شوراهای هنری «تئاتر شهر» در پی منافع شخصی خود هستند

حسن باستانی، نویسنده و کارگردان تئاتر در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) گفت: آنچه که بر فضای نمایشی حاکم است و به نوعی سوء‌مدیریت مسئولان تئاتر و مدیران نمایشی را نشان می‌دهد، لطمه جبران‌ناپذیری بر فعالیت‌های حرفه‌ای تئاتر وارد خواهد کرد؛ چرا که مسئولان علاوه بر اینکه هیچ توجهی به افزایش سرانه فضاهای نمایشی با توجه به افزایش حجم فعالیت‌های تئاتری و همچنین تقاضای مخاطبان ندارند، از همین بضاعت موجود و فعلی نیز  بهره‌برداری اصولی نمی‌کنند.
وی ادامه داد: ضرورت افزایش ظرفیت تالارهای نمایشی همواره حس شده است و اینکه چرا تاکنون اتفاق درخوری نیفتاده، همگی ناشی از این نکته است که تئاتر به عنوان یکی از مظاهر فرهنگی و هنری جامعه در نگاه مسئولان در اولویت چندم قرار دارد، در غیر این صورت حداقل در این چند سال شاهد احداث چند سالن نمایشی استاندارد بودیم.

اقدامات صورت گرفته در مورد افزایش ظرفیت سالن‌های نمایشی غیراستاندارد است

کارگردان نمایش دینی «بی‌سرزمین‌تر از باد» تصریح کرد: البته اقداماتی در این راستا صورت گرفته است، مثل تغییر کاربری فضاهایی که تبدیل به سالن نمایش شدند که قطعاً قبول دارید که ایجاد چنین فضاهایی به دلیل رعایت نشدن اصول ساخت و ساز و نداشتن ایمنی برای تماشاگران و فعالان تئاتری نمی‌تواند اقدام مؤثر و زیربنایی باشد. از طرفی از سوی برخی فعالان تئاتر به شکل خصوصی شاهد ایجاد سالن‌های نمایشی کوچکی هستیم، اما باید اعتراف کرد که درصد قابل توجهی از این سالن‌ها حکم مسکن برای درد تئاتر کشور را دارند که تأثیر آنها مقطعی است و باید به دنبال انجام کاری اصولی و زیربنایی باشیم.
این کارشناس تئاتر با اشاره به اینکه گویا مسئولان در حل و فصل مشکل کمبود فضاهای نمایشی و یا حتی تعدیل کردن این مشکل دچار فراموشی شده‌اند، گفت: متأسفانه مدیریت اشتباه از سوی طیف خاصی از مدیران تئاتری موجب شده است که ما از مواهب سالن‌های تئاتری که در اختیار داریم نیز بی‌بهره باشیم. به طور مثال مجموعه «تئاتر شهر» که قرار بود در یک پروسه 6 ماهه کار نوسازی آن انجام شده و به جشنواره «تئاتر فجر» سال گذشته برسد، همچنان قابل استفاده نبوده و معلوم نیست تا چه زمانی باید این شرایط ادامه پیدا کند که البته به نظر می‌رسد در تأخیر بازسازی آن تعمدی در کار است و هیچ‌ کس پاسخگوی مطالبات به حق فعالان تئاتر نیست؛ در صورتی‌ که اگر چنین بود باید در یک حرکت جهادی، بزرگترین مجموعه تئاتر حرفه‌ای کشور هر چه زودتر در اختیار اهالی تئاتر قرار می‌گرفت.

در تصمیمات شوراهای هنری «تئاتر شهر» اقتضائات تئاتر ایران لحاظ نشده است

باستانی افزود: نکته مضحک‌تر آن که هنوز تکلیف نوسازی این مجموعه نمایشی مشخص نشده است، ولی در عین حال مدیریت هر یک از سالن‌های آن به شورای هنری سپرده شده. افراد به ظاهر کارشناسی که با اتخاذ سیاست و تصمیماتی محیرالعقول برای اداره هر یک از سالن‌های این مجموعه اساساً اقتضائات نمایشی موجود در ایران را درک نکرده و فضایی تصمیم گرفته‌اند.
عضو انجمن کارگردانان خانه تئاتر با اشاره به اینکه فراخوان شورای هنری سالن شهید قشقایی را که به مرکز مطالعات اجرایی قشقایی تغییر نام داده، شخصاً مطالعه کرده است، تأکید کرد: از مطالعه این فراخوان شوکه شدم. به راستی مسئولان تصمیم‌گیری این سالن نمایشی بر چه اساس و معیاری چنین تصمیمی گرفته‌اند؛ مگر ما از نظر سرانه فضاهای نمایشی تأمین هستیم که آنها در بندهای فراخوان خود این چنین با نادیده گرفتن صف طولانی گروه‌های نمایشی در نوبت اجرا، به مواردی اشاره کرده‌اند که هیچ تجانسی با فضای نمایشی ایران ندارد؟
باستانی ادامه داد: اصلاً مگر ما در کشور گروه نمایشی داریم که یکی از شروط این فراخوان فعالیت مستمر و متمرکز گروه‌های نمایشی ذکر شده است؟ آیا واقعاً گروه نمایشی در کشور داریم؟ اگر این گونه است، پس چرا نه از آنها حمایت می‌شود و نه حقوق و مستمری ثابتی برایشان تاکنون در نظر گرفته شده است؟

سیاست نادرست مدیریت «تئاتر شهر»، دست اغلب فعالان تئاتری در استفاده از امکانات آن را کوتاه می‌کند

کارگردان نمایش «عید پاک» اظهار کرد: به نظر من آنچه که شورای هنری تالار قشقایی و سایر سالن‌های مجموعه تئاتر شهر در تصمیمات یک طرفه خود بدون در نظر گرفتن وضعیت نمایشی کشور به آن رسیده‌اند، اجراهای تئاتری در این مجموعه را محدود به چند اجرا می‌کند و همچنان تکلیف بسیاری از گروه‌های تئاتری برای اجرای نمایش نامشخص باقی می‌ماند. شک ندارم در تصمیمات شورای هنری تئاتر شهر منافع شخصی اعضای شورا در میان است و همین تعداد محدود نمایش‌هایی که برای یک سال اجرایی این تالارها در نظر گرفته می‌شود، میان خود آنها که اغلب کارگردان و فعال تئاتری هستند، تقسیم خواهد شد و در نتیجه دست سایر فعالان تئاتری که حق دارند پس از چند سال انتظار، نمایشی را در این تالارها اجرا کنند، عملاً کوتاه خواهد شد.
وی در پایان گفت: بهتر است شوراهای هنری مجموعه «تئاتر شهر» پیش از هر چیز ابتدا معین و مشخص کنند که «تئاتر شهر» آیا منحصر به فعالیت آنها و دوستان و نزدیکانشان است و یا تعلق به همه مردم ایران و فعالان تئاتری دارد، در صورت نخست که تکلیف معلوم است و دیگر نمی‌توان از «تئاتر شهر» توقع داشت به سایر گروه‌های نمایشی توجهی داشته باشد؛ چرا که اجراهای محدود نمایشی میان گروه‌های منتسب به اعضای شورای هنری تقسیم می‌شود و اگر صورت دوم صحت دارد که بر طبق آئین‌نامه از آنجا که خود مقام تصمیم‌گیرنده هستند، هیچ حقی در استفاده از فضاهای نمایشی این مجموعه برای اجرای تئاتر ندارند و بهتر است کنار بایستند و اجازه دهند گروه‌های نمایشی که کار آماده‌ آنها مورد تأیید مرکز هنرهای نمایشی است، به شکل سنتی نمایش خود را در سالن‌های نمایشی این مجموعه به اجرا گذارند.