«سیدکاظم مهرنیا»، رایزن فرهنگی ایران در اتیوپی، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) گفت: اتیوپی کشوری در شاخ آفریقا است که جزء چهار کشور آفریقایی است که هیچگاه مستعمره نبوده است و زبان، خط و تقویم مستقل دارد. جمهوری فدرال دموکراتیک اتیوپی یکی از قدیمیترین سرزمینهای مستقل در جهان است. این کشور از حدود 2 هزار سال قبل که حبشه نام داشت، تاکنون به صورت مستقل اداره شده است.
مهرنیا گفت: نام اتیوپی از آئتیوپیا(Aethiopia) لاتین، از واژه اتیوپیای(Ethiopia) یونانی وارد زبانهای اروپایی شده، این نام به معنای سرزمین تیرهپوستان یا صورتسوختگان است. جمعیت اتیوپی تقریباً بالغ بر حدود 83 میلیون نفر تخمین زده شده است که از این تعداد نیمی از جمیت را مسلمانان تشکیل میدهند. زبان مردم اتیوپی «امهری» است و خط امهری ریشه در خط عبری دارد و مردم این کشور تعصب زیادی در آموزش این خط دارند و همچنین این سرزمین دارای تمدن «آکسومها» بوده که تمدنی هفت هزار ساله است.
اتیوپی(حبشه)؛ نخستین پایگاه اسلام در عصر پیامبر(ص)
رایزن فرهنگی ایران در اتیوپی افزود: اتیوپی یا «حبشه» نام آشنایی برای مسلمانان است. حبشه نخستین پایگاه اسلام و پناهگاه برخی از صحابی بزرگ پیامبر اسلام(ص) است. نجاشی، نخستین پادشاهی بود که به اسلام گروید و مزار وی اکنون زیارتگاه مسلمانان این کشور است. مسلمانان طی قرون 15 تا 17 میلادی دولتهای مستقلی را در شرق فلات اتیوپی تأسیس کردند. مسلمانان این کشور اکثرا شافعی مذهب هستند و مسیحیت موجود در اتیوپی ارتودوکس است.
جایگاه والای قرآن
وی ضمن اشاره به جایگاه والای قرآن در این کشور اظهارکرد: مسلمانان اتیوپی اهتمام والایی به آموزش و فراگیری قرآن دارند، بهطوریکه در کنار هر مسجد حتما یک مدرسه قرآن وجود دارد. همچنین در کنار یتیمخانهها نیز مدرسه قرآن وجود دارد و یکی از شروط افراد خیر و نیکوکار برای کمک به مساجد، داشتن مدرسه قرآن است.
مهرنیا افزود: همچنین ذکرخوانی و توجه به اهلبیت(ع) نیز در میان مسلمانان این کشور قابل توجه است و مسجدی نیز بهتازگی در این کشور به نام فاطمه زهرا(س) افتتاح شده که نشان از ارادت و عشق آنان به اهل بیت(ع) دارد. همچنین مسلمانان اتیوپی اهمیت زیادی برای نماز جماعت قائل هستند، بهطوریکه حتی در رستورانها و یا مجالس عروسی نیز هنگام اذان همه حاضران نماز خود را بهصورت جماعت اقامه میکنند.
ترجمههای قرآن
رایزن فرهنگی ایران در اتیوپی ضمن اشاره به ترجمههای قرآن به زبانهای بومی آفریقا گفت: در بحث ترجمههای قرآن در آفریقا در ابتدا به زبانهای بومی رایج در این قاره باید توجه داشته باشیم.
وی توضیح داد: منطقه شرق و جنوب آفریقا به زبان سواحیلی تکلم میکنند، بهخصوص کشورهای تانزانیا و کنیا، منطقه غرب و مرکز آفریقا نیز «هوسا» زبان هستند و بیشتر شامل مردم نیجریه میشوند. منطقه شمال آفریقا نیز عربزبان هستند و نیازی به ترجمه قرآن در آن منطقه وجود ندارد. قرآن مجید تاکنون به این زبانهای بومی ترجمه شده و در دسترس مسلمانان این قاره سیاه قرار گرفته است.
مهرنیا افزود: در کشور اتیوپی نیز زبان امهری زبان بومی مسلمانان است که قرآن کریم به زبان امهری حدود هفت سال قبل به همت رایزنی فرهنگی ایران به این زبان ترجمه و در اختیار مسلمانان این کشور قرار گرفت. این ترجمه توسط «شیخ احمد ابراهیم» انجام شده است.
ترویج شیعههراسی
رایزن فرهنگی ایران در اتیوپی درخصوص نفوذ گروههای تکفیری در این کشور گفت: در اتیوپی گروهی موسوم به «احباش» فعالیت دارند که این گروه شبیه بهاییت بوده و با شیعیان در تضاد است و در دورههای مختلف فعالیتهایشان دچار فراز و نشیبهایی بوده است که در چند سال اخیر به کمک بهاییت نوعی شیعههراسی را در این کشور شکل دادند. میتوان گفت تا چند سال قبل بحثی به نام اختلاف شیعه و سنی در این کشور مطرح نبود، ولی طی این چند سال با نفوذ تکفیریها این اختلافات به وجود آمده است.
فعالیتهای رایزنی فرهنگی در جهت پاسخ به شبهات تکفیریها
مهرنیا با اشاره به فعالیتهای رایزنی فرهنگی در این کشور گفت: بخش فرهنگی ایران در اتیوپی 18 سال است که فعال شده. با توجه به ترویج شیعههراسی در این کشور ما در رایزنی سعی داریم، فعالیتهایمان در جهت پاسخگویی به این شبهات باشد.
وی در ادامه افزود: بهعنوان مثال با برگزاری نمایشگاه قرآن به این شبهه پاسخ میدهیم که تکفیریها مطرح میکنند «قرآن شیعیان متفاوت است»؛ ما با نشان دادن قرآنهای چاپ ایران به این شبهه پاسخ میدهیم.
رایزن فرهنگی ایران همچنین از دیگر فعالیتهای رایزنی در جهت رفع شبهات گفت: برگزاری مسابقات قرآن نیز از دیگر برنامههای رایزنی است در جهت پاسخگویی به این شبهه که مطرح میکنند شیعیان به حفظ و قرائت قرآن اهمیت نمیدهند.
مهرنیا در ادامه اظهارکرد: یکی دیگر از برنامههای رایزنی فرهنگی در این چند سال اخیر کمک و حمایت در جهت تأسیس انجمنهای بانوان مسلمان در این کشور است که از این طریق بانوان فرهیخته و تحصیلکرده به گسترش آگاهی در میان قشر بانوان میپردازند.
ترجمه «دعای کمیل» به زبان امهری
وی در ادامه تشریح برنامههای رایزنی فرهنگی گفت: در کشور اتیوپی مسلمانان اهتمام زیادی به ذکرخوانی دارند و کتابهای فلسفی در این کشور ظرفیت پذیرش ندارد. بر این اساس «دعای کمیل» توسط رایزنی فرهنگی ایران به زبان امهری ترجمه و با استقبال بسیار خوب مسلمانان اتیوپی مواجه شد. همچنین بخشی از رساله حقوق امام سجاد(ع) نیز به این زبان ترجمه شده است.
این مسئول فرهنگی ایران در اتیوپی یادآور شد: باید عرض کنم به لطف خدا و تلاش رایزنی فرهنگی در این چند سال اخیر و حرکت در راه اسلام اعتدالی و نمایش اسلام عقلانی در این کشور الان ما شاهد هستیم که در اتیوپی نمایندگیهای فرهنگی کشورهای ترکیه، عربستان و لیبی تعطیل شدهاند و تنها کشوری که حضوری فعال در اتیوپی دارد، جمهوری اسلامی ایران است.