بی‌طرفی شرط انجام وظیفه شورای نگهبان است/ شورای نگهبان؛ مانع تکرار تجربه مشروطه
گروه سیاسی: مشاور دبیر شورای نگهبان، در جمع نمازگزاران جمعه تهرانی، بی‌طرفی را یکی از شرایط انجام وظایف شورای نگهبان دانست و اظهار کرد: وجود این نهاد مانعی برای تکرار تجربه تلخ شکست نهضت مشروطه بود.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، عباسعلی کدخدایی، مشاور عالی دبیر شورای نگهبان که به مناسبت 26 تیر، سالروز تأسیس شورای نگهبان، به عنوان سخنران پیش از نماز خطبه های جمعه تهران سخن می‌گفت، با تسلیت شهادت امیرالمؤمین(ع) اظهار کرد: 26 تیرماه هرسال را به عنوان سالروز تاسیس شورای نگهبان گرامی می‌داریم؛ روزی که در سال 59، بعد از تدوین قانون اساسی، یکی از نهادهای عالی نظام جمهوری اسلامی ایران، پا به عرصه وجود نهاد.
وی افزود: در خصوص فعالیت‌های شورای نگهبان، صاحبنظران مطلع هستند و سخنان زیادی بیان کرده‌اند اما اگر بخواهیم به این سؤال پاسخ دهیم که چرا شورای نگهبان پابه عرصه وجود نهاد؟ لازم است مروری بر تحولات تاریخی‌ای که در کشور اسلامی ما اتفاق افتاده است، داشته باشیم.
کدخدایی ادامه داد: الطاف الهی شامل حال مردم ما شد و با هدایت پیامبرگونه حضرت امام خمینی(ره)، انقلاب اسلامی به ثمر نشست و همچنان ادامه پیدا کرده تا در نهایت منجر به تشکیل جمهوری اسلامی شد. نگاهی به باورهای مردم ایثارگر این کشور در قبل از انقلاب نشان می‌دهد که مردم مسلمان ما دو شعار پایه‌ای و خواست اصلی داشتند که یکی نفی ظلم و بی‌عدالتی طاغوتی و دیگری، اجرای احکام دین مقدس اسلام بود.
وی ادامه داد: این دو خواسته، به خوبی در شعارهای مردم تبلور داشت؛ خواست‌هایی که مکررا قبل و بعد از انقلاب اسلامی، مورد تائید حضرت امام(ره) هم قرار می‌گرفت. جمهوری اسلامی ایران، یک نظام سیاسی مورد حمایت و پشتیبانی مردم بوده و هست و جمهوریت و حضور مردم، به تعبیر مقام معظم رهبری یکی از ارکان این نظام است و به همین دلیل از همان آغاز شاهد بودیم که نوع این نظام به همه‌پرسی گذاشته شد و مردم آگاهانه و آزادانه به جمهوری اسلامی رای مثبت دادند؛ کاری که در دیگر کشورها و نظام‌های سیاسی صورت نمی‌گیرد.
مشاور دبیر شورای نگهبان خاطرنشان کرد: بعد از تعیین نوع نظام سیاسی و تشکیل جمهوری اسلامی، بلافاصله مقدمات تدوین قانون اساسی آغاز شده و مجلس بررسی قانون اساسی، تحت عنوان خبرگان اول شکل گرفت و در فاصله کوتاهی متن قانون اساسی تصویب شده و مجددا به رای مردم گذاشته شد و قانون اساسی که به تعبیر مقام معظم رهبری به مثابه ستون فقرات نظام ما قلمداد می‌شود، شکل گرفت.
وی تاکید کرد: طبیعی است که هر نظام سیاسی نیازمند تلاش و ایثار در هنگام تاسیس است و مردم ما به خوبی از پس اینکار برآمدند اما این کافی نیست و عقل سلیم و تجربه بشری به ما آموخته است که برای حفاظت و صیانت از آن نظام هم نیازمند نظارت و تلاش هستیم و نمی‌توانیم به اینکه یک نظام سیاسی و قانون اساسی ایجاد شده است اکتفا کرده و مسیر اجراء، نظارت و صیانت از آن را به فراموشی بسپاریم.
کدخدایی ادامه داد: تجربه ما در زمان نهضت مشروطه، تجربه تلخی است. مشروطه، نهضتی مردمی بود که با حمایت مراجع وقت و برای مقابله با ظلم و بی‌عدالتی حکام وقت شکل گرفت اما اشکالی که در نهضت مشروطه به وجود آمد، این بود که نسبت به پاسداری از قانون اساسی در نظام سیاسی دقت نشد. البته تدوین‌کنندگان قانون اساسی مشروطه، با اصرار شیخ فضل‌الله نوری، در متمم قانون اساسی به این مسئله اشاره کردند که همیشه مجمعی از علمای طراز اول بر مصوبات مجلس نظارت کنند که احکام شرعی زیر پا گذاشته نشود.
وی ادامه داد: اما متأسفانه این ابتکار در نطفه خفه شده و هدف اصلی تدوین‌کنندگان برآورده نشد و نتیجه، این شد که نهضت مشروطه که نهضتی ضد دیکتاتوری بود، به عکس خود تبدیل شد و شاهد شدیم که نظامی به مراتب از دیکتاتوری‌های پیشین، خشن‌تر و دین‌ستیز‌تر تاسیس شد و همه این موارد به دلیل عدم دقت در پاسداری از قانون اساسی بود.
مشاور دبیر شورای نگهبان تاکید کرد: در ابتدای انقلاب اسلامی، تدوین کنندگان قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و مخصوصا شهید بهشتی(ره)، براین مطلب اصرار زیادی داشتند که تجربه مشروطه تکرار نشود؛ بنابراین سازوکاری مؤثر را در قانون اساسی برای صیانت از اسلامیت و جمهوریت نظام پیش‌بینی کردند و اصل 91 قانون اساسی هم هدف اصلی شورای نگهبان را هم همین مورد ذکر کرده است.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران، یک نظام مبتنی بر مردم‌سالاری دینی است که باید از آن حفاظت کرد و شورای نگهبان با این ایده و تفکر شکل گرفت که در طول عمر نظام سیاسی ما خدای ناکرده انحرافی ایجاد نشود؛ بنابراین در دو بعد نظارت تقنینی و نظارت سیاسی یا نظارت بر انتخابات، در اصول مختلف قانون اساسی از وظایف آن یاد شده است.
وی افزود: مصوبات مجلس شورای اسلامی، از جهت انطباق با احکام شرعی و قانون اساسی، نیازمند دقت و نظارت است و هیچکدام نباید نادیده گرفته شود. مجلس شورای اسلامی در 9 دوره گذشته بیش از 2800 مصوبه داشته است و شورای نگهبان نسبت به همه این مصوبات اظهار نظر کرده و آنهایی که با شرع و حقوق مردم مغایرت داشته است با ایرادات شورای نگهبان مواجه شده است.
کدخدایی ادامه داد: در بعد نظارت سیاسی، ما در طول مدت بعد از انقلاب، بیش از سی‌پنج انتخابات داشته‌ایم که شورای نگهبان سعی کرده است با اتخاذ راهکارهای مناسب و با استناد به اصول قانون اساسی بر صحت انتخابات نظارت دقیق داشته باشد؛ چون انتخابات به عنوان مظهر جمهوریت نظام شناخته می‌شود و شورای نگهبان چنین وظیفه سنگینی را برعهده دارد.
مشاور عالی دبیر شورای نگهبان تاکید کرد: در طول ادوار گذشته، انتخابات به خوبی به سرانجام رسده است و شورای نگهبان تلاش کرده است با نظارت دقیق، در حدود وظایف قانونی خود، وظیفه صیانت از آرای مردم را به خوبی انجام دهد. برای شورای نگهبان تفاوتی نداشته است که چه گروه‌هایی در درون نظام در انتخابات شرکت کنند و تجربه شکل‌گیری دولت‌ها و مجلس‌هایی با گرایشات مختلف، شاهدی صادق بر این مدعاست.
وی افزود: شورای نگهبان، همانگونه که از آرای مردم در انتخابات سال 88 دفاع کرد از آرای مردم در سال 92 هم دفاع کرد. بی‌طرفی، یکی از شرایط انجام وظایف شورای نگهبان بوده و خواهد بود و بنده شهادت می‌دهم که اعضای شورای نگهبان بر این نکته تاکید داشته و بر همین اساس حرکت کرده‌اند؛ بنابراین شورای نگهبان با دفاع از نظام سیاسی و حقوق مردم، کارنامه قابل قبولی از خود ارائه کرده است و تلاش داشته و دارد که در همین جهت حرکت کند.
کدخدایی در پایان اظهار کرد: گزارشی تحلیلی از فعالیت‌های شورای نگهبان، بر روی سایت این نهاد منتشر شده که علاقه‌مندان می‌توانند برای مطالعه به سایت شورای نگهبان مراجعه کنند.
