به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، نشست خبری دومین جایزه ادبی ـ علمی «طاهره صفارزاده» امروز، 25 شهریورماه، با حضور علیرضا قزوه، مدیر دفتر آفرینشهای ادبی حوزه هنری، جلال صفارزاده، برادر و وارث حقوقی طاهره صفارزاده و رضا اسماعیلی، دبیر این جایزه، در حوزه هنری برگزار شد.
قزوه در آغاز این نشست، به تصمیم حوزه هنری مبنی بر برگزاری مستمر این جایزه اشاره کرد و افزود: تا زمانی که من و مؤمنیشریف در حوزه هنری مسئولیت داریم، این جایزه برگزار میشود.
وی با اشاره به نقش پررنگ صفارزاده در شکلگیری حوزه هنری به عنوان پژوهشگاه هنر و ادبیات انقلاب عنوان کرد: وی ایده تشکیل حوزه هنری را در سالهای اول انقلاب بیان کرد و جزء نخستین زنان مدیر در جمهوری اسلامی ایران بود.
صفارزاده ایدهپرداز تشکیل حوزه هنری بود
قزوه با بیان اینکه صفارزاده حکم مدیریتی نداشت، ولی شکلگیری حوزه هنری را مدیریت کرد، ادامه داد: از مؤمنیشریف چند بار شنیدم که ایده تشکیل حوزه هنری از صفارزاده گرفته شده است.
وی اظهار کرد: این فضا در هنر و ادبیات کشورمان حرف نخست را میزند و نامآوران عرصه سینما و ادبیات امروز، به حوزه هنری تعلق داشتهاند و سالها در این مکان فعالیت کرده و ادبیات انقلاب را شکل دادهاند.
مدیر مرکز آفرینشهای ادبی حوزه هنری افزود: اگر صفارزاده برای تشکیل حوزه هنری نیز زحمت نکشیده بود، به عنوان الگوی یک زن مسلمان ایرانی، انقلابی و اسلامی مطرح بود؛ از این رو وی را میتوان شاخصترین زن هنرمند مسلمان ایرانی و انقلابی معاصر دانست.
قزوه ادامه داد: زندگی وی روشن است و بخش اعظم وقت خود را صرف هنر انقلابی و هنری کرد. ترجمه قرآن کار بزرگی بود و اشعارش بر روند جهانی شدن شعر انقلاب اثر بسیاری داشت.
وقف داراییها به مجروحان جنگ و مستمندان
وی به دریافت جایزه بینالمللی توسط صفارزاده و مطرح شدن وی به عنوان برترین زن آسیا اشاره کرد و افزود: وی برگزیده چندین جایزه شد که جایزه نقدی آن را دریافت نمیکرد و هدایایی را که دریافت میکرد، به مستمندان میداد.
قزوه با بیان اینکه صفارزاده ملک و خانه و دیگر داراییهایی را که داشت، وقف مجروحین جنگ تحمیلی و معلولان و نیازمندان کرد، گفت: بارها از صفارزاده شنیدم که میگفت من هر چه دارم، از این افراد است.
وی اظهار کرد: سال گذشته این جایزه به یک بانو داده شد. امسال نیز هیئت داوران به کارها رسیدگی میکنند تا یکی دو چهره را به عنوان برگزیده معرفی کنند. البته این احتمال وجود دارد که امسال نفر برگزیده فقط محدود به ایران اسلامی نباشد و تصمیم داریم کشورهای فارسیزبان را نیز در این حیطه وارد کنیم.
احتمال انتخاب چهرههای ادبی فارسیزبان افغان و تاجیک
قزوه افزود: کشورهای همزبان با ایران نیز چهرههای ادبی شاخصی دارند که زنان شاعر افغان و تاجیک از آن جمله هستند که آثارشان در این جایزه داوری خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه صفارزاده برای رشد شعر انقلاب در سی سال اخیر مادری کرده است، ادامه داد: در جایزه پروین طی دو سال گذشته بیش از هزار کتاب به دبیرخانه در حوزه شعر مستقل رسیده است که این موضوع نشان میدهد شاعران زن در حوزه شعر و نقد ادبی تولیدات خوبی داشتهاند.
صفارزاده، پروینی است که انقلاب را درک کرد
قزوه افزود: جایزه صفارزاده میتواند مانند جایزه پروین اعتصامی بدرخشد؛ از این رو جای دارد که شخصیت صفارزاده مانند پروین مطرح شود. صفارزاده، پروینی است که انقلاب را درک کرد.
وی توضیح داد: نجابت شعر پروین در کنار تعهد به انقلاب در شعر صفارزاده موج میزند؛ این دو شاعر شخصیتی نزدیک به هم دارند. غزلیات در آن دوران فضای شاعران غیرنجیب را پرورش میدادند. فضای شخصی و عاشقانه مبتذل در اشعار آن روزگار دیده میشد و پروین از این رو قالب قطعه را برای شعرسرایی برگزید.
قزوه عنوان کرد: پروین حتی یک غزل نیز ندارد و غزل آن روزگار قالب بافخامتی برای ارائه اشعار وی نبود. در این راستا صفارزاده نیز به دنبال موضوعات پیش پا افتاده نرفت و با اشعارش با استعمارگران به مبارزه پرداخت و از آرمانهای انقلاب دفاع کرد.
وی از وجود تندیس پروین اعتصامی و سیمین دانشور در موزه مشاهیر برج میلاد یاد کرد و گفت: تندیس صفارزاده نیز در حال ساخت است و امیدواریم تا چند ماه دیگر در کنار تندیس دو چهره ادبی دیگر جای گیرد.
قزوه با بیان اینکه صفارزاده خدمت بزرگی به قرآن کرده است، افزود: وی به دلیل جامعیت، ایده و فکری که داشت، شاخصترین چهره زن در دوران پس از انقلاب است. اگر بخواهیم به شاعر و ادیب بودنش اکتفا کنیم، به وی ظلم کردهایم. وی اندیشمند، قرآنپژوه، دانشمند و مترجم قرآن بود که چنین جنبههایی حتی در پروین نیز یافت نمیشود.
گرفتن جایزه از بیتالمال را جایز نمیدانست
جلال صفارزاده نیز در این نشست خبری عنوان کرد: طاهره زندگی به دور از تجمل و بسیار سادهای داشت. اهل تکبر و خودنمایی نبود و همیشه تلاش میکرد که کاری برای خدمت به دیگران و ترویج فرهنگ ادبیات کشورمان انجام دهد.
وی با بیان اینکه طاهره میخواست کاری انجام دهد که ماندگار باشد، ادامه داد: البته وی معتقد بود که فقط خداوند متعال ماندگار است و اینکه ماندگاری افراد را باید مردم تعیین کنند.
صفارزاده در بخش دیگری از سخنانش گفت: پاداشهایی را که در نتیجه برگزیده شدن در جشنوارهها به دست میآورد، نمیپذیرفت و میگفت گرفتن جایزه از بیتالمال در دورانی که جوانان این کشور بیکار هستند، جایز نیست.
وی از جذبه این مترجم قرآن یاد کرد و افزود: وی اعتنایی به مال دنیا نداشت. با توجه به اینکه مادرم همنام طاهره بود، ما رابطهای مادر ـ فرزندی نیز داشتیم. وی در سال 62 با وصال (از نوادگان وصال شیرازی) ازدواج کرد. طاهره نتوانست به وصیت همسرش مبنی بر راهاندازی و احیای موزه وصال اقدام کند.
صفارزاده به ظلمی که به خواهرش رفته است، اشاره کرد و گفت: طاهره خانهاش را وقف بنیاد بیداری کرد، ولی افرادی روی منزل وی دست گذاشتند و خواستند آن را تصرف کنند.
وی افزود: طاهره املاکی داشت که میخواست آنها را وقف عامالمنفعه کند، ولی خواستهاش محقق نشد. در این وقف، خواستهاش این بود که املاکش برای خدمت به معلولان و مجروحان انقلاب و نیازمندان به کار گرفته شود.
صفارزاده ضمن خواندن یکی از وصایای طاهره صفارزاده مبنی بر اینکه «آنچه از دارایی من میماند، با نظات همسر و برادرم به مستحقان داده شود و جز این حرام است» عنوان کرد: وی هر گاه قصد سفر داشت، وصیتنامه تنظیم میکرد.
تأثیرات دیدار با امام(ره)
وی از دیدار طاهره صفارزاده با امام(ره) یاد کرد و ادامه داد: وی پس از این دیدار تغییر و تحول بسیار پیدا کرد و تغییرات عجیبی را در زندگیاش داد.
علیرضا قزوه نیز در این اثنی به تغییر جلال آلاحمد اشاره کرد و گفت: وی نیز پس از دیدار با امام(ره) دچار تحول شد؛ از این رو این دو نویسنده نقطه مشترکی داشتند و آن، دیدار با امام و تحول در زندگیشان بود. این موضوع نشاندهنده نفس حق یک مرد خداست که میتواند انسانی را متحول کند.