سید ابراهیم عمرانی، نایب رئیس شورای سیاستگذاری و تامین منابع علمی کشور در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، تغییرات گسترده در نظام آموزش عالی که رشد تعداد دانشجو و تعداد انبوه انتشار مقاله و متناسب نبودن با تعداد استادان راهنما و ناظر و داوران را از دلایل اصلی پایین آمدن کیفیت پژوهشها، تحقیقات و پایاننامهها معرفی کرد.
شیوه پژوهش را به دانشآموزان آموزش دهیم
وی افزود: اگر از دوران کودکی در مدارس شیوه پژوهش را به دانشآموزان فرا دهیم این افراد پس از ورود به دانشگاه به راحتی در امر پژوهش مشارکت خواهند کرد که متاسفانه این مهم در کشور ما ایجاد نشده و پژوهش و تحقیق به یک امر اجباری و به دور از علاقه دانشجویان تبدیل شده است.
ترویج علم دلیلی برای سرقت علمی نشود
نایب رئیس شورای سیاستگذاری و تامین منابع علمی کشور با اشاره به اینکه افزایش دانشجو و همچنین عدم دقت اساتید به پایاننامهها باعث وقوع سرقت علمی و پایاننامهها شده است ابراز کرد: البته با توجه به اینکه ما آموزههای دینی فراوان و محکمی در رابطه با ترویج علم داریم نباید از این امر سوءاستفاده شده و دلیلی برای سرقت علمی شود.
وی گفت: هر نوع کپی برداری و استفاده از منابع علمی که بدون هماهنگی و کسب اجازه از محقق و مولف صورت گیرد کاری خلاف شرع و عرف بوده و سرقت علمی محسوب میشود.
فرهنگسازی و ایجاد مراجع قضایی برای حمایت از حق نشر
عمرانی تاکید کرد: در کنار امر فرهنگسازی و ایجاد مراجع قضایی برای حمایت از حق نشر و تالیف پژوهشها و تحقیقات میتوان گفت که استاد باید ناظر خط به خط پایاننامه دانشجو باشد و به عبارتی دیگر استاد در خط مقدم جریان جلوگیری از سرقت علمی قرار دارند.
نظام استخدامی کشور و گسترش سرقتهای علمی
دبیر شورای سیاستگذاری و تامین منابع علمی در ادامه با بیان اینکه تولید پایاننامهها و پژوهشهای ضعیف اعتبار نظام آموزش عالی را تضعیف میکند تصریح کرد: نظام استخدامی کشور باعث شده است که افراد برای دریافت حقوق و مزایای بیشتر به دنبال ادامه تحصیل رفته و تنها هدفشان کسب مدرک باشد و همین امر جامعه اسلامی ایران را بر خلاف داشتن قویترین آموزههای دینی با گسترش سرقتهای علمی روبرو کرده است.
رعایت اخلاق دینی در پژوهش از سوی پژوهشگران
وی اشاره کرد: برای عرضه درست دستاوردهای حاصل از انجام پژوهش به جامعه علمی، لازم است قوانین درست و اخلاق دینی در پژوهش با دقت و درست از سوی پژوهشگران رعایت و در پی آن شاهد استفاده از منابع با ذکر منبع و مولف باشیم.
توجه به امانتداری در تحقیق و پژوهش
عمرانی افزود: امانتداری یکی از مهمترین آموزههای دینی ما مسلمانان است و این فریضه در پژوهش و تالیف، رکن مهمی از حیات علمی و تحقیقی یک جامعه است و هر پژوهشگر اخلاقا موظف است منبع و مدرک هر مطلبی را که نقل کرده ذکر کند همچنین امانتداری در تحقیق و پژوهش اقتضا میکند که در نقلقولها و یا در استنادها به سخن دیگران از قطعه کردن مطالب پرهیز شود.