تغذیه روحی؛ مهم‌ترین فلسفه روزه‌داری/ ضعف بدن دلیل روزه‌خواری نیست
گروه سلامت: معاون دانشکده سلامت و دین وزارت بهداشت گفت: در ماه رمضان باید روح و روان تلطیف یابد تا آسیب‌هایی که در ایام دیگر سال به فرد وارد شده است از وی جدا شود.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) حجت‌الاسلام و المسلمین عباسعلی واشیان، مدیر گروه پزشکی دانشگاه بین‌المللی المصطفی و معاون دانشکده سلامت و دین وزارت بهداشت، گفت: بحث سلامتی در ماه مبارک رمضان، موقعیت ویژه‌ای را برای حوزه بهداشت و درمان و حوزه‌های توانبخشی به وجود آورده است که اهم آن مربوط به موضوعات تغذیه‌ای است.
این استاد حوزه و دانشگاه گفت: در ماه مبارک رمضان، با توجه به نوع فعالیت، نوع خواب و میزان ارتباطاتی که فرد با پیرامون خود دارد، ویژگی‌های خاصی را برای آن رقم می‌زند. اگر مراجعه‌ای هم به آیات قرآن و روایات داشته باشیم؛ صراحتاً به ویژگی‌های خاصی که در ماه مبارک رمضان به آن توجه شده است می‌رسیم و یکی از این موارد، رعایت سبک تغذیه خاص است.
تغذیه مناسب در ماه رمضان، در استفاده مفید از شرایط این ماه و حتی خواب راحت‌تر مؤثر است
وی افزود: در حوزه طب اسلامی سفارش شده است که تغذیه می‌تواند در استفاده مفید از شرایط ماه مبارک رمضان و حتی خواب راحت‌تر مؤثر باشد و انسان در وضعیت بهتری از نظر حالات روحی قرار بگیرد.
حجت‌الاسلام واشیان با توصیه براینکه، به جای مصرف وعده غذاهای پرحجم از غذاهای کم حجم و سبک استفاده شود، گفت: به اقتضای شرایط روزه‌داری در فصل گرما، باید آب را دو ساعت قبل یا بعد از غذا مصرف کرد به طوری که انسان دچار ورم معده و یا اختلال در هضم و جذب غذا نشود. همچنین مصرف میوه‌های آبدار به نوعی هم نیاز به آب لازم در روز و هم املاح و ویتامین‌ها را تامین می‌کند.
معاون دانشکده سلامت و دین وزارت بهداشت یادآور شد: مصرف سبزیجات همراه غذا، دانه‌های حبوبات و تنقلاتی که عاری از نمک باشد می‌توانند آب مورد نیاز بدن در طی روز را تأمین کنند.
وی متذکر شد: تغذیه تحمل بدن را برای روزه‌داری قوت می‌دهد، اما نباید فراموش کرد آن چیزی که خداوند بیشتر در این ماه به صورت اختصاصی فرض کرده است یک تغذیه روحی و روانی است. در این ماه باید روح و روان تلطیف یابد تا آسیب‌هایی که در ایام دیگر سال به فرد وارد شده است از وی جدا شود. این امر مستلزم رعایت صله رحم، رفع کینه توزی و حلالیت طلبیدن ارتباط سالم با خویشاوندان است.
ماه مبارک رمضان تمرینی برای الگوهای رفتاری و حالات خاص، برای کل سال است
حجت‌الاسلام واشیان ادامه داد: وقتی که افراد در این ماه تلاش می‌کنند که بهداشت روانی بهتری داشته باشند، این صحت و سلامتی روحی علاوه بر حوزه فردی به حوزه خانواده و محیط اجتماعی شان نیز تعمیم می‌یابد.
این استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به کاهش میزان مشکلات روحی روانی، وقوع جرایم و آسیب‌های اجتماعی در ماه مبارک رمضان، افزود: این امر نشان از آن است که ماه رمضان می‌تواند الگویی برای مابقی ماه‌های سال باشد. از طرفی وقتی توجه ویژه‌ای به این ماه می‌کنیم می‌فهمیم ارتباطات سالم روحی و روانی فرد با افطاری دادن‌ها و رفت و آمدها ارتقا پیدا می‌کند و معاشرت بین افراد را بیشتر می‌کند.
ضعف بدن دلیل روزه‌خواری نیست
وی در رابطه با اینکه برخی افراد ضعف کردن را دلیل روزه‌خواری خود قرار می‌دهند، گفت: روزه را تنها در مواردی مجاز به خوردن می‌شود که برای انسان ایجاد ضرر کند. همانطور که در احادیث و روایات آمده است؛ اتفاقاً روزه‌داری نوعی ایجاد ضعف است تا مردم به فکر فقرا بیافتند و این یکی از اهداف واجب شدن روزه است. برهمین اساس، مردم بساط افطار را در این ماه گسترده‌تر می‌کنند تا فقرا بیشتر استفاده کنند. تنها جواز خوردن روزه ایجاد ضرر است یعنی روزه باعث شود یک بیماری جدیدی به وجود آید یا اینکه اگر فرد بیماری دارد، تشدید شود.
حجم زیاد غذا در وعده‌های سحر و افطار موجب ترشی و ورم معده می‌شود
حجت‌الاسلام واشیان همچنین در خصوص یکی از شایع‌ترین شکایت‌های روزه‌داران مبنی بر ترشی معده پس از سحری خوردن، گفت: معمولاً حجم زیاد وعده‌های غذایی موجب بروز این مشکل می‌شود. در روایات نیز آمده است باید معده را تقسیم‌بندی کرد چرا که از نظر پزشکی معده حرکاتی را دارد که علاوه بر ترشح آنزیم‌هایی که موجب هضم غذا هستند این حرکات مستقیم، مورب، عرضی و عمودی آن حالاتی را برای هضم بهتر غذا ایجاد می‌کند. وقتی که حجم غذا بیش از اندازه باشد و فرد پس از سحری و یا افطاری خوردن بلافاصله بخوابد، دچار ترشی و ورم معده می‌شود.
سفارش امام رضا(ع) در نخوردن غذاها و میوه‌ها به طور همزمان
این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: در روایات امام رضا(ع)، نوع تغذیه در کل سال به خوبی بیان شده که بهداشت روحی و روانی و جسمانی فرد را تأمین می‌کند. مصرف نکردن بیش از اندازه چند غذا باهم از جمله سفارشات ایشان است چنانچه اگر محضر امام رضا(ع) چند نوع میوه می‌آوردند ایشان یکی از آنها را می‌خورد چون معتقد بودند اگر قرار باشد انسان همه میوه‌ها را هم بخورد، خداوند همه فواید آنها را در یک میوه جمع می‌کرد. همچنین که مصرف چند دارو به طور همزمان نیز عوارضی را با خود دارد. از این رو نباید غذاهای پخته، خام و یا سرخ شده و دارای ادویه زیاد را با هم بخوریم تا موجب بروز واکنش‌های گوارشی زیاد نشود.
فراموش نکنیم ارزش ماه مبارک رمضان توجه خاص به منشأ عالم هستی است
وی در پایان گفت: فارغ از بحث‌های تغذیه و خواب راحت در این ماه، نباید فراموش شود که بیشترین ارزش ماه مبارک رمضان توجه خاص به منشا عالم هستی است. خداوند بهترین بستر را برای افرادی که اضطراب دارند و یا ناامید هستند فراهم کرده است که راه شیطان بسته شود و ارتباط مستقیم بنده و خداوند به تعالی برسد. همانطور که خداوند در قرآن گفته هرکس به من متوسل شود من برای او بس هستم، من از رگ گردن به شما نزدیک‌ترم و از نزدکی سفیدی چشم به سیاهی چشم به شما نزدیک‌ترم. این نزدیکی می‌تواند انسان را در جایی قرار دهد که خود را در هیچ جای عالم تنها نبیند و تنها بر او توکل کند. همچنین علاوه بر بحث توکل انسان یاد می‌گیرد توسل خود را نیز قوی کند که اوج آن در شب‌های قدر توسل به امیرالمومنین(ع) و حضور حضرت ولی عصر(عج) است.
