بررسی «مواجهه آقاعلی حکیم با جریان‌های فلسفی غرب» در پژوهشگاه علوم انسانی

به گزارش خبرگزاری بین‌الملل قرآن (ایکنا)، گروه حکمت اسلامی معاصر پژوهشکده حکمت معاصر، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی یک نشست با عنوان «مواجهه آقاعلی حکیم با جریان های فلسفی غرب » با سخنرانی دکتر غلامحسین خدری به منظور بررسی اولین واکنش فلسفه اسلامی به فلسفه غرب برگزار می‌کند.

این سخنرانی در روز شنبه دوم اسفند از ساعت 10 الی 12 و در محل پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی سالن حکمت برگزار به نشانی بزرگراه کردستان، خیابان ایران‌شناسی (64)، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، طبقه همکف، سالن حکمت خواهد شد.

آقاعلی اولین فیلسوف مسلمانی است که فلسفه تطبیقی در جهان اسلام را آغاز کرده است، زیرا وی از اولین حکما و فلاسفه مسلمان ایرانی است که به مواجهه با اندیشه های فلسفه غربی همت گماشت. این امر را می توان در مهمترین اثر وی یعنی بدایع الحکم مشاهده کرد که در صفحات پایانی آن در پاسخ به پرسش های فلسفی بدیع الملک میرزا، به بررسی آراء فلسفی غربی پس از رنسانس پرداخته است.

بدیع الملک میرزا پرسش های فلسفی خود را ابتدا از استادش میرزا علی اکبر حکمی یزدی پرسید که چون پاسخ های وی او را قانع نکرد، سراغ آقاعلی رفت و از وی پاسخ خواست. برخی از این پرسش ها مربوط به آراء فلاسفه غرب بود.

بدیع الملک تا حدودی با فلسفه غرب  آشنایی داشته و از این رو می توان گفت در آشنایی آقاعلی با برخی نظرات فلسفی جدید مؤثر بوده است. از دیگر افرادی که واسطه آشنایی آقاعلی با فلسفه غربی شد، میرزا حسن خان اعتماد السلطنه (1259-1331ه.ق) بود که از مریدان آقاعلی بود. با توجه به اطلاعات زیادی که اعتمادالسلطنه از فرهنگ غربی داشت، این نزدیکی منجر شد که آقاعلی از جهان غرب اطلاعاتی داشته باشد .

همچنین از دیگر افراد سرشناسی که در زمان حیات آقاعلی با وی مراوده داشت و باعث آشنایی وی با فلسفه غرب شد، کنت دوگوبینو بود. از جمله فعالیت‌های او، مطالعه در زمینه فلسفه و فلاسفه ایران بود که به همین خاطر مراوداتی نیز با آقاعلی داشت.

وی از آقاعلی درخواست کرد که تاریخ حکمای ایران در هفت قرن اخیر را که کمتر مورد بررسی قرار گرفته بود، به نگارش درآورد. آشنایی با گوبینو نیز در آشنایی آقاعلی با فلسفه غرب مؤثر بود.