به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، در ابتدای مراسم افتتاحیه این همایش و پس از قرائت آیاتی از قرآن کریم و پخش سرود جمهوری اسلامی ایران، کلیپی از سخنرانی آیتالله جوادی آملی در جمع مسئولان و برگزارکنندگان همایش پخش شد و پس از آن محمدحسین بیات، دبیر همایش ضمن خیرمقدم به حضار، به بیان گزارشی اجمالی از روند برگزاری همایش پرداخت.
انسان، موجودی تکوینی و قرآن، آیتی تدوینی/ انسان خود را در قرآن مییابد
بیات در ابتدا با اشاره به ارتباط بحث انسان با قرآن، یکی از وجوه مشترک این دو را در این دانست که هر دو نامتناهیاند و گفت: انسانیت انسان در قرآن یافت میشود. انسان موجودیست تکوینی و قرآن آیتی است تدوینی. انسان خود را در قرآن مییابد و بدین جهت بارها در قرآن امر به تدبر شده است.
وی ادامه داد: ما که مأمور به تدبر در ژرفای بی پایان قرآن هستیم باید از پیامبر(ص) و نفس پیامبر که گفت «أَنفُسَنَا وأَنفُسَکُمْ؛ خود ما و خود شما»(آلعمران/61) یاری بگیریم و خودسر قرآن را معنا نکنیم. قرآن باطن و باطن باطن دارد. زیر ظاهر قرآن باطن بس قاهریست... «زیر باطن یکی بطن سوم/ که در او گردد خردها جمله گم/ بطن چهارم را ز قرآن کس ندید/ جز خدای بینظیر بیندید». قرآن به این سادگی نیست. بله در مرحلهای هر کسی راه مییابد، اما وقتی که امام صادق(ع) از آینده نامتناهی خبر میدهد و یکی میپرسد که از کجا میگویید؟ امام فرمود که همه از قرآن و از مصحف مادرم فاطمه زهرا(س).
وی قیاس افراد معمولی با ائمه(ع) را قیاسی نابجا دانست و گفت: بعضیها ائمه(ع) را با خودشان قیاس میکنند، در حالی که امام میفرماید که خدا حجتی نفرستاده است که از او چیزی بپرسند و بگوید نمیدانم. حالا بعضیها میگویند مگر میشود؟ این است که «از قیاسش خنده آمد خلق را» ... «گفتند اینک ما بشر ایشان بشر» ... اما «این ندانستند ایشان از عمی/ که میانشان فرق هست بیمنتها». پس بین ما و ائمه بما لایتناها فرق هست و باید معنای قرآن را از آنان جویا شویم.
گزارش دبیر علمی از روند برگزاری همایش
دبیر علمی همایش «ابعاد وجودی انسان در قرآن کریم، سنت و آراء اندیشمندان مسلمان» ضمن تشکر از مسئولانی که برای برگزاری این همایش زحمت کشیده و تلاش میکنند که فرهنگ قرآنی را در دانشگاهها ترویج کنند، گفت: اصل برگزاری این همایش به ایدهای برمیگردد که آقای دکتر سلیمی رییس دانشگاه داشتند و بعد هم با کمک معاونت پژوهشی دانشگاه این همایش آغاز شد و مدت شش ماه است که در این جریان قدم برداشته شده و دوستان زیادی از جمله آقای وفایی رئیس دانشکده و مدیران گروههای معارف و علوم قرآن و فلسفه، و البته فلسفه کمتر، در این راه کمک کردهاند.
بیات با اشاره به ارسال بیش از 100 چکیده مقاله و بیش از 60 مقاله به دبیرخانه این همایش، گفت: از مجموع مقالات برخی نامرتبط با محورهای مورد نظر بودهاند، 12 مقاله نمره بالای 70 را از هیئت داروان گرفتهاند، بخشی نیز نمره بالای 60 گرفتند و فی الجمله 41 مقاله مورد قبول است که با کمک معاونت پژوهشی دانشگاه میتوان این مقالات را در مجلات مرتبط چاپ کرد.
وی عنوان کرد: ما اعلام میکنیم که شرمندهایم که در اینجا پولی نداشتهایم به کسی بدهیم و کسانی هم که مقاله دادهاند لطف داشتهاند و برای رضای خدا بوده است و حداقل این است که ما مقالات آنها را در جای خوبی چاپ کنیم.
بیات با اشاره به ارائه 16 مقاله از سوی نویسندگان آنها در جریان برگزاری همایش تا ظهر فردا، گفت: اختتامیه همایش فردا ساعت 11 برگزار خواهد شد و هدایایی که امیدواریم از نظر معنوی ارزش داشته باشد، به نویسندگان مقالات برتر اهدا خواهد شد.
وفایی: گروه معارف و علوم قرآن مایه افتخار و نورانیت دانشکده است
در ادامه مراسم افتتاحیه نیز وفایی، رئیس دانشکدههای ادبیات فارسی و زبانهای خارجی و سرپرست دانشکده الهیات دانشگاه علامه طباطبایی ضمن خیر مقدم به حاضران، از سلیمی، رئیس دانشگاه، بیات، دبیر علمی همایش، احمدوند، معاون پژوهشی دانشگاه، انواری، معاون پژوهشی دانشکده و اشرفی، مدیر گروه قرآن و حدیث و دبیر اجرایی همایش برای برگزاری آن تشکر کرد.
وی با بیان این که اگر دانشگاه فقط به فعالیت آموزشی محدود شود ابتر و عقیم خواهد بود، عنوان کرد: ما بسیار خرسندیم که در این دانشکده استادان فاضل و اندیشمندی داریم و همه گروههای آموزشی دغدغه این را دارند که همایشهای این گونه داشته باشند. گروه معارف اسلامی و قرآن و حدیث از آن زمانی که در این دانشکده شکل گرفته است افتخار همه بوده است و جلوه دیگری به این دانشکده در ساحات مختلف داده است و ما واقعاً خدا را شاکر هستیم که در موضوعات مختلفی که مربوط به اعتقادات ماست و مربوط به دین و اندیشه ماست الحمدلله این گروهها نیک درخشیدهاند و جا دارد که قدردانی داشته باشم و حمد خدا را به جای بیاوریم که در جای جای دانشکده این نورانیت به برکت این رشتهها دیده میشود.
وفایی افزود: آرزومندیم که گروههای دیگری هم که در این زمینهها کوششی چندان و بلیغ ندارند به این گروهها بپیوندند تا انشاءالله بتواند کارهای بایستهای صورت بگیرد.
در ادامه مراسم افتتاحیه نیز احمدوند، معاون پژوهشی دانشگاه علامه طباطبایی به سخنرانی پرداخت و نکاتی را در رابطه با نحوهها و رویکردهای مطرح در پاسخ به پرسش «کیستی انسان» مطرح کرد.
ادامه برنامه همایش/ ارائه 16 مقاله
به گزارش ایکنا، این همایش در ادامه در سه نشست ادامه خواهد یافت و ظهر فردا سهشنبه، 29 مهرماه به کار خود پایان خواهد داد.
در نشست اول مقالات «انسان در حکمت متعالیه» توسط صالح حسنزاده، «ابعاد وجودی انسان از منظر امام موسی صدر» توسط غلامرضا ذکیانی، «سیر اندیشه اسلامی در مسئله روح انسان» توسط محمدتقی شاکر، «انسان و ساحات وجودی او بر مدار آموزههای رشد شناخت قرآنی ـ اوصیایی» توسط آکوچکیان، «"مثل اعلی" در قرآن و تجلی آن در عرفان اسلامی» توسط قاسمی پرشکوه با حضور خوانینزاده، شهمیری و علی شریفی در جایگاه هیئت رئیسه ارائه خواهد شد.
در نشست دوم نیز مقالات «فطرت و کارکردهای دوگانه آن در رویارویی عقل و جهل از دیدگاه امام خمینی(ره)» از روحالله حسنزاده، «ماهیت انسان از منظر قرآن و تجلی آن در اندیشه ملاصدرا» از محمدحسین بیات، «انسان کامل از منظر ابنعربی» از محسن حبیبی، «ابعاد انسان و هوش مصنوعی» از جاهد، «انسان از دیدگاه ابنعربی و شارحین اندیشه او (و تأثیر آن در نقد ممبانی علوم انسانی)» از حسامالدین خلعتبری و «کرامت ذاتی انسان و مسئله تنبیه بدنی او در روایات "ضرب"»از خانم بشارتی» با حضور حجتالاسلام شعبانپور، عبدالمطلب عبدالله و انواری در مقام هیئت رئیسه ارائه خواهد شد.
در نشست سوم نیز با مدیریت حجتالاسلام حسنزاده، حسین کلباسی و رضا سلیمانحشمت پنج مقاله توسط نویسندگان آنها ارائه خواهد شد که عبارتند از «بررسی بعد شناختی انسان از نگاه تفسیری علامه طباطبایی، رواشناسی شناختی و فلسفه» از فرحبخش، «جایگاه شریعت در راهیابی انسان به کمال در سلوک عرفانی» از مظاهری، «انسان از منظر امام موسی صدر» از علی شریفی، «ابعاد وجودی انسان از دیدگاه فقیهان شیعه» از بصیری و «انسان از منظر امام خمینی(ره)» از حجتالاسلام مستوفی.
مراسم اختتامیه این همایش نیز فردا ساعت 11 با حضور حسین سلیمی، رییس دانشگاه علامه طباطبایی برگزار خواهد شد.
یادآور میشود، همایش «ابعاد وجودی انسان در قرآن کریم، سنت و آراء اندیشمندان مسلمان» با همکاری دانشگاه علامه طباطبائی و شبکه قرآن و معارف سیما با هدف بررسی و شناخت ابعادی وجودی انسان و با محورهای قرآن کریم برگزار میشود.