مهرداد کوروشنیا، نویسنده و کارگردان نمایش «آخریننامه» در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) گفت: همیشه در خلق یک اثر نمایشی دو چیز مورد نظر است، یکی این که چه میخواهیم بگوییم و دوم این که چگونه قصد داریم به آن بپردازیم که مبحث نخست در حوزه مفهوم و مضمون و اصطلاحاً کانسپت قرار میگیرد و مورد دوم به فرم و ساختار نمایشی مربوط میشود.
وی ادامه داد: سالهاست که تحت عنوان تئاتر دفاع مقدس به مقوله جنگ میپردازیم؛ جنگ از جمله مسائلی است که جوامع پیرامون خود را در زمان وقوع تحت تأثیر خود قرار میدهد ضمن آن که در سالهای پس از وقوع نیز اثرات اجتماعی، زمانی و جغرافیایی آن پابرجاست؛ چنین رویدادی و تأثیر مدتدار آن که حاصل پیکار میان دو قوم و یا دو ملت است، زمینه مناسبی را فراهم میآورد که نویسندگان و هنرمندان را به تعمق واداشته و در مقابل آن واکنش نشان دهند.
همیشه عدهای هم هستند که دوست ندارند در موقعیت جنگی قرار گیرند
کوروشنیا تصریح کرد: در مورد جنگ ایران و عراق، مسائل و مباحثی که تاکنون به آن پرداخته شده است، قالبی رسمی و دولتی داشته که بخش اعظم آن به مقوله ایثار و دفاع از خویشتن مربوط میشود؛ این مسئله همان چیزی است که در این 30 ساله از آغاز ادبیات و فرهنگ دفاع مقدس به آن پرداختهایم در حالیکه شاید کمتر به این نکته توجه داشتیم که ممکن است عدهای هم بودند که دوست نداشتند در شرایط جنگی قرار گیرند.
کارگردان نمایش «آخریننامه» گفت: در این نمایش ما قصد داریم به این موضوع بپردازیم و این موضوع را برخلاف روایت نمایشی معمول در حوزه دفاع مقدس بیان کنیم که سه سرباز هستند که نمیخواهند در شرایط جنگی قرار گیرند اما حال که قرار گرفتهاند واکنشهایی از خود بروز میدهند، این مرحله نخست است یعنی اینکه ما میخواهیم چنین چیزی را بیان کنیم یعنی حضور افرادی در موقعیتی جنگی برخلاف خواست آنها و اینکه چه واکنشی نشان خواهند داد.
وی گفت: در مرحله بعد که به چگونگی بیان این قصد مربوط میشود نیز گروه نمایشی به قالبی خارج از سنت رایج در تولیدات نمایشی پرداخت یعنی استفاده از زبان طنز و کمدی و البته نوآوری در استفاده از فضا و وسایل و آکساسوار صحنه به این تعبیر که برخلاف بیشتر آثاری که با موضوع دفاع مقدس تولید و اجرا میشوند که معمولاً فضایی واقعگرا داشته و البته در آنها همواره صحبت از روابط خشک و رسمی، پرداختن به موضوعاتی همچون شهادت، حمله، تجاوز و مسائل بغرنج بشری است در نمایش «آخریننامه» به فضا و روابط کمدی میان بازیگران نمایش در فضا و دکوری غیرمتعارف پرداختهایم.
اغلب آثار نمایشی در حوزه دفاع مقدس طنز نبوده و فضایی گروتسک داشتند
کوروشنیا تأکید کرد: البته پیش از این نیز در آثاری شاخص در حوزه دفاع مقدس به شکل محدود با نوع روابطی خاص و خارج از عادت و سنتهای معمول در عرصه آثار نمایشی دفاع مقدس روبرو بودهایم اما این نمایش بسیار زیاد از آن فضا فاصله گرفته است؛ به هر حال آثار متقدم در حوزه دفاع مقدس اگر حتی به وجه طنز اشاره داشتهاند، همه فضای آنها کمیک نبوده است و میتوان گفت اغلب فضای گروتسک داشتهاند اما در «آخریننامه» روابط میان اشخاص نمایش کمدی است که البته در پایان به سرانجامی خوش نیز منجر میشود.
وی در پایان گفت: واقعیت آن است که باید از فضاهای رسمی، خشک و شعاری در حوزه تئاتر دفاع مقدس فاصله گرفت و کمی هم با این عرصه شوخی کرد، بیانی طنز در مورد موضع افرادی که در آن بودند داشت تا به این وسیله کشش و رغبتی میان مخاطبان برای تماشای این آثار ایجاد کرد.
یادآور میشود، نمایش «آخریننامه» به نویسندگی و کارگردانی مهرداد کوروشنیا هر زو به غیر از شنبهها ساعت 19 در تالار سایه مجموعه تئاتر شهر روی صحنه میرود.