضار مقام معظّم رهبری و ملت بزرگ ایران اسلامی برسانند تا مشخص شود هر کدام به چه میزانی در مسیر تحقق شعار سال فعال و جدی بودهاند؟ و اسفندماه سال 93 اختصاص به گزارش نهائی دستگاهها داشته باشد، در این صورت عملکرد هر کس قابل ارزیابی بوده و این گونه نخواهد شد که در پایان سال، هیچ کس مسئول و پاسخگو نباشد!
چقدر خوب است تعارف و ملاحظات غیرضرور را کنار بگذاریم و اگر واقعاً «می دانیم» که چه میخواهیم با توجه به امکانات عظیم کشور و توانمندی ملت، عزم خود را جزم کرده و از آنجا که
«دوصد گفته چون نیم کردار نیست» با نیّت خالص و اندیشه زلال حرکت جهادی خود را آغاز کنیم، زیرا حرکت خالصانه خدائی در مسیر خدمت به مردم و کشور، یقیناً فرجام نیکی در بر خواهد داشت و این وعده محتوم الهی است که خداوند فرمود: «والّذین جاهدوا فینا لنهدینهم سُبُلنا: و آنان که در راه ما (با خلوص نیت) جهاد کنند، قطعاً ما ایشان را به راههای خود هدایت خواهیم کرد».