ثبت قراردهای مالی و اقتصادی نزد خدا پایدار است

به گزارش کانون خبرنگاران نبأ وابسته به خبرگزاری ایکنا، آیت‌الله عبدالنبی نمازی، نماینده ولی‌فقیه و امام‌جمعه کاشان در اولین جلسه تفسیر قرآن سال 94 و در ادامه تفسیر و ترجمه آیه 282 از سوره مبارکه بقره، گفت: سوره بقره یکی از طولانی‌ترین سوره‌های قرآن و آیه 282 سوره بقره یکی از طولانی‌ترین آیه‌های این سوره است.

به گفته وی، اگر کسی وقت و حوصله داشته باشد، همان‌گونه که یکی از مفسران گفته است می‌تواند از سوره بقره چیزی حدود 250 حکم را استخراج کند که از این تعداد 25 حکم آن در آیه 282 و ضمیمه آن در آیه 283 سوره بقره آمده است که برخی از مفسرین 18 حکم و برخی دیگر تا 25 حکم اعلام کرده‌اند.

نمازی با اشاره به این که خداوند جهان را براساس مسائل ریاضی خلق کرده است و انسان نیز باید در زندگی خود نظم داشته باشد، گفت: در این آیه خداوند به جامعه توحیدی و کسانی که ایمان آورده‌اند فرمان می‌دهد هرگاه بین یکدیگر معامله و داد و ستد اقتصادی انجام می‌دهید آن را صورت جلسه و مکتوب و زمان آن را ثبت و ضبط کنید.

وی افزود: هرنوع معامله و داد و ستد اقتصادی بین دو نفر، نیازمند دعوت از یک نفر عادل و امین است تا معامله بین دو نفر را تنظیم و صورت جلسه کند.

نماینده ولی‌فقیه در کاشان یادآور شد: اگر از کسی که سواد نوشتن صورت جلسه برای دو طرف معامله را داشت دعوت شد، نباید از این دعوت امتناع کند، چرا که هر فردی که توان کتابت و سواد و علم دارد نعمتی است که خداوند به او داده است و برای شکر این نعمت باید از کار مردم گره‌گشایی کند.

نمازی افزود: در بین، دین دهنده و دین گیرنده و کاتب، دین گیرنده باید صورت جلسه را املاء کند، یعنی صورت جلسه را بگوید و کاتب نیز در نوشتن صورت جلسه تقوا را رعایت کند و چیزی را از مبلغ داد و ستد کم، زیاد و یا حذف نکند.

به گفته وی، اگر دین گیرنده ضعیف است و یا فکرش کار نمی‌کند و نمی‌تواند معامله را املا کند تا کاتب آن را صورت جلسه کند، حکم تغییر می‌کند و دین گیرنده که توان املا کردن را ندارد باید از سرپرست و یا قیم خود بخواهد معامله را برای کاتب املا کند تا صورت جلسه تنظیم شود.

نماینده ولی‌فقیه در کاشان یاد آور شد: بعد از انجام صورت جلسه، دو نفر مرد عادل و مورد اعتماد باید صورت جلسه را امضا کنند اما اگر یک نفر مرد بود می‌توانند از یک مرد و دو زن مورد وثوق و اعتماد به عنوان شاهد صورت جلسه را امضا کنند.

آیت‌الله نمازی گفت: در روایات است، چنانچه فردی مال خود را بدون دریافت مدرک و سند صورت جلسه‌ای و امضای دو نفر شاهد عادل و مورد اعتماد از دست داد باید خودش را سرزنش کند.

به گفته وی، امضای صورت جلسه توسط دو نفر شاهد برای این است که اگر چنانچه یکی از دو نفر شاهد دچار فراموشی شد، شاهد دوم به او یادآوری کند.

نماینده ولی‌فقیه در کاشان یاد آور شد: چنانچه یکی از دو طرف مورد معامله، دروغ بگوید و طرف دیگر معامله شکایت کرد، برای اثبات باید شاهدی را که از ماجرا اطلاع دارد نزد قاضی ببرد و اگر شاهد از آمدن به محکمه برای شهادت امتناع کند، مرتکب گناه شده است.

نمازی در ادامه با اشاره به انواع و اقسام مختلف معامله و داد و ستد کوچک و متوسط و کلان گفت: این آیه می‌گوید تفاوتی در میزان و مبالغ معامله ندارد، هر نوع معامله‌ای که باشد باید صورت جلسه و دو نفر شاهد آن را امضا کنند، چرا که ثبت و ضبط کردن قراردادهای مالی و اقتصادی در نزد خدا پایدارتر است و زمانی که معامله‌ای صورت جلسه شد، سند می‌شود اما اگر معامله‌ای شفاهی باشد توسط یکی از دو طرف معامله قابل انکار و طرف دیگر دست‌اش خالی است.

به گفته وی، تشریفات ذکر شده برای معاملات و داد و ستدهای مالی و اقتصادی در یک جا دارای استثنا است، آن هم معاملات نقدی که تکلیف بر ثبت و ضبط و نوشتن و امضای شاهدان نیست.

نمازی در ادامه با اشاره به این که برخی اوقات به دلیل رعایت حق و عدالت  توسط نویسنده صورت جلسه و شاهدان معامله از سوی  بدهکار معامله مورد اذیت قرار می‌گیرند، گفت: کسی که امانت‌داری را اذیت کند فاسق است و مرتکب گناه کبیره شده است.

وی همچنین یادآور شد: اگر در مسافرت برای فردی معامله و داد و ستدی پیش آمد و در کاروان کسی باسواد نبود به جای ثبت و ضبط معامله می‌توانند درازای معامله، شیئی را به عنوان رهن تحویل دهند و چنان‌چه در مسافرت بین دو نفر دوست معامله‌ای پیش آمد که باید صورت جلسه و یا رهن بگذارند، خداوند می‌گوید اگر دوستان به یکدیگر اعتماد دارند نیازی به تشریفات صورت جلسه و رهن ندارد.

نمازی در پایان با تأکید بر رعایت تقوای الهی در انجام معاملات اقتصادی، یاد آورشد: خداوند تمامی احکام اقتصادی و سیاسی و اجتماعی را بیان کرده است و هیچ فردی نمی‌تواند در این مورد ادعای بی‌اطلاعی کند.