معرفت اشراقی می‌تواند مبنای حكمی هنر قرار گيرد
گروه انديشه: عضو هيئت علمی دانشگاه زنجان با تأكيد بر اين‌كه می‌توان گفت اصل و بنياد فلسفه سهروردی معرفت است و معرفت اشراقی ويژگيی دارد كه می‌تواند مبنای حكمی هنر اشراقی قرار گيرد، گفت: نور، رمز وحدت توحيدی است كه در هنر اسلامی تجلی يافته است.
به گزارش خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا)، طاهره كمالی‌زاده، عضو هيئت علمی دانشگاه زنجان و نويسنده كتاب «مبانی حكمی هنر و زيبايی از ديدگاه شهاب‌الدين سهروردی»، عصر روز گذشته 4 مردادماه در نشست بررسی انديشه و حكمت سهروردی، ضمن بيان اين مطلب گفت: بزرگداشت سهروردی، بزرگداشت فلسفه و حكمت ايرانی اسلامی است. سهروردی مؤسس نحله فلسفی اشراقی است كه البته او خودش را مؤسس حكمت اشراق نمی‌داند، بلكه خود را احياگر حكمت نوری ايرانيان می‌داند.
وی با بيان اين‌كه سهروردی حكمت معنوی ايرانيان باستان را به حكمت بالندگی و دوره پس از اسلام متصل می‌كند، گفت: هانری كربن سهروردی را با سلمان فارسی صحابه بزرگ رسول الله(ص) مقايسه می‌كند و معتقد است، همان نقشی را كه سلمان در صدر اسلام دارد و رابط ميان اسلام و ايران است، سهروردی هم دارد و او حكمت ايرانی را با حكمت اسلامی متصل كرده و باعث می‌شود اين حكمت به حيات خود ادامه دهد.
وی با اشاره به اين‌كه سهروردی مانند ساير حكمای اسلامی به صورت مستقل در حوزه هنر وارد نشده و از اين اصطلاح و يا مترادف‌های آن در آثارش استفاده نكرده، اظهار كرد: اين حكيم اشراقی مباحثی را در مابعدالطبيعه می‌كند و مباحثی را در هنر سنتی و اشراقی و عشق دارد كه می‌توان از اين‌ها ديدگاه‌های هنری او را استخراج كرد.
كمالی‌زاده با اشاره به اين‌كه اين اثر او تنها سر نخی در اين راه محسوب می‌شود و حتی گامی در اين مسير نيست، تأكيد كرد: حكمت اشراق، چيزی از هنر حقيقی است و هنر هم بهترين جلوه‌گاه و زمينه حكمت اشراق است. هنر اسلامی و سنتی همواره بر پايه‌های حكمی و معرفتی بنا بوده است.
نويسنده كتاب «مبانی حكمی هنر و زيبايی از ديدگاه شهاب‌الدين سهروردی» در ادامه سخنانش اظهار كرد: فلسفه اشراقی، فلسفه نورمحور است، نور رمز خودآگاهی و خداآگاهی است. به زعم برخی كه فكر می‌كنند نور در فلسفه سهررودی جانشين وجود در فلسفه مشاء است، اظهار كرد: نور نه تنها جانشين وجود نيست، بلكه امری جدا از وجود است. طبق رمزگشايی سهروردی، يكی از خصلت‌های نور، آگاهی به ذات و داشتن شعور است. همه اين فلسفه نظام‌مند حول محور نور تشكيل شده است، پس می‌توان گفت نورشناسی آگاهی‌شناسی است.
عضو هيئت علمی دانشگاه زنجان با تأكيد بر اين‌كه اصل و بنياد همه فلسفه سهروردی، معرفت است، اذعان كرد: معرفت اشراقی ويژگی‌هايی دارد كه می‌تواند مبنای حكمی هنر اشراقی قرار گيرد و بخش دوم و سوم اين كتاب به اين امر اختصاص دارد.
كمالی‌زاده با بيان اين‌كه نور به عنوان موضوع حكمت اشراق در هنر اسلامی جايگاه خاصی دارد، گفت: نور، رمز وحدت توحيدی اسلامی در هنر اسلامی متجلی است. سهروردی مهم‌ترين حس لامسه را باصره می‌داند و ابصار باطنی و حيقيت رؤيت (مشاهده) را بيان مطرح می‌كند كه نشان‌دهنده ديدگاه اشراقی او به بصر است.
وی با تأكيد بر اين‌كه معرفت اشراقی متعلق به جان آدم‌هاست، تصريح كرد: معرفت اشراقی از نوع معرفتی است كه بايد در حكيم اشراقی متجلی شود كه بايد با سير و سلوك و مجاهدت و رياضت اين امر محقق شود. هنرمند بايد با سير و سلوك حقايقی را در درون خود محقق كند و در واقع اثر هنری تجلی شخصيت، وجود و حقايق هنرمند است.
يادآور می‌شود، به مناسبت هشتم مردادماه سالروز بزرگداشت شيخ شهاب‌الدين سهروردی، بنيانگذار حكمت اشراق و هم‌زمان با انتشار دو اثر جديد درباره حكمت و انديشه وی با عنوان «حكمت اشراق، گزارش و سنجش دستگاه فلسفی شيخ شهاب‌الدين سهرودی» از حجت‌الاسلام والمسلمين سيديدالله يزدان‌پناه و «مبانی حكمی هنر و زيبايی از ديدگاه شهاب‌الدين سهروردی» از طاهره كمالی‌زاده نشست هفتگی مؤسسه شهر كتاب با حضور مؤلفان اين دو اثر و علی‌اصغر محمدخانی عصر روز گذشته 4 مردادماه برگزار شد.
وی با بيان اين‌كه سهروردی حكمت معنوی ايرانيان باستان را به حكمت بالندگی و دوره پس از اسلام متصل می‌كند، گفت: هانری كربن سهروردی را با سلمان فارسی صحابه بزرگ رسول الله(ص) مقايسه می‌كند و معتقد است، همان نقشی را كه سلمان در صدر اسلام دارد و رابط ميان اسلام و ايران است، سهروردی هم دارد و او حكمت ايرانی را با حكمت اسلامی متصل كرده و باعث می‌شود اين حكمت به حيات خود ادامه دهد.
وی با اشاره به اين‌كه سهروردی مانند ساير حكمای اسلامی به صورت مستقل در حوزه هنر وارد نشده و از اين اصطلاح و يا مترادف‌های آن در آثارش استفاده نكرده، اظهار كرد: اين حكيم اشراقی مباحثی را در مابعدالطبيعه می‌كند و مباحثی را در هنر سنتی و اشراقی و عشق دارد كه می‌توان از اين‌ها ديدگاه‌های هنری او را استخراج كرد.
كمالی‌زاده با اشاره به اين‌كه اين اثر او تنها سر نخی در اين راه محسوب می‌شود و حتی گامی در اين مسير نيست، تأكيد كرد: حكمت اشراق، چيزی از هنر حقيقی است و هنر هم بهترين جلوه‌گاه و زمينه حكمت اشراق است. هنر اسلامی و سنتی همواره بر پايه‌های حكمی و معرفتی بنا بوده است.
نويسنده كتاب «مبانی حكمی هنر و زيبايی از ديدگاه شهاب‌الدين سهروردی» در ادامه سخنانش اظهار كرد: فلسفه اشراقی، فلسفه نورمحور است، نور رمز خودآگاهی و خداآگاهی است. به زعم برخی كه فكر می‌كنند نور در فلسفه سهررودی جانشين وجود در فلسفه مشاء است، اظهار كرد: نور نه تنها جانشين وجود نيست، بلكه امری جدا از وجود است. طبق رمزگشايی سهروردی، يكی از خصلت‌های نور، آگاهی به ذات و داشتن شعور است. همه اين فلسفه نظام‌مند حول محور نور تشكيل شده است، پس می‌توان گفت نورشناسی آگاهی‌شناسی است.
عضو هيئت علمی دانشگاه زنجان با تأكيد بر اين‌كه اصل و بنياد همه فلسفه سهروردی، معرفت است، اذعان كرد: معرفت اشراقی ويژگی‌هايی دارد كه می‌تواند مبنای حكمی هنر اشراقی قرار گيرد و بخش دوم و سوم اين كتاب به اين امر اختصاص دارد.
كمالی‌زاده با بيان اين‌كه نور به عنوان موضوع حكمت اشراق در هنر اسلامی جايگاه خاصی دارد، گفت: نور، رمز وحدت توحيدی اسلامی در هنر اسلامی متجلی است. سهروردی مهم‌ترين حس لامسه را باصره می‌داند و ابصار باطنی و حيقيت رؤيت (مشاهده) را بيان مطرح می‌كند كه نشان‌دهنده ديدگاه اشراقی او به بصر است.
وی با تأكيد بر اين‌كه معرفت اشراقی متعلق به جان آدم‌هاست، تصريح كرد: معرفت اشراقی از نوع معرفتی است كه بايد در حكيم اشراقی متجلی شود كه بايد با سير و سلوك و مجاهدت و رياضت اين امر محقق شود. هنرمند بايد با سير و سلوك حقايقی را در درون خود محقق كند و در واقع اثر هنری تجلی شخصيت، وجود و حقايق هنرمند است.
يادآور می‌شود، به مناسبت هشتم مردادماه سالروز بزرگداشت شيخ شهاب‌الدين سهروردی، بنيانگذار حكمت اشراق و هم‌زمان با انتشار دو اثر جديد درباره حكمت و انديشه وی با عنوان «حكمت اشراق، گزارش و سنجش دستگاه فلسفی شيخ شهاب‌الدين سهرودی» از حجت‌الاسلام والمسلمين سيديدالله يزدان‌پناه و «مبانی حكمی هنر و زيبايی از ديدگاه شهاب‌الدين سهروردی» از طاهره كمالی‌زاده نشست هفتگی مؤسسه شهر كتاب با حضور مؤلفان اين دو اثر و علی‌اصغر محمدخانی عصر روز گذشته 4 مردادماه برگزار شد.
مطالب مرتبط
