خدمات علمی آیت‌الله عطاردی؛ اعتباری جهانی برای جامعه ما/ عطاردی روایتگر عشق بود
گروه اندیشه: شیخ‌الاسلامی خدماتی را که جوامع در افق‌گشایی برای انسانیت دارند، ملاک اصلی ارزیابی اعتبار جوامع دانست و گفت: یکی از بهترین شخصیت‌هایی که ما می‌توانیم به عنوان چنین محقق, پژوهشگر و عالم عالیقدری معرفی کنیم مرحوم آیت‌الله عطاردی بود.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، مراسم هفتمین روز درگذشت مرحوم آیت‌الله عزیزالله عطاردی، عصر امروز شنبه، 11 مردادماه با حضور عموم مردم و با حضور جمعی از شخصیت‌های علمی، فرهنگی و سیاسی کشور در مسجد الجواد(ع) برگزار شد.
بنابر این گزارش، در این مراسم و پس از ساعتی قرائت کلام الله مجید، حجت‌الاسلام والمسلمین علی شیخ‌الاسلامی به سخنرانی و بیان نکاتی درباره شخصیت و جایگاه آیت‌الله عطاردی پرداخت.
حجت‌الاسلام شیخ‌الاسلامی با اشاره به حدیث قدسی کنز مخفی و با بیان این که بر اساس این حدیث، خلقت، مدیون محبتی است که خداوند به تجلی و ظهور خویش در اسماء و صفات داشته است، اظهار کرد: براساس این حدیث قدسی که خداوند می‌فرماید «کنت کنزاً مخفیاً فاحببت ان اعرف، فخلقت الخلق لکی اعرف»، نظام آفرینش بر مبنای عشق و محبت است.
وی ادامه داد: در معرفت و هدایت هم جوهره هدایت انبیاء و اصل دیانت و بن‌مایه تاریخ و فرهنگ نبوت و رسالت چیزی جز محبت نیست. چنان که ابراهیم(ع) در رویارویی با آفتاب و ستارگان و ماه تعبیرش این است که «لا أُحِبُّ الآفِلِینَ؛ غروبکنندگان را دوست ندارم»(انعام/76). بنابراین تکیه‌گاه پرستش نیز محبت است؛ محبتی که هم معرفت‌آفرین است و هم زائیده معرفت‌های پیش از خود است. به احادیث و اخبار هم که رجوع می‌کنیم معصوم می‌فرماید «هل الدین الا الحب» یعنی آیا دیانت چیزی جز محبت است؟
حجت‌الاسلام شیخ‌الاسلامی در ادامه آیت‌الله عطاردی را یکی از افرادی خواند که در راه چنین محبتی قدم زده است و در این باره بیان کرد: یکی از شخصیت‌هایی که در ساحت علم و تحقیق و تتبع در دوران عمر بابرکت خود به راستی روایتگرعشق بود و همه زندگی او با دلبستگی، شیفتگی و با صرف وقت و نیرو در رسیدن به اهداف، همراه بود، مرحوم آیت‌الله استاد عزیزالله عطاردی بود.
وی با اشاره به علاقه و ارادت شخصی خود به آیت‌الله عطاردی و همچنین با اشاره به همراهی‌اش با مرحوم عطاردی در سفرهای علمی در داخل و خارج از کشور و در محافل و مجالس علمی حوزوی و دانشگاهی، عنوان کرد: من البته و به حق از محضر ایشان استفاده می‌کردم و شاهد بودم که ایشان به معنای صحیح کلمه عاشق کارهای تحقیقاتی و پژوهش‌های علمی بود.
حجت‌الاسلام شیخ‌الاسلامی در ادامه با تأکید بر اهمیت پژوهش‌های علمی در جهان امروز، بیان کرد: برای شما روشن است که الان دنیای بشریت ارزیابی جوامع مختلف را بر مبنای پژوهش‌ها، تحقیق‌ها، مقاله‌های ارجمند، مأثورات علمی و ادبی و نه سلاح‌های جنگی و نه قدرت‌های نظامی و نه حاکمیت‌های متکی به ثروت و مکنت و قدرت، انجام می‌دهد و ملاک ارزیابی در جوامع متفکر و متأمل امروز در بالا و پائین کردن جدول‌های اعتبار و ارزش جوامع تنها به میزان تحقیقات آن‌هاست.
وی اجمالاً خدماتی را که جوامع در افق‌گشایی برای انسانیت از جهت نظر و عمل دارند، ملاک اصلی ارزیابی اعتبار جوامع دانست و گفت: یکی از بهترین شخصیت‌هایی که ما می‌توانیم به عنوان چنین محقق پژوهشگر و عالم عالیقدر و استاد بزرگ حوزه و دانشگاه معرفی کنیم مرحوم آیت‌الله حاج شیخ عزیزالله عطاردی بود.
حجت‌الاسلام شیخ‌الاسلامی با اشاره به میزان تألیفات آیت‌الله عطاردی و تنوع آن‌ها و همچنین با اشاره به ملاک‌های ارزیابی اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها و مدرسان حوزه‌ها، گفت: یک جزء از خدمات علمی شخصیتی که امروز به تجلیل از روح بلند او این جا جمع شده‌ایم، آثار او در زمینه فرهنگ خراسان است که متجاوز از 100 جلد کتاب اثر مکتوب را در برمی‌گیرد. همچنین تعداد مجموعه تألیفات ایشان طبق آماری که در اختیار هست، بیش از 160 جلد کتاب با 70 عنوان است.
وی افزود: چه کسی چنین فرصت و توفیق و حوصله این گونه تحقیقات را دارد؟ ما امروز کتابخانه‌های بزرگ داخل و خارج از کشور را با فهرست‌های روشن، با ابزارهای دقیق و فنی امروز در اختیار داریم. در این شرایط محققان و متتبعان ما در یک داوری منصفانه، چند ساعت از اوقات خود را صرف مطالعه می‌کنند و تا چه حد به کشف مطالب، افق‌گشایی برای دیگران و اعلان نظریه‌های جدید قادرند؟
حجت‌الاسلام شیخ‌الاسلامی ادامه داد: حال شما این انسان را در نظر بگیرید که بدون استفاده از هیچ امکانی، حتی از شخصیت روحانی خود، به بسیاری از کتابخانه‌های بزرگ دنیا رفته و کتاب‌ها را دیده و فهرست آن‌ها را فراهم آورده و بخشی از تحقیقاتی را که به درد تحقیقاتش می‌خورد فراهم کرده است. شما در کجا می‌یابید که شخصی چنین فعالیتی کند و بعد چنان سخاوتمندانه این تتبعات مجاهدانه خود را در اختیار افراد قرار بدهد؟
شیخ‌الاسلامی با اشاره به مفتخر بودن شیعه به علم عصمت پیشوایان آن و اسنادی که در این رابطه وجود دارد، از نهج البلاغه و صحیفه سجادیه تا زیارت جامعه و دعای عرفه، گفت: قطعاً مرحوم عطاردی در این تحقیقات و تتبعات مورد عنایت اولیاء دین بوده است و چنان احادیث نورانی این حضرات را از دل کتاب‌ها درآورد و ارائه و عرضه کرد که جامعه اسلامی را متبرک به استفاده از آن‌ها کرد.
وی همچنین از سال‌ها اقامه نماز توسط آیت‌الله عطاردی در مسجد الجواد(ع) و مدیریت کردن کانون هدایت و تبلیغ در این مسجد به توصیه مرحوم شهید مطهری یاد کرد و در پایان افزود: انصاف را به عنوان فردی که متجاوز از 40 سال هم در حوزه و هم در دانشگاه بوده‌ام عرض می‌کنم که ما نوع محققان بزرگ و برجسته و به تمام معنا مجاهد نظیر آیت‌الله عطاردی بسیار کم داریم و از خدای بزرگ علو درجات و تعالی مقامات این شخصیت بزرگ علمی و عملی آیت‌الله عطاردی را می‌خواهیم.
