حجتالاسلام و المسلمین حسین شفیعی، مدیر گروه تفسیر ترتیبی بنیاد بینالمللی علوم وحیانی إسراء در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، به مناسبت انتشار جلد سیوسوم تفسیر تسنیم، به بیان برخی ویژگیهای این تفسیر و ارائه برخی توضیحات و اخبار در مورد مراحل تدریس، تنظیم، تدوین و انتشار مجلدات آن پرداخت.
تسنیم؛ المیزان فارسی و نه فارسی المیزان
شفیعی با اشاره به تعبیر خود علامه جوادی آملی که گفتهاند «تسنیم المیزان فارسی است نه فارسی المیزان» عنوان کرد: تفسیر مرحوم علامه طباطبایی جایی در محافل علمی برای خود باز کرد و بعد از ایشان دیگر کسی نتوانست تفسیری به آن جامعیت و نوآوری به محافل علمی عرضه کند و تسنیم هم المیزان فارسی است، نه این که ترجمه المیزان باشد، بلکه استاد همان مباحث مرحوم علامه طباطبایی را به نحو دیگری بسط دادهاند و گاهی فرمایشات حضرت علامه را نقد کردهاند و گاهی تأیید فرمودهاند و گسترش بیشتری به آن دادهاند و مباحث دیگری را ذیل آن عنوان کردهاند.
تسنیم؛ دائرةالمعارفی علمی
وی در مورد ویژگیهای این اثر تفسیری گفت: این تفسیر همان طور که بارها گفته شده، بیشتر برای خواص است و جای آن را در کتابخانهها و به عنوان منبع میدانند. بعضی از تفاسیر وقتی که یک بار مطالعه میشوند شاید دیگر بعد از آن قابل استفاده نباشد، اما تفسیر تسنیم یک منبع است و به منزله یک دائرةالمعارف علمی بسیاری از موضوعات را میتوان از آن استخراج کرد.
مدیر گروه تفسیر ترتیبی بنیاد بینالمللی علوم وحیانی إسراء از نگارش پایاننامههایی در ارتباط با این تفسیر یاد کرد و گفت: الان پایاننامههایی نوشته میشود که در آنها موضوعاتی با محوریت نظر حضرت استاد و در کنار نظر دیگران مورد بررسی قرار میگیرد.
تسنیم بالغ بر 70 جلد خواهد شد
شفیعی در بخش دیگری از این گفتوگو با اشاره به سابقه 30 ساله جلسات تفسیر آیتالله جوادی آملی و تنظیم و تدوین بیانات ایشان در قالب تفسیر تسنیم، گفت: تنظیم و تدوین بیانات تفسیری آیتالله جوادی آملی از سال 73 شروع شده است و تا به حال 33 جلد از این تفسیر چاپ شده و مجلدات بعدی هم در دست تدوین است.
وی با بیان این که در چاپ مجلدات تسنیم، آیتالله جوادی آملی سطر به سطر مجلدات را میبینند و حذف و اضافاتی انجام میدهند، افزود: تفسیر تسنیم در بین آثار حضرت استاد امالکتاب آثار علمی حضرت علامه جوادی آملی است که به فضل الهی بالغ بر 70 جلد خواهد شد.
انتشار مجلدات 34 و 35 تفسیر تسنیم تا سه ماه آینده/ تنظیم اولیه تا جلد 59
وی از انتشار مجلدات 34 و 35 تفسیر تسنیم تا سه ماه آینده خبر داد و گفت: جلسات درس تفسیر حضرت استاد تا سوره غافر(مؤمن) که جزء 24 است رسیده است و تنها شش جزء پایانی باقی مانده است. اما آن مقداری از مباحث ایشان که تنظیم و تدوین اولیه شده است تا سوره فرقان است که جزء 18 است و جلد 59 تسنیم خواهد بود. این مجلدات نیاز به بازبینی خود حضرت استاد دارند اما آن چه که هم ایشان دیدهاند و کارهای آن تقریباً انجام شده و در آستانه انتشار است، جلدهای 34 و 35 است که به زودی از چاپ خارج خواهد شد.
امکان چاپ سالیانه بیش از 7 جلد تسنیم/ چاپ سریعتر بستگی به فرصت آیتالله جوادی دارد
وی در مورد حجم باقی مانده از مباحث بازبینی نشده گفت: حضرت استاد با توجه به این که الان سطر به سطر هر جلدی را مطالعه میکنند، به دلیل این که فرصت کمی دارند حدوداً سالی بیش از پنج تا شش جلد نمیتوانند ببینند، اما اگر به این روند یک مقدار سرعت بیشتری بدهند و جلدهای بیشتری را ببینند طبیعتاً سریعتر چاپ میشود و ما میتوانیم سالیانه تا هفت جلد و حتی بیشتر از آن هم چاپ کنیم.
وی افزود: در هر صورت انتشار سریعتر جلدهای بعدی تسنیم بستگی به فرصت حضرت استاد است و البته مشاغل زیادی که دارند مانع میشود از این که این روند سرعت بیشتری به خود بگیرد. یک بخش از وقت استاد صرف آثار دیگر و مباحث عرفانی و مباحث فلسفی و مباحث اجتماعی و ... میشود و این جور نیست که تنها اثر این مؤسسه تسنیم باشد و خود استاد فقط همّ و غمّشان تفسیر تسنیم باشد. البته بیشترین وقتشان را صرف تسنیم میکنند اما آثار دیگر را هم میبینند.
تسنیم تا پنج، شش سال دیگر کامل میشود
وی در مورد این که چه زمان دوره درس تفسیر آیتالله العظمی جوادی آملی کامل خواهد شد و تمام مجلدات به چاپ خواهد رسید، بیان کرد: همان طور که تفاسیر دیگر هم به همین شکل بوده است، در تفسیر تسنیم هم اهمّ مباحث تفسیری در جلدهای اول میآید و جلدهای بعدی به جلدهای اولیه ارجاع میشود و به نظر میرسد که جلدهای بعدی با سرعت بیشتری پیش رود. شاید نتوان تخمین زد اما انشاءالله پنج، شش سال دیگر ارائه این تفسیر در قالب جلسات درس تمام شود و بعد از آن هم به به مرور مجلدات تدوین شده آن چاپ خواهد شد.
ایدهای برای ترقیق تسنیم
وی همچنین از ایدهای برای ترقیق تسنیم سخن گفت و اظهار کرد: یک مسئلهای که وجود دارد این است که تسنیم اثری است برای خواص و برای این منظور که گروههای مختلف از لحاظ سطح علمی بتوانند از آن استفاده کنند، ایدهای وجود دارد که تسنیم ترقیق شود و آثاری در حد وسط تولید شود تا دیگرانی هم که با اصطلاحات علمی آشنایی چندانی ندارند، بتوانند از این اثر به عنوان تفسیر استفاده کنند.